„Kocham czytać” Jagody Cieszyńskiej
Jagoda Cieszyńska – psycholog i surdologopeda, profesor Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, prowadzi badania naukowe związane z dysleksją, dwujęzycznością. Jest autorką symultaniczno-sekwencyjnej nauki czytania.
„Kocham czytać” – seria logopedyczna dla rodziców i nauczycieli. Adresat – dzieci w wieku przedszkolnym oraz z wadami wymowy i/lub nie zakończonym rozwojem mowy oraz zagrożonych dysleksją. Cel – wczesne rozpoczęcie nauki czytania, zwiększenie zasobu słownictwa. Efekt – czytanie ze zrozumieniem, rozwój wszystkich funkcji psychicznych dziecka: spostrzeganie, pamięć, myślenie przez analogię.
Założenia: sylaba, a nie fonem jest najmniejszą jednostką percepcyjną wyróżnianą przez dziecko; sylaby pełnią funkcję prototypu służącego do odczytywania wyrazów; czytanie jako proces symultaniczno – sekwencyjny; kolejność wprowadzania liter jest zgodna z mechanizmem rozwoju języka, stanowi powtórzenie sekwencji rozwoju mowy dziecka (od samogłosek, wyrażeń dźwiękonaśladowczych, sylab do wyrazów); tekst pisany odtwarza strukturę języka mówionego (naturalna łatwość przyswajania); nauka czytania przebiega zgodnie z 3 etapami systemu językowego: powtarzanie rozumienie nazywanie
Powinniśmy uczyć czytać zgodnie z kolejnością rozwoju pisma w dziejach ludzkości: od symultanicznych całości (piktogramów, ideogramów, samogłosek) do linearnych sekwencji (zapis sylabiczny i alfabetyczny). Zanim dziecko zacznie czytać Przygotowanie ogólnorozwojowe: Analiza i synteza wzrokowa; Ćwiczenia operacji myślowych: sekwencje, pamięć symultaniczna i sekwencyjna; Grafomotoryka, koordynacja wzrokowo-słuchowa; Lateralizacja – warunkuje spostrzeganie rzeczywistości.
ETAPY NAUKI CZYTANIA I etap – od samogłosek prymarnych do sylaby otwartej Zapoznanie z graficznym obrazem samogłosek prymarnych: [a, u, ó, i,] i sekundarnych: [o, e, y]; Łączenie obrazów liter z odczuciami kinestetycznymi (wizualizacje, ruchy dłoni, rąk); Odczytywanie liter w kontekstach jako przygotowanie do rozumienia tekstu (obraz-znaczenie); Czytanie sylab otwartych typu [pa, po, pu, pe, pi, py]; Naśladowanie dźwięków płynących z otoczenia (wyrażenie dźwiękonaśladowcze); Czytanie imion zbudowanych z samogłoski i sylaby otwartej: Ala, Ola, Ula, Ela.
II etap – od sylaby otwartej do pierwszych wyrazów Czytanie zestawów zbudowanych z samogłoski i sylaby otwartej typu: [upa, upo, upu]; Czytanie przypadkowo zestawionych sylab otwartych typu: [maka, lope, solu]; Budowanie wyrazów z poznanych sylab; Rozcinanie wyrazów na sylaby i układanie wyrazów dwu-, trzy-, czterosylabowych typu: [sala, ale, lupa, samoloty].
III etap – czytanie sylab zamkniętych Opozycja – sylaba otwarta – sylaba zamknięta, poprzez zamianę samogłosek; Czytanie przypadkowo zestawionych sylab zamkniętych typu: [apom, epum, ipum];
IV etap – czytanie nowych sylab otwartych i zamkniętych Wprowadzenie dwuznaków zakreślenie jako jednej głoski; Czytanie połączeń: samogłoska – spółgłoska – samogłoska, typu: [but, los, pan]; Wprowadzenie spółgłosek miękkich i zmiękczonych przez „i”; Wprowadzenie głosek nosowych: ą, ę; Czytanie zbitek spółgłoskowych typu: [mądry, wziął].
V etap – samodzielnie czytanie tekstów Teksty dotyczą przeżyć i doświadczeń bliskich dziecku; Pozwalają kształtować świadomość językową, kompetencję systemową oraz komunikacyjną.
„Dziecko, które czyta, ma poczucie, że jest dobre „Dziecko, które czyta, ma poczucie, że jest dobre. A najlepszą rzeczą, która pozwala osiągnąć sukces, jest przeświadczenie, że jestem w czymś dobry”. – Jagoda Cieszyńska
Zadanie 1 Układnie wzorów
Zadanie 2 Znajdź różnice
Zadanie 3 Rysowanie równoległe – dobieramy się w pary Zadanie 3 Rysowanie równoległe – dobieramy się w pary. Dzielimy kartkę na pół. Jedna osoba jest dorosłym, druga dzieckiem.
Dziękuję za uwagę