Społeczne Otoczenie Organizacji Tomasz Ochinowski psycholog społeczny * Jerzy Jagodziński ekonomista – socjolog * Michał Mijal menedżer
Tomasz Ochinowski dyżury: czwartki 17 – 19, pokój 514b dr psychologii, historyk idei społecznych i szkoleniowiec… świnka morska? adiunkt w Zakładzie Socjologii Organizacji Wydziału Zarządzania UW stały współpracownik Instytutu Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW oraz Pracowni Dziejów Myśli Społecznej i Politycznej IH PAN wiceprezes Akademickiego Stowarzyszenia Psychologii Ekonomicznej TONUS oraz inicjator Polskiego Stowarzyszenia Historii Organizacyjnej (w trakcie powstawania) „Trener roku 2006” zdaniem klientów firmy Institute for International Research. Polska. najważniejsze podmioty mojego otoczenia społecznego
JERZY JAGODZIŃSKI JERZY JAGODZIŃSKI SOCJOLOG, EKONOMISTA, DZIENNIKARZ SOCJOLOG, EKONOMISTA, DZIENNIKARZ KONSULTANT I SZKOLENIOWIEC KONSULTANT I SZKOLENIOWIEC REDAKTOR NACZELNY WYDAWNICTWA NAUKOWEGO WYDZIAŁU ZARZĄDZANIA UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO REDAKTOR NACZELNY WYDAWNICTWA NAUKOWEGO WYDZIAŁU ZARZĄDZANIA UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO PRYWATNIE MĄŻ I OJCIEC CZWÓRKI DOROSŁYCH DZIECI PRYWATNIE MĄŻ I OJCIEC CZWÓRKI DOROSŁYCH DZIECI
Michał Mijal absolwent Wydziału Zarządzania UW, doktorant tamże, menedżer, konsultant i szkoleniowiec; żonaty
No to jak to zaliczyć? (proste i łatwe jak…) Egzamin pisemny: test z pytaniami otwartymi. Test odbędzie się podczas sesji egzaminacyjnej. Podczas testu nie można używać żadnych pomocy (książek, notatek itp…) Oferta dla osób szczególnie zainteresowanych tematyką SOO: 30% oceny końcowej można uzyskać biorąc udział w klasówce z lektur (esej), która będzie miała miejsce – tylko dla chętnych - w czasie ostatnich 20 minut czwartych zajęć (sobota 5 XII, niedziela 6 XII). Uwaga!!! Na klasówkę konieczna jest znajomość zarówno wszystkich lektury obowiązkowych jak i dodatkowych. Podczas klasówki będzie można używać własnoręczne notatki. Tylko wykonanie własnoręcznych notatek stwarza możliwość refleksyjnego przyswojenia wiedzy, tak by można ją było zastosować w praktyce. Zrobienie xero z notatek lub ze slajdów oczywiście tego nie umożliwia. Podobnie niewiele daje korzystanie z notatek zrobionych przez kogoś innego. Dlatego na klasówce można używać tylko własnoręcznie przygotowane notatki.
Lektury (nie da rady… obowiązkowe…) pozycje książkowe (trzeba znać treść całości): Bartkowiak, G. (2009). Człowiek w pracy. Od stresu do sukcesu w organizacji. Warszawa: PWE. Shermer, M. (2009). Rynkowy umysł, tłum. Eichler, A. E. i Szwajcer, P. J. Warszawa: Wydawnictwo CiS. Kożusznik, B.(red.)(2005). Kapitał ludzki w dobie integracji i globalizacji. Katowice: Wyd. UŚ.
