Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2007 - 2011 Maciej Łukowicz Paweł Zielazny Departament Zdrowia Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Gdańsk, 18 kwiecień 2008 r.

Województwo Pomorskie 2,2 mln ludności Epidemiologia zakażeń HIV Od wdrożenia badań do końca roku 2007 zanotowano 874 zakażenia Szacuje się że zakażonych jest ok. 2 000 woj. pomorskie zajmuje trzecie miejsce wśród województw w przypadku nowo wykrytych zakażeń i drugie pod względem zapadalności na AIDS (2006)

Nowo wykryte zakażenia w 2006 r.

Diagnoza 2 Poradnie: Poradnia HIV/AIDS przy Wojewódzkiej Przychodni Skórno Wenerologicznej i Poradnia Zakażeń Retrowirusowych i Nabytych Niedoborów Immunologicznych w PCCHZiG 1 Oddział: Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy / Klinika Chorób Zakaźnych AMG (Oddział I Obserwacyjno – Zakaźny AIDS) 1 Punkt Konsultacyjno Diagnostyczny (przy Wojewódzkiej Przychodni Skórno Wenerologicznej) Mała liczba organizacji pozarządowych zajmujących się tematyką (m.in. Pomorski Dom Nadziei) Tematyką HIV/AIDS zajmują się również m.in.: Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego, Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna, Monar w Gdańsku, NZOZ „Szkoła Życia” w Wandzinie, Ośrodek Terapii Uzależnień w Smażynie

W Polsce obowiązującym aktem prawnym w zakresie zapobiegania zakażeniom HIV jest Rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2005 r. w sprawie Krajowego Programu Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV

Wcześniejsze próby powołania Programu - wobec niepokojącej epidemiologii oraz zadań Krajowego Programu były wcześniejsze próby powołania programu o charakterze wojewódzkim - do 2007 brak kompleksowej strategii i programu - prace nad Programem rozpoczęły się w drugiej połowie 2007 r.

Etapy powstawania Programu - podstawy prawne - diagnoza województwa pomorskiego - nawiązanie współpracy z organizacjami pozarządowymi - edukacja - porozumienie w sprawie powołania Zespołu ds. HIV/AIDS

W skład Zespołu wchodzą: Zespół HIV/AIDS W skład Zespołu wchodzą: Paweł Zielazny, Departament Zdrowia UMWP – koordynator Dr Jolanta Wierzbicka, Departament Zdrowia UMWP Dr Ewa Zarazińska, Dyrektor Wojewódzkiej Przychodni Skórno – Wenerologicznej Dr Maria Jankowska - Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego Dr Jacek Sękiewicz – Ośrodek Terapii Uzależnień, Smażyno Anna Dobrzycka – Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ Agnieszka Cyrny - Wojewódzka Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna Teresa Burczyk - Pomorskie Kuratorium Oświaty

Realizatorzy i Partnerzy Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego Wojewódzka Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna Pomorskie Kuratorium Oświaty Pomorski Oddział Wojewódzki NFZ Partnerzy: Krajowe Centrum ds. AIDS Organizacje pozarządowe Samorządy lokalne Powiatowe SSE Pomorskie Centrum Chorób Zakaźnych i Gruźlicy

WOJEWÓDZTWO POMORSKIE Uchwała nr 941/77/07 Zarządu Województwa Pomorskiego w sprawie Wojewódzkiego Programu Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2007 – 2011

Co chcemy osiągnąć podnieść poziom wiedzy społeczeństwa woj. pomorskiego na temat zakażeń HIV zwiększyć dostępność do działań profilaktycznych rozwijać systemy wczesnego wykrywania nowych zakażeń HIV ograniczyć rozprzestrzenianie się zakażeń HIV wśród społeczeństwa województwa pomorskiego poprawić jakość życia i dostęp do opieki zdrowotnej dla osób żyjących z HIV/AIDS scalić działania różnych instytucji zajmujących się tą tematyką

Odbiorcy Programu Społeczność lokalna Województwa Pomorskiego, ze szczególnym uwzględnieniem: młodzieży szkolnej (gimnazjalnej, licealnej) osób z grup o zwiększonym ryzyku zakażeń pracowników szeroko pojętej ochrony zdrowia nauczycieli i pedagogów osób żyjących z HIV/AIDS i ich bliskich

Finansowanie Wkład finansowy ponosi każdy z Partnerów we własnym zakresie. Wkład ten nie musi być jednakowy. Wynika z posiadanego potencjału i zasobów każdej ze stron. Środki finansowe przeznaczone na realizację Programu na rok 2008 ze strony Urzędu Marszałkowskiego to 110 000 zł.

Wybrane zadania z Programu edukacja prozdrowotna w szkole szkolenia dla nauczycieli, branży medycznej, urzędników wojewódzki szkolny konkurs wiedzy na temat HIV/AIDS pozaszkolne programy profilaktyczne programy skierowane do osób z ryzykownymi zachowaniami np. streetworking kampanie informacyjne o zasięgu regionalnym utworzenie nowego PKD akcja „Tydzień Testowania” w mniejszych miastach opracowanie i dystrybucja materiałów edukacyjnych nowoczesne programy leczenia osób HIV+/AIDS zapewnienie dyżurów psychologa na Oddziale AIDS popularyzacja wykonywania testów na HIV wśród kobiet planujących macierzyństwo stworzenie strony internetowej poświęconej HIV/AIDS prowadzenie badań postaw społecznych wobec problemu HIV/AIDS

