WARSZTATY „Wojna światów” – psychopatologie okresu dorastania MODUŁ I POTRZEBY ROZOWJOWE OKRESU DOJRZEWANIA

CEL SZKOLENIA Doskonalenie umiejętności psychologiczno-pedagogicznych niezbędnych w podejmowaniu działań wspierających uczniów w okresie dojrzewania.

TRZY CELE ROZWOJOWE 1. Uzyskanie własnej tożsamości (kim jestem?) Odseparowanie się od rodziców Zneutralizowanie silnych popędów (głównie seksualnego)

UZYSKANIE WŁASNEJ TOŻSAMOŚCI (KIM JESTEM?)

OSOBOWOŚĆ DZIECKO RODZIC DOROSŁY popędy kontrola decyzje konflikt zasada realności DZIECKO RODZIC DOROSŁY popędy kontrola decyzje marzenia wartości kierowanie pragnienia normy wybory

OSOBOWOŚĆ DZIECKO RODZIC DOROSŁY popędy kontrola decyzje zasada przyjemności DZIECKO RODZIC DOROSŁY popędy kontrola decyzje marzenia wartości kierowanie pragnienia normy wybory konflikt OTOCZENIE Budowanie osobowości a tożsamość.

2) ODSEPAROWANIE OD RODZICÓW - wskaźniki Kryzys autorytetów Konflikty i osłabienie więzi z dorosłymi Wchodzenie w relacje partnerskie z rówieśnikami

MIŁOŚĆ ADOLESCENTÓW jako element dezorganizacji Miłość szczenięca – obiekt nie musi być dostępny i realny. Miłość cielęca – obiekt jest otaczany bezgranicznym uwielbieniem, bezkrytycznie. Miłość romantyczna – obiekt jest realny, ale idealizowany.

3) NEUTRALIZACJA POPĘDU Nowa potrzeba – seksualna. Silny popęd seksualny. Słaba kontrola. 3) Zneutralizowanie silnych popędów (głównie seksualnego)

3. Neutralizacja silnej potrzeby seksualnej jest jednym z głównych zadań okresu dojrzewania

FORMY AKTYWNOŚCI SEKSUALNEJ adolescenta: fantazje erotyczne na jawie i we śnie, sublimacja (zmiana kanału aktywności), masturbacja, różne formy aktywności seksualnej jak petting, netting, pieszczoty, pocałunki bez stosunków płciowych.

NOWA POTRZEBA POWODUJE DWA SKUTKI: Brak rozeznania przedmiotu potrzeby – uczeń odczuwa wewnętrzne napięcie niepokój, nie rozumiejąc jego przyczyn nie potrafi go zlikwidować. Pojawiają się nowe sytuacje o znaczeniu seksualnym – brak uczniom doświadczenia niewiedzą jak się zachowywać, tracą poczucie bezpieczeństwa.

Z perspektywy nauczycieli problemy uczniów związane z ich rozwojem seksualnym stanowią pewien obszar trudności z następujących powodów:

Zajmowanie się dojrzewaniem, w tym obszarem seksualności ucznia, wymaga swobody psychologicznej nauczyciela. Czy jesteś w stanie bez skrępowania i zawstydzenia rozmawiać z uczniami o seksie?

Czy wiesz co jest normą, a co patologią ? b) Wymaga wiedzy na temat rozwoju psychoseksualnego dzieci i młodzieży. Czy wiesz co jest normą, a co patologią ?

c) Wymaga świadomości tego jakim porządkiem normatywnym posługujemy się oceniając dane zachowanie seksualne ucznia. Czy oceniając dowolne zachowanie ucznia potrafisz wyjaśnić do jakiego porządku normatywnego się odnosisz?

Problem normy w zakresie zachowań adolescenta

Kiedy nasza wiedza jest niewystarczająca, a jakieś zachowanie ucznia nie pasuje do naszych doświadczeń seksualnych traktujemy je jako niepokojące czy nienormalne.

