Prawo administracyjne mgr Paweł Dąbrowski Prawo administracyjne

STRUKTURA ORGANÓW ORGANY ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ ORGANY ADM. SAMORZĄDOWEJ – ORGANY STANOWIĄCE ORGANY ADM. SAMORZĄDOWEJ – ORGANY WYKONAWCZE WOJEWÓDZTWO WOJEWODA, ADM. ZESPOLONA, NIEZESPOLONA SEJMIK WOJEWÓDZTWA ZARZĄD WOJEWÓDZTWA + MARSZAŁEK WOJEWÓDZTWA POWIAT KIEROWNICY SŁUŻB INSPEKCJI I STRAŻY RADA POWIATU ZARZĄD POWIATU + STAROSTA GMINA RADA GMINY WÓJT, BURMISTRZ, PREZYDENT

Rada gminy Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym. Jeżeli siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, rada nosi nazwę rady miejskiej. Kadencja rady gminy trwa 4 lata licząc od dnia wyboru.

Liczebność rady W skład rady wchodzą radni w liczbie: 15 - w gminach do 20 000 mieszkańców, 21 - w gminach do 50 000 mieszkańców, 23 - w gminach do 100 000 mieszkańców, 25 - w gminach do 200 000 mieszkańców oraz po 3 na każde dalsze rozpoczęte 100 tys. mieszkańców, nie więcej jednak niż 45 radnych.

Rada gminy jako organ stanowiący Stanowienie aktów prawa miejscowego; Kompetencje organizacyjne, m.in. uchwalanie statutu gminy; Kompetencje finansowo – majątkowe, np. uchwalanie budżetu gminy, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych, przekraczających zakres zwykłego zarządu; Kompetencje osobowe, m.in. powoływanie skarbnika gminy, ustalanie wynagrodzenia wójta, stanowienie o kierunkach jego działania; Kompetencje planistyczne, m.in. uchwalanie planów zagospodarowania społecznego.

Prawo miejscowe Art. 94 Konstytucji. Organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa.

Rodzaje aktów prawa miejscowego Akty zawierające statuty; Akty zawierające przepisy wykonawcze, tj. akty wydawane na podstawie szczegółowych upoważnień; Akty zawierające przepisy porządkowe, wydawane na podstawie upoważnień generalnych.

Akty wykonawcze Art. 5 ust. 1ustawy o podatkach i opłatach lokalnych:  ”Rada gminy, w drodze uchwały, określa wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie (…)

Przepisy porządkowe Art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:  ”Na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. 2. Na podstawie niniejszej ustawy organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie: 1) wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych, 2) organizacji urzędów i instytucji gminnych, 3) zasad zarządu mieniem gminy, 4) zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. 3. W zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. 4. Przepisy porządkowe, o których mowa w ust. 3, mogą przewidywać za ich naruszanie karę grzywny wymierzaną w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach.”

Rada jako organ kontrolny Rada obligatoryjnie powołuje komisję rewizyjną; Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę w zakresie kontroli; Kontrola jest wykonywana wobec: Wójta (burmistrza, prezydenta); Gminnych jednostek organizacyjnych; Jednostek pomocniczych gminy.

Rada jako organ kontrolny Rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu; Podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu.

Czas działania rady gminy Odwołanie - może nastąpić wyłącznie w drodze referendum gminnego; Zakończenie działalności z mocy prawa: Przegrane referendum w sprawie odwołania wójta; Rozwiązanie z mocy prawa – zmiany w podziale terytorialnym. Rozwiązanie przez Sejm - wskutek powtarzającego się naruszania Konstytucji lub ustaw; Zawieszenie - przez Prezesa RM wskutek nieskutecznego wykonywania zadań publicznych.

Organy rady gminy Przewodniczący; Wiceprzewodniczący; Komisje (stałe i doraźne);

Organ wykonawczy gminy Prezydent – w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców; Burmistrz – gdy siedziba gminy znajduje się w mieście; Wójt – pozostałe Od 2002 r. jest wyłaniany w wyborach bezpośrednich.

Zadania wójta Do zadań wójta należy w szczególności: przygotowywanie projektów uchwał rady gminy, określanie sposobu wykonywania uchwał, gospodarowanie mieniem komunalnym, wykonywanie budżetu; Kierowanie sprawami bieżącymi; Reprezentacja gminy.

Wygaśnięcie mandatu wójta - przyczyny odmowa złożenia ślubowania, niezłożenie w terminie stosownych oświadczeń majątkowych; pisemne zrzeczenie się mandatu, utrata prawa wybieralności lub braku tego prawa w dniu wyborów, naruszenie ustawowych zakazów łączenia funkcji; orzeczenie trwałej niezdolności do pracy; Śmierci; odwołanie w drodze referendum; odwołanie przez Prezesa RM na wniosek wojewody; zmiana w podziale terytorialnym.

