Analiza wskaźnikowa Analiza płynności

Analiza wskaźnikowa Analiza wskaźnikowa jest to metoda badań analitycznych polegająca na obliczaniu wskaźników na podstawie danych zawartych w sprawozdaniach finansowych i ich ocenie porównawczej w czasie i przestrzeni.

Analiza wskaźnikowa stanowi rozwinięcie wstępnej analizy sprawozdań finansowych, służy syntetycznej ocenie różnych aspektów ekonomicznych działalności przedsiębiorstwa, umożliwia jednoznaczną interpretację stanu i sytuacji finansowej przedsiębiorstwa dzięki ujednoliceniu treści wskaźników, stosowana w zależności od potrzeb i zainteresowań odbiorców – możliwość doboru wskaźników,

Analizy wskaźnikowej wykorzystywana jest przez: menedżerów – w podejmowaniu decyzji dotyczących sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa, kredytodawców – w ocenie zdolności firmy do samofinansowania, udziałowców firmy – w ocenie wielkości dywidendy i zyskowności akcji.

Wskaźniki Mogą przedstawiać relacje: obrazujące zależności zachodzące pomiędzy pozycjami jednego sprawozdania: bilansu (wskaźniki bilansowe), rachunku zysków i strat (wskaźniki wynikowe) Zależności zachodzące pomiędzy pozycjami różnych sprawozdań (wskaźniki mieszane).

Cztery główne kategorie Analiza płynności - dostarcza informacje na temat źródeł gotówki znajdujących się w przedsiębiorstwie przeznaczonej na regulowanie bieżących zobowiązań. Analiza aktywności - określa sposób wykorzystania aktywów będących pod kontrolą przedsiębiorstwa w celu generowania przychodów ze sprzedaży. Analiza zadłużenia (Wypłacalności) - sprawdza strukturę kapitału (pasywów) pod kątem zdolności spółki do regulowania zobowiązań (zwłaszcza długoterminowych, które wykraczają poza ramy analizy płynności). Analiza rentowności - Mierzy wielkość zysku, jaki wypracowuje firma w relacji do jej przychodów i zainwestowanego kapitału

Wszystkie powyższe kategorie są wzajemnie powiązane i należy rozważać je łącznie. Analiza finansowa opiera się na zintegrowanym użyciu wielu wskaźników, a nie wybiórczym kilku wybranych.

Kilka uwag Większość wskaźników nie ma optymalnej wartości. Dopiero odniesienie ich do wskaźników z poprzedniego okresu lub też do wskaźników obliczonych dla innych firm z tej samej branży pozwala na obiektywną ocenę sytuacji ekonomiczno-finansowej firmy.

Podstawa analizy wskaźnikowej: dane wyrażające stan zjawiska na początek i koniec okresu sprawozdawczego, wielkości średnie (suma stanu na początek i koniec okresu podzielona przez 2).

Zalety analizy wskaźnikowej ukazuje zmiany w badanym zjawisku, będące wynikiem decyzji gospodarczych podejmowanych w ciągu okresu sprawozdawczego, szybka i efektywna metoda uzyskiwania wglądu w operacje gospodarcze, dostarcza informacji o funkcjonowaniu firmy, w połączeniu z analizą otoczenia może służyć przewidywaniu warunków działania.

Wady analizy wskaźnikowej: wymaga wyważonego doboru wskaźników, powinna być uzupełniona innymi narzędziami analitycznymi, podstawą analizy wskaźnikowej jest wyłącznie przeszłość firmy.

Obszar I - Płynność finansowa Analiza płynności dostarcza informacje na temat źródeł gotówki znajdujących się w przedsiębiorstwie przeznaczonej na regulowanie bieżących zobowiązań.

Płynność finansowa niezbędna w utrzymaniu ciągłości gospodarowania, informuje o zdolności firmy do wywiązywania się z krótkoterminowych zobowiązań, w długich okresach stanowi warunek dynamicznego rachunku ekonomicznego efektywności inwestycji.

Analiza płynności Zdolność przedsiębiorstwa do zapłaty krótkoterminowych zobowiązań zależy od źródeł gotówki dostępnych na dzień bilansowych, oraz gotówki generowanej w cyklu operacyjnym spółki. Analiza płynności nierozerwalnie wiąże się z analizą aktywności krótkoterminowej i tzw. cyklem konwersji gotówki.

