Promowanie i realizacja wychowania patriotycznego w szkole Opracowali: Zbigniew Syska Jerzy Dutkiewcz Wojewódzki Ośrodek Metodyczny w Gorzowie Wlkp. 2006 r.
Omawiane zagadnienia Zagadnienia wprowadzające Postawy wobec narodu Akty prawne mówiące o wychowaniu patriotycznym Rys historyczny polskiego patriotyzmu Rola szkoły w wychowaniu patriotycznym
Postawy wobec narodu i Ojczyzny
Patriotyzm Postawa poszanowania i umiłowania ojczyzny, solidarności ze wszystkimi członkami narodu i przywiązanie do kultury narodowej oraz rzetelne wypełnianie podstawowych obowiązków obywatela wobec ojczyzny, wynikających z konstytucji.
Nacjonalizm Postawa społeczno – polityczna uznająca interes własnego narodu za nadrzędny wobec grup społecznych, społeczności regionalnych, czy wyznań religijnych. Uznaje państwo narodowe za najwłaściwszą formę organizacji społeczności złączonej wspólnotą pochodzenia, języka, historii i kultury.
Szowinizm Ideologia i postawa wyrażające się w bezkrytycznym stosunku do własnego narodu, niedostrzeganiu jego wad i przecenianiu zalet, pogarda i nienawiść do innych nacji.
Internacjonalizm Postawa społeczno – polityczna opierająca się na założeniach równouprawnienia, współpracy i przyjaźni wszystkich narodów. Celem internacjonalizmu jest stopniowe przezwyciężanie odrębności i konfliktów między narodami i państwami oraz budowanie światowego ładu.
Wychowanie patriotyczne w edukacji – podstawy prawne. Moduł I Wychowanie patriotyczne w edukacji – podstawy prawne.
Akty prawne dotyczące wychowania patriotycznego KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY z dnia 7 września 1991 r. USTAWA KARTA NAUCZYCIELA z dnia 26 stycznia 1982 r. PODSTAWA PROGRAMOWA Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Art. 28. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony. Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest Mazurek Dąbrowskiego. Godło, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej podlegają ochronie prawnej. Art. 29. Stolicą Rzeczypospolitej Polskiej jest Warszawa.
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ OBOWIĄZKI Art. 82. Obowiązkiem obywatela polskiego jest wierność Rzeczypospolitej Polskiej oraz troska o dobro wspólne. Art. 83.Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 84. Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Art. 85. Obowiązkiem obywatela polskiego jest obrona Ojczyzny. Zakres obowiązku służby wojskowej określa ustawa. Art. 86.Każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie.
USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY z dnia 7 września 1991 r USTAWA O SYSTEMIE OŚWIATY z dnia 7 września 1991 r. ogłoszono dnia 2 grudnia 2004 r. obowiązuje od dnia 25 października 1991 r. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.
USTAWA KARTA NAUCZYCIELA z dnia 26 stycznia 1982 r USTAWA KARTA NAUCZYCIELA z dnia 26 stycznia 1982 r. ogłoszono dnia 8 czerwca 2006 r. obowiązuje od dnia 1 lutego 1982 r. Rozdział 2 Obowiązki nauczycieli Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą; wspierać każdego ucznia w jego rozwoju oraz dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego. Nauczyciel obowiązany jest kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.
Podstawa programowa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. I etap edukacyjny - kl.I-III II etap edukacyjny - kl.IV-VI III etap edukacyjny- gimnazjum IV etap edukacyjny- szkoły ponadgimnazjalne
I etap edukacyjny (kl.I-III) Cele edukacyjne: Wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, w tym poczucia przynależności do społeczności szkolnej, środowiska lokalnego, regionu, kraju Zadania szkoły: Uświadomienie uczniom, że wspólnoty takie jak: rodzina, środowisko lokalne i ojczyzna stanowią wielką wartość w życiu każdego człowieka i że każdy ma wobec tych wspólnot obowiązki
II etap edukacyjny (kl.IV-VI) wychowanie patriotyczne i obywatelskie Cele edukacyjne: Kształtowanie więzi z krajem ojczystym i świadomości obywatelskiej. Rozwijanie poszanowania postaw prospołecznych i dobra wspólnego . Kształtowanie szacunku dla własnego państwa.
