Szkolenie w zakresie oceny projektów Czystej Energii Analiza finansowa i ryzyka za pomocą programu RETScreen® Szkolenie w zakresie oceny projektów Czystej Energii Zdjęcie: Green Mountain Power Corporation/ NRELPix © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Zagadnienia Przedstawienie metodologii użytej w RETScreen® dla oceny wykonalności finansowej potencjalnych projektów w zakresie czystej energii Spojrzenie na najważniejsze (wejściowe) parametry finansowe Przegląd podstawowych wskaźników finansowych Kontrola założeń do obliczania przepływów pieniężnych Pokazanie różnic pomiędzy kosztami początkowymi, prostym czasem zwrotu i podstawowymi wskaźnikami finansowymi Zademonstrowanie podsumowującego arkusza analizy finansowej w RETScreen® Pokazanie możliwości zawarcia w analizie finansowej zachęt, korzyści z produkcji czystej energii, kredytów węglowych i podatków Przedstawienie analizy wrażliwości i analizy ryzyka w RETScreen® Demonstracja arkusza kalkulacyjnego programu RETScreen® do analizy wrażliwości i ryzyka (wersja 3.0 lub nowsza) © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Koszty początkowe a koszty eksploatacji: Przykład zdalnej telekomunikacji 15 Genset+akumulator (stan bazowy): Koszt początkowy: 6 000 $ Koszt roczny: 1 000 $ za paliwo* Wymiana akumulatora co 4 lata (1 500 $)* Remont Genset-u co 2 lata (1 000 $)* Ogniwa fotowoltaiczne+akumulator (stan planowany): Koszt początkowy: 15 000 $ Wymiana akumulatora co 5 lat (2 000 $)* Genset-remont Paliwo 10 Wymiana akumulatora koszt (k$) Koszt początkowy 5 5 10 15 20 25 Lata 15 Wymiana akumulatora 10 Koszt początkowy koszt (k$) 5 5 10 15 20 25 Lata *Stopa inflacji i wskaźnik wzrostu kosztów energii na poziomie 2,5% © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Określanie wykonalności finansowej: Przykład zdalnej telekomunikacji Jak można porównać genset z systemem PV? Genset: niższe koszty początkowe Ogniwa fotowoltaiczne (PV): niższe koszty roczne i okresowe RETScreen® oblicza wskaźniki, które uwzględniają przychody i wydatki w cyklu żywotności projektu! © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Obliczanie przepływów pieniężnych: Co robi RETScreen®? Przychody Oszczędności paliwa Oszczędności na PiD Okresowe oszczędności Zachęty Korzyści z produkcji CE Kredyty węglowe Time (yr) $ Skumulowane przepływy pieniężne Roczne przypływy pieni ężne 40 20 Lata 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 -20 Wydatki Kapitał inwestycyjny Roczna spłata zadłużenia Opłaty za EiK Koszty okresowe Wskaźniki Wartość bieżąca netto Prosty czas zwrotu IRR Wsk. pokrycia zadłużenia Itd. tys. $ -40 -60 -80 -100 Lata © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Parametry Finansowe (Wejściowe) używane przez RETScreen® Stopa dyskonta: używana do przeliczania przyszłych przepływów pieniężnych na wartość obecną Uniknięte koszty energii: Dla ogrzewania i chłodzenia: cena paliwa w scenariuszu stanu bazowego W przypadku en. elektr. sprzedawanej do sieci: cena za jednostkę sprzedanej czystej energii elektrycznej (dla dostawców) lub koszt końcowy (dla odbiorców) © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Podstawowe wskaźniki finansowe (wyjściowe) Prosty Okres Zwrotu Wartość Bieżąca Netto (NPV) Wewnętrzna Stopa Zwrotu (IRR & ROI) Znaczenie ilość lat potrzebnych na zwrot kosztów dodatkowych z oszczędności rocznych Łączna wartość projektu w „dzisiejszych złotówkach” Osiągnięte odsetki z projektu w czasie jego trwania Przykład Prosty okres zwrotu 3 lata NPV 1,5 miliona zł IRR 17 % Kryterium Spłata < n lat Wartość dodatnia wskazuje na projekt opłacalny IRR > poziom graniczny Komentarz Mylący Nie uwzględnia finansowania i długoterminowych przepływów pieniężnych Używany przy skąpych przepływach pieniężnych Wskaźnik miarodajny Użytkownik musi określić stopę dyskonta Może być mylący, gdy przepływy pieniężne są przemiennie dodatnie i ujemne © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Porównanie