Konfilkty zbrojne w Afryce

Przyczyny konfliktów i wojen w Afryce: 1) Konflikty między różnymi grupami etnicznymi(np. wojna w Ruandzie i Bruandii między plemionami Hutu i Tusi) 2) Fanatyzm religijny (był przyczyną kilku wojen domowych w Sudanie: wojna między muzułmanami z północy kraju, a chrześcijanami i wyznawcami religii plemiennych z południa; konflikt między muzułmanami, a chrześcijanami występujący w Nigerii) 3) Żądania terytorialne jednego państwa wobec drugiego (wojna pomiędzy Somalią, Kenią i Etiopią oraz pomiędzy Czadem, a Libią) 4) Dążenia części ludności do stworzenia własnego państwa (wojna między Etiopią i Eryteą, która trwała do 1991 roku i doprowadziła do powstania w 1993 roku Niepodległej Erytei. Potyczki zbrojne między tymi krajami trwają do dziś, a ich powodem jest uzyskanie kontroli nad terenami przygranicznymi) 5) Przynależność do różnych bloków wojskowych (np. Angola, Etiopia, Namibia)

Najtrudniej przedstawia się problematyka bezpieczeństwa w Afryce Najtrudniej przedstawia się problematyka bezpieczeństwa w Afryce. Wynika to z kilku równoważnych przyczyn, a mianowicie: * odmiennych tradycji historycznych i kulturowo-cywilizacyjnych, * negatywnej roli kolonializmu i stosunkowo późnego osiągnięcia niepodległości przez większość państw, zwłaszcza zaś Czarnej Afryki. * zróżnicowania regionalnego (Maghreb, Afryka Równikowa, Afryka na południc od Sahary) Powszechnym zjawiskiem w Afryce są w dalszym ciągu konflikty zbrojne, masowe przemieszczenia ludności, tortury, znęcanie się i charakterystyczna dla tego regionu bezkarność.

Konflikty w Afryce po 1960r.

Rok 1960 w dziejach Afryki po II wojnie światowej stanowił prawdziwy przełom. W tym roku 15 państw z tego kontynentu uzyskało niepodległość. Był to znaczący etap w dekolonizacji Afryki. W większości chodziło tu o byłe kolonie Francji i Wlkp. Brytanii. Wydawało się w owym czasie, że imperium kolonialne Portugalii w Afryce nie jest zagrożone. Jak się okazało, wiele z nowo powstałych państw nie było przygotowanych do samodzielnego bytu, a z drugiej strony nie akceptowało granic wyznaczonych im przez kolonizatorów. Równolegle w wielu z tych państw panowały tendencje odśrodkowe lub też skłócenie młodych elit politycznych, głównie na tle programu i pochodzenia plemiennego. Te wszystkie czynniki złożyły się na wybuch wielu wojen lokalnych - czy to wewnętrznych, czy to między państwami - które stały się zjawiskiem powszechnym. Do gwałtownych konfliktów dochodziło w krajach o licznym osadnictwie europejskim.

Współczesne konflikty na kontynencie afrykańskim:

KONGO: Konflikt w Demokratycznej Republice Konga rozpoczął się w 1997 roku. Ma podłoże polityczno-etniczne. Kraj jest zamieszkany przez dwie antagonistycznie nastawione względem siebie grupy etniczne Tutsi i Hutu. W konflikt zaangażowały się także państwa trzecie (m.in. Zambia, Uganda, Rwanda). Wymordowano rzesze uchodźców rwandyjskich.

RUANDA: Republika Ruandyjska leży w Afryce Centralnej. W 1994 roku w kraju tym rozgorzał konflikt na tle etnicznym. Masakry, które miały tam miejsce, pociągnęły za sobą w sumie prawie milion ofiar i wywołały ogromny kryzys humanitarny. W 1994 roku w Ruandzie w walkach na tle etnicznym pomiędzy plemionami Tutsi i Hutu zginęło około 800 tysięcy ludzi. Zajścia rozpoczęły się 7 kwietnia 1994 roku, dzień po zestrzeleniu podchodzącego do lądowania w Kigali samolotu, na pokładzie którego znajdowali się prezydenci Ruandy i Burundi. Systematyczna masakra mężczyzn, kobiet i dzieci trwała około 100 dni i odbywała się na oczach społeczności międzynarodowej. Okrutne zbrodnie były popełniane przez oddziały milicji i uzbrojonej armii. Również ludność cywilna masowo przyczyniła się do masakry. Akty ludobójstwa w Ruandzie były zaplanowane i bardzo dobrze zorganizowane przez elity rządzące. Jeszcze przed rozpoczęciem ludobójstwa powstały listy z nazwiskami osób z plemiona Tutsi i przywódców opozycji, którzy mieli zostać zamordowani. Również media brały udział w tej okrutnej zbrodni namawiając ludność cywilną do udziału w masowych mordach. Sprawcami, którzy doprowadzili do ludobójstwa nie były bezimienne tłumy, ale osoby łatwe do zidentyfikowania i tym samym pociągnięte do odpowiedzialności karnej. Jak podkreśliła Carla del Ponte, była prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego dla Ruandy, ludobójstwo było szczegółowo zorganizowanym przedsięwzięciem kryminalnym.

ALGIERIA: Wojna w Algierii rozpoczęła się w 1992 roku po interwencji wojska, które unieważniło pierwszą turę wyborów powszechnych wygraną przez fundamentalistyczny Islamski Front Ocalenia wywodzący się ze Stowarzyszenia Braci Muzułmanów. Bojówki zwolenników Frontu chwyciły wówczas za broń, w walkach i zamachach do dziś zginęło 100 tysięcy osób. Partyzantka walczy w imię budowy państwa islamskiego przeciwko \"bezbożnemu reżimowi świeckiemu\". W Algierii nie ma konfliktu dwóch religii, strona opozycyjna podkreśla jednak, że walczy w imię wartości religijnych. Główną antyrządową siłą militarną jest Islamska Grupa Zbrojna. Innym aktywnym ugrupowaniem była Islamska Armia Ocalenia uchodząca za zbrojne ramię Islamskiego Frontu Ocalenia, ale rozwiązała się w styczniu 2000 roku, korzystając z ogłoszonej przez władze amnestii. Partyza-ntka atakuje algierskie siły zbrojne oraz prorządowe grupy paramilitarne, jest także oskarżana o mordowanie cywili, głównie mieszkańców wsi. Niezależne śledztwa wykazały jednak, że za wieloma wyjątkowo krwawymi masakrami stały siły rządowe, które zrzucając winę na islamistów, próbują skompromitować ich w oczach społeczeństwa i wspólnoty międzynarodowej.

SUDAN: Trwający przez przeszło 50 lat konflikt w Sudanie pochłonął co najmniej 2 miliony ofiar. Ponad 4,5 miliona osób zostało zmuszonych do opuszczenia swoich domów. Wojna domowa w Sudanie wybuchła już pod koniec 1955 roku. Powodem buntu murzyńskiej ludności z południa kraju (bunt w Torit) było niezadowolenie z powodu politycznej i gospodarczej dominacji muzułmańskich Arabów z północy. Na początku 2003 roku wybuchł konflikt w położonym na zachodzie kraju Darfurze.

BURUNDI: Konflikt w Burundi rozpoczął się w 1993 roku po zamordowaniu pierwszego legalnie wybranego prezydenta Melchiora Ndadaye należącego do plemienia Hutu. Konflikt dotyczy podziału władzy pomiędzy dwa żyjące w Burundi plemiona Hutu i Tutsi. W jego wyniku przymusowo emigrowało ponad 750 tys. Burundyjczyków. Ważnym krokiem na drodze do rozwiązania konfliktu było podpisanie 28 sierpnia 2000 roku porozumienia pokojowego w Arusha.

ETIOPIA-ERYTREA: Konflikt między Etiopią a Erytreą rozpoczął się w 1998 roku i dotyczył przebiegu granicy między tymi dwoma państwami. Liczba ofiar konfliktu (szacowana na 370 tys. Erytrejczyków i 350 tyś. Etiopczyków) wzrosła na skutek klęski suszy do 8 milionów. W czerwcu 2000 roku w wyniku prowadzonych przez Algierię i Unię Afrykańską mediacji, oba państwa podpisały zawieszenie broni.

LIBERIA: Pierwsza wojna domowa w Liberii trwała z przerwami od 1989 do 1997 roku i pochłonęła 150 tysięcy istnień ludzkich. Konflikt między siłami rządowymi a opozycją (Narodowy Patriotyczny Front Liberii) wybuchł ponownie 8 lipca 2003 roku. W wyniku zaangażowania międzynarodowego 18 sierpnia 2003 r. strony konfliktu podpisały porozumienie pokojowe w Accra.

SAHARA ZACHODNIA: Terytorium na północno-zachodnim wybrzeżu Afryki graniczące z Marokiem, Mauretanią i Algierią było do 1976 roku administrowane przez Hiszpanię. Po ustąpieniu Hiszpanów roszczenia do tego obszaru zgłosiło Maroko, Mauretania oraz Front POLISARIO, co rozpoczęło jeden z najdłuższych konfliktów w Afryce. Zawieszenie broni zostało oficjalnie podpisane w 1991 roku. O przyszłości terytorium ma zdecydować referendum.

MOZAMBIK: Mozambik to była kolonia portugalska, która w 1975 r. uzyskała niepodległość. W praktyce od samego początku, tak jak i Angola, był w ogniu wojny domowej. Od dnia uzyskania niepodległości krajem rządzi proradziecki i prochiński FRELIMO (Front Wyzwolenia Mozambiku), a walczy z nim popierany do początku lat 90. przez RPA i USA RENAMO (Narodowy Ruch Oporu Mozambiku). Podczas tej wojny do 1995 r. zginęło około 1 mln ludzi. W październiku 1992 r. szef FRELIMO prezydent J.Chissano i szef RENAMO A. Dhaklama podpisali porozumienie pokojowe. Przewidywało ono zawieszenie broni, przeprowadzenie wyborów pod kontrolą ONZ oraz utworzenie 30 tys. armii złożonej z żołnierzy obydwu stron konfliktu.

Podsumowanie: Obecnie, w sytuacji, gdy nie istnieje już podział świata na dwa bloki polityczno – militarne, konflikty lokalne przestały być zastępczym poligonem rywalizacji dwóch supermocarstw. W większości przypadków nie stanowią zatem bezpośredniego zagrożenia dla światowego pokoju.  Mimo, że po rozpadzie bloku wschodniego konflikty lokalne straciły swój wymiar strategiczny, to jednak w dalszym ciągu powodują destabilizację polityczną w poszczególnych regionach i niosą z sobą ogromne cierpienia ludności, śmierć, głód i epidemie. Ponadto istnieje wielkie niebezpieczeństwo wykorzystania w tych konfliktach broni atomowej.  W roku 1994 istniało na świecie ponad 50 konfliktów. W 12 krajach na 3 kontynentach trwały wojny domowe. W 1995 roku liczba konfliktów zmniejszyła się do 30, w 1996 roku zgodnie z danymi opublikowanymi w czerwcu 1997 przez sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem w 24 miejscach na świecie rozgrywało się 27 konfliktów zbrojnych – 22 spośród nich rozpoczęły się przed 1989 rokiem.

Zdjęcia:

Prezentację Wykonała: Monika Szok KI. III LO”B”