Lektury (choć nadal obowiązkowe, to tylko artykuły zebrane w jednej książce) Stein, P. (2008). Być singlem – próba zrozumienia życia singli, tlum. Boguni – Borowska, M. W: Sztompka, P. i Boguni – Borowska, M. (red)., Socjologia codzienności. Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 142 – 157. Hardin, R. (2008). Zaufanie i społeczeństwo, tłum. Krywułt. M. W: Sztompka, P. i Boguni – Borowska, M. (red)., Socjologia codzienności. Kraków: Wydawnictwo Znak, s Selvin, J. (2008). Internet i formy związków ludzkich, tłum. Juza, M. W: Sztompka, P. i Boguni – Borowska, M. (red)., Socjologia codzienności. Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 593 – 627. Pahl, R. (2008). Neuroza sukcesu, tłum. Śleboda, M. W: Sztompka, P. i Boguni – Borowska, M. (red)., Socjologia codzienności. Kraków: Wydawnictwo Znak, s
Lektury dodatkowe Hochschild, A. R. (2009). Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć, tłum. Konieczny, J. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, rozdz. 3. Zarządzanie uczuciem, s. 39 – 69, rozdz. 7. Między kijem a marchewką. Zawody wymagające pracy emocjonalnej, s. 145 – 169 oraz Aneks C. Zawody a praca emocjonalna, s. 253 – 258. Staniszkis, J. (2009). Antropologia władzy. Warszawa: Prószyński i S-ka, fragment drukowany na łamach pisma „Europa” z dnia (obecnie dodatek do „Newsweeka”, wcześniej do „Dziennika”) zatytułowany tam „Kryzys gospodarki, kryzys władzy – przypadek Unii Europejskiej”. Dostępny w: kryzys-wladzy---przypadek-unii-europejskiej,43635,1 [ ] kryzys-wladzy---przypadek-unii-europejskiej,43635,1 kryzys-wladzy---przypadek-unii-europejskiej,43635,1
Z ostatniej chwili… Kilka godzin temu Nobla w dziedzinie ekonomii przyznano za prace z zakresu społecznego otoczenia organizacji Uhonorowani zostali: Elinor Ostrom Oliver Willaimson
Nobel z ekonomii 2009 (1) Elinor Ostrom – „bada, w jakim stopniu powodzenie konkretnego przedsięwzięcia biznesowego uzależnione jest od różnych czynników - działalności akcjonariuszy czy zachowania samorządu lokalnego” (Adam Noga) zarządzanie wspólna własnością może być efektywne (współwłaściciele zarządzają lepiej, niż przewidują to teorie: podejmują trafne decyzje i są w stanie samodzielnie rozwiązywać konflikty interesów) współpraca ludzi i ekosystemów
Nobel z ekonomii 2009 (2) Oliver Williamson – „ekonomista o orientacji socjologicznej” (Adam Noga) teoria rozwiązywania konfliktów korporacyjnych rynek i organizacje hierarchiczne (firmy) różnią się od siebie sposobami rozwiązywania konfliktów interesów – stanowią alternatywne modele zarządzania pionier w zakresie oceny kosztów informacji
Palarnia kawy „Pluton” „Palarnia kawy Pluton w latach świetności należała do krajowej czołówki pod względem jakości i technologii produkcji. Firma miała 31 sklepów w Warszawie, Lublinie, Łodzi, Gdyni i Poznaniu. Powstała w dobie gospodarczej prosperity w Kongresówce, przetrwała obie wojny światowe i powstanie warszawskie. Likwidację zawdzięczała nie złym wynikom finansowym, ale komunistycznej „bitwie o handel”. Tomasz Markiewicz, Niezłomne palenie kawy, „Puls Biznesu”,
Fabryka Palenia Kawy, Cykorii i Surogatów Kawy Pluton 1882 – Tadeusz Tarasiewicz inicjuje w Warszawie produkcję kawy palonej i surogatów kawy 1882 – Tadeusz Tarasiewicz inicjuje w Warszawie produkcję kawy palonej i surogatów kawy wprowadzoną w fabryce technologię produkcji opatentowano w Belgii, Francji i na Węgrzech wprowadzoną w fabryce technologię produkcji opatentowano w Belgii, Francji i na Węgrzech od 1914 spółka akcyjna od 1914 spółka akcyjna 1924 połączona z zakładem Kawa „Molinari” 1924 połączona z zakładem Kawa „Molinari” rozwijała szeroką działalność handlową rozwijała szeroką działalność handlową od 1934 firmą kierował Kordian Tarasiewicz od 1934 firmą kierował Kordian Tarasiewicz w Warszawie międzywojennej 23 sklepy firmowe w Warszawie międzywojennej 23 sklepy firmowe
Zostań „alter-ego” Kordiana Tarasiewicza
Dlaczego się udało? redukcja kosztów (styl przywództwa) redukcja kosztów (styl przywództwa) analiza kluczowych konkurentów i szukanie nisz analiza kluczowych konkurentów i szukanie nisz benchmarking + współpraca benchmarking + współpraca ekspertyza ekspertyza wywiad wywiad korzystanie z kultury „wysokiej”, analiza kultury lokalnej i korzystanie z tradycji („agenci kulturowi”) korzystanie z kultury „wysokiej”, analiza kultury lokalnej i korzystanie z tradycji („agenci kulturowi”) nowoczesne zarządzanie kadrami nowoczesne zarządzanie kadrami lobbing lobbing
Społeczne otoczenie organizacji… No to co to ma być? Przedmiot obejmuje zagadnienia związane z diagnozą, analizą, interpretacją oraz kreowaniem społecznego otoczenia organizacji; dotyczy zarówno wewnętrznego środowiska organizacji biznesowych, jak i ich bezpośredniego otoczenia społecznego, politycznego i kulturalnego, uwarunkowań makrospołecznych aż do problematyki globalizacji.
