SYSTEM POMOCY DZIECKU I RODZINIE dr Maria Kotomska Wyższa Szkoła Ekonomii,Turystyki i Nauk Społecznych w Kielcach
Definicje rodziny „Rodzina stanowi integralną część każdego społeczeństwa; stanowi jego najmniejszą, a zarazem podstawową komórkę. Jest najważniejszą grupą społeczną” Wojciech Pomykało, 1997
Definicje rodziny „Rodzina stanowi podstawowe środowisko życia i wychowania młodego pokolenia” Wojciech Pomykało, 1997
Akty prawne dotyczące prawa do pomocy dla rodziny Na mocy artykułu 71 ust.1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej zobowiązane jest dbać o dobro rodziny. W myśl tej regulacji władze publiczne mają obowiązek udzielenia pomocy dla rodziny znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej i społecznej.
Akty prawne dotyczące prawa do pomocy dla rodziny Zgodnie z artykułem 67 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Obywatelowi pozbawionemu środków utrzymania, bezrobotnemu lub niezdolnemu do pracy przysługuje prawo zabezpieczenia społecznego.
Akty prawne dotyczące prawa do pomocy dla rodziny Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 228, poz. 2255 z późniejszymi zmianami) oraz ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 222, poz. 1456 z późniejszymi zmianami).
Świadczenia rodzinne przysługują: ►obywatelom polskim; ►cudzoziemcom posiadającym obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego; ►cudzoziemcom przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zamieszkują łącznie z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej”
„Świadczeniami rodzinnymi są: Świadczenia rodzinne „Świadczeniami rodzinnymi są: ►Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego; ►Świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne”
Świadczenia rodzinne „Podmiotom uprawnionym do zasiłku rodzinnego przysługują jednorazowe lub okresowe dodatki , związane z określoną sytuacją życiową. Są to dodatki z tytułu: - urodzenia dziecka, - opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wypoczynkowego, - samotnego wychowywania dziecka, - wychowania dziecka w rodzinie wielodzietnej, - kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, - rozpoczęcia roku szkolnego, - podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania” Iwona Sierpowska, 2007
Zasiłek rodzinny Świadczenia rodzinne ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem dziecka. Wysokość zasiłku rodzinnego uzależniona jest od wieku życia dziecka i wynosi miesięcznie: ● 48 zł. na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, (od 01.11.2009 r. wysokość ta wzrośnie do kwoty 68 zł.), ● 64 zł. na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia, (od 01.11.2009 r. wysokość ta wzrośnie do kwoty 91 zł.), ● 68 zł. na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia, (od 01.11.2009 r. wysokość ta wzrośnie do kwoty 98 zł.).
Dodatek z tytułu urodzenia dziecka Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje matce lub ojcu, albo opiekunowi prawnemu dziecka w okresie do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Dodatek ten wypłacany jest jednorazowo i wynosi 1.000 zł.
Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje matce lub ojcu dziecka, albo opiekunowi faktycznemu lub prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczna opieką i jest on uprawniony do urlopu wychowawczego.
Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego Dodatek ten przyznawany jest na czas określony przez: ● 24 miesiące kalendarzowe, ● 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu, ● 72 miesiące kalendarzowe, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności. Świadczenie to wynosi kwotę 400 zł. miesięcznie.
Dodatek z tytułu samotnego wychowywania Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje osobie samotnie wychowującej dziecko matce lub ojcu oraz opiekunowi faktycznemu lub opiekunowi prawnemu, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców, ponieważ: - drugi z rodziców dziecka nie żyje, - ojciec dziecka jest nieznany, - powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.
Dodatek z tytułu samotnego wychowywania Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu samotnego wychowywania Dodatek ten przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją. Dodatek ten wynosi 170 zł. miesięcznie. Kwotę tego dodatku zwiększa się o 80 zł. na dziecko (jednak nie więcej niż 160 zł. na wszystkie dzieci) jeżeli dziecko legitymuje się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Natomiast w przypadku, jeżeli dochód rodziny nie przekracza 50% kwot dochodu miesięcznego uprawniającego do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami, miesięczną kwotę dodatku zwiększa się o 50 zł. na dziecko , jednak nie więcej niż 100 zł. na wszystkie dzieci.
Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu oraz opiekunowi faktycznemu lub opiekunowi prawnemu, na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego. Dodatek ten przysługuje miesięcznie w kwocie 80 zł. na trzecie i każde następne dziecko wychowujące się w rodzinie.
Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego przysługuje matce lub ojcu dziecka, albo opiekunowi faktycznemu lub opiekunowi prawnemu dziecka, przeznaczony jest na pokrycie wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku: 1. do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności, 2. powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności. Dodatek ten przysługuje miesięcznie w kwocie: a) 60 zł. na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia, b) 80 zł. na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu dziecka, albo opiekunowi faktycznemu lub opiekunowi prawnemu, a także osobie uczącej się, na częściowe pokrycie wydatków związanych w rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego. Dodatek ten wypłacany tylko jeden raz w roku, w miesiącu wrześniu i wynosi 100 zł.
Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje matce lub ojcu dziecka, albo opiekunowi faktycznemu lub opiekunowi prawnemu , a także osobie uczącej się.
Świadczenia rodzinne Kwota tego zasiłku jest zróżnicowana: Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania Kwota tego zasiłku jest zróżnicowana: - w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej,w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum, lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, kwota dodatku wynosi 90 zł. miesięcznie na dziecko, - w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej, kwota dodatku wynosi 50 zł. miesięcznie na dziecko. Dodatek ten wypłacany jest przez okres nauki szkolnej tj. przez okres 10 miesięcy.
Dodatek z tytułu urodzenia się Świadczenia rodzinne Dodatek z tytułu urodzenia się żywego dziecka przyznaje się na mocy przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych jednorazową zapomogę w wysokości 1.000 zł. na jedno dziecko. Zapomoga ta przysługuje matce lub ojcu dziecka, albo opiekunowi prawnemu lub faktycznemu niezależnie od wysokości dochodów.
Świadczenia opiekuńcze Zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest na częściowe pokrycie wydatków związanych z zapewnieniem osobie niepełnosprawnej opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek ten przysługuje na samego wnioskodawcę (świadczeniobiorcę) oraz na innego niepełnosprawnego członka rodziny np. dziecko. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje bez wymogu spełniania ustawowego kryterium dochodowego osoby lub rodziny.
Świadczenia opiekuńcze Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje: 1) niepełnosprawnemu dziecku, 2) osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, 3) osobie, która ukończyła 75 lat, 4) osobie niepełnosprawnej, która ukończyła 16 lat życia i legitymuje się orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność ta powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Zasiłek pielęgnacyjny wynosi miesięcznie 153 zł. (kwota zasiłku pielęgnacyjnego w okresie zasiłkowym od dnia 01.11.2009 r. nie ulegnie zmianie).
Świadczenia opiekuńcze Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje matce lub ojcu lub opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie podejmuje lub rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnoprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenia opiekuńcze Świadczenie pielęgnacyjne Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego uwarunkowane jest spełnieniem ustawowego wymogu dotyczącego kryterium dochodowego osoby lub rodziny, które wynosi 583 zł. na 1 członka rodziny wliczonego w skład rodziny. Świadczenie pielęgnacyjne wynosi miesięcznie kwotę 420 zł. (od nowego okresu zasiłkowego tj. od dnia 01.11.2009 r. świadczenie pielęgnacyjne zostanie zwiększone do kwoty 520 zł. miesięcznie).
Świadczenia opiekuńcze „Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje: 1. Rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka; 2. Opiekunowi faktycznemu dziecka; 3. Osobie uczącej się” Iwona Sierpowska, 2007
Świadczenia rodzinne „Zasadniczym kryterium ustalającym prawo do zasiłku rodzinnego i jego dodatków jest dochód. Zasiłek z odpowiednimi dodatkami przysługuje uprawnionym, jeżeli miesięczny dochód netto na osobę w rodzinie nie przekroczy kwoty 504 zł. lub 583 zł. , gdy w rodzinie wychowuje się dziecko z orzeczonym umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności” Iwona Sierpowska, 2007
Świadczenia rodzinne „Wszystkie omawiane świadczenia rodzinne, oprócz zasiłku pielęgnacyjnego, wymagają spełnienia wspomnianych kryteriów dochodowych. Prawo do świadczeń ustala się w oparciu o dochód osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy” Iwona Sierpowska, 2007
Świadczenia rodzinne Świadczenia rodzinne są świadczeniami z zakresu zadań administracji rządowej. Zgodnie z przepisami ustawy ich realizację powierzono dla organów właściwych tj. wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast. Zadania te jednoosobowy organ gminy wykonuje przy pomocy urzędu gminy (miasta) lub ośrodka pomocy społecznej.
Świadczenia rodzinne Świadczenia rodzinne wypłacane są przez dany okres zasiłkowy, który określony jest na jeden rok dotychczas był to okres od 01 września do 31 sierpnia następnego roku (w roku 2009 r. okres zasiłkowy został ustawowo przedłużony do dnia 31 października 2009 r.). Następny okres zasiłkowy trwał będzie od dnia 01 listopada 2009 r. do 31 października 2010 r.
Świadczenia rodzinne „Świadczenia rodzinne są formami pomocy państwa skierowanymi do rodzin o najniższych dochodach. Mają one udzielać finansowego wsparcia w wychowywaniu dzieci, a także wspomagać osoby starsze i niepełnosprawne” Iwona Sierpowska, 2007
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Maria Kotomska