Zarządzanie cenami Wykład Janusz Kroik
Literatura Obowiązkowa: Grzegorz Karasiewicz – Marketingowe Strategie Cen, PWE 1997 Dodatkowa: Kotler – Marketing, Simon H. Zarządzanie cenami, PWN, 1996 I. Ruskin-Brown, Skuteczna polityka cenowa, Oficyna Wolters Kluwer business, 2009
Ustalanie cen ze względu na wartość
Cel ustalenia ceny Maksymalizacja zdyskontowanej wartości swobodnego przepływu gotówki Swobodny przepływ gotówki w roku CF=P*Q-C-I P- cena produktu Q – ilość sprzedanych sztuk C- koszt ogółem I- inwestycje
Wartość w czasie – które z przedsiębiorstw:A czy B jest więcej warte
Sprowadzamy do wartości bieżącej w roku 1 przy stopie 5% rocznie
Wnioski Wzrost ceny o 5% podwoił zyski Wzrost sprzedaży o 5% daje połowę tego efektu Podobnie działa 5% redukcja kosztów stałych 5% obniżka ceny może całkowicie pozbawić firmę zysku 5% spadek sprzedaży obniża zysk o połowę
Wniosek ogólny Uważajcie na oszołomów goniących za udziałami w rynku kosztem ceny Duży odsetek współczesnych firm to samobójcy Bardziej opłaca się bronić cen, niż wielkości sprzedaży
Dźwignia zysku 1 % wzrost cen = 11,1% wzrost zysku 1% spadek kosztów zm.= 7,8% w.z. 1% wzrost sprzedaży = 3,3% w.z. 1% spadek kosztów st. = 2,3% w.z. Badania na 2000 firm
Relacje cenowe Z popytem Z przychodem Z kosztami Z nakładami inwest.
Ceny - popyt Zależność ujemna Celem budowania marki jest osłabienie tej zależności Firmy dzielą się na te, które neutralizują tę zależność i na te, które z niej korzystają
Ceny - przychody Krzywa o kształcie dzwonu
Ceny - koszty Zależność liniowa dodatnia Niższa cena => wyższa sprzedaż => wyższe koszty Konkretny kształt krzywej zależy od różnych składników kosztów stałych i zmiennych
Ceny – nakłady inwestycyjne Niższe ceny => wyższa sprzedaż => wyższe nakłady inwestycyjne Przebieg krzywej jest skokowy
Cena - zysk Kształt odwróconej litery U Skrajne wartości cen eliminują zysk – w różny sposób Cena maksymalizująca zysk w krótkim okresie pozbawia dostępu do produktu znaczną część nabywców i w długim okresie prowadzi do utraty rynku i możliwości rozwoju firmy
Cena - zysk Celem jest ustalenie ceny maksymalizującej wartość przepływów pieniądza w długim okresie
Ustalanie cen Cena=koszty jednostkowe/(1-docelowa rentowność sprzedaży) Jak policzyć koszt jednostkowy?
Jak policzyć koszt jednostkowy? Należy założyć pewien poziom sprzedaży
Ustalanie cen Cena=koszty jednostkowe+((docelowa stopa zwrotu x kapitał zainwestowany)/wielkość sprzedaży Jak ustalić wielkość sprzedaży? Metoda nie uwzględnia rzeczywistego popytu ani postrzeganej wartości produktu (marki) ani konkurencji
UC ze względu na wartość Ile produkt jest warty dla nabywcy w porównaniu z konkurencją Rachunkowo „emocjonalnie” Samochód z silnikiem diesla jest droższy, bo ma nieco niższe koszty eksploatacji Żarówka energooszczędna
Indywidualizacja cen Każdemu klientowi zaoferować taką cenę, jaką jest gotów zapłacić Nadwyżka konsumencka = różnica między ceną jaką klient gotów byłby zapłacić, a ceną jaką płaci rzeczywiście Taksówka: płacę podwójnie, ale proszę zdążyć na czas Nadwyżkę konsumencką należy minimalizować!!!