II etap edukacyjny (kl.IV-VI) wychowanie patriotyczne i obywatelskie Treści nauczania: Godło i hymn państwowy. Pieśni patriotyczne. Utwory literackie (obrazy i filmy) o tematyce historyczno-patriotycznej. Lokalne miejsca pamięci narodowej. Sylwetki wielkich Polaków (artystów, uczonych, polityków, żołnierzy). Jednostka, społeczeństwo, naród, państwo. Prawa i obowiązki obywatelskie. Patriotyzm. Osiągnięcia: Znajomość hymnu narodowego oraz symboli narodowych i państwowych. Odpowiednie zachowanie się w czasie uroczystości szkolnych i państwowych. Umiejętność przeprowadzenia wyborów do samorządu szkolnego. Znajomość instytucji państwa demokratycznego. Próby określenia współczesnej postawy obywatelskiej i patriotycznej.
III etap edukacyjny (gimnazjum) przedmiot -wiedza o społeczeństwie 2. WYCHOWANIE OBYWATELSKIE Cele edukacyjne Pogłębianie poczucia przynależności do wspólnoty obywateli państwa polskiego. Świadomość istnienia obowiązków wobec własnej ojczyzny, w tym w szczególności obowiązku jej obrony oraz dbałości o jej dobre imię. Pogłębianie szacunku dla własnego państwa.
III etap edukacyjny (gimnazjum) przedmiot -wiedza o społeczeństwie moduł: wychowanie obywatelskie Treści nauczania: Naród i państwo. Tożsamość narodowa. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Ustrój polityczny i instytucje Rzeczypospolitej Polskiej Prawa i obowiązki obywatela Osiągnięcia: Godne zachowanie w czasie obchodów świąt i uroczystości narodowych. Rozpoznawanie własnych praw i obowiązków. Wykorzystywanie wiedzy o zasadach ustroju Rzeczypospolitej Polskiej do interpretacji wydarzeń życia publicznego.
IV etap edukacyjny (szkoły ponadgimnazjalne) Wiedza o społeczeństwie Cele edukacyjne: Osiągnięcie zdolności do aktywności społecznej na gruncie szacunku dla własnego państwa i prawa Rozwijanie poczucia współodpowiedzialności za społeczeństwo i państwo Rozwijanie cnót społecznych i obywatelskich, patriotyzmu i odpowiedzialności za dobro wspólne Pogłębienie tożsamości narodowej i kulturowej Treści nauczania: Naród, tożsamość narodowa Patriotyzm i nacjonalizm Społeczeństwo obywatelskie Aktywność polityczna obywateli Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej Cnoty obywatelskie System prawny RP Prawa i obowiązki obywatelskie
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY Obszary działania wychowawczego: I. Uczeń jako jednostka II. Uczeń w klasie III. Wychowanie regionalne IV. Wychowanie patriotyczne i obywatelskie V. Uczeń i świat VI. Wychowanie ekologiczne VII. Wychowanie zdrowotne i profilaktyka uzależnień VIII. Edukacja czytelnicza i medialna IX. Edukacja dla bezpieczeństwa X. Działalność Samorządu Uczniowskiego XI. Współpraca z rodzicami
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY IV. Wychowanie patriotyczne i obywatelskie Poznawanie symboli narodowych, ich historii i znaczenia, okazywanie im szacunku. Udział w uroczystościach patriotycznych. Zwiedzanie miejsc historycznie związanych z Polską. Udział w konkursach związanych z historią kraju, regionu czy rodzinnej miejscowości. Pielęgnowanie i tworzenie tradycji szkoły. Poznanie sylwetki Patrona Szkoły, udział w obchodach Dni Patrona. Poznawanie polskich tradycji i zwyczajów narodowych czy świątecznych.
Wychowanie patriotyczne jest jednym z działów celowego i świadomego kształtowania tożsamości narodowej młodego pokolenia i postaw jednostki w społeczeństwie. Jego zadaniem jest umiejętne wpajanie szacunku i przywiązania do tradycji własnego narodu, jego osiągnięć, kultury,języka ojczystego, kraju i ludzi którzy go zamieszkują Zbigniew Syska