Cykl konwersji gotówki. Polega na tym, że dokonując operacji przedsiębiorstwo zakupuje surowce do produkcji powiększając swoje zapasy. To powoduje natychmiastowy odpływ gotówki lub zwiększenie zobowiązań krótkoterminowych. Po zamianie surowców na produkty gotowe, przedsiębiorstwo je sprzedaje zwiększając tym samym należności. Odbiorcy gotowych produktów regulują należności spółki, która z kolei reguluje własne zobowiązania krótkoterminowe wobec dostawców. W ten sposób cykl ulega zamknięciu. Zdolność przedsiębiorstwa do ciągłego powtarzania powyższego cyklu zależy od krótkoterminowej płynności i zdolności do generowania gotówki.

Podstawa oceny bieżącej płynności finansowej: bilans stan środków obrotowych i zobowiązań płatniczych na początek i koniec okresu sprawozdawczego >> ocena zdolności przedsiębiorstwa do wywiązywania się z bieżących zobowiązań, rachunek wyników strumienie przepływów środków pieniężnych w okresie, za który sporządzono rachunek wyników >> ukazuje źródła pochodzenia środków pieniężnych oraz kierunki ich rozdysponowania. Wskaźniki płynności

Wskaźnik bieżącej płynności (ang. current ratio) = aktywa bieżące (obrotowe) / pasywa bieżące (zobowiązania krótkoterminowe) III stopień płynności

Na aktywa obrotowe składają się głównie inwestycje krótkoterminowe (w tym środki pieniężne), należności, zapasy oraz krótkoterminowe czynne rozliczenia międzyokresowe. Na zobowiązania krótkoterminowe, zobowiązania z tytułu dostaw i usług, kredyty i pożyczki o terminie wymagalności krótszym niż jeden rok oraz zobowiązania z tytułu emisji krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych. Na potrzeby analizy finansowej, do zobowiązań krótkoterminowych zalicza się również krótkoterminowe rezerwy i krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe, znajdujące się po stronie pasywów.

Wskaźnik bieżącej płynności (ang. current ratio) Im większa wartość wskaźnika, tym większa jest płynność przedsiębiorstwa. Spadek wartości poniżej 1 może być odbierany jako utrata płynności, czyli brak wystarczającej ilości aktywów płynnych na pokrycie bieżących zobowiązań

Optymalny poziom stopnia płynności: III stopień płynności traktowany w przedsiębiorstwie jako wskaźnik bezpieczeństwa w zakresie płynności środków, z uwagi na rozbieżność występującą pomiędzy terminami spłaty zobowiązań, a możliwościami dokonywania wypłat – środki obrotowe ogółem powinny z nadmiarem pokrywać bieżące zobowiązania, Literatura podaje, że wartość tego wskaźnika powinna znaleźć się w przedziale od 1,2 do 2, ale w praktyce często wymaga się, aby majątek obrotowy dwukrotnie przewyższał wartość bieżących zobowiązań (2,0). Wskaźnik bardzo silnie zróżnicowany branżowo.

Wskaźnik płynności szybki (ang. quick ratio) = (aktywa bieżące – zapasy - rozliczenia międzyokresowe) / pasywa bieżące II stopień płynności,

Aktywa obrotowe Charakteryzują się różnym stopniem płynności, czyli łatwości z jaką mogą zostać zamienione na środki pieniężne. W celu obliczenia wskaźnika, z aktywów obrotowych wyłączono składniki najmniej płynne pozostawiając w mianowniku inwestycje krótkoterminowe (w tym również środki pieniężne) oraz należności. Na zobowiązania krótkoterminowe składają się zobowiązania z tytułu dostaw i usług, kredyty i pożyczki o terminie wymagalności krótszym niż jeden rok oraz zobowiązania z tytułu emisji krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych. Na potrzeby analizy finansowej, do zobowiązań krótkoterminowych zalicza się również krótkoterminowe rezerwy, krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe, znajdujące się po stronie pasywów.

Wskaźnik płynności szybki (ang. quick ratio) Im większa wartość wskaźnika, tym większa jest płynność przedsiębiorstwa.

Optymalny poziom stopnia płynności: II stopień płynności w celu pokrycia zobowiązań bieżących ustala się wartość płynnych środków obrotowych, obejmujących głównie środki pieniężne, należności i papiery wartościowe przeznaczone do obrotu, w literaturze proponuje się, by wskaźnik II stopnia kształtował się w granicach 1,0.

Wskaźnik płynności bardzo szybki (ang. cash ratio) = środki pieniężne / pasywa bieżące I stopień płynności.