Indywidualizacja cen Przykłady: - klasy biletów lotniczych - miejsca w teatrze - zróżnicowany poziom cen usług medycznych
Indywidualizacja cen
Indywidualizacja cen
Indywidualizacja cen
Indywidualizacja cen Udostępnia produkt kilku segmentom rynku Pozwala zwiększyć - przychody -zyski
Metody indywidualizacji cen Swobodny wybór Kontrolowana dostępność Zróżnicowanie geograficzne Uwzględnianie cech odbiorcy /wrażliwy na cenę, wrażliwy na obsługę, zainteresowany nawiązaniem trwałych relacji/ Specyfika transakcji
Swobodny wybór Produkty o różnych cenach Klient dokonuje wyboru wg własnych preferencji i możliwości Przykłady: produkty substytucyjne o zróżnicowanych cenach w punktach sprzedaży detalicznej, bilety lotnicze wg klas, miejsca w teatrze zróżnicowane cenowo
Kontrolowana dostępność Oferta zróżnicowana, ale adresowana do wybranych grup klientów Karta klubowa uprawniająca do zniżki Zniżki dla studentów, uczniów, emerytów, rodzin z dziećmi, bezrobotnych – np.. bilety komunikacji publicznej w Anglii (poniżej 16 l., rodzina z dziećmi, emeryt, bezrobotny + ograniczenia czasowe)
Zróżnicowanie geograficzne Coca cola Export z Polski do Wielkiej Brytanii Zróżnicowanie cen samochodów w Europie Zróżnicowanie cen identycznych produktów w niektórych sieciach handlowych
Uwzględnianie cech odbiorcy wrażliwy na cenę, wrażliwy na obsługę, zainteresowany nawiązaniem trwałych relacji
wrażliwy na cenę Otrzymuje standardowy produkt za możliwie niską cenę Tanie linie lotnicze
wrażliwy na obsługę Płaci więcej za wyjątkowy system obsługi Luksusowy hotel, restauracja
zainteresowany nawiązaniem trwałych relacji Otrzymuje stałego kartę klienta już po pierwszej lub drugiej transakcji Lekarz, który za 1. wizytę bierze 100 a za następne po 50 zł Dla pacjenta wymagającego systematycznej opieki może to być bardziej atrakcyjne, niż np.. 60 zł za wizytę, chociaż do 10 wizyt..?
Specyfika transakcji Skala zakupów Termin płatności Sposób dostawy
Wyprzedzanie konkurencji Gra z ćwiczeń Wojny cenowe lub współpraca
Co wzmacnia konkurencję cenową Duża liczba konkurentów Duże różnice między konkurentami Krótkoookresowe zyski z obniżki cen Jawność cen
Zmiana zasad gry ogranicza konkurencję np.. poprzez Fuzje i przejęcia konkurentów Budowanie silnych marek Programy lojalnościowe
Proces ustalania cen Najważniejsze zasady
Zgodność polityki cenowej ze strategią firmy Definiowanie grupy strategicznej Pojęcie niszy rynkowej – segment z 1 firmą
Definiowanie grupy strategicznej Marki konkurujące w ramach 1 segmentu rynku Zdefiniowanie segmentu – ile zmiennych? przykład
Schemat ustalania cen
Ustalanie ceny nowych produktów Strategia zbierania śmietanki Strategia penetracyjna
Strategia zbierania śmietanki Wysoka cena wysoka marża jednostkowa Ograniczony stopień penetracji rynku Zachęta dla konkurentów Obniżka ceny w momencie ich wejścia Przykłady: HP, Glaxo
Strategia zbierania śmietanki - warunki Wysokie bariery we na rynek (patent, marka) Popyt nieelastyczny cenowo, cena synonimem jakości Jasno zdefiniowane segmenty rynkowe – nabywcy nie zechcą lub nie mogą kupić tańszych substytutów (opony) Krótki cykl życia produktu Niewielkie możliwości korzyści skali - przykłady
Niewielkie możliwości korzyści skali Renomowany prawnik Znakomity dentysta
Strategia penetracyjna Bardzo niska cena Wysoka wartość obrotów spowodowana ilością sprzedanych produktów Niska marża lub strata w początkowym okresie Nadzieja na zysk przy bardzo dużej skali działalności
Penetracja Niskie bariery wejścia na rynek – np.. Sklepy internetowe (małe nakłady inwestycyjne) Elastyczny cenowo popyt (łatwa ocena jakości, porównywalność ofert) Efekt sieci i masa krytyczna – Microsoft – Wndows, Office Długi cykl życia Ekonomia skali
Wrażliwość cenowa nabywców Popyt Elastyczność popytu Giętkość cen Subiektywna ocena wrażliwości cenowej nabywców Metoda rangowa Technika bezpośredniego porównywania cenowego produktów
Wrażliwość cenowa nabywców Marketingowa definicja popytu Zmienne określające popyt - program marketingowy przedsiębiorstwa -zmiany w mikrootoczeniu marketingowym -zmiany w makrootoczeniu marketingowym
Wrażliwość cenowa nabywców Elastyczność cenowa popytu Wskaźniki Rodzaje popytu ze względu na elastyczność Doskonale elastyczny Elastyczny Proporcjonalny Nieelastyczny Sztywny Odwrotnie elastyczny
Wrażliwość cenowa nabywców Pytanie kontrolne: który popyt nie rośnie przy spadku ceny? Zmiany utargu...