UKŁADU NORM DO KTÓRYCH MOŻEMY ODNIEŚĆ ZACHOWANIA SEKSUALNE CZŁOWIEKA

Zasadniczo pomoc szkoły polega na tworzeniu takiej atmosfery, w której uczniowie będą mieli odwagę zwrócić się do nauczycieli po pomoc.

O PRZYSTOSOWANIE SPOŁECZNE I SEKSUALNE O JASNY SYSTEM WARTOŚCI O CO WALCZĄ ? O NIEZALEŻNOŚĆ O PRZYSTOSOWANIE SPOŁECZNE I SEKSUALNE O JASNY SYSTEM WARTOŚCI O KARIERĘ ZAWODOWĄ

IDENTYFIKACJA polega na nieświadomym przejmowaniu wzorów zachowań społecznych i seksualnych od osób bliskich i znaczących

Depresyjność i depresja młodzieńcza Moduł II Depresyjność i depresja młodzieńcza

DEPRESYJNOŚĆ Nieuzasadnione spadki nastroju, napływające i odchodzące niespodziewanie, często bez wyraźnej przyczyny. 2

ZABURZENIA DEPRESYJNE Zaburzenia psychiczne z grupy zaburzeń afektywnych (nastroju), charakteryzujące się obniżeniem nastroju, obniżeniem napędu psychoruchowego, zaburzeniem rytmów okołodobowych i lękiem.

SCHEMAT ROZMOWY Z UCZNIEM Określenie problemu - wyjaśnienie uczniowi powodów zaproszenia na rozmowę. Wyrażenie troski i zaniepokojenia o ucznia. Zorientowanie się w sytuacji ucznia – pytania diagnostyczne. Udzielenie informacji zwrotnej - spostrzeżenia na temat zmian, jakie obserwujesz w zachowaniu, wyglądzie, sytuacji szkolnej. Informacja na temat bezpośrednich zagrożeń zdrowia i życia. Poinformowanie o dalszych krokach jakie zamierzasz podjąć – o konieczności nawiązania kontaktu z rodzicami.

Kryteria diagnostyczne Według klasyfikacji ICD-10

utrata zainteresowań i anhedonia, Aby stwierdzić występowanie epizodu depresyjnego, muszą występować przez co najmniej dwa tygodnie najmniej dwa z trzech poniższych objawów: obniżenie nastroju, utrata zainteresowań i anhedonia, mniejsza energia lub wytrzymałość na zmęczenie.

oraz dwa lub więcej objawów takich jak: trudności w skupieniu uwagi, obniżenie samooceny, odczuwanie winy, czucie się bezwartościowym, pesymistyczne postrzeganie przyszłych wydarzeń, myśli bądź zachowania suicydalne lub zachowania autoagresywne, problemy ze snem, zmniejszenie apetytu.

PRZYCZYNY DEPRESJI

PRZYCZYNY DEPRESJI Poznawczy stosunek do siebie i otoczenia Doświadczenie rodzinne Czynniki stresowe Depresja Cechy biologiczne (genetyczne) Stosunki interpersonalne PRZYCZYNY DEPRESJI

Ważne! Rzeczą pierwszoplanową i absolutnie najważniejszą jest jak najszybsze, prawidłowe zdiagnozowanie i rozpoczęcie leczenia. Zadaniem szkoły/wychowawcy/pedagoga jest pomoc w doprowadzeniu do konsultacji psychiatrycznej.

ROZMOWA Z RODZICAMI Cele rozmowy: przekazać ważne informacje o uczniu zdobyć od rodzica istotne informacje nakłonić do konsultacji psychiatrycznej wspólnie ustalić kolejne kroki pomocy

Nauczyciele chcą z dziecka zrobić wariata i zamknąć w zakładzie dla obłąkanych. Dziecko będzie jedynie zbadane przez psychiatrę, co nie jest równoznaczne z koniecznością umieszczenia go w szpitalu. Badanie psychiatryczne jest konieczne, gdyż zachodzi poważne podejrzenie depresji, co wiąże się ze znacznym ryzykiem podjęcia próby samobójczej. b) Jak już zacznie brać tabletki, to nigdy nie będzie mogło przestać. Leki przeciwdepresyjne istotnie podawane są przez dłuższy okres (co najmniej 6 miesięcy), jednak ich celem jest poprawa nastroju i ogólnego funkcjonowania. To nowa generacja leków, być może podawanie tego typu leków nie będzie potrzebne.