O czym będzie mowa? czyli kwestia (nie tylko) językowa Społeczne (?) Społeczne (?) Otoczenie (?) Otoczenie (?) Organizacji(?) Organizacji(?) ang. Business Environment Środowisko społeczne???
Struktura wykładu Zmiana, innowacja, nauka a etyka Zmiana, innowacja, nauka a etyka Globalizacja Globalizacja Ułatwienia komunikacyjne Ułatwienia komunikacyjne Komercjalizacja mediów, teatralizacja polityki Komercjalizacja mediów, teatralizacja polityki Edukacja a zatrudnienie Edukacja a zatrudnienie Dostępność przyjemności Dostępność przyjemności Być nie mieć, uzewnętrznienie tożsamości Być nie mieć, uzewnętrznienie tożsamości
Dziwny jest ten świat…
Zwyczajna rodzina Ojciec i matka bezpłodni Ojciec i matka bezpłodni Dzieci – klony rodziców Dzieci – klony rodziców Wiek dojrzewania i kryzys wieku średniego Wiek dojrzewania i kryzys wieku średniego Jedna wielka komuna Jedna wielka komuna Wszystko zostaje w rodzinie Wszystko zostaje w rodzinie Czy ktoś tu jest przestępcą? Czy ktoś tu jest przestępcą?
Rodzina Buzzanca John i Luanne Buzzanca… John i Luanne Buzzanca… …i Jaycee – ich „córka” …i Jaycee – ich „córka” Pięcioro rodziców: Pięcioro rodziców: Matka genetyczna Matka genetyczna Matka zastępcza Matka zastępcza Matka „zamawiająca” Matka „zamawiająca” Ojciec genetyczny Ojciec genetyczny Ojciec „zamawiający” Ojciec „zamawiający” A jednak sierota… A jednak sierota…
Społeczne otoczenie organizacji Dylematy na poziomie globalnym Dylematy na poziomie globalnym Dylematy na poziomie mikro-pojedynczy Dylematy na poziomie mikro-pojedynczy człowiek człowiek Czyli Czyli jak wykorzystać zdobycze nowoczesności, zmniejszając ich uboczne koszty społeczne? jak wykorzystać zdobycze nowoczesności, zmniejszając ich uboczne koszty społeczne?
