ROZDZIAŁ FRANCUSKI

 Racjonalistyczna filozofia Oświecenia  Skrajny indywidualizm Absolutna wolność jednostki  Skrajny liberalizm Państwo gwarantem wolności religijnej PRZYCZYNY POWSTANIA IDEI ROZDZIAŁU KOŚCIOŁA OD PAŃSTWA  Walka z monarchią absolutną przeciwko Kościołowi Katolickiemu  Unia tronu z ołtarzem

Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela Art.10 Nikt nie może być zaczepiany z powodu swych przekonań, nawet religijnych, byleby tylko ich objawianie nie zakłócało ustawą zakreślonego porządku publicznego Konstytucja 3 Maja 1791 Religią narodową panujacą jest (…) Że zaś taż sama wiara święta przykazuje nam kochać bliźnich naszych, przeto wszystkim ludziom jakiegokolwiek bądź wyznania, pokój w wierze i opiekę rządową winniśmy i dlatego wszelkich obrządków i religii wolność w krajach polskich, podług ustaw krajowych warujemy.

  konfiskata dóbr kościelnych przez państwo  zniesienie zakonów, w których składa się śluby  Składanie ślubów zakonnych sprzeczne z zasadą wolności człowieka  Constitution civile du clergé  Je jure de maintenir de tout mon pouvoir la Constitution

CONSTITUTION CIVILE DU CLERGÉ  kasata wszystkich zakonów męskich i żeńskich  likwidacja parafii, które zdaniem „rewolucjonistów” liczyły zbyt mało wiernych, a diecezje zredukowano ze 130 do 83, z siedzibami w większych miastach. Powstało również 10 nowych metropolii  składania przysięgi na konstytucję przez wszystkich księży (rozłam) brewe Quod aliquantum z 10 marca 1791 i Caritas z 13 kwietnia 1791  biskupi i proboszczowie otrzymali status opłacanych urzędników państwowych, wybieranych przez zgromadzenia wiernych  osoby duchowne otrzymały prawo opuszczenia go i przejścia do stanu świeckiego

SÉPARATION DE L’EGLISE ET DE L’ETAT PAR LA RÉVOLUTION FRANÇAISE (18 SEPTEMBRE 1794 ET 21 FÉVRIER 1795)  Republika Francuska nie będzie wydawać żadnych funduszy na sprawowanie kultu religijnego  Ceremonie religijne poza miejscami kultu religijnego są zabronione  Zakaz występowania publicznie w stroju duchownym  Zakaz umieszczania symboli religijnych w miejscach publicznych  Zakaz wynajmowania pomieszczeń użyteczności publicznej dla celów religijnych

KONKORDAT 1801  Trzy religie oficjalne we Francji 1799 Katolicka, protestancka, mojżeszowa  Konkordat 1801 nadal w 3 departamentach (Górny Ren, Dolny Ren, Mozela)  Republika Francuska uznaje, że religia katolicka będąca religią przeważającej części społeczeństwa pozostaje religią państwa  Kościół katolicki będzie swobodnie wykonywać czynności duszpasterskie

Dekrety przeciwko Kościołowi 1871  Zakaz nauczania religii w szkole  Zakaz zakładania zakonów i prowadzenia przez nich szkół Ustawa 1901 (lewica) Zgromadzenia zakonne mogą podejmować działalność za zgodą Conseil d’Etat Ustawa 1904 (lewica) Zakaz nauczania młodzieży przez zgromadzenia zakonne

LA LOI DU 9 DÉCEMBRE 1905 CONCERNANT LA SÉPARATION DES ÉGLISES ET DE L’ÉTAT  Nie uznaje żadnego kultu Państwo nie uznaje duchownych, brak przywilejów dla duchownych  Nie opłaca, nie subwencjonuje żadnego kultu Państwo finansuje tylko duszpasterstwa więzienne, szpitalne, szkolne  Zakaz umieszczania symboli religijnych w miejscach publicznych

STOWARZYSZENIA KULTU  Pozbawienie osobowości prawnej jednostek organizacyjnych Kościoła  Rejestracja państwowa – brak- przejęcie majątku przez państwo  Cel: zdobywanie funduszy na pokrywanie kosztów utrzymania duchowieństwa i wykonywanie kultu, stowarzyszenie reprezentuje wiernych  We władzach stow. kultu wierni i duchowni

TREŚĆ USTAWY Z 1905 R.  Zakaz odbywania zgromadzeń politycznych w lokalu stow.  Zakaz organizowania procesji i uroczystości kościelnych poza miejscami kultu  Karalność duchownych, jeśli publicznie znieważył funkcjonariusza publicznego lub wzywał do oporu przeciwko przestrzeganiu ustaw  Zakaz udzielania ślubów religijnych przed cywilnymi (karalność)