Zadania na rok 2008 1.ZADANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA: programy profilaktyczne skierowane do młodzieży szkolnej szkolenia dla pracowników służby zdrowia – zakażenia poekspozycyjne zapewnienie pomocy psychologicznej w PKD i na Oddziale AIDS ogólnopolska konferencja 2. ZADANIA PARTNERÓW diagnoza edukacji prozdrowotnej w zakresie HIV w szkołach – Pomorskie Kuratorium Oświaty szkolenia dla nauczycieli i pedagogów – Pomorskie Kuratorium Oświaty + Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego 3. WSZYSCY pozyskanie materiałów edukacyjnych i wspieranie działalności informacyjnej w pubach, klubach, dyskotekach pozyskanie do współpracy mediów

Harmonogram Realizacji Programu Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2007 – 2011 Dział I. Profilaktyka zakażeń HIV ( profilaktyka pierwszorzędowa ). Cel ogólny: zahamowanie tempa wzrostu zakażeń HIV. Cele szczegółowe/rezultaty Zadania i sposoby realizacji Wskaźniki osiągnięcia celu Główny realizator Instytucje wspomagające realizację zadania Termin realizacji Zwiększenie efektywności profilaktyki w szkołach i placówkach oświatowych oraz placówkach opiekuńczo - wychowawczych. Diagnoza edukacji prozdrowotnej w zakresie zakażeń wirusem HIV w szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych na terenie woj. pomorskiego. Liczba szkół realizujących zadania z edukacji prozdrowotnej w zakresie HIV/AIDS. Ocena efektywności podejmowanych działań. Pomorskie Kuratorium Oświaty Pomorskie Centrum Zdrowia Publicznego Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego (pomoc merytoryczna) 2008 2010

Cytat z książki „Nastolatki a HIV i AIDS” Carl, 19 lat, okolice Waszyngtonu „O swojej chorobie dowiedziałem się 13 stycznia 2006 roku. Był to piątek trzynastego. Co za okropny dzień na taką wiadomość! Nie wiem, kiedy lub gdzie zostałem zakażony. Myślę, że gdzieś pomiędzy 15. a 16. rokiem.

Kiedy miałem 17 lat, wszyscy moi przyjaciele mówili, że powinniśmy się przebadać ć, ale się bałem. Bałem się tej wiedzy. Wolałem mówić sobie: „Może to mam, ale nie mam pewności”. W tamtym okresie znacznie lepiej było nie wiedzieć, niż wiedzieć. Jeżeli nie wiedziałeś, nie musiałeś zmagać się z presją społeczną i strachem przed śmiercią, ponieważ w tamtym czasie nie wiedziałem, że AIDS się leczy. Wtedy myślałem, że ta choroba oznacza pewną śmierć. Kiedy ten temat pojawiał się w telewizji, albo w szkole, po prostu od niego uciekałem. Wydawało mi się, że dopóki nic o tym nie wiem, jestem bezpieczny. Bałem się, że moja mama wyrzuci mnie z domu. Nie żyliśmy ze sobą w zbyt dobrych stosunkach. Jeśli chodzi o AIDS, to  była taką samą ignorantką jak ja. Więc kiedy wróciliśmy ze szpitala z wynikami, w domu zrobił się prawdziwy cyrk.

Mam troje rodzeństwa. Nie mogłem jeść tymi samymi nożami, łyżkami i widelcami, co oni. Piłem z papierowych kubków i jadłem z papierowych talerzy za pomocą plastikowych sztućców. Wszystko mieliśmy oddzielne. To naprawdę mnie bolało. Czułem się, jakbym był wypychany z rodziny. W ciągu minionych dwóch lat bardzo dojrzałem. Wiele dowiedziałem się o tej chorobie od moich lekarzy oraz pracowników socjalnych. Pogodziłem się z sobą i w pełni zaakceptowałem fakt posiadania wirusa HIV. Czasami nawet zapominam, że on we mnie tkwi. Mam normalne życie. Jestem studentem college’u. Tak jak wszyscy płacę rachunki i zaciągam studenckie pożyczki.

AIDS jest częścią mnie, tak jak dla innych blizna lub ręka AIDS jest częścią mnie, tak jak dla innych blizna lub ręka. To coś, z czym po prostu trzeba żyć. Czasem trzeba zadać sobie pytanie: „Czy mam pozwolić, żeby ta blizna decydowała, jakim jestem człowiekiem? albo „Czy mam pozwolić, żeby ten nowotwór kierował moim życiem?” Tak, widziałem ludzi umierających na AIDS i słyszałem o ludziach, którzy umierali na tę chorobę w młodym wieku. Ale słyszałem także o ludziach, którzy pomimo AIDS bardzo długo żyli w dobrym zdrowiu, osiągając wszystko, co chcieli w życiu osiągnąć.

Wielu bywa bardzo naiwnych. Ja z pewnością też byłem naiwny Wielu bywa bardzo naiwnych. Ja z pewnością też byłem naiwny. Wierzyłem, że to mi się nie przydarzy. A kiedy się w końcu przydarzyło, zacząłem żyć w rzeczywistym świecie. Chciałbym przede wszystkim powiedzieć innym, zarówno tym z grupy ryzyka, jak i tym spoza niej, że HIV istnieje, że jest czymś rzeczywistym. Jeżeli ja się nim zaraziłem, możesz zarazić się nim również ty, twój przyjaciel, twój kumpel, twój chłopak, twoja dziewczyna. HIV żyje! ….”

DZIĘKUJĘ