KONSTRUKTYWNA KŁÓTNIA

Dlaczego się kłócimy? Każdemu z nas zdarza się od czasu do czasu czuć gniew, zdenerwowanie, wściekłość lub frustrację na kogoś bliskiego. Zdrowe relacje międzyludzkie polegają na tym, by komunikować swoje emocje, nawet te negatywne, niewygodne, przykre. Lepiej mówić szczerze, co się czuje, niż udawać przed sobą i innymi, że nic się nie stało, a w środku przeżywać prawdziwy chaos emocjonalny.

Dlaczego się kłócimy? Jak umiejętnie się kłócić? Jak uniknąć agresji słownej? Trzeba znaleźć złoty środek, tak aby nie tłumić negatywnych emocji w sobie, ale też umieć je wyrazić w odpowiedni sposób. W budowaniu związku nie da się uniknąć kłótni, nawet nie warto. Kiedy para się nie kłóci, oznacza to najprawdopodobniej, że któryś z partnerów tłumi negatywne emocje w sobie.

Dlaczego się kłócimy? Konstruktywna kłótnia stanowi wentyl dla „złej energii”, rozładowuje napięcie i pozwala, by nie narastały wzajemne urazy czy poczucie krzywdy. Ważne jest to, jak partnerzy postrzegają kłótnię – jako słabość, jako próbę sił, jako możliwość postawienia na swoim czy raczej jako próbę odnalezienia wspólnego rozwiązania „patowej sytuacji”, które satysfakcjonowałoby obie strony.

Jak się kłócić? Należy skoncentrować się na „tu i teraz”, nie robić „osobistych wycieczek w przeszłość” i wypominać dawnych przykrości. Konstruktywny konflikt nie podlega zasadzie: „Muszę postawić na swoim”. Dobra kłótnia opiera się na negocjacjach, które mają doprowadzić do ustalenia konsensusu w spornej kwestii.

Jak się kłócić? Kiedy jeden z partnerów wychodzi z pokoju w najbardziej emocjonującym punkcie konfliktu, druga strona interpretuje ten fakt jako wyraz lekceważenia, ignorancji, pogardy i braku uczuć. Dobra kłótnia powinna kończyć się konkluzją: „Co robimy, by zmienić niekomfortową sytuację?”.

Zasady dobrej kłótni Nie oceniaj partnera, ale komunikuj swoje emocje – unikaj stosowania komunikatów typu „Ty”, np.: „Ignorujesz mnie”. Zastosuj komunikaty typu „Ja”, np.: „Przykro mi, kiedy się spóźniasz na umówione spotkanie”.

Zasady dobrej kłótni 2. Mów na bieżąco o swoich uczuciach, nie kumuluj negatywnych emocji w sobie – kiedy mówi się aktualnie, co nas zdenerwowało, zmniejsza się pokusa robienia wyrzutów z przeszłości i wygarniania wcześniejszych błędów.

Zasady dobrej kłótni 3. Nie monopolizuj kłótni – pozwól, by partner też miał coś do powiedzenia. Nie przekrzykuj go, nie przerywaj mu, nie wchodź w pół zdania. Konstruktywna kłótnia to wymiana zdań, a nie monolog jednej ze stron.

Zasady dobrej kłótni 4. Uważnie słuchaj – dobra kłótnia to nie tylko mówienie, to też zdolność aktywnego słuchania. Ludzie często uważają, że kłótnia polega tylko na krzyczeniu, wrzaskach. Trzeba umieć słuchać, by móc ustosunkować się do słów partnera.

Zasady dobrej kłótni 5. Nie rań słowami – słowa mogą ranić bardziej niż czyny. Zacietrzewieni w kłótni ludzie używają przykrych słów, wyzywają się, obrażają. Złe słowa ranią, budują mur nienawiści między partnerami, ale nie wnoszą niczego konstruktywnego do kłótni, nie przybliżają do znalezienia rozwiązania.

Zasady dobrej kłótni 6. Pamiętaj o miejscu i czasie kłótni – czasem dobrze konfrontować swoje zdania na gorąco, ale czasami lepiej poczekać na lepszy moment, np. nie warto czynić świadkami kłótni rodziców małych dzieci.

Zasady dobrej kłótni 7. Trzeba pamiętać, by wyrażać swoje uczucia, a nie oskarżać innych - chodzi bowiem o to, co budzi w nas gniew czy niezadowolenie i jak to coś zmienić. Pamiętaj, żeby złe emocje nie wzięły góry nad rozsądkiem. Przepychanki słowne do niczego nie prowadzą, jedynie eskalują konflikt.

Zasady dobrej kłótni 8. Kiedy trudno ci się porozumieć, uspokój się i wyjdź do drugiego pokoju albo pójdź na spacer - może po jakimś czasie będziesz mógł spojrzeć na problem z innej strony i nieco uspokojony podjąć rozmowę w innym czasie, który będzie sprzyjał porozumieniu.

Co zaburza i utrudnia komunikację w kłótni: a) Przemoc fizyczna b) Wrzask, krzyk. Wrzeszczenie jest szczególnie szkodliwe dla dzieci c) Groźby i zastraszanie np. zdradą albo rozwodem d) Pogarda, wyzwiska, poniżanie poprzez wulgaryzmy e) Kłamstwa choćby drobne niszczą zaufanie f) Przemoc psychiczna - krytyka, robienie na złość

Co zaburza i utrudnia komunikację w kłótni: g) Porównywanie do innych h) Niezgodność, co do faktów i) Próba zmiany drugiej osoby j) Oskarżanie drugiej strony k) Niezdolność do przyznania się do popełnienia błędu l) Odwoływanie się do przeszłości m) Negatywne mówienie o rodzinie partnera n) Używanie słów: zawsze, nigdy, wszędzie

Co buduje i ułatwia komunikację w kłótni: a) Przekonanie, że człowiek się zmienia b) Chęć pracy nad swoim związkiem c) Bezwzględne wysłuchiwanie do końca, nie przerywanie sobie d) Uznanie, że każdy ma prawo do swoich uczuć e) Przyjęcie, że w tym, co mówi partner może być jakaś racja f) Mówienie o sobie i o swoich uczuciach. g) Ścisłe trzymanie się tematu sporu bez wracania do przyszłości

Co buduje i ułatwia komunikację w kłótni: h) Oddzielenie zachowania od osoby. i) Oddzielenie uczuć od postawy. j) Danie sobie czasu, chwilę poczekać aż emocje opadną k) Przekonanie, że pewnych problemów nie jesteśmy w stanie załatwić w tym momencie. Dać sobie czas l) Praca nad zmianą siebie a nie partnera, czyli co ja mogę zrobić żeby było lepiej m) Zdolność do autentycznego uznania swojej winy, przeproszenie i zadośćuczynienia

Etapy w kłótni: a) Uświadomienie sobie własnych uczuć b) Wyrażenie emocji c) Negocjacje, czyli etap poszukiwania kompromisu. Może on nastąpić tylko po nazwaniu i wyrażeniu emocji. Nie zawsze musi być zwycięzca i przegrany. Ważne jest, aby każdy w czymś ustąpił. Nie wolno składać siebie w ofierze za cenę świętego spokoju. Nie ustępować zanim nie będzie rzeczywistego porozumienia.

Opracował ks. Marcin Kozyra SDB DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Opracował ks. Marcin Kozyra SDB