wskaźników: Przykład stacji telekomunikacyjnej Prosty Okres Zwrotu Wartość Bieżąca Netto (NPV) Wewnętrzna Stopa Zwrotu (IRR & ROI) PV a genset* 9 lat 4 800 $ 22% Decyzja Genset PV PV * Stopa dyskonta na poziome 12%; 50% spłaty zadłużenia po 15 latach ze stopą procentową 7% © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Wskaźniki finansowe: Przykład stacji telekomunikacyjnej RETScreen® dostarcza pełen zakres wskaźników oraz wykres skumulowanych przepływów pieniężnych dla projektu 3,8 lat do osiągnięcia dodatnich przepływów pieniężnych Skumulowane przepływy pieniężne [$] Lata © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Niepewność transakcji: Analiza wrażliwości i ryzyka Na etapie wstępnej oceny wykonalności parametry wejściowe obarczone są dużą niepewnością Jaka jest opłacalność projektu, na którą wpływ wywierają błędy we wprowadzonych przez użytkownika wartościach? © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Analiza wrażliwości Pokazuje zmiany opłacalności projektu przy jednoczesnej zmianie dwóch podstawowych parametrów wejściowych Na przykład: Koszt początkowy jest 10% wyższy niż zakładany Koszty uniknięte energii są 20% wyższe niż szacowane Czy IRR przekracza 15% akceptowalnego progu IRR założonego przez użytkownika? Tak i wynosi 15,2% Kombinacje kosztów początkowych i kosztów unikniętych dla których IRR jest poniżej progu akceptacji są zacienione © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Analiza wrażliwości: Parametry RETScreen® oblicza wrażliwości… Wewnętrznej Stopy Zwrotu (IRR/ROI) Roku osiągnięcia dodatnich przepływów pieniężnych Wartości Bieżącej Netto (NPV) …przy jednoczesnych zmianach (n.p.)… Dostarczonej energii (RE) i unikniętych kosztów energii Kosztów początkowych i unikniętych kosztów energii Oprocentowania zadłużenia i okresu zadłużenia Redukcji emisji GHG netto i kredytu węglowego Dostarczonej energii (RE) i korzyści z tytułu produkcji CE …ze zmiennością ±x, ±½x, oraz 0, gdzie x jest zakresem wrażliwości zdefiniowanym przez użytkownika © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Analiza ryzyka Użytkownik jest niepewny co do wielu parametrów: Użytkownik określa zakres niepewności dla każdego z parametrów (n.p., ±5%) Wszystkie parametry jednocześnie i niezależnie odbiegają od wartości szacowanej Jaki ma to wpływ na wskaźniki finansowe? © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Analiza ryzyka: Metoda Monte Carlo RETScreen® oblicza rozkład częstości wskaźników finansowych (IRR, NPV oraz rok osiągnięcia dodatnich przepływów pieniężnych) poprzez obliczanie wartości dla 500 kombinacji parametrów Parametry zmieniają się losowo, zgodnie z niepewnością określoną przez użytkownka 7% prawdopodobieństwa, że IRR wynosi 18,2±0,7% © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Analiza ryzyka: Poziom ryzyka Istnieje tylko 10% ryzyko, że IRR wypadnie poza ten zakres 7% of the time IRR is 18.2±0.7% © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Analiza ryzyka: Wpływ na parametry Wykres “tornado” pokazuje: Który parametr wywiera największy wpływ Jak wpływają zmiany parametrów na IRR po opodatkowaniu, NPV czy rok osiągnięcia dodatnich przepływów pieniężnych © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Wnioski RETScreen® oblicza przepływy pieniężne z uwzględnieniem kosztów początkowych, oszczędności energii, kosztów EiK, kosztów paliwa, opodatkowania, kredytów węglowych i korzyści z produkcji CE RETScreen® automatycznie oblicza najważniejsze wskaźniki finansowe RETScreen® umożliwia badanie wrażliwości podstawowych wskaźników finansowych w zależności od zmian danych wejściowych Wskaźniki oceniające opłacalność projektu w trakcie jego cyklu żywotności, takie jak IRR i NPV, są bardziej preferowane w stosunku do metody opartej na prostym okresie zwrotu © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.

Pytania? www.retscreen.net © Ministerstwo Zasobów Naturalnych Kanady 2001 – 2005.