 Finansowanie z budżetu państwa  Pensje duszpasterzy ZK, szpitale, szkoły  Departament kredytuje budowę świątyni, następnie pobiera czynsz przez 99 lat  Uprzywilejowanie podatkowe – odliczanie darowizn na budowę, utrzymanie budynków, działalności społecznej, dobroczynnej

KONSTYTUCJA V REPUBLIKI  Art. 2 Francja jest Republiką niepodzielną, świecką, demokratyczną i socjalną. Zapewnia równość wobec prawa wszystkim obywatelom bez względu na pochodzenie, rasę lub religię. Szanuje wszystkie przekonania  Raport RPO Francji Bernard Stasi ( ) nt. wprowadzenia zasady świeckości w Republice Francji

RAPORT - WNIOSKI  Uczynić świeckość tematem głównych instrukcji służbowych np. przy okazji świąt państwowych  Propagować Kartę Świeckości, która powinna być wręczana przy okazji i nominacji urzędników państwowych, nadawania obywatelstwa  Szanowanie zasady neutralności we wszystkich urzędach

Ustawa z 15 marca 2004 zakazująca noszenia symboli lub strojów manifestujących przynależność religijną w szkołach, gimnazjach, liceach Ustawa numer z dnia 11 października 2010 r. zakazująca zakrycia twarzy w miejscach publicznych

„W SZKOŁACH, GIMNAZJACH I LICEACH PUBLICZNYCH, NOSZENIE SYMBOLI LUB STROJÓW, ZA POMOCĄ KTÓRYCH UCZNIOWIE W SPOSÓB OSTENTACYJNY MANIFESTUJĄ PRZYNALEŻNOŚĆ RELIGIJNĄ JEST ZABRONIONE”

NIKT NIE MOŻE, W PRZESTRZENI PUBLICZNEJ NOSIĆ UBRAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAKRYCIE TWARZY. OKÓLNIK DO USTAWY - ZAKAZANE SĄ STROJE, KTÓRYCH NOSZENIE DOPROWADZA NATYCHMIAST DO ROZPOZNANIA PRZYNALEŻNOŚCI RELIGIJNEJ -PRAWO NIE ZABRANIA UCZNIOM NOSZENIA DYSKRETNYCH SYMBOLI RELIGIJNYCH -PRAWO ZAKAZUJE UCZNIOWI WYKORZYSTYWANIE RELIGII (CHUSTY) DO NIESTOSOWANIA SIĘ DO ZASAD UBIORU W SZKOLE

NARUSZENIE USTAWY DIALOG Z UCZNIEM POSTĘPOWANIE DYSCYPLINARNE„UGODA” 1.UPOMNIENIE 2.NAGANA 3.WYDALENIE UCZNIA ZE SZKOŁY

JAK TO DZIAŁA?  Sytuacja 639 uczniów, u których rozpoznano ostentacyjny symbol religijny w roku szkolnym (dane z czerwca 2005)  w 496 przypadkach nakazano zdjęcie symbolu  w 71 przypadkach nakazano podjęcie nauczania na odległość tzw. CNED (Państwowe centrum szkolnictwa na odległość (Le Centre national d'enseignement à distance )  72 przypadkach podjęto inne rozwiązania np. dopuszczono noszenie zamiast chusty islamskiej chusty przeźroczystej

SPRAWA DOGRU V. FRANCE 27058/05  Okoliczności sprawy  Pani Belgin Dogru (skarżąca) urodziła się w 1987 r. i mieszka we Flers. Skarżąca jest muzułmańką, w wieku 11 lat została zapisana do szkoły 1998/1999. Od stycznia 1999 r. nosiła chustę na głowie w trakcie zajęć szkolnych. Siedmiokrotnie w styczniu uczęszczała na w-f nosząc swoją chustę i odmówiła jej zdjęcia, pomimo próśb kierowanych przez jej nauczyciela w-f.

 Nauczyciel uznał noszenie chusty za niezgodne z zasadami lekcji w-f. szkolna rada dyscyplinarna zdecydowała o wydaleniu jej ze szkoły za złamanie obowiązkowego uczestniczenia w lekcji w-f. Dyrektor Edukacji regionu Caen utrzymał decyzję w mocy, oparta była na 4 twierdzeniach: 1. obowiązek uczęszczania 2. przepisy wewnętrzne szkoły regulują obowiązek noszenia ubrań, które są zgodne z bhp 3. memorandum dot. Bezpieczeństwa uczniów w trakcie zajęć, stosownie do których „nauczyciel musi być zdolny do identyfikacji i zatrzymania każdego zachowania ucznia, które może stanowić zagrożenie” 4. Decyzja Rady Państwa z 10 marca 1995, w której utrzymał, że noszenie chusty jako znaku religijnej przynależności było niezgodne z zasadami lekcji w-f

 Sąd Administracyjny w Caen odrzucił wniosek, gdyż uczęszczanie na zajęcia w-f w ubraniu, które czyni niemożliwym wzięcie w nich udziału przez skarżącą spowodowało naruszenie obowiązku uczęszczania do klasy regularnie. Skarżąca swoich zachowaniem tworzyła atmosferę napięcia w szkole i na tej podstawie została wydalona ze szkoły, było to sprawiedliwe biorąc pod uwagę propozycję, że mogła pod koniec stycznia nosić czapkę zamiast chusty.

 Stanowisko rządu francuskiego 1.Uczniowie mają obowiązek noszenia ubrań, które są akceptowane i zgodne z bhp 2.Francuska wersja świeckości respektuje zasady EKPC, uzewnętrznianie może być przedmiotem ograniczeń 3.W celu zachowania zasady neutralności państwa niemożliwym jest ograniczenie praktyk religijnych inaczej niż przez ograniczenie dotyczące wszystkich  Stanowisko skarżącej 1.zarzuciła, że stanowisko rządu jest oparte na doktrynie a nie na przepisach ustawy z 2004 r. 2.Podczas posiedzenia rady dyscyplinarnej skarżąca zadała pytanie: „jak chusta na głowie lub czapka może powodować niebezpieczeństwo w szkole, klasie? Brak odp” 3.Sprawa chusty dała nauczycielom pretekst do obrony zasady świeckości, zaś skarżącej nie udowodniono prozelityzmu

USTAWA Z DNIA 11 PAŹDZIERNIKA 2010 R. ZAKAZUJĄCA ZAKRYCIA TWARZY W MIEJSCACH PUBLICZNYCH Artykuł 1 Nikt nie może, w przestrzeni publicznej nosić ubrań mających na celu zakrycie twarzy. Artykuł 2 I.- Dla celów zastosowania art.1, przestrzeń publiczną tworzą drogi publiczne w ten sposób, że są to miejsca ogólnodostępne publicznie lub podlegające władztwu publicznemu. II. – Zakaz wynikający z art.1 nie ma zastosowania, jeżeli zakaz zakrycia twarzy jest wymagany lub dopuszczony przez ustawy i rozporządzenia, jeśli jest to uzasadnione ze względów zdrowotnych lub z przyczyn zawodowych lub jeśli jest częścią zajęć sportowych, festiwali lub manifestacji artystycznych lub tradycyjnych.

CZYN POLEGAJĄCY NA ZMUSZENIU JEDNEJ LUB WIELU OSÓB DO ZAKRYCIA TWARZY POPRZEZ GROŹBĘ, PRZEMOC, PRZYMUS, NADUŻYCIE STOSUNKU PODLEGŁOŚCI LUB NADUŻYCIE WŁADZY, ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ, PODLEGA KARZE POZBAWIENIA WOLNOŚCI 1 ROKU I € GRZYWNY. GDY CZYN ZOSTAJE POPEŁNIONY PRZECIWKO MAŁOLETNIEMU KARA WZRASTA DO 2 LAT POZBAWIENIA WOLNOŚCI I GRZYWNY W WYSOKOŚCI €

STATUS PRAWNY KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO WE FRANCJI  terytorium Alzacji-Mozeli (Górny Ren, Dolny Ren, Mozela) Konkordat 1801 – 3 religie oficjalne  Wyspy Wallis et Futuna (Ocean Spokojny) Religia katolicka religią państwową  Wyspa Mayotte (płn. Madagaskaru) Prawo szariatu! 1939 zakaz kamieniowania kobiet 2003 zakaz poligamii porzucania kobiet  Gujana Francuska Przepisy króla Karola X, brak finansowania religii katolickiej

WNIOSKI  Status prawny Kościoła katolickiego uzależniony od jednostronnych aktów prawnych (kreowany przez państwo)  Stowarzyszenia kultu (diecezjalne) całkowicie podporządkowane państwu (rejestracja, sprawozdanie z wykorzystania środków finansowych, użytkowanie budynków)  Stosunki dyplomatyczne ze SA, ale brak konkordatu!