Rada Powiatu Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym. Kadencja rady gminy trwa 4 lata licząc od dnia wyboru; W skład rady powiatu wchodzą radni w liczbie piętnastu w powiatach liczących do 40000 mieszkańców oraz po dwóch na każde kolejne rozpoczęte 20 000 mieszkańców, ale nie więcej niż dwudziestu dziewięciu radnych.

Rada powiatu jako organ stanowiący Stanowienie prawa miejscowego; Osobowe – powoływanie i odwoływanie sekretarza, skarbnika, określanie kierunków działania zarządu; Finansowo – majątkowe, m.in.. Uchwalanie budżetu, uchwały w sprawach podatków; podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej; Kompetencje planistyczne

Rada powiatu jako organ kontroli Rada obligatoryjnie powołuje komisję rewizyjną; Kontrola jest wykonywana wobec: Zarządu; Powiatowych jednostek organizacyjnych; Komisja rewizyjna wykonuje inne zadania zlecone przez radę powiatu w zakresie kontroli.

Rada powiatu jako organ kontroli rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu; Podejmowanie uchwały sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium dla zarządu z tego tytułu.

Czas działania rady powiatu Zasady dotyczące czasu działania rady powiatu są takie same jak w przypadku rady gminy, z dwoma wyjątkami: Rada ulega rozwiązaniu, jeśli w ciągu 3 miesięcy nie wybierze zarządu; Nie ma zastosowania instytucja zakończenia działania rady z mocy prawa, w wyniku przegranego referendum.

Organy rady powiatu Przewodniczący; Wiceprzewodniczący Komisje (stałe i doraźne)

Zarząd powiatu Zarząd jest wyłaniany przez radę powiatu; Składa się z przewodniczącego, którym jest starosta, wiceprzewodniczącego i członków; Zarząd liczy 3 – 5 członków, łącznie ze starostą i wicestarostą, a dokładna liczba jest ustalana w statucie.

Zadania i kompetencje zarządu Przygotowywanie projektów uchwał rady; Wykonywanie uchwał rady; Gospodarowanie mieniem powiatu; Wykonywanie budżetu powiatu.

Czas działania zarządu Zarząd działa od momentu jego wyboru do dnia wyboru nowego zarządu przez nowo wybraną radę; Zarząd można odwołać z powodu nieudzielenia mu absolutorium budżetowego; Odwołanie starosty jest równoznaczne z odwołaniem całego zarządu; Rezygnacja starosty jest równoznaczna z rezygnacją całego zarządu; Rozwiązanie zarządu przez Prezesa RM w wyniku powtarzającego się naruszenia Konstytucji lub ustaw

Starosta Starosta jest wybierany przez radę powiatu razem z zarządem; Przewodniczy zarządowi; Zadania i kompetencje: Kieruje bieżącymi sprawami powiatu; Reprezentuje powiat; jest zwierzchnikiem powiatowych służb, inspekcji, straży.

Zadania i kompetencje starosty Art. 38 ust. 1 u.s.p. „W indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości powiatu decyzje wydaje starosta, chyba że przepisy szczególne przewidują wydawanie decyzji przez zarząd powiatu.”

Sejmik województwa Jest to organ stanowiący i kontrolny; Składa się z radnych w liczbie względnie proporcjonalnej do liczby mieszkańców województwa – 30 radnych w województwach liczących do 2 mln mieszkańców oraz po 3 radnych na każde rozpoczęte 500 tys. mieszkańców; Kadencja trwa 4 lata. Czas działania sejmiku został określony w sposób identyczny jak rady powiatu.

Kompetencje sejmiku Stanowienie prawa miejscowego; Kompetencje wobec zarządu województwa – wybór i odwołanie, rozpatrywania sprawozdań z jego działalności; Kompetencje finansowo – majątkowe; Kompetencje osobowe – powołuje i odwołuje skarbnika; Kompetencje planistyczne.

Organy sejmiku województwa Przewodniczący; Wiceprzewodniczący; Komisje (stałe i doraźne)

Zarząd województwa Zarząd jest wybierany przez sejmik województwa; Liczy 5 osób. Składa się z przewodniczącego (marszałka województwa), wiceprzewodniczącego i członków; Czas działania – identycznie jak przy zarządzie powiatu.

Zadania i kompetencje zarządu Wykonywanie uchwał sejmiku; Gospodarowanie mieniem wojewódzkim; Przygotowanie projektu i wykonywanie budżetu; Działalność planistyczna; Kierowanie, koordynowanie lub kontrola działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych; Zarząd nie wydaje aktów prawa miejscowego.

Marszałek województwa Marszałek jest wybierany przez sejmik razem z zarządem; Jest przewodniczącym zarządu; Zadania i kompetencje: Kieruje bieżącymi sprawami województwa; Reprezentuje województwo; Jest kierownikiem wojewódzkich samorządowych jednostek.

Marszałek Art. 46 ust. 1 u.s.w. „Decyzje w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej wydaje marszałek województwa, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.”