Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Zofia Sienkiewicz Zasady nauczania Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Zofia Sienkiewicz

Zasady nauczania czerpią swą treść przede wszystkim z analizy procesu nauczania w szkole

Zasady nauczania w literaturze Włodzimierz Szewczuk 1972 przyjmował, że liczba zasad jest skończona zakładał, że istnieją tylko zasady wychowania, gdyż wychowanie nie da się oddzielić od nauczania przyjmował, że zasady wychowania są prawami zasady: -motywacji, -aktywności, -praktyczności, -bezpośredniości, -receptywności, -systemowości, -trwałości, - zespołowości -indywidualizacji.

Zasady nauczania w literaturze Zygmunt Mysłakowski w pracy „Zasady nauczania i ich charakter„ podał listę zasad: - Poglądowości - Świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie nauczania - Systematyczności i logicznej kolejności w nauczaniu - Trwałości zdobytych przez uczniów wiadomości - Dostosowania nauczania do sił i możliwości uczniów

Zasady nauczania w literaturze Bogdan Nawroczyński podręcznikowi dydaktyki ogólnej nadał tytuł „zasady nauczania” DWA ZNACZENIA ZASAD po pierwsze - zastępcza nazwa „niepełna teoria nauczania”, po drugie - „normą wytyczającą nauczycielowi metodę pracy dydaktycznej”.

Zasady nauczania w literaturze Wincenty Okoń w dydaktyce można wyróżnić trzy znaczenia zasad nauczania : - zasada to twierdzenie oparte na prawie naukowym, rządzącym jakimiś procesami - zasada to norma postępowania uznanego za obowiązujące - zasada jest tezą wywiedzioną z jakiejś doktryny od terminu naukowego mamy prawo oczekiwać jednoznaczności

Zasady nauczania wg Wincentego Okonia zasada systematyczności zasada poglądowości zasada samodzielności zasada związku teorii z praktyką zasada efektywności zasada stopniowania trudności zasada związku indywidualizacji i uspołecznienia

Zasady nauczania w literaturze Kazimierz Sośnicki „najogólniejsze prawidła, których nauczyciel powinien przestrzegać we wszystkich swoich szczegółowych zabiegach dydaktycznych”. w różnych systemach dydaktycznych mogą obowiązywać różne zasady nauczania, nawet przeciwstawne sobie, co zresztą decyduje o odrębności tych systemów.

Zasady nauczania w literaturze Czesław Kupisiewicz to normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi zaznajamiać uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i zdolności poznawcze, wpajać im określone poglądy i przekonania oraz wdrażać do samokształcenia Tak rozumiane zasady służą realizacji ogólnych celów kształcenia; obowiązują w pracy szkół w zakresie różnych przedmiotów nauczania.

Zasady nauczania wg. Czesława Kupisiewicza poglądowości, świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie uczenia się i nauczania, trwałości zdobytych przez uczniów wiadomości, systematyczności, logicznej kolejności w nauczaniu dostępności tj. dostosowania nauki do sił i możliwości uczniów.

Zasady nauczania w literaturze Krzysztof Kruszewski to reguły organizowania i prezentowania wiadomości ogólne normy postępowania nauczyciela w czasie przygotowania i prowadzenia lekcji umożliwiające uwzględnienie jednocześnie informacji z wielu źródeł i utrzymanie kierunku czynności uczenia się uczniów Zasady nauczania nie powinny być ani zbyt ogólne, ani zbyt szczegółowe.

ZASADY NAUCZANIA to normy postępowania dydaktycznego, których przestrzeganie pozwala nauczycielowi zaznajomić uczniów z podstawami usystematyzowanej wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i zdolności poznawcze, wpajać określone poglądy i przekonania oraz wdrażać do samokształcenia.

ZASADY - Zasada systematyczności - Zasady wiązania teorii z praktyką - Zasady poglądowości - Zasady świadomości - Zasady stopniowania trudności - Zasady trwałości wyników nauczania - Zasada operatywności uczniów

Zasada systematyczności powinna być dokładnie przestrzegana w codziennej pracy nauczyciela i uczniów tj. w procesach nauczania i uczenia się. Wymaga ona od nauczyciela i ucznia rytmiczności w pracy i skrupulatności w spełnianiu codziennych obowiązków szkolnych. Zaniedbywanie tych obowiązków przez nauczycieli i uczniów przyczynia się do powstawania luk w wiadomościach, opuszczaniu zajęć szkolnych lub w słabszym do nich przygotowaniu

Zasada systematyczności Każdy nauczyciel musi pamiętać nie tylko o zasadzie systematyczności w obrębie swego przedmiotu, lecz również o zasadzie korelacji (łączności) między przedmiotami nauczania szkolnego.