c) Jeśli ktoś się dowie, że chodzi do psychiatry, to wszyscy będą mieli rodzinę za wariatów. Im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym objawy będą mniej nasilone, a czas trwania epizodu depresyjnego krótszy. Natychmiastowa pomoc pozwoli dziecku szybko powrócić do zdrowego funkcjonowania. d) Nie chce żeby dziecko miało styczność z „czubkami”. Nie należy obawiać się kontaktu z psychiatrą – dziś wiele osób poszukuje pomocy psychiatrycznej nie tylko z powodu poważnych zaburzeń psychicznych, ale właśnie z powodu spraw depresyjnych, lękowych, zaburzeń snu czy pop prostu trudnych sytuacji życiowych.

Jak się zachować? Jak pomóc? Jak nie zaszkodzić? PO DIAGNOZIE Jak się zachować? Jak pomóc? Jak nie zaszkodzić?

Stworzenie sprzyjającego środowiska umożliwiającego rekonwalescencję. I. Zadanie szkoły Stworzenie sprzyjającego środowiska umożliwiającego rekonwalescencję. a) W okresie nasilenia objawów nie są wskazane działania aktywizujące. Nie popełniajmy błędu (w najlepszej wierze) zachęcając ucznia do udziału w różnych działaniach. Takie propozycje nie pomagają w przezwyciężeniu przykrego stanu, samopoczucia – raczej wzmacniają bezsilność. To jak kazać astmatykowi przestać kaszleć.

Stworzenie sprzyjającego środowiska umożliwiającego rekonwalescencję. I. Zadanie szkoły Stworzenie sprzyjającego środowiska umożliwiającego rekonwalescencję. b) Zbudowanie życzliwej atmosfery w szkolnym otoczeniu chorego. Nie jest to łatwe, ponieważ osoba depresyjna nie jest pożądanym towarzystwem, ma problemy z porozumieniem się z nauczycielami, wagaruje, sięga po używki.

II. ZADANIE SZKOŁY Drugim ważnym obszarem ważnym w procesie zdrowienia adolescenta jest możliwość kontynuowania nauki. a) Kontynuowania nauki w tym samym zespole klasowym – na indywidualnie ustalonych warunkach umożliwiających nadrobienie zaległości.

II. ZADANIE SZKOŁY Drugim ważnym obszarem ważnym w procesie zdrowienia adolescenta jest możliwość kontynuowania nauki. b) Stworzenie warunków do powrotu po długotrwałym zwolnieniu lekarskim, pomoc w nadrobieniu zaległości, dostosowanie wymagań do aktualnych możliwości ucznia.

PROCEDURA Jeśli jesteś wychowawcą ucznia porozmawiaj z nim. Zbierz wszystkie dostępne informacje. Skonsultuj się z pedagogiem. Porozmawiaj z rodzicami.

PROCEDURA 5 Czuwaj nad procesem diagnostycznym, zaproponuj konsultację psychiatryczną. 6. Przez cały czas leczenia utrzymuj kontakt z uczniem. 7. Pomóż stworzyć sprzyjające warunki umożliwiające rekonwalescencję. 8. Stwórz możliwość kontynuowania nauki poprzez dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości ucznia.

Organizacja pomocy –psychologiczno-pedagogicznej uczniom na terenie szkoły (w myśl Rozporządzenia MEN z dnia 17.11.2010)

Na podstawie stwierdzonych objawów chorobowych lekarz psychiatra postawił rozpoznanie zaburzeń depresyjnych 8

PODSUMOWANIE Zaburzenia depresyjne to poważna choroba (samobójstwo) wieku dojrzewania. Wymaga psychiatrycznej diagnozy. Leczenia i psychoterapii. Szkoła wspiera jedynie działania specjalistów. Stwarza uczniowi warunki do dalszej edukacji.