Do wyznaczenia wskaźnika podwyższonej płynności w liczniku bierze się pod uwagę tylko najbardziej płynne składniki aktywów obrotowych. Na zobowiązania krótkoterminowe składają się zobowiązania z tytułu dostaw i usług, kredyty i pożyczki o terminie wymagalności krótszym niż jeden rok oraz zobowiązania z tytułu emisji krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych. Na potrzeby analizy finansowej, do zobowiązań krótkoterminowych zalicza się również krótkoterminowe rezerwy i krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe, znajdujące się po stronie pasywów.

Wskaźnik płynności bardzo szybki (ang. cash ratio) Im większa wartość wskaźnika, tym większa jest płynność przedsiębiorstwa.

Optymalny poziom stopnia płynności: I stopień płynności w praktyce płynność I stopnia jest bardzo niska, gdyż nadmierna płynność wywiera negatywny wpływ na poziom rentowności.

= należności krótkoterminowe / zobowiązania krótkoterminowe Wskaźnik pokrycia zobowiązań należnościami (ang. receivables to current liabilities ratio) = należności krótkoterminowe / zobowiązania krótkoterminowe Powinien być większy od jedności. Jest silnie zróżnicowany branżowo.

Na potrzeby analizy finansowej do zobowiązań krótkoterminowych zalicza się również krótkoterminowe rezerwy i rozliczenia międzyokresowe znajdujące się po stronie pasywów. Często analitycy finansowi do wyznaczenia wskaźnika biorą pod uwagę jedynie należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług. Otrzymana w ten sposób wielkość odnosi się w większym stopniu do działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.

Za minimalny poziom można przyjąć wartość równą 1. Wskaźnik pokrycia zobowiązań należnościami (ang. receivables to current liabilities ratio) Im większa wartość wskaźnika, tym większa jest płynność przedsiębiorstwa Za minimalny poziom można przyjąć wartość równą 1.

Obok tradycyjnych wskaźników stopień płynności środków w przedsiębiorstwie odzwierciedla kapitał obrotowy – pracujący.

Kapitał obrotowy: różnica pomiędzy majątkiem obrotowym a zobowiązaniami bieżącymi,

Kapitał obrotowy a płynność finansowa Kapitał obrotowy w dniach obrotu (wskaźnik kapitałochłonności obrotu)= (kapitał obrotowy / sprzedaż netto) x 360 dni wskaźnik określa liczbę dni obrotu, na jaką wystarcza kapitał obrotowy, Kapitał obrotowy netto powinien się zwiększać w tempie zbliżonym do wzrostu sprzedaży. wskaźnik maleje wraz ze wzrostem wartości sprzedaży, nieproporcjonalny wzrost kapitału obrotowego do obrotu powoduje niebezpieczeństwo utraty płynności finansowej przedsiębiorstwa. Wskaźnik jest silnie zróżnicowany branżowo.

zapasów surowców i materiałów, wyrobów gotowych, Badanie poziomu kapitału obrotowego wymaga dodatkowej oceny czasu rotacji: zapasów surowców i materiałów, wyrobów gotowych, długości kredytu udzielonego odbiorcom wyrobów, długości kredytów udzielonych przedsiębiorstwu przez dostawców.

Rotacja zapasów wskaźnik obrotu zapasami = sprzedaż netto / średni stan zapasów informuje ile razy w ciągu badanego okresu nastąpi „odnowienie” stanu zapasów, wzrost wskaźnika oznacza, że zapasy wystarczają na coraz mniejszą liczbę dni sprzedaży, wzrost wskaźnika – zmniejszenie kosztów magazynowania, uwolnienie kapitału obrotowego zaangażowanego w zapasach, wzrost wskaźnika – wzrost ryzyka niemożliwości zaspokojenia potrzeb odbiorców lub zachwiania rytmiczności produkcji.

Dodatkowe wskaźniki ilustrujące poziom płynności składników zapasów: wskaźnik rotacji zapasów wyrobów gotowych = koszty wytworzenia wyrobów gotowych / średni stan zapasów wyrobów gotowych wskaźnik cyklu zapasów w dniach (wskaźnik rotacji zapasów w dniach) = (średni stan zapasów / sprzedaż netto) x 360 dni Lub 360 dni/wskaźnik obrotu zapasami

Dodatkowe wskaźniki ilustrujące poziom płynności składników zapasów: - wskaźnik rotacji zapasów w dniach określa, co ile dni przedsiębiorstwo odnawia swoje zapasy dla zrealizowania określonej sprzedaży, - wysoki wskaźnik informuje o wolnym obrocie zapasów, niski o obrocie szybkim, -  w przypadku zapasów wyrobów gotowych niski wskaźnik cyklu zapasów świadczy o występowaniu znacznego popytu na te towary, o łatwości ich sprzedaży i krótkim okresie magazynowania.

