1 Warszawa, 7 sierpnia 2007 r. Spójność gospodarcza i społeczna Jerzy Kwieciński Podsekretarz Stanu w MRR Konferencja pn: „Ocena postępów Polski w zakresie spójności z Unią Europejską”

2 Wzrost PKB w krajach Europy Środkowej i Wschodniej Kraj Dynamika, 1989= Bułgaria 70,270,976,479,683,193,198,8104,9 Czechy 92,796,7101,5104,1106,0114,5121,4128,9 Estonia 66,080,088,995,8103,5119,8132,3147,4 Litwa 55,868,570,274,880,094,7101,9109,5 Łotwa 57,364,471,176,881,895,3105,4118,0 Polska 103,1123,2134,2135,8137,7150,7156,1165,7 Rumunia 82,379,079,884,388,6101,2105,3113,4 Słowacja 84,797,798,6101,8106,0116,4123,4133,6 Słowenia 88,8100,6110,4113,4117,3125,8130,8137,6 Węgry 85,595,2107,2111,6116,5127,2132,4137,7 W 1995 r. Polska – jako pierwsza z krajów transformujących się - przekroczyła poziom PKB z 1989 r, a w w 2006 r. poziom ten wyniósł prawie 166% i był najwyższy w regionie.

3 Proces konwergencji w wybranych krajach UE-25 W latach Polska nadrobiła 10,3 pkt proc, wobec UE-25, Czechy – 7,3 pkt proc, ale Słowacja 15,9 pkt proc., a Estonia 31,2 pkt proc. Kraj Średnie tempo wzrostu PKB PKB (wg parytetu siły nabywczej) na mieszkańca UE-25= Różnica w porównaniu z 1995 r. w pkt. UE- 252,4 100,0 x UE -152,32,2110,8108,9107,8-3,0 Grecja4,04,270,880,285,414,6 Hiszpania3,73,587,496,798,411,0 Portugalia2,31,075,673,571,9-3,7 Czechy2,95,568,870,776,17,3 Estonia7,610,033,651,264,831,2 Litwa6,37,534,247,155,821,6 Łotwa7,310,429,941,253,924,0 Polska4,45,041,046,951,310,3 Słowacja4,46,644,752,860,615,9 Słowenia4,04,568,277,483,815,6 Węgry4,14,348,960,863,114,2

4 Scenariusze osiągania przez Polskę poziomu rozwoju gospodarczego UE-27 i UE-15 „Doganianie” UE będzie najprawdopodobniej szybsze niż wynikałoby to z symulacji zaprezentowanych w powyższej tabeli, z uwagi na zmiany demograficzne (spadek liczby ludności w Polsce i jej wzrost w UE). Wyszczególnienie Średnie tempo wzrostu PKB na osobę wg PPS Hipotetyczne tempo wzrostu PKB w Polsce, przy założeniu średniego tempa z lat dla pozostałych krajów: PKB w % w latach w tys. EUR 4%5%6%7%8% w 2006 r.Rok osiągnięcia przez Polskę PKB per capita UE-271,923, UE-151,826,

5 Postępy Polski w zakresie spełniania kryteriów Unii Gospodarczej i Walutowej Polska spełniła kryterium inflacji już w 2005 r – 2,1% średnorocznie ,0 % średnorocznie Wahania kursu PLN wobec EUR(ECU) od późnych lat 90 nie przekraczały znacząco +/-15% wyznaczanych przez kryterium kursu walutowego. Od początku 2004 r. zmniejszenie wahań, tendencja aprecjacyjna Od 2001 r. długoterminowe stopy procentowe w Polsce ulegały stopniowemu obniżaniu, spełniając kryterium konwergencji w drugiej połowie 2005 r. W 2006 r. dług publiczny –wg. ESA 95 z uwzględnieniem OFE poza sektorem – 47,8% PKB, wobec 47,1% w 2003 r i 39,6% w 1999 r. (kryterium z Maastricht - 60%) W 2006 r. deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych - według ESA 95 z uwzględnieniem OFE poza sektorem- 3,9%, (wobec 6,3% w 2003 roku) Program Konwergencji zakłada ograniczenie deficytu z 3,4% w 2007 roku do 2,9% PKB w 2009 roku. Kryterium – 3% PKB

6 Handel Zagraniczny W 2006 r. polski import z krajów UE-25 - około 72% (w UE – średnio 63%). Polski eksport do UE-25 – ponad 77% (w UE średnio 67%). Struktura geograficzna polskich i unijnych obrotów handlowych Polska eksport reszta świata19,1%20,9%22,7% UE-2580,9%79,1% 77,3% import reszta świata28,2%25,2%28,2% UE-2571,8%74,8% 71,8% UE-25 eksport reszta świata31,3%32,3%32,7% UE-2568,7%67,7% 67,3% import reszta świata34,2%34,6%36,6% UE-2565,8%65,4% 63,4%

7 Pracujący według głównych sektorów gospodarki W UE-15 jedynie w Grecji (12,4%) i Portugalii (11,8%) odsetek pracujących w rolnictwie był wysoki, a wśród nowych państw członkowskich - na Litwie (14%) i Łotwie (11,8%). W pozostałych państwach UE-25 wynosił znacznie poniżej 10%. Pracujący (w wieku 15 lat i więcej) w Polsce i UE według głównych sektorów gospodarki w 2005 r. SektorPolskaUE-15UE-25 Rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo 17,43,74,9 Przemysł i budownictwo 29,226,727,5 Usługi53,469,667,6

8 Struktura wartości dodanej brutto PolskaUE Rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo 8%4,4% 1,8% Przemysł i budownictwo 35,2%29,6%31,7%26,4% Usługi56,8%66%63,9%71,8% W Polsce nadal utrzymuje się relatywnie wysoki udział rolnictwa (stanowiącego prawie całość sektora I) w wartości dodanej brutto. Większy (ponad 5%) udział sektora I w wartości dodanej brutto w 2006 r. charakteryzował jedynie Litwę i Grecję.

9 Wydajność i koszty pracy Całkowite koszty pracy na jednego zatrudnionego w wybranych krajach UE (rocznie w tys. euro) w 2004 r. Bułgaria6,2 Rumunia6,5 Polska7,7 Czechy8,8 Węgry11,3 Hiszpania28,4 Włochy32,6 Niemcy33,2 Finlandia35,0 Irlandia38,1 Wielka Brytania38,9 Francja39,7 Dania40,9 Niderlandy43,3 Nawet przy utrzymaniu tendencji do wzrostu płac realnych, przewaga konkurencyjna Polski w stosunku do „starych” krajów UE utrzyma się przez szereg lat. W 2005 r. wydajność pracy mierzona jako PKB na 1 godz. pracy wynosiła w Polsce 19,9 USD wobec 43,8 USD w UE-15 i 39,7 USD w UE-25, w tym, Węgrzech (26,0 USD), w Czechach (22,8 USD)

10 Obciążenia podatkowe – Polska na tle wybranych państw UE KrajeCałkowity ciężar opodatkowania (% PKB) PIT b CIT C UE-25 a 40,540,341,126,3 Strefa euro a 40,841,045,430,3 Czechy36,2 32,026,0 Niemcy40,840,342,038,6 Hiszpania33,435,645,035,0 Francja43,743,848,133,8 Irlandia33,529,942,012,5 Włochy41,242,945,037,3 Litwa28,628,533,015,0 Węgry41,639,138,017,5 Austria41,343,050,025,0 Polska39,435,840,019,0 Portugalia33,637,040,027,5 Szwecja49,550,856,528,0 Wielka Brytania35,435,740,030,0

11 Innowacyjność oraz badania i rozwój W Polsce wydatki na badania i rozwój (B+R) utrzymują się na poziomie poniżej 1% PKB ( wskaźnik GERD wyniósł w 2005 r. 0,57% PKB), charakteryzują się dominacją finansowania budżetowego i niewielkim udział podmiotów gospodarczych w wydatkach ogółem na B+R GERD jako procent PKB w wybranych krajach, Na początku 2007 r. Komisja Europejska opublikowała Ranking innowacyjności, w którym Polska znalazła się na 46 miejscu na 50 analizowanych państw.

12 Ranking konkurencyjności Źródło: World Economic Forum, Growth Competitiveness Index ratings and 2003 comparisons, 2007 Państwo Finlandia2111 Szwecja3333 Dania4454 Niemcy81513 Niderlandy91112 Wielka Brytania Austria Francja Belgia Irlandia Luksemburg Estonia Hiszpania Republika Czeska Słowenia Państwo Portugalia Łotwa Słowacja Malta Litwa Węgry Włochy Cypr Grecja Polska Turcja Rosja Rumunia Bułgaria Ukraina

13 Stopa zatrudnienia w krajach UE w 2006 r. (w %) Wskaźnik zatrudnienia kobiet w 2006 r. - 48,2% (wśród mężczyzn 60,9%), wobec średnio 57,3% (odpowiednio 72%) w UE-25. Cel Strategii Lizbońskiej do 2010 r.: stopa zatrudnienia kobiet > 60%. Stopa zatrudnienia osób w wieku produkcyjnym (15-64 lata) - 54,5% (w 2006 r.) Cel długookresowy Strategii Lizbońskiej na 2010 rok - 70% Rynek pracy

14 Zharmonizowana stopa bezrobocia w krajach UE-27 w 2006 r. W 2006 r. Polska notowała jeden z najwyższych w UE-25 wskaźnik długotrwale bezrobotnych - 7,8% ogółu aktywnych zawodowo w wieku powyżej 15 lat, wobec 3,6% w UE-25. Rynek pracy c.d.

15 Współczynnik skolaryzacji brutto zwiększył się z 12,9% w roku szkolnym 1990/1991 do niemal 50% w roku 2004/2005. Udział w populacji lata (%), 2005 r. Z wykształceniem średnim Miejsce w UE-27 Z wykształceniem wyższym Miejsce w UE-27 UE-2748,6-22,4- Finlandia44,21734,6 1 Francja41,51924,913 Irlandia35,52329,1 8 Litwa61,3 726,312 Niemcy58,61024,614 Polska68,0 316,821 Republika Czeska76,9 113,123 Rumunia62,0 611,127 Słowacja73,9 214,022 W. Brytania55,61229,6 6 Włochy38,52212,225Edukacja W roku 2003/2004 na 10 tys. ludności notowano 535 studentów (w 2000 r. 464), przy średniej unijnej UE studentów (w 2000 r. 337).

16 Długość życia w dniu urodzenia w 2003 r.: Polska - 70,9 lat dla mężczyzn i 79,6 lat dla kobiet, UE ,1 lat dla mężczyzn i 81,2 lata dla kobiet. W latach poprawa o prawie 4,5 roku dla mężczyzn i ponad 4 lata dla kobiet. Liczba osób na jednego lekarza – 432 (21. miejsce wśród krajów UE) Łóżka w szpitalach na 100 tys. osób – 480 (17. miejsce w UE) Udział wydatków publicznych na ochronę zdrowia – 72,4% ogółu wydatków Czechy - 91,4% Grecja - 51,3% Ochrona zdrowia

17 Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych w krajach UE Dostępne dane Eurostatu pozwalają na analizę okresu 1995 – W 2004 r. Polska, z kwotą ok EUR na osobę zajmowała 17 miejsce w Unii, wśród 22 krajów, podających tego rodzaju statystyki.Zamożność

18 W 2005 r. (według badań Stowarzyszenia Klon/Jawor i Stowarzyszenia Centrum Wolontariatu) swój czas na bezpłatną pracę na rzecz innych poświęciło 2 razy więcej niż w 2001 r. dorosłych Polaków. Dobrowolne zaangażowanie w działalność w organizacjach społecznych w krajach UE-27 w 2006 r. Społeczeństwo obywatelskie

19 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego ul. Wspólna 2/4 Dziękuję za uwagę