Co uczniowie naszego gimnazjum wiedzą na temat Konstytucji 3 Maja?

Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród naszych kolegów i koleżanek

Od kiedy świętujemy 3 maja? 3 Maja obchodzimy Święto, które zostało wprowadzone na pamiątkę uchwalenia Konstytucji w 1791 r. Dzień ten został uznany za święto już 5 maja 1791 roku. Po odzyskaniu niepodległości rocznica Konstytucji 3 maja  została uznana za święto w 1919 roku

Czasy PRL-u Po II wojnie światowej obchodzono je do 1946 Od tego czasu władze komunistyczne zaprzestały i zabroniły publicznego świętowania. Po 1 maja, który był i jest nadal Świętem Pracy obywatele musieli zdejmować flagi, tak, aby 3 maja nie było ich widać. W tamtych czasach obchody tego święta to msze za ojczyznę, a potem demonstracje i starcia z milicją…

Obrady Okrągłego Stołu 1989

Święto przywrócono! Święto przywrócono ponownie w 1990 r. Pierwsze uroczyste obchody święta odbyły się w Warszawie na Placu Zamkowym w obecności prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego Począwszy od 2007 roku, 3 maja jest również świętem narodowym Litwy

Teraz świętujemy trzy dni! Po 1 maja-Święcie Pracy,2 maja – obchodzimy Dzień Flagi Rzeczpospolitej Polskiej Tego samego dnia obchodzony jest  Dzień Polonii i Polaków za Granicą

Konstytucja Współcześnie termin „konstytucja” odnosi się do ustawy zasadniczej, czyli najważniejszego aktu prawnego określającego ustrój polityczny państwa, uprawnienia władz oraz obowiązki i prawa obywateli Takiego znaczenia słowo to nabrało dopiero w XVIII wieku Wcześniej mianem konstytucja określano w Rzeczpospolitej zwykłe ustawy sejmowe Pierwszą ustawę zasadniczą spisano w stanie Wirginia w Ameryce Północnej w 1776 r.

Pierwsza w Europie Konstytucja polska jest oficjalnie uznawana za pierwszą w nowożytnej Europie, a drugą po amerykańskiej na świecie. Wyprzedziła trzecią na świecie konstytucję francuską

Pierwsze konstytucje amerykańska z 1787 francuska z 3 września 1791 polska z 3 maja 1791

Czy na pewno druga na świecie? Wiele prac naukowych za pierwszą, nowoczesną konstytucję na świecie, uznaje ustawę zasadniczą Republiki Korsykańskiej uchwaloną w 1755 r. Korsykańska republika przetrwała 14 lat do podbicia jej w 1769 r. przez Francuzów.  Jako pierwsza wprowadzała równouprawnienie płci w czynnym prawie wyborczym.

Po I rozbiorze w 1772 Po I rozbiorze Rzeczpospolita znalazła się pod kontrolą Rosji, która uniemożliwiała przeprowadzenie jakichkolwiek reform

Okoliczności uchwalenia konstytucji 3 maja Po dramacie rozbioru w oświeconych warstwach narodu, wśród znacznej części szlachty i mieszczaństwa, w pełni dojrzało przeświadczenie, że ratunkiem dla suwerenności Państwa Polskiego może być tylko jego zasadnicza reforma. Dzieło to zapoczątkowały uchwały Sejmu Wielkiego obradującego w latach1788-1792 i przyjęta przez Sejm Konstytucja.

Sejm Czteroletni

Zamek królewski w Warszawie

Sala senatorska na Zamku Królewskim-miejsce uchwalenia konstytucji

Autorzy Konstytucji 3 maja Król Stanisław August Poniatowski Hugon Kołłątaj Ignacy Potocki

Współtwórcy konstytucji Stanisław Małachowski Stanisław Staszic Julian Ursyn Niemcewicz

Oryginalny manuskrypt konstytucji

Z Preambuły….. W imię Boga, w Trójcy Świętej jedynego. Stanisław August z Bożej łaski i woli Narodu Król Polski, Wielki Książę Litewski …. … dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności, dla ocalenia Ojczyzny naszej i jej granic /…../ niniejszą konstytucję uchwalamy….

Medal wybity z okazji uchwalenia konstytucji

Założenia konstytucji *zmieniała ustrój na monarchię konstytucyjną *głosiła zasadę suwerenności narodu. *wprowadzała podział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. *naprawiała polskie ustawodawstwo, znosząc zgubne liberum veto i wprowadzając do sejmu zasadę decydowania większością głosów.

Założenia konstytucji c.d. *znosiła wolną elekcję, wprowadzając zasadę dziedziczenia tronu. *wprowadziła zakaz konfederacji, które często organizowane były przeciw królowi *ograniczała rolę magnatów *ograniczyła znacząco demokrację szlachecką  odbierając prawo głosu szlachcie nie posiadającej ziemi

Nie wszyscy równi! Konstytucja polska, w przeciwieństwie do amerykańskiej, nie wprowadzała wolności i równości praw obywateli *pełnię praw politycznych posiadała tylko szlachta posiadająca majątek *mieszczanie otrzymali ograniczone prawa, a *chłopi wzięci pod opiekę prawa i państwa, ale niewiele to znaczyło, gdyż nadal utrzymano poddaństwo i pańszczyznę

Krok na drodze do demokracji Krok na drodze do demokracji! Konstytucja została przyjęta z entuzjazmem przez obóz patriotyczny i dworski

Ogłoszenie Konstytucji 3 Maja

Widok sejmu w czasie uchwalania Konstytucji Kazimierz Wojniakowski

Uchwalanie Ustawy Rządowej Gustaw Taubert  Sławie Króla i Narodu z Rewolucji z dnia 3 Maja 1791 roku

Konstytucja 3 maja 1791 Jan Matejko

Byli patrioci i nie tylko….. Marszałek Sejmu Stanisław Małachowski niesiony na ramionach przez posłów do katedry św. Jana. W prawej dłoni trzyma tekst konstytucji Poseł Jan Suchorzewski sprzeciwiał się uchwaleniu konstytucji-groził zabiciem swojego syna w razie jej zaprzysiężenia

Co było później? Plan realizacji konstytucji zahamowany został przez obóz hetmański który w Targowicy zawiązał konfederację w 1792 roku i zwrócił się o pomoc do Rosji . W akcie konfederacji zniesiono Konstytucję 3 Maja za rozsiewanie „zarazków idei demokracji” Król pod naciskiem carycy przystąpił do Targowiczan.

Targowica symbolem zdrady Stanisław Szczęsny Potocki-inicjator spisku targowickiego Wieszanie targowiczan

Wojna polsko-rosyjska 1792 w obronie konstytucji

II rozbiór Polski w 1793 r. dokonany przez Rosję i Prusy

Jak długo obowiązywała konstytucja? Konstytucja obowiązywała przez 14 miesięcy, w tym czasie Sejm Czteroletni uchwalił szereg ustaw szczegółowych, które były rozwinięciem jej postanowień.  Sejm grodzieński w 1793 r. uznał Sejm Czteroletni za niebyły i uchylił wszystkie ustanowione na nim akty prawne.

Zamek w Grodnie Tu odbył się słynny ostatni Sejm który zatwierdził II rozbiór i unieważnił dokonania Sejmu Wielkiego

Powstanie kościuszkowskie 1794 i III rozbiór Polski

Polska znika z map Europy na 123 lata

Dlaczego nie udało się? Nie udało się ocalić Polski, ponieważ • wpływ zaborców uniemożliwił wprowadzenie konstytucji w życie uległość Stanisława Augusta Poniatowskiego wobec Rosji zahamowała tendencje zmiany ustroju brak zgody oligarchii magnackiej na reformy społeczeństwo niedojrzałe do wspólnych działań, których celem by było wzmocnienie kraju

Dlaczego więc pamiętamy? [fragment wypowiedzi prof. Normana Daviesa] „ Dlaczego …. pamiętamy, szanujemy i celebrujemy taką konstytucję, która w swoim czasie miał absolutnie minimalny, nikły wpływ na publiczne życie tego kraju? … Po pierwsze, Konstytucja 3 Maja byłą pierwsza w długiej kolejce różnych późniejszych konstytucji. Po drugie, ona była swoja, wydana przez Polaków i Litwinów dla korzyści obojga narodów. Po trzecie, wcieliła ona w siebie nadzieje wielu pokoleń, które do niedawna musiały żyć albo pod obcą okupacją albo pod niesuwerennym reżimem …”

Takimi są ludzie jakimi czynią ich prawa

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Wykonali uczniowie klasy 2 A Michał Michalski Dominik Jeleśniański Marcin Żyrek Agnieszka Kupczak Natalia Eisler Hubert Duc Mateusz Szapert Aleksandra Śliwa Agnieszka Żurek