Strategie finansowe w Polsce w latach 1997-2001
Średniookresowa strategia polityki pieniężnej Została opracowana przez Radę Polityki Pieniężnej w 1999 roku Obejmowała okres 1999-2003 Jej celem było obniżenie inflacji poniżej 4% w 2003 roku W 1999 roku ograniczono tempo wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych tak, aby w końcu 1999 roku nie przekroczyło ono 8-8.5% w porównaniu z rokiem poprzednim Krótkookresowy cel inflacyjny nie został osiągnięty, wskaźnik wyniósł 9.8%
Strategia bezpośrednia Oznacza podejmowanie działań dostosowawczych nakierowanych bezpośrednio na osiągnięcie bezpośredniego celu inflacyjnego. Zalety: Elastyczność prowadzonej polityki Możliwość spójnego wykorzystania szerokiego zakresu informacji Brak konieczności reakcji na zmianę jednego parametru bez względu na całościową ocenę sytuacji Wskazywanie bezpośrednio na cel inflacyjny polityki Ten sposób również nie przyniósł oczekiwanych rezultatów
Biała księga podatków to dokument opublikowany przez Ministerstwo Finansów Rzeczpospolitej Polskiej w 1998 roku. Zaproponowano w nim szereg zmian obowiązującego wówczas systemu. Propozycje w niej zawarte miały być rozłożone na kilka lat (1999 – 2002), dotyczyły one kompleksowej zmiany systemu podatkowego tj.: gruntownej reformy podatków bezpośrednich, dostosowanie VAT i akcyzy do wymogów Unii Europejskiej.
Zmiany proponowane w Białej Księdze Podatków wprowadzenie jednego podatku dochodowego o stawce liniowej, która miała wynosić docelowo 22%, jednocześnie proponowano likwidację prawie wszystkich ulg i zwolnień podatkowych, jedna ustawa miała regulować zasady opodatkowania podatkiem dochodowym wszystkie podmioty – niezależnie od formy organizacyjnej i prawnej oraz źródeł podmiotów, liberalizacja zasady rozliczania strat podatkowych z 3 do 5 lat, zwolnienie z opodatkowania podatników nieprzystosowanych do obsługi podatku i niegenerujących dochodów (wspólnoty mieszkaniowe), .
Zmiany cd. dostosowanie podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego do wymogów UE, objęcie podatkiem dochodowym i w pewnym zakresie podatkiem od towarów i usług rolnictwa, zastąpienie trzech podatków: rolnego, leśnego i od nieruchomości, jednym podatkiem kastralnym, uproszczenie zasad rozliczeń podatkowych, czego wyrazem miał być dwustronicowy druk zeznania podatkowego, zbliżenie prawa podatkowego do bilansowego
Biała Księga Podatków była przykładem projektu bardzo głębokiego uracjonalnienia opodatkowania dochodów. Propozycje zawarte w projekcie były nakierowane na eliminację wielu wad w istniejącym systemie, możliwych do zlikwidowania bez zmiany samej koncepcji opodatkowania bezpośredniego. Jednak propozycje te, mimo że bardzo trafne, z uwagi na formę zaprezentowania i krótki okres do ich wprowadzenia zostały prawie w całości odrzucone. Udało się jedynie wprowadzić pewne zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych, nie zmieniając przy tym podatku dochodowego od osób fizycznych. Doprowadziło to do niepotrzebnego zróżnicowania tych świadczeń.
Ustawa o finansach publicznych Wprowadzona w życie 1 stycznia 1999 roku Rozróżnia pojęcia sektora publicznego i skarbu państwa Sektor finansów publicznych jest zdefiniowany jako organy władzy publicznej oraz podległe im jednostki organizacyjne Sektor finansów publicznych dzieli się na: Sektor rządowy Sektor samorządowy Finanse publiczne to również procesy związane z gromadzeniem i rozdysponowywaniem środków publicznych m.in.: Pobieranie i gromadzenie dochodów wydatkowanie środków publiczbych Finansowanie deficytu publicznego Zaciąganie zobowiązan angażujących środki publiczne Zarządzanie środkami publicznymi Zarządzanie długiem publicznym
Planowane dochody i wydatki budżetowe Według ustawy budżetowej z dnia 21 lutego 1997 roku: Dziennik Ustaw z 1997 r. Nr 19 poz. 106 rząd ustalił dochody budżetu państwa na kwotę 115.333.656 tys. zł. wydatki miały zamknąć się w kwocie 127.553.656 tys. zł. niedobór budżetu na dzień 31 grudnia 1997 r. miał wynieść nie więcej niż 12.220.000 tys. zł.
Według ustawy budżetowej z dnia 19 lutego 1998 roku: Dziennik Ustaw z 1998 r. Nr 28 poz. 156 rząd ustalił dochody budżetu państwa na kwotę 129.040.795 tys. zł., wydatki miały zamknąć się w kwocie 143.440.795 tys. zł. niedobór budżetu na dzień 31 grudnia 1998 roku miał wynieść nie więcej niż 14.400.000 tys. zł.
Ustawa budżetowa z dnia 17 lutego 1999 roku: Dziennik Ustaw z 1999 r Ustawa budżetowa z dnia 17 lutego 1999 roku: Dziennik Ustaw z 1999 r. Nr 17 poz. 154 rząd przewiduje dochody państwa na 129.287.762 tys. zł. wydatki państwa na 142.099.762 tys. zł. niedobór budżetu miał w tym roku wynieść 12.812.000 tys. zł.
Ustawa budżetowa z 17 stycznia 2000 roku: Dziennik Ustaw z 2000 r Ustawa budżetowa z 17 stycznia 2000 roku: Dziennik Ustaw z 2000 r. Nr 7 poz. 85 przewiduje dochody państwa na sumę 140.909.815 tys. zł. Wydatki mają opiewać na kwotę 156.309.815 tys. zł. niedobór budżetu ma wynieść nie więcej jak 15.400.000 tys. zł.
W ustawie budżetowej z dnia 1 marca 2001 roku: Dziennik Ustaw z 2001 r W ustawie budżetowej z dnia 1 marca 2001 roku: Dziennik Ustaw z 2001 r. Nr 21 poz. 246 dochody opiewają na sumę 161.065.257 tys. zł. Wydatki 181.604.087 tys. zł. niedobór 20.538.830 tys. zł.
Ocena NIK-u Według NIK-u budżet państwa był opracowywany na bazie nierealnych założeń. Dochody budżetu państwa zostały w znaczący sposób przeszacowane. nowelizacje ustawy budżetowej były spóźnione i zbyt płytkie. Niekorzystny stan finansów publicznych, który ujawnił się w 2001 r., w mniejszym stopniu dotknął budżety jednostek samorządu terytorialnego niż budżet państwa. Dochody jednostek samorządu terytorialnego, w stosunku do 2000 r., wzrosły o 9,6%, podczas gdy dochody budżetu państwa były wyższe tylko o 3,6%.
Wydatki jednostek samorządu terytorialnego wzrosły o 9,2%, wobec wzrostu o 14,5% w budżecie państwa. Zbiorczy deficyt jednostek samorządu terytorialnego wzrósł tylko o 0,1%, podczas gdy deficyt budżetu państwa był o 110,2% wyższy niż w 2000 r. Wyniki kontroli w 85 jednostkach samorządu terytorialnego wykazały, że występowały w nich nieprawidłowości w zakresie planowania i realizacji budżetów oraz w wykorzystaniu dotacji celowych z budżetu państwa, jednak skala tych nieprawidłowości była niewielka.
koniec