Źródła Finansowania Przedsiębiorstw w Polsce Kraków, 16 grudnia 2003 roku

Dla wyboru optymalnego źródła finansowania istotne są odpowiedzi na pytania: 1.Na jakie cele potrzebne są środki ? 2.Ile pieniędzy potrzebujemy ? 3. Czy zwiększamy wielkość kapitału własnego ? 4. Czy finansujemy się długiem ? _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Powody dla których firmy poszukują kapitału? 1. Rozpoczęcie działalności 2. Realizacja planów rozwojowych Firmy (rozwój wewnętrzny, zakup innych podmiotów) 3. Firma posiada znaczny potencjał, ale ma kłopoty nie pozwalające jej na wykorzystanie swoich mocnych stron 4. Gwałtowny rozwój doprowadził lub zagraża utratą płynności 5. Zmiana struktury finansowania 6. Załamanie koniunktury wymusza restrukturyzację finansów firmy _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Źródła pozyskania kapitału l Dokapitalizowanie przedsiębiorstwa przez obecnych właścicieli l Emisja papierów wartościowych – akcji, obligacji l Inwestor finansowy – np. fundusz venture capital l Inwestor strategiczny l Środki pomocowe Unii Europejskiej l Kredyty bankowe i inne instrumenty dłużne l Leasing, faktoring i inne instrumenty finansowe l Inne źródła l Jednocześnie kilka powyżej wymienionych źródeł finansowania _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Proces pozyskania kapitału Zebranie i analiza informacji o firmie Weryfikacja strategii rozwoju Określenie zapotrzebowania na kapitał Wybór źródła finansowania Wskazanie obszarów gdzie usprawnienia podniosłyby wartość firmy Wycena firmy Sporządzenie Corporate Profile, Memorandum Informacyjnego i scenariuszy rozwoju Podmiotu w postaci Biznes Planu Poszukiwanie Inwestora Negocjacje Podpisanie umowy inwestycyjnej _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Przygotowanie do pozyskania kapitału Pozyskanie kapitału jest de facto sprzedażą obecnego stanu firmy i projektów rozwoju. Dlatego, jak przed każdą sprzedażą, trzeba się do tego przygotować. Należy eksponować mocne strony i zalety, zdając sobie również sprawę z wad i niedociągnięć. Doradca wskaże obszary, w których poprawa daje największe przełożenie na wycenę przedsiębiorstwa. _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Kryteria wyboru źródła finansowania Przy wyborze źródeł finansowania uwzględnia się następujące kryteria: Dostępność źródła finansowania Koszty związane z pozyskaniem źródła finansowania Elastyczność Efekt dźwigni finansowej Ryzyko obsługi _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja publiczna Akcja – papier wartościowy stwierdzający bezwarunkowe uczestnictwo jej właściciela w kapitale spółki akcyjnej, uprawniającym do partycypacji w jej zyskach w formie tzw. dywidendy oraz do majątku Spółki – w razie jej likwidacji. Rynek papierów wartościowych dzielimy na: Rynek pierwotny Rynek wtórny _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Rynek pierwotny Na rynku pierwotnym następuje sprzedaż nowych emisji papierów wartościowych przez emitenta tym inwestorom, którzy ocenili, iż inwestycja w papiery wartościowe jest korzystną lokatą oszczędności. Na rynku pierwotnym rozróżniamy dwa rodzaje emisji: Emisję publiczną Emisję niepubliczną _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Rynek wtórny Rynek wtórny jest uzupełnieniem rynku pierwotnego, na którym emitenci proponują emitowane przez siebie papiery wartościowe. Stronami transakcji są inwestorzy, którzy sprzedają wcześniej nabyte papiery wartościowe, lub inwestorzy którzy uważają,że nabycie akcji lub obligacji wyemitowanych wcześniej przyniesie im odpowiedni zysk, ze względu na przewidywany wzrost cen na rynku Funkcje rynku wtórnego: wpływa na mobilizację kapitału następuje na nim transformacja kapitału następuje na nim ocena kapitału _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja publiczna – rynek pierwotny ZALETY Najmniejsze ryzyko w relacji do innych źródeł finansowania W przypadku pogorszenia wyników finansowych firma może ograniczyć wypłatę dywidend Spółka nie ma obowiązku wykupu akcji od swych właścicieli Emisja akcji zwiększa środki własne Prowadzi do poprawy struktury finansowania firmy Zwiększa jej zdolność kredytową _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja publiczna – rynek pierwotny WADY Najbardziej kosztowne źródło finansowania Akcja jest to stosunkowo najbardziej ryzykowna lokata Akcjonariusz domaga się wyższej ceny za dostarczony kapitał, która uwzględnia premię za ryzyko Płatności dywidendowe (ewentualne) są finansowane z zysku po opodatkowaniu Dochody dywidendowe są opodatkowane dwa razy: – Spółka płaci podatek dochodowy od zysków, – Akcjonariusz jest obciążony zryczałtowanym podatkiem dochodowym _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja publiczna – rynek pierwotny c.d. Wysokie koszty emisji Rozwodnienie tytułów własności dotychczasowych właścicieli poprzez nowe emisje _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja prywatna – Inwestor Strategiczny ZALETY bezpieczeństwo (komfort) finansowe odzyskanie płynności finansowej doświadczenie inwestora w danej branży (know – how) pomoc w zarządzaniu przejęcie przez Inwestora części ryzyka związanego z funkcjonowaniem przedsięwzięcia WADY proces pozyskania inwestora strategicznego jest długotrwały mogą nastąpić „tarcia” na gruncie pomysłu w zakresie zarządzania: – Inna wizja Inwestora – Inna wizja dotychczasowych Właścicieli dotychczasowi Właściciele tracą kontrolę nad swoim przedsiębiorstwem – inwestor przejmuje Kontrolny Pakiet Akcji _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja prywatna – Inwestor Finansowy ZALETY bezpieczeństwo (komfort) finansowe odzyskanie płynności finansowej Inwestor nie bierze udziału w Zarządzaniu (chyba, że działalność Podmiotu rażącą odbiega od założeń Umowy Inwestycyjnej wtedy może mieć prawo do zmiany Zarządu). WADY inwestycja na określony czas wysoki koszt inwestycji – inwestor zamrażając swoje pieniądze w przedsięwzięcie wymaga odpowiedniej stopy zwrotu powiększonej o premię za ryzyko _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja prywatna – Venture Capital ZALETY bezpieczeństwo (komfort) finansowe dostępność na różnym etapie rozwoju zrozumienie zagrożeń prowadzenia działalności i ryzyka kapitałowego możliwość szybszego rozwoju firmy odzyskanie płynności finansowej Inwestor nie bierze udziału w Zarządzaniu (chyba, że działalność Podmiotu rażącą odbiega od założeń Umowy Inwestycyjnej wtedy może mieć prawo do zmiany Zarządu) _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Emisja prywatna – Venture Capital WADY inwestycja na określony czas posiadanie przez inwestora znacznego udziału w kapitale firmy długi okres przygotowawczy przed finansowaniem (3-9 miesięcy) wysoki koszt inwestycji – inwestor zamrażając swoje pieniądze w przedsięwzięcie wymaga odpowiedniej stopy zwrotu powiększonej o premię za ryzyko _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,

Środki pomocowe Unii Europejskiej PHARE PHARE - to największy program finansowej pomocy bezzwrotnej Unii Europejskiej dla państw Europy Środkowej i Wschodniej. Celem programu jest pomoc w przygotowaniu państw kandydujących do członkostwa w UE. Polska jest największym beneficjentem programu. SAPARD SAPARD - wspiera inwestycje na poziomie lokalnym. Celem programu jest modernizacja rolnictwa i rozwój obszarów wiejskich. ISPA - ISPA - to unijny program pomocy dla transportu i ochrony środowiska. Za priorytety funkcjonowania programu ISPA uznano: ochronę środowiska, ograniczanie zanieczyszczania wód i powietrza, pomoc w zakresie utylizacji odpadów. _____________________________________________________________________ TAG Sp. z o.o. Katowice, ul. Wita Stwosza 7,