Wrażliwość cenowa nabywców Czynniki subiektywne – efekty pilności potrzeby Unikalności oferty Świadomości istnienia substytutów Trudnego porównania Globalnych wydatków Końcowego pożytku Podzielonych wydatków
Wrażliwość cenowa nabywców 7. Utopionych pieniędzy 8. Prestiżu 9. zapasów
Efekt pilności potrzeby Im bardziej pilna potrzeba tym elastyczność cenowa popytu ....
Efekt unikalności oferty Im bardziej unikalna oferta tym ... popyt reaguje na wzrost ceny
Efekt świadomości istnienia substytutów Im mniej wiemy o substytutach tym chętniej/mniej chętnie akceptujemy cenę produktu
Efekt trudnego porównania ...... akceptujemy cenę produktu, gdy mamy kłopoty z porównaniem produktu z innymi substytutami Jaki efekt daje przeliczanie ceny na wagę lub objętość produktu? Rola opakowania w budowaniu efektu trudnego porównania
Efekt globalnych wydatków Im większą część dochodów klienta stanowi wydatek na dane dobro, tym .... nabywca jest wrażliwy na cenę
Efekt końcowego pożytku Im większy jest jednorazowy wydatek w stosunku do wartości nabywanego produktu, tym nabywca jest .... wrażliwy na cenę Samochód za pół ceny
Efekt podzielonych wydatków Jeśli nabywca może liczyć na refundację, czyjś współudział w pokryciu kosztu zakupu dobra, to jest bardziej/mniej wrażliwy na cenę Zakład pogrzebowy
Efekt utopionych pieniędzy Na dobra komplementarne w stosunku do kupionych wcześniej wydajemy chętniej czy mniej chętnie? Dodatek do ubrania Pasek do nabywanego właśnie garnituru, koszula lub krawat
Efekt prestiżu Nabywcy produktów ekskluzywnych są ... wrażliwi na cenę Żółw Cialdiniego
Efekt zapasów Jeśli nabywcy mogą przechowywać produkt, to są bardziej/mniej wrażliwi na jego cenę
Elastyczność cenowa popytu Wzór Przykłady krzywych popytu elastycznego i nieelastycznego Elastyczność reklamowa popytu – 10% elastyczności cenowej
Co zmniejsza elastyczność Brak dostępnych substytutów Silna marka Mała ilość dostępnych informacji o substytutach Niewielki udział w wydatkach – zapałki Duże ryzyko związane z zakupem Decydent nie płaci (styk budżetówki z biznesem)
Szacowanie krzywej popytu Oceny specjalistów Badania konsumenckie Eksperymenty cenowe Analiza danych statystycznych
Konkurenci – wartość ofert Identyfikacja parametrów jakości Ocena parametrów jakości Ocena konkurentów wg ustalonych atrybutów Ustalenie preferencji wartości
Atrybuty weryfikacji wartości produktu Wartość jest to łączna suma doświadczeń, jakie produkt obiecuje, wraz z ich dostarczeniem oraz z subiektywną wyceną. klient wybiera ten produkt który oferuje mu najwyższą wartość klient nie kupuje produktu lecz sposób zaspokojenia swoich potrzeb
Atrybuty weryfikacji wartości produktu potrzeby te mogą mieć charakter emocjonalny, ekonomiczny lub też mogą łączyć oba aspekty w jedną całość Tworzenie wartości wymaga zrozumienia potrzeb klienta i dostarczenia sposobów ich zaspokajania
Atrybuty weryfikacji wartości produktu Produkt posiada atrybuty realne, jeśli nabywca może zweryfikować jego cechy przed dokonaniem zakupu atrybuty doświadczalne Nośnikiem atrybutów realnych oraz doświadczalnych jest sam produkt i jego sprawdzalne właściwości
Atrybuty weryfikacji wartości produktu Atrybuty emocjonalne związane są z marką oraz wszystkimi elementami, jakie tworzą wizerunek produktu Każdy produkt posiada własną kombinację atrybutów weryfikacyjnych.
