AKADEMIA EKONOMICZNA IM. K. ADAMIECKIEGO W KATOWICACH WYDZIAŁ EKONOMII Marek Wróbel LOGISTYCZNE UWARUNKOWANIA TERMINOWOŚCI ŚWIADCZENIA USŁUG POCZTOWYCH AUTOREFERAT ROZPRAWY DOKTORSKIEJ Praca doktorska napisana w Katedrze Transportu pod kierunkiem prof. AE dr hab. inż. A. Lipińskiej-Słota Katowice 2006

Uzasadnienie wyboru tematu Zmiany w sytuacji społeczno-gospodarczej w otoczeniu przedsiębiorstwa. Postępująca liberalizacja rynku usług pocztowych. Globalizacja i wzrost konkurencji w zakresie świadczonych usług. Regulacje unijne i krajowe w zakresie jakości usług pocztowych. Wzrastające wymagania klientów w zakresie jakości usług. Wprowadzenie nowoczesnych technologii informatycznych i teleinformatycznych. Restrukturyzacja „Poczty Polskiej”. Prace związane z opracowaniem strategii rozwoju poczty. Przeprowadzane zmiany w zakresie modelu logistyki pocztowej. Zmiany w wykorzystywanych środkach transportu do przemieszczania ładunków pocztowych.

Cel pracy oraz jej teza Cel: Celem pracy jest ocena uwarunkowań logistycznych oraz identyfikacja czynników wewnętrznych i zewnętrznych mających wpływ na jakość realizacji usług pocztowych. Teza: Poprawa jakości świadczenia usług pocztowych możliwa jest do osiągnięcia poprzez restrukturyzację sieci placówek operatora oraz zmiany komunikacji między nimi w połączeniu z koncentracją procesu opracowywania i dystrybucji przesyłek pocztowych.

Badany parametr - uzasadnienie wyboru Z punktu widzenia obowiązujących przepisów, klienta i praktyki publicznych oraz prywatnych operatorów pocztowych, do najważniejszych cech jakości wykonywania usług pocztowych należy: - dostępność do usług pocztowych, - terminowość przebiegu przesyłek (szybkość), - bezpieczeństwo obrotu pocztowego.

Układ pracy, spis treści WSTĘP LOGISTYKA JAKO CZYNNIK WARUNKUJĄCY EFEKTYWNOŚĆ USŁUG ORGANIZACJA I FUNKCJE PUBLICZNEGO OPERATORA POCZTOWEGO JAKOŚĆ USŁUG POCZTOWYCH OCENA MOŻLIWOŚCI POPRAWY JAKOŚCI USŁUG POCZTOWYCH PODSUMOWANIE ANEKS

Układ pracy, wykorzystane materiały W pracy wykorzystana została literatura przedmiotu: pozycje zwarte, publikacje krajowe i zagraniczne oraz materiały i wydawnictwa Dyrekcji Generalnej Poczty Polskiej, materiały wewnętrzne i informacje pochodzące od pracowników Dyrekcji Generalnej Poczty Polskiej oraz Dyrekcji Okręgu Poczty w Katowicach. Wykorzystane zostały również wyniki badań terminowości przebiegu przesyłek przeprowadzonych przez Międzynarodową Korporację Pocztową UNEX , Urząd Regulacji Telekomunikacji i Poczty, publicznego operatora pocztowego oraz wyniki badań własnych, a także materiały i opracowania przygotowane na potrzeby Komisji Europejskiej i Poczty Polskiej.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Wśród czynników, które wpływają na działalność poczty należy wymienić: postępującą globalizację gospodarki, liberalizację i komercjalizację rynku usług pocztowych, zmiany strukturalne w kraju i na świecie, wzrastającą konkurencję w obszarze usług pocztowych, przekształcenia dokonujące się na europejskim rynku usług pocztowych, wprowadzenie norm jakości w obrocie krajowym i międzynarodowym na terenie UE, uzależnienie od wskaźników terminowości wysokości otrzymywanej zapłaty za doręczanie poczty zagranicznej (system REIMS EAST), wzrastające wymagania konsumentów w zakresie jakości usług.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Tablica 1. Terminowości przebiegu przesyłek dla wskaźnika D+1 w obrocie krajowym badania URTiP Rok Wskaźnik terminowości D+1 (%) 1999 39,69 2000 48,14 2001/2002 58,63 2002 93,25 2003 90,58 2004 92,99 Źródło: Informacja na temat terminowości przebiegu przesyłek listowych zwykłych - badanie na przełomie 2001/2002. „Biuletyn URTiP” Warszawa 2002, nr 2 oraz http://www.urtip.gov.pl/urtip/index.jsp, 2004.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski * wyniki dotyczą Dyrekcji Okręgu Poczty w Katowicach (teren woj. śląskiego i opolskiego) opracowanie własne na podstawie danych z badań DGPP, ** wyniki dotyczą Dyrekcji Okręgu Poczty w Katowicach (teren woj. śląskiego i opolskiego). Rys. 1. Wskaźniki terminowości przebiegu przesyłek priorytetowych w standardzie D+1 Źródło: opracowanie własne.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Rys. 2. Nieprawidłowości stwierdzone na podstawie wyników badań przeprowadzonych na terenie województwa śląskiego i opolskiego w latach 2002-2004 Źródło: opracowanie własne.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Rys. 3. Udział opóźnionych przesyłek priorytetowych z podziałem na relacje w badaniu rzeczywistego strumienia przesyłek przeprowadzonym w urzędach węzłowych okręgu katowickiego Źródło: Materiały wewnętrzne WSP ds. Jakości Usług DOP Katowice 2004.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Na podstawie badania rzeczywistego strumienia przesyłek listowych stwierdzono, że procentowy udział nieprawidłowości w ogólnej liczbie opóźnionych przesyłek rozkładał się następująco: Rys. 4 Nieprawidłowości w opracowaniu przesyłek priorytetowych stwierdzone w Węzłowych Urzędach Pocztowych na ternie okręgu katowickiego – badanie rzeczywistego strumienia przesyłek przeprowadzone w 2004 r. Źródło: opracowanie własne.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Stwierdzone nieprawidłowości w obrocie pocztowym w 79 % powstają z winy operatora i wynikają z: niestosowania się lub nieznajomości obowiązujących przepisów przez personel, nieprawidłowego lub nienależytego wykonania obowiązków służbowych, niedostosowania infrastruktury logistycznej do występujących potrzeb, braku nadzoru i kontroli, niedostosowania czasu opracowania materiału do rzeczywistych potrzeb, nieprawidłowości w zakresie organizacji pracy, braku mechanizmów powodujących eliminację stwierdzonych nieprawidłowości.

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Wprowadzone dotychczas zmiany w technologii pocztowej i częściowym wdrożeniem proponowanych rozwiązań logistycznych polegających na koncentracji i automatyzacji czynności ekspedycyjno-rozdzielczych wpłynęły na restrukturyzację sieci placówek operatora i kierunek zmian w komunikacji pocztowej polegających na: budowie centrów ekspedycyjno-rozdzielczych (logistycznych – ukończono budowę 2 z planowanych 14), przekształcaniu węzłów rozdzielczych w punkty przeładunkowe, (z chwilą uruchomienia kolejnych centrów ekspedycjo-rozdzielczych), likwidacji rozdzielni sektorowych (zrealizowano), koncentracji służby doręczeń (w trakcie realizacji), przekształcaniu ambulansów w konwoje pocztowe (przy obecnej infrastrukturze pocztowo-logistycznej zrealizowano), informatyzacji placówek operatora – tworzeniu sieci rozległych (w trakcie realizacji).

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Rys. 5. Liczba przesyłek kontrolnych opracowanych bez uwag Źródło: opracowanie własne na podstawie wyników badań pomiędzy węzłami okręgu katowickiego

Ważniejsze wyniki badań i wnioski Podkreślić należy, że realizowany przez operatora kierunek zmian jest tożsamy z tezą pracy i przynosi efekty zgodnie z jej założeniami w postaci poprawy terminowości świadczonych usług i stopniowej eliminacji nieprawidłowości przedstawionych na podstawie wyników badań. W celu zapewnienia dalszej poprawy jakości świadczonych usług i utrzymania obecnej pozycji na rynku konieczne jest przyspieszenie i poszerzenie modernizacji poczty. Przyspieszenie z uwagi na pełną liberalizację rynku usług pocztowych w 2009 r., a poszerzenie z powodu rozwoju nowych technologii przekazywania wiadomości i wzrastającej konkurencji ze strony operatorów prywatnych, którzy mogą zagrozić pozycji rynkowej polskiego operatora publicznego.

Dziękuję za uwagę