Wskaźniki szczegółowe: rotacja zapasów surowców i materiałów w dniach = (zapasy surowców i materiałów) / koszty zużycia surowców i materiałów x 360 dni rotacja zapasów wyrobów gotowych w dniach = (zapasy wyrobów gotowych / koszty wytworzenia wyrobów gotowych) x 360 dni

Rotacja należności wskaźnik rotacji należności = sprzedaż netto / średni stan należności wskaźnik rotacji należności określa ile razy w ciągu roku firma odtwarza stan swoich należności, wg standardów zachodnich wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 7,0 – 10,0, wskaźnik mniejszy niż 7,0 może oznaczać, że przedsiębiorstwo zbyt długo kredytuje swoich klientów, co świadczy o tym, że środki pieniężne są zbyt długo zamrożone w należnościach.

Wskaźnik ściągalności należności Wskaźnik ściągalności należności = należności z tytułu dostaw/średni dzienny przychód ze sprzedaży Średni dzienny przychód ze sprzedaży = przychód ze sprzedaży/365 dni Używany jest do oceny sposobu zarządzania należnościami przez spółkę. Pokazuje ile dni średnio przedsiębiorstwo czeka od momentu sprzedaży na uregulowanie należności z tego tytułu przez nabywcę. obrazuje w jakim stopniu amortyzacja finansuje przyrost środków trwałych przedsiębiorstwa. Wysoka wartość wskaźnika świadczy o nie wywiązywaniu się odbiorców firmy ze swych zobowiązań finansowych, a zatem o tym, że spółka kredytuje swoich klientów. Korzystny jest niski poziom wskaźnika.

Rotacja należności wskaźnik cyklu należności = (średni stan należności / sprzedaż netto) x 360 dni lub 360 dni / wskaźnik rotacji należności

wskaźnik cyklu należności -  wskaźnik cyklu należności określa ilość dni sprzedaży, za którą nie uzyskano jeszcze należności, - informuje kierownictwo, w jakim stopniu kredytuje swoich odbiorców i jak długo środki pieniężne są zamrożone w należnościach, - długie terminy spłaty należności grożą powstaniem zatorów płatniczych, - zbyt długi cykl należności w dniach świadczy o nieskutecznej polityce ściągania należności, może prowadzić do powstania należności nieściągalnych, - bardzo krótki okres ściągania należności bywa rezultatem wyjątkowo surowej polityki finansowej, która może prowadzić do hamowania sprzedaży.

Rotacja zobowiązań (wskaźnik spłaty zobowiązań ) okres płacenia zobowiązań w dniach = (średni stan zobowiązań / sprzedaż netto) x 360 dni Wskaźnik spłaty zobowiązań = zobowiązania krótkoterminowe/ średni dzienny przychód ze sprzedaży w dniach - okres płacenia zobowiązań w dniach wskazuje, jaki jest średni czas regulowania zobowiązań w przedsiębiorstwie, - im czas spłaty zobowiązań jest dłuższy, tym mniejsze są potrzeby w zakresie kapitału obrotowego, porównanie wskaźnika z terminem spłaty należności umożliwia ocenę zdolności regulowania zobowiązań przedsiębiorstwa w terminie ich płatności.

Wskaźnik pomocniczy: (cykl konwersji gotówki) cykl środków pieniężnych = obrót zapasami w dniach + okres ściągania należności – okres płacenia zobowiązań czyli Cykl konwersji gotówki = wskaźnik sciągalności należności + wskaźnik rotacji zapasów – wskaźnik spłaty zobowiązań - wskaźnik obrazuje okres czasu, jaki upływa od momentu odpływu gotówki przeznaczonej na regulowanie zobowiązań do momentu przypływu gotówki z pobranych należności, - im krótszy jest cykl środków pieniężnych, tym jest on bardziej korzystny dla przedsiębiorstwa, krótki cykl środków pieniężnych oznacza, że pieniądze zainwestowane w aktywa bieżące wracają szybko i mogą być ponownie wykorzystane.

Dziękuję za uwagę!