Nowoczesność i jej koszty Zmiana, innowacyjność, nowość Zmiana, innowacyjność, nowość
Zmiana, innowacyjność, nowość PLUSY I MINUSY PLUSY I MINUSY + i − + i −
Plusy + Postęp technologiczny Postęp technologiczny Akceptacja dla zmian rewolucyjnych Akceptacja dla zmian rewolucyjnych Poczucie komfortu życiowego Poczucie komfortu życiowego
Minusy − Zagrożenia bezpieczeństwa Zagrożenia bezpieczeństwa Potrzeba ciągłości, rutyny, powtarzalności, Potrzeba ciągłości, rutyny, powtarzalności, przewidywalności przewidywalności
Nowoczesność i jej koszty Rewolucja komunikacyjna Rewolucja komunikacyjna pomnożenie grona partnerów pomnożenie grona partnerów
Rewolucja komunikacyjna pomnożenie grona partnerów PLUSY + PLUSY + internet, komórka szybka komunikacja internet, komórka szybka komunikacja bariery przestrzenne i czasowe bariery przestrzenne i czasowe
Rewolucja komunikacyjna pomnożenie grona partnerów Minusy − Minusy − - komunikacja bardziej powierzchowna - komunikacja bardziej powierzchowna pozbawiona emocjonalności pozbawiona emocjonalności - wkraczanie w sferę prywatności - wkraczanie w sferę prywatności - niewolnicy przykuci do sieci - niewolnicy przykuci do sieci
Nowoczesność i jej koszty Szybkie i szerokie Szybkie i szerokie przekształcenia przekształcenia w sferze intymnej naszego życia w sferze intymnej naszego życia
Zmiany w sferze intymnej naszego życia Plusy + Plusy + liberalizacja i emancypacja liberalizacja i emancypacja
Zmiany w sferze intymnej naszego życia Minusy - Minusy - Emocjonalne osłabienie więzi społecznych – samotność w tłumie Emocjonalne osłabienie więzi społecznych – samotność w tłumie Erozja mechanizmów socjalizacyjnych Erozja mechanizmów socjalizacyjnych wobec młodego pokolenia wobec młodego pokolenia
Nowoczesność i jej koszty Mobilność, dorywczość zatrudnienia Mobilność, dorywczość zatrudnienia Odejście od posad na rzecz projektów i samozatrudnienia Odejście od posad na rzecz projektów i samozatrudnienia
Mobilność, dorywczość zatrudnienia Plusy + Plusy + większa wolność i możliwość wyboru większa wolność i możliwość wyboru
Mobilność, dorywczość zatrudnienia Minusy − Minusy − Słabsza pewność i przewidywalność kariery Słabsza pewność i przewidywalność kariery Potrzeba nieustannego przekwalifikowania Potrzeba nieustannego przekwalifikowania Konieczność adaptacji do nowego środowiska Konieczność adaptacji do nowego środowiska
Nowoczesność i jej koszty Masowość edukacji Masowość edukacji
Masowość edukacji Plusy + Plusy + Demokratyzacja i szerszy dostęp do wiedzy Demokratyzacja i szerszy dostęp do wiedzy Postęp cywilizacyjny Postęp cywilizacyjny
Masowość edukacji Minusy − Minusy − - niższa jakość kształcenia - niebezpieczeństwo braku bezpośredniego kontaktu na styku nauczyciel, mistrz a uczeń - przekazywania informacji bez wartości i osobistych wzorców
Nowoczesność i jej koszty Masowość i dostęp do dóbr konsumpcyjnych Masowość i dostęp do dóbr konsumpcyjnych
Masowość i dostęp do dóbr konsumpcyjnych Plusy + Plusy + Wzbogacenie szans realizacji wszelakich gustów Wzbogacenie szans realizacji wszelakich gustów Motywacja do wydajniejszej pracy Motywacja do wydajniejszej pracy
Masowość i dostęp do dóbr konsumpcyjnych Minusy − Minusy − odsunięcie na dalszy plan wartości duchowych czyli raczej „mieć” niż „być” odsunięcie na dalszy plan wartości duchowych czyli raczej „mieć” niż „być” dominacja kultury niższego rzędu dominacja kultury niższego rzędu
Nowoczesność i jej koszty Szybki rozwój nauki i techniki Szybki rozwój nauki i techniki
Szybki rozwój nauki i techniki Plusy + Plusy + wynalazki i odkrycia Postęp w zakresie wielu dziedzin życia Człowiek na księżycu itp.
Szybki rozwój nauki i techniki Minusy − Minusy − Atom i inne formy ryzyka Choroby cywilizacyjne Naruszenie fundamentów etycznych
Nowoczesność i jej koszty Nieodwracalny proces globalizacji Nieodwracalny proces globalizacji
Nieodwracalny proces globalizacji Plusy + Plusy + Postęp w rozwoju milionów ludzi, Świat bez granic w rzeczywistości lub wirtualnie, Mniej barier w dostępie do wartości kulturowych.
Nieodwracalny proces globalizacji Minusy − Minusy − Homogenizacja kultury Homogenizacja kultury Kryzysy światowe Kryzysy światowe Zagrożenie terrorystyