Ćwiczenia nr 3: Wzrost gospodarczy Makroekonomia Ćwiczenia nr 3: Wzrost gospodarczy Arkadiusz Sieroń 2017-04-09

Plan ćwiczeń 1. Kartkówka 2. Wprowadzenie do wzrostu gospodarczego Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Plan ćwiczeń 1. Kartkówka 2. Wprowadzenie do wzrostu gospodarczego 3. Dwa modele wzrostu gospodarczego 4. Prawo Saya 5. Analiza długookresowa 6. Model Robinsona Crusoe

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Great Divergence

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Great Divergence

Podstawowe zagadnienia makroekonomii Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Podstawowe zagadnienia makroekonomii Cykliczność rozwoju gospodarki Zatrudnienie i bezrobocie Poziom cen i inflacja Bilans płatniczy i kurs walutowy Rola polityki gospodarczej Czynniki określające poziom i wzrost gospodarczy

Makroekonomia jako nauka o wzroście? Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Makroekonomia jako nauka o wzroście? Makroekonomia – jest gałęzią ekonomii próbującą wyjaśnić, jak i dlaczego z upływem czasu gospodarka rozwija się - podlega zmianom mniej lub bardziej regularnym.

Wzrost gospodarczy z innego punktu widzenia Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Wzrost gospodarczy z innego punktu widzenia „Dlaczego wszystko stale musi osiągać wzrost? „Rozwój” jako termin ekonomiczny. Czy Złoty Wiek ludzkość ma już za sobą? „W ostatnich trzech tysiącach lat żadna idea nie była dla cywilizacji Zachodu tak ważna jak koncepcja postępu”. (Robert Nisbet). PKB USA jest obecnie 40 razy większe niż w 1790, ale czy ludzie są bardziej szczęśliwsi?

Jaka powinna być polityka pobudzania wzrostu? Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Jaka powinna być polityka pobudzania wzrostu? 1) Laisser-faire 2) Poprawianie „ułomności rynku” 3) Państwo odpowiada za wzrost a) Stymulowanie wiedzy b) Stymulowanie postępu c) Stymulowanie inwestycji d) Stymulowanie pracy

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Skąd bierze się wzrost?

Jeszcze kilka uwag Trend a fluktuacje. Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Jeszcze kilka uwag Trend a fluktuacje. Rodzaje wahań aktywności gospodarczej. Wzrost a rozwój gospodarczy.

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Trend a fluktuacje

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Dwa modele wzrostu

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Kilka definicji Produkcja potencjalna – produkcja, którą można by wytworzyć w gospodarce, gdyby racjonalnie były wykorzystane wszystkie czynniki produkcji. Produkcja faktyczna – produkcja rzeczywiście wytwarzana w gospodarce. Agregatowy popyt – łączna ilość towarów, jaką nabywcy decydują się zakupić w danych warunkach i czasie. Agregatowa podaż – łączna ilość towarów, jaką producenci decydują się wytworzyć w danych warunkach i czasie oraz dostarczyć na rynek.

Agregatowy popyt i podaż Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Agregatowy popyt i podaż Agregatowy popyt zależy od 1) ogólnego poziomu cen oraz 2) wysokości dochodów ludności Agregatowa podaż zależy od 1) od zasobów czynników produkcji i efektywności ich wykorzystania, 2) od ogólnego poziomu cen oraz od 3) od kosztów produkcji.

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Krzywa AD Krzywa AD (zagregowanego popytu) opisuje ujemną zależność pomiędzy wielkością produkcji a poziomem cen. Wzrost cen spowoduje spadek realnej podaży pieniądza, co prowadzi do wzrostu stóp procentowych, w wyniku czego maleje poziom inwestycji. W konsekwencji maleje zagregowany popyt i produkcja. Każdy punkt na krzywej AD odpowiada równowadze na obu rynkach: pieniężnym oraz dóbr i usług, a zatem równowagę z modelu IS-LM.

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Krzywa AD

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Krzywa AS Krzywa AS (zagregowanej podaży) opisuje zależność między ogólnym poziomem cen a ilością produktu, jaką przedsiębiorstwa chcą dostarczyć przy danym poziomie cen.

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Krzywa AS

Stanowisko neoklasyczne i keynesowskie Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Stanowisko neoklasyczne i keynesowskie Zgodnie ze stanowiskiem neoklasycznym, faktyczny dochód narodowy określony jest przez zasoby czynników produkcji i efektywność ich wykorzystania – podejście podażowe. Zgodnie ze stanowiskiem keynesowskim faktyczny dochód narodowy zdeterminowany jest przez wielkość agregatowego popytu na towary – podejście popytowe.

Klasyczne wyjaśnienie wzrostu gospodarczego Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Klasyczne wyjaśnienie wzrostu gospodarczego Zdolności produkcyjne w gospodarcze wykorzystane są w pełni. Panuje pełne zatrudnienie w gospodarce (gdyby było bezrobocie to zniknęłoby ono dzięki spadkowi płac – dążeniu do równowagi na rynku pracy). Ceny i płace szybko dostosowują się do zmian, przywracając równowagę pomiędzy popytem i podażą (ceny i płace są dostatecznie elastyczne – w istocie zakłada się doskonałą elastyczność).

Model klasyczny poziom cen potencjalny PKB wyjściowy poziom cen Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Model klasyczny poziom cen potencjalny PKB wyjściowy poziom cen wyjściowy zagregowany popyt niższy poziom cen niższy zagregowany popyt Y* wielkość produkcji (PKB)

Keynesowskie wyjaśnienie wzrostu gospodarczego Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Keynesowskie wyjaśnienie wzrostu gospodarczego poziom produkcji może być mniejszy lub większy od potencjalnego (w krótkim lub średnim okresie). ceny i płace nie są elastyczne (sztywność cen i płac można przyjąć zarówno w krótkim okresie jak i w długim okresie – bo np. płace ustalane są poprzez układy zbiorowe ze związkami zawodowymi). dochodzenie do stanu równowagi dokonuje się poprzez zmiany ilościowe.

Model keynesowski poziom cen stała cena wyjściowy zagregowany popyt Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Model keynesowski poziom cen stała cena wyjściowy zagregowany popyt niższy zagregowany popyt (w czasie recesji produkcja w czasie recesji produkcja wyjściowa wielkość produkcji (PKB)

Prawdziwa jest gospodarka keynesowska czy klasyczna? Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Prawdziwa jest gospodarka keynesowska czy klasyczna? Poziom cen Wyjściowy zagregowany popyt (AD) Zagregowana podaż (AS) Cena wyjściowa Cena w czasie recesji Niższy zagregowany popyt (AD) Produkcja (PKB)

Przypadek keynesowski Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Przypadek keynesowski

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Synteza neoklasyczna Zakłada się albo, że prawda leży gdzieś pośrodku, co ma symbolizować ukośna krzywa podaży (zmniejszenie zatem popytu spowoduje zarówno spadek cen, jak i produkcji – jednak mniej niż w modelu keynesowskim bądź klasycznym) Albo zakłada się, że model keynesowski obowiązuje w krótkim okresie, natomiast w długim okresie obowiązuje model klasyczny

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Synteza neoklasyczna

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Długi okres W długim okresie ceny są doskonale elastyczne, istnieje pełne zatrudnienie. Popyt wpływa tylko na poziom cen, a nie na poziom produkcji. Ekspansywna polityka fiskalna i monetarna mogą jedynie zwiększyć inflację. Niemożliwy jest ogólny kryzys: spadkowi produkcji jednego dobra musi towarzyszyć wzrost produkcji innego dobra. Trend wzrostowy wynika z przyrostów czynników produkcji i postępu technicznego.

Krótki okres W krótkim okresie zakłada się, że ceny są sztywne. Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Krótki okres W krótkim okresie zakłada się, że ceny są sztywne. Zatem spadek popytu powoduje spadek produkcji. Skąd wynika sztywność cen? Kiedy okres jest „krótki”? Skąd jednak wynika spadek popytu?

Analiza długookresowa Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Analiza długookresowa Analiza długookresowa zakłada, że zdolności wytwórcze mogą być powiększane. Zdolności wytwórcze gospodarki i związana z nimi produkcja potencjalna zależą od dwóch czynników: 1) zasobu czynników produkcji; 2) efektywności ich wykorzystania.

Analiza długookresowa Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Analiza długookresowa

Prawo Saya Dwa wyjaśnienia niepowodzeń w biznesie: Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Prawo Saya Dwa wyjaśnienia niepowodzeń w biznesie: a) niedostatek pieniądza; b) ogólną nadprodukcję. Uznawanie prawa Saya probierzem ekonomisty. W barterze prawo jest oczywiste. Bezwględna vs. względna nadprodukcja

Co Say powiedział, a co Keynes obalił? Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Co Say powiedział, a co Keynes obalił? Say: „To produkcja stwarza popyt na produkty (...). Sama okoliczność stworzenia produktu kreuje popyt na inne produkty.” Keynes „obalił”: „Podaż tworzy swój własny popyt”.

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Prawo Saya cd. Popyt efektywny jest zależny od podaży, czyli od wcześniejszej produkcji, jaką zaoferowaliśmy na rynku. Popyt piekarza na telewizor, zależy od tego, ile wyprodukował wcześniej chleba i ile udało mu się sprzedać. Towary – mówi Say – nie są ostatecznie opłacane przez pieniądz, ale przez inne towary. Przykład Afryki oraz Indii.

Prawo Saya: implikacje polityczne Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Prawo Saya: implikacje polityczne Produkcja stwarza konsumpcję. Bogactwo bierze się z produkcji. Niski popyt wynika z niskiej podaży. Bezprodukcyjna siła nabywcza to tylko inflacja. Celem rządu stymulowanie produkcji. Bezprodukcyjna siła nabywcza to tylko inflacja.  Stymulowanie zagregowanego popytu nie ma sensu, gdyż niski popyt wynika z niskiej podaży!

Zasób czynników produkcji Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Zasób czynników produkcji Ziemia: stała ilość, niewykorzystana ilość. Siła robocza: ludność w wieku produkcyjnym i wpółczynnik aktywności zawodowej, czyli (pracujący + bezrobotni)/ludność w wieku produkcyjnym, w PL 56% w EU 71%. Kapitał: inwestycje, odtworzenie, oszczędności.

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Zasoby siły roboczej

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Efektywność Efektywność: ilość produktów, jaką można wytworzyć przy danych zasobach czynników produkcji. Wydajność pracy. Rola postępu technicznego oraz inwestycji, oszczędzania i kapitału. Modele egzogeniczne (Solowa) i endogeniczne. Hipoteza konwergencji.

Wzrost stopy oszczędności w modelu Solowa Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Wzrost stopy oszczędności w modelu Solowa

Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Konwergencja w UE

Wpływ postępu technicznego na funkcję produkcji Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Wpływ postępu technicznego na funkcję produkcji

Kluczowa rola oszczędzania i akumulacji kapitału Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Kluczowa rola oszczędzania i akumulacji kapitału Oszczędzanie prowadzi do bardziej wydajnych metod produkcji. Okrężne metody produkcji => dobra kapitałowe. Podstawa każdej cywilizacji. To co wyróżnia bogate kraju od biednych to ilość zgromadzonego kapitału. Akumulacja kapitału zwiększa płace.

Kluczowa rola akumulacji kapitału Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Kluczowa rola akumulacji kapitału

Ilość i wydajność pracy Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Ilość i wydajność pracy

Wydajność pracy na roboczogodzinę Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Wydajność pracy na roboczogodzinę

Oszczędzanie vs. tezauryzacja Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Oszczędzanie vs. tezauryzacja Tezauryzacja obniża ceny. Czy gotówka w portfelu jest jałowa? Tezauryzacja może wynikać zarówno z mniejszej konsumpcji, jak i inwestycji.

Przykład Robinsona Crusoe Arkadiusz Sieroń 2017-04-09 Przykład Robinsona Crusoe Ręczny zbiór owoców. Inwestycja w kij zwiększa produktywność, ale trwa 5 dni. Kluczowa rola oszczędności. O bogactwie decyduje stopa oszczędności oraz ilość dóbr kapitałowych.

Dziękuję za uwagę! Arkadiusz Sieroń 2017-04-09