klasyczne dobro materialne typowa usługa materialna usługa niematerialna atrybuty emocjonalne atrybuty doświadczalne atrybuty realne
Sposoby oceny cech produktu
Składniki produktu wg znaczenia dla klienta Składniki produktu wg pochodzenia Elementy technologiczne Elementy marketingowe Podstawowe Lakier w podstawowych kolorach i opakowaniu ze standardowym aplikatorem, żadnych ponadstandardowych właściwości - określony kształt opakowania - logo - etykietka Wyróżniające Lakier o szczególnych właściwościach: - kolory - połysk - trwałość - czas schnięcia - własności pielęgnacyjne - szczególny sposób aplikacji Sugestia ponadprzeciętnej wartości zawarta w takich elementach, jak: - opakowanie - próbki, testery - odniesienie do komunikatu marketingowego
Stopień indywidualizacji: Stopień indywidualizacji: niski wysoki Poziom obsługi klienta: 1 2 3 4
Jakość i kłopoty z jej oceną Jakość techniczna Metoda SERVQUAL i jej konsekwencje Surogaty jakości - moda -nowoczesność -popularność
Zmiana cen Obniżanie cen Podwyższanie cen
Jak skutkuje obniżka cen Na zewnątrz firmy - nabywcy finalni - podmioty w kanale dystrybucji - konkurencja? Jak zapewnić drożność kanału dystrybucji dla obniżki cen – pytanie do dyskusji
Jak zapewnić drożność... Reklama Sprzedaż pakietowa Sankcje umowne Prawo UE Rekompensata za przecenę jako warunek wdrożenia przeceny – praktyki Rossmanna i Polbity
Jak skutkuje obniżka cen Wewnątrz firmy – pytanie kontrolne
Jak skutkuje podwyżka cen Na zewnątrz - spadek popytu – kiedy nie? - poprawa wizerunku? - co robi kanał dystrybucji - jak reaguje konkurencja?
Wewnątrz firmy Rentowność Sprzedaż Zapasy
Jak na rynku fmcg uzasadnić podwyżkę cen? - żywność - kosmetyki - chemia - przekąski
Ukryte podwyżki cen Mniejsza ilość za tę samą cenę – downsizing Większe opakowanie za wyższą cenę, ale zachwiane proporcje 2 w cenie 1 (ale cena 1 jakby nieco wyższa) ??
Ceny realizacyjne ..a ceny fakturowane
Ramowe strategie cen Strategia cen wysokich Sekwencyjna strategia cen wysokich Strategia cen prestiżowych Strategia cen neutralnych Strategia cen niskich Strategia ceny zwyczajowej Strategia ceny o nierównych końcówkach Strategia dyskonta porównawczego
Strategia cen wysokich Cele Zalety
Cele Cele: szybki zwrot poniesionych nakładów inwestycyjnych, osiągnięcie pożądanego zysku jednostkowego, tworzenie wizerunku produktu, utrzymanie poziomu sprzedaży lub udziału w rynku
Zalety Rezerwa zysku na wahania kosztów Zalety wynikające z celów – zwrot nakładów inwestycyjnych – strategia lidera technologicznego Możliwość ograniczenia popytu – rynek towarów prestiżowych /Harrods/ Sugestia wysokiej jakości dla nabywcy Koncentracja managementu na jakości i jakości, a nie na kosztach
Wady Pomijanie części rynku – nabywców wrażliwych na ceny Narażenie na konkurencję cenową Wysoka rentowność przyciąga konkurentów Wysoka cena wyznacza ostre granice segmentu nabywców – brak zakupów na próbę Wysoka cena zmusza do inwestycji w wartość produktu
Sekwencyjna strategia cen wysokich Wysoka cena na początku i stopniowe jej obniżanie - możliwość adekwatnego obniżenia kosztów jednostkowych /technologia, patent/ Istnienie dużych segmentów rynku nabywców wrażliwych na ceny Długi cykl życia produktu
Zalety Możliwość reagowania na działania konkurencji Efektywne wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa Stopniowe zwiększanie zdolności produkcyjnych
Strategia cen prestiżowych Prestiżowy produkt, markowy, sprzedawany w ograniczonych ilościach Krzywa popytu s. 204
Zalety Mimo wszystko rosnący segment rynku Cena synonimem jakości Wysoka stopa zwrotu Cena wyróżnieniem w stosunku do rynku masowego Cena podkreśla wartość marki
Wady Nielegalne kopie – perfumy Marża zysku przyciąga konkurentów Kosztowne kanały dystrybucji Wymagania jakościowe Inwestycje marketingowe – reklama Moda i wzornictwo
Strategia cen neutralnych ceny zbliżone do przeciętnych Minimalna rola ceny jako narzędzia konkurencji Koncentracja na innych narzędziach marketingowych Możliwy cel: utrzymanie działów rynkowych, konkurencja pozacenowa
Strategia cen neutralnych Warunki środek cyklu życia produktu Relatywnie wysokie tempo wzrostu rynku Długi cykl życia Zestandaryzowane produkty Niska elastyczność cenowa popytu Wysoka elastyczność konkurencyjna
Warunki cd. Znane i stabilne koszty
Zalety Obejmowanie dużego segmentu rynku Proste decyzje cenowe minimalizujące ryzyko błędu
Wady Mało elastyczna polityka cenowa Tendencja do koncentracji uwagi na kosztach Cena środka nie wyróżnia produktu
Strategia cen niskich Koncentracja na penetracji rynku Możliwym celem jest zwiększenie udziałów rynkowych Tworzenie wizerunku taniego dostawcy Promocja sprzedaży Eliminacja słabych konkurentów z rynku Zniechęcanie nowych konkurentów
Warunki Duży, masowy rynek wrażliwy na ceny Duży udział kosztów stałych, np.. Masowa reklama Możliwość dalszego obniżania kosztów jednostkowych Korzystne otoczenie konkurencyjne – przewaga kosztowa Zestandaryzowany produkt
Zalety Penetracja rynku Duży zysk przy masowym rynku Wykorzystanie potencjału produkcyjnego Wizerunek
Wady Założenie o wrażliwości popytu na cenę Poszukiwanie wielu źródeł obniżki kosztów Skojarzenia niska cena = niska jakość Długi czas zwrotu nakładów inwestycyjnych
Strategia ceny zwyczajowej Nie zmieniamy przez wiele lat i pod wpływem inflacji staje się coraz niższa
Warunki Duża częstość zakupu Sytuacja zbliżona do oligopolu
Zalety Uproszczone decyzje cenowe Wszyscy znają cenę Budowanie lojalności Stopniowe przyciąganie nabywców wrażliwych na ceny