Zasada systematyczności w pracy nauczyciela dotyczy: poszczególnych lekcji i polega wtedy na proporcjonalnej ich budowie całego procesu nauczania, i polega wtedy na jednakowo intensywnym i harmonijnym opracowywaniu wszystkich działów nauczania przygotowania się nauczyciela do lekcji

Zasada wiązania teorii z praktyką Szczególnie korzystne pod względem wychowawczym i kształcącym jest rozwiązywanie przez uczniów zadań praktycznych o charakterze problemowym (np. opracować nowy typ pomocy naukowej, ulepszyć model, organizowanie przedstawień teatralnych, wystaw). Polega na wykazywaniu uczniom praktycznej i życiowej przydatności wiedzy oraz na wiązaniu nauki szkolnej z życiem pozaszkolnym.

Zasada wiązania teorii z praktyką Opiera się na przekonaniu, że uczeń znacznie lepsze wyniki nauczania i przygotowanie do życia otrzymuje wówczas, gdy rozumie znaczenie życiowe wiadomości zdobywanych w szkole i gdy sam stosuje te wiadomości w praktyce. W ciągu szeregu lat nauki szkolnej uczeń ma nie tylko poznawać świat, lecz także uczyć się go zmieniać,

Zasady poglądowości To jedna z najważniejszych zasad dydaktycznych. Jest tą zasadą nauczania całej nauki szkolnej, która opiera się na poznaniu konkretnych rzeczy, zjawisk, procesów i stosunków.

Pomoce naukowe mające zastosowanie w zasadzie poglądowości 1. naturalne okazy w naturalnym środowisku, 2. naturalne okazy w środowisku sztucznym, 3. okazy spreparowane, 4. modele, 5. przyrządy i urządzenia 6. obrazy 7. środki umowne

Zasady świadomości Podstawowym czynnikiem zasady świadomego udziału uczniów jest: świadomy stosunek uczniów do celów uczenia się w szkole; świadomy i aktywny udział w samym przyswajaniu wiadomości, umiejętności i nawyków; świadomy i aktywny udział uczniów w kontroli osiąganych wyników.

Zasady świadomości Świadomość celu uczenia się wiąże się z codzienną pracą na lekcji. Ze świadomością celu wiąże się świadomość warunków i środków uczenia się. Mogą one być różne w zależności od wieku i rozwoju uczniów (uświadomienie jakie warunki sprzyjają wydajniejszej pracy, jakie metody i środki uczenia się są skuteczniejsze od innych).

Zasady świadomości Zasada przejawia się przede wszystkim podczas przyswajania wiadomości, umiejętności i nawyków. Świadome przyswajanie wiadomości przez uczniów zachodzi wtedy, gdy opierając się na dokładnej obserwacji, poznaniu zmysłowym, dochodzi do odpowiednich uogólnień. Świadomy udział uczniów w procesie obserwacji wiąże się z szukaniem w toku obserwacji odpowiedzi na stawiane sobie pytania.

Zasady stopniowania trudności Zasada ta wymaga od nauczyciela uwzględniania właściwości rozwojowych uczniów. Materiał nauczania musi być dostosowany do ich rozwoju pod wzglądem zakresu i pod wzglądem jakości (dobrany na każdą lekcję i do każdego zadania domowego). Zasada stopniowania trudności w nauczaniu (zasada przystępności) polega na przechodzeniu: a) od tego co bliskie do tego co dalsze; b) od łatwiejszego do trudniejszego: c) od znanego do nieznanego.

Zasady trwałości wyników nauczania Zasada ta wymaga od nauczyciela stosowania takich metod i środków, dzięki którym wiadomości i umiejętności uczniów będą się stawać coraz to bardziej trwałe, dokładne, głębokie, usystematyzowane i użyteczne. Najczęstszym sposobem utrwalania jest powtarzanie, a także inne np. systematyzację i klasyfikację przerobionego materiału oraz kształtowanie umiejętności i nawyków.

Zasada operatywności uczniów Uczniowie powinni wykorzystywać zdobytą wiedzę w sposób planowy i świadomy, wymagający od nich pełnej samodzielności myślenia i działania. Uczniowie powinni wykazywać własną inicjatywę i pomysłowość, posługiwać się posiadanymi wiadomościami w różnych sytuacjach. Reguły wynikające z tej zasady – to reguły akcentujące potrzebę wdrażania uczniów do dostrzegania, formułowania i samodzielnego rozwiązywania określonych problemów teoretycznych i praktycznych.

Literatura Okoń W. - Zarys dydaktyki ogólnej. Kruszewski K. - Zasady nauczania Kupisiewicz Cz. - Dydaktyka ogólna Nawroczyński B. - Zasady nauczania Okoń W. - Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej Sośnicki K. - Dydaktyka ogólna

Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Dziękuję Zakład Pielęgniarstwa Społecznego Zofia Sienkiewicz