Wady Malejąca zyskowność Obniżanie jakości Zniechęcanie do modyfikacji i podnoszenia jakości produktu
Strategia ceny o nierównych końcówkach 9,99 999 Wzrost sprzedaży Wizerunek – nieco taniej Krótkotrwała przewaga nad konkurencją
Zalety Krótkookresowy wzrost sprzedaży Iluzja niższej ceny
Wady Trudności rachunkowe Bilon Eksponowanie ceny Brak efektów, gdy jest to powszechne zachowanie
Strategia dyskonta porównawczego 15/10 120/99 95/89 Porównywanie z konkurencją Promocja cenowa wizerunek
Wartość oferty postrzegana przez nabywców Górna granica przedziału cenowego Porównanie produktów konkurencyjnych – różne metody Wyznaczanie wartości ekonomicznej
Kalkulacje kosztowe Pojęcie dolnej granicy przedziału cenowego – 3 poziomy
Poziom pierwszy Jednostkowy koszt zmienny Hotel po sezonie
Poziom drugi Jednostkowy koszt bezpośredni plus część kosztów pośrednich mająca w dłuższym okresie charakter kosztu zmiennego, np.. wydatki marketingowe Metoda obliczania i klasyfikacji kosztów – activity based costing (przykład – Galeria Centrum i różne produkty)
Poziom trzeci Potencjalny poziom kosztów jednostkowych przy różnych wielkościach skumulowanej sprzedaży
Analiza relacji cenowych w kanale dystrybucji Pojęcie ceny w kanale dystrybucji Marże w kanale dystrybucji Kalkulacja ceny zbytu Problem kontroli cen w kanale dystrybucji
Relacje cenowe w systemie dystrybucji Konsekwencje rozwiązań w systemie dystrybucji Kanały dystrybucji - bezpośrednie -pośrednie. Wielokanałowy system dystrybucji
Jeden z kluczowych problemów O kogo troszczy się przedsiębiorstwo? O pośrednika ? Poziom marży. O finalnego nabywcę ? Poziom ceny. Współczesny problem Gdzie jest siła przetargowa? Sieci handlowe – troszczą się o siebie i o finalnego nabywcę – krótkookresowo.
Ustalić ceny w kanale dystrybucji = Zapewnić określony poziom marż handlowych dla pośredników Kontrolować poziom cen dla finalnego nabywcy Zapobiec dyskontowaniu cen
Marża handlowa Metody liczenia marży Zasady ustalania: - funkcje marketingowe pośrednika - siła pośrednika - zwyczaje na rynku
funkcje marketingowe pośrednika Planowanie produktu – na masowym rynku bardzo rzadkie Badania rynkowe – zależy od skali działalności pośrednika Komunikacja marketingowa – bardzo częste, dostosowane do lokalnych warunków Kompletowanie oferty rynkowej – prawie zawsze
funkcje marketingowe pośrednika Negocjacje z odbiorcami – prawie zawsze Fizyczna dystrybucja – prawie zawsze, ale są usługi platformy dystrybucyjnej Finansowanie dystrybucji – zależy od umowy, mile widziana funkcja pośrednika Wspieranie dalszych podmiotów w kanale dystrybucji – często Kontrolowanie wyników ekonomicznych w kanale – przynajmniej współpraca Ryzyko handlowe – prawie zawsze
Siła przetargowa Nowe wejścia do branży Konkurencja w branży Konkurencja w branży Wybór optymalnych dostawców Odbiorcy: walka o dostęp do kanałów dystrybucji Nowe wejścia do branży Presja substytutóww
Siła przetargowa Koncentracja po 2 stronach Koszty zmiany dostawcy – żadne w warunkach hiperkonkurencji Stopień poinformowania – sieci handlowe są lepiej poinformowane od producentów Zdolność do integracji wstecz Zdolność do integracji w przód Stopień zróżnicowania produktów wytwarzanych w branży – silna marka
Siła przetargowa Ważność produktów dla pośrednika /Procter&Gamble, Coty/ Rentowność pośrednika – wątpliwy czynnik
Zwyczajowa marża Detal – 29-35% w branży kosmetycznej Hurt 15-18% lub mniej Kalkulacja ceny zbytu F = R – (D * R) F- cena zbytu R – cena finalna D – marża jako % ceny finalnej Marża a narzut
Kontrola ceny w kanale dystrybucji Siła dystrybucyjna – zdolność wpływania jednego podmiotu w kanale dystrybucji na zachowania innych podmiotów – przykłady: Zdolność do nagradzania – np.. wyłączność Zdolność do karania – opóźniony dostęp do promocji i nowości Wiedza ekspercka Informacja Atrakcyjność organizacji Kombinacja różnych elementów
Siła dystrybucyjna i kontrola cen – formy organizacyjne Integracja kapitałowa – własna sieć dystrybucji aż po detal /Troll, Reserved/ Integracja kontraktowa – umowa o współpracy – franchising Integracja nieformalna – współpraca z niezależnymi detalistami – na masowych rynkach
Zalety kontrolowania cen Ochrona wizerunku produktów Ograniczenie rywalizacji w kanale dystrybucji Wyrównanie cen jest dobre przy masowej reklamie Unikanie dyskontowania cen
Wady kontrolowania cen Problemy prawne – monopol Koszty budowy sieci dystrybucji – wątpliwy argument Brak dostosowania do lokalnego rynku Producent jako decydent potrzebuje wielkiej liczby danych z wielu rynków Brak samodzielności pośredników Wysokie ceny przyciągną imitatorów
Kontrolowanie cen przez detal Słabe marki Brak wyraźnej strategii firm
3 rozwiązania w zakresie kontroli cen Kontrola po stronie producenta lub hurtownika Kontrola przez dystrybutora / słaba pozycja producenta/ Kontrola przez detalistę
Analiza zachowań cenowych konkurentów Intensywność konkurencji Metody analizy konkurentów Wzorce zachowań cenowych Reakcje konkurentów na decyzje cenowe
Konkurenci – wartość ofert Identyfikacja parametrów jakości Ocena parametrów jakości Ocena konkurentów wg ustalonych atrybutów Ustalenie preferencji wartości
Indywidualizacja cen Udostępnia produkt kilku segmentom rynku Pozwala zwiększyć - przychody -zyski
klasyczne dobro materialne typowa usługa materialna usługa niematerialna atrybuty emocjonalne atrybuty doświadczalne atrybuty realne
Zachowania cenowe przedsiębiorstwa wobec konkurencji 1.Analiza podstaw konkurencji cenowej 2. Wybór skutecznych zachowań
Analiza podstaw konkurencji cenowej 1.1. Podstawy bieżące 1.2. Podstawy potencjalne
1.1. Podstawy bieżące Liczebność dostawców i podobieństwo – im więcej, tym gorzej; im więcej różnic tym lepiej Pytanie: kiedy firmie Z jest łatwiej Rynek A Rynek B X – 15% X- 35% Y- 15% Y – 25% Z – 15% Z – 15% ?
1.1. Podstawy bieżące Zbieżność – rozbieżność celów konkurentów Charakter produktu – silna marka czy konkurencja cenowa? Pytanie kontrolne – czy silna, prestiżowa marka może sobie pozwolić na konkurowanie ceną? Co zyskuje Co traci?
1.1. Podstawy bieżące Bariery wyjścia – przykłady: Technologia Zapasy Magazyn pełen surowców Umowy z pracownikami Umowy z dostawcami Umowy z odbiorcami Restrykcje rządowe Restrykcje społeczne – związki zawodowe
1.1. Podstawy bieżące Tempo wzrostu rynku: ściślej – kierunek i dynamika zmian Koszty stałe i koszty magazynowania Nadwyżki popytowe i podażowe jako konsekwencja skokowego sposobu zwiększania zdolności produkcyjnych Zaangażowanie dostawców w rynek – walczy się o rynki atrakcyjne
1.1. Podstawy bieżące Bezpośrednia konkurencyjność ofert Przykład – rynek piwa: Polska – butelki i puszki Anglia – piwo casc conditioned – nalewane do szklanki prosto z beczki (stella artois) Rynek brytyjski jest bardziej odporny na międzynarodową konkurencję Wzajemne związki nabywców z dostawcami /hipermarket a hurtownia/
1.1. Podstawy przyszłe Przewaga kosztowa – ekonomia skali, krzywa doświadczenia, przewaga niezależna od skali – lokalizacja, źródła zaopatrzenia (woda dla browaru), subsydia – wydawnictwo wyspecjalizowane w pracach naukowych Kapitałowe bariery wejścia do branży Dostęp do kanałów dystrybucji – koncepcja firmy oparta wyłącznie na kanale dystrybucji /Avon/ Możliwość wykreowania alternatywnych kanałów dystrybucji
1.1. Podstawy przyszłe Dostęp do źródeł zaopatrzenia – ta bariera współcześnie występuje rzadko (kwalifikowana siła robocza) Restrykcje prawno polityczne – hipermarkety Rosnąca lub malejąca rentowność rynków
Nowe wejścia konkurencyjne Przewaga kosztowa zależna lub niezależna od skali działania – import z Chin Wyróżnienie oferty rynkowej – marka Wymagany kapitał początkowy – niski przyciąga konkurencję Koszt zmiany dostawcy – psychiczne, techniczne, finansowe Dostęp do kanałów dystrybucji Możliwość wykreowania alternatywnych kanałów dystrybucji
Nowe wejścia konkurencyjne Dostęp do źródeł zaopatrzenia – czy są limitowane? Wysoki potencjalny zysk Brak skoordynowanej reakcji konkurentów Substytuty istniejące lub potencjalne
Metody oceny intensywności konkurencji Metoda rangowa Dokonujemy segmentacji rynku Definiujemy kryteria określające bieżącą i przyszłą zdolność konkurowania na poszczególnych segmentach rynku Oceniamy wartość poszczególnych kryteriów (zmiennych) w przyjętej skali)
Metoda rangowa Dzięki tej metodzie możemy: a/ poznać segmenty rynku, na których jesteśmy najsilniejsi // najsłabsi b/ poznać segmenty rynku, na których będziemy najsilniejsi // najsłabsi c/poznać źródła przewagi, na których możemy oprzeć obecną // przyszłą przewagę konkurencyjną
Metoda rangowa 2 ważne problemy - jak ustalić kryteria – zmienne? - jak określić ich wartość?
jak ustalić kryteria – zmienne Pytać klientów Co jest dla nich najważniejsze Co ich denerwuje u dostawców Z czego są zadowoleni Dlaczego nawiązali z nami współpracę Dlaczego nie nawiązali z nami współpracy Dlaczego zrywają współpracę Dlaczego podzielili zamówienie?
jak ustalić kryteria – zmienne Wykorzystać elementy analizy SWOT Skala odpowiedzi będzie zawsze subiektywna – ale „decyzje podejmują ludzie” – bardzo często na podstawie subiektywnych przesłanek
Zachowania cenowe konkurentów Co je określa? Pozycja rynkowa Strategia marketingowa Cel rynkowy Perspektywa firmy i branży Słabe i mocne strony
Pozycja rynkowa Lider rynkowy – najczęściej chce rosnąć z rynkiem lub bronić swojej pozycji Lider rynkowy najwięcej traci, gdy rynek się zmniejsza Jest stosunkowo mało agresywny po osiągnięciu swoich docelowych rozmiarów
Pozycja rynkowa Pretendent – walczy o zwiększenie udziałów kosztem lidera P nadaje ton konkurencji Jego działania mogą się obrócić przeciw słabszym konkurentom
Pozycja rynkowa Naśladowca – nie jest agresywny Nie inicjuje wojen cenowych Stara się utrzymać swoją pozycję
Pozycja rynkowa Specjalista – działa na rynku niszowym Nie wpływa na konkurencję i konkurencja nie wpływa na niego Unika konfrontacji
Strategia marketingowa Źródło przewagi konkurencyjnej - niska cena // niski koszt - wyróżnianie produktu Firmy stosujące strategię wyróżniania mogą używać ceny jako narzędzia konkurencji, ale w sposób wyrafinowany (selektywny) – kolekcje promocyjne, semi-brands, serie limitowane
Cele rynkowe Zwiększyć sprzedaż – przez cenę? Zwiększyć udziały rynkowe – przez cenę? Może przez poprawę dystrybucji? Poprawić rentowność sprzedaży? Podnieść cenę? Unikać konkurencji cenowej? Poprawić wizerunek marki – raczej nie przez obniżki cen.... Wejść na nowy segment rynku – jaki?
Perspektywa firmy i branży Jak konkurenci wyobrażają sobie rozwój swoich firm i branży? Nieustanny wzrost? Rośnie i nadal będzie rosła (firma? Branża?) Są granice i właśnie je osiągamy? Ostrożny rozwój wraz z branżą....
Analiza SWOT Bardzo szczegółowa robiona dla wszystkich konkurentów Źródła wiedzy: - raporty rynkowe - prasa branżowa - opinie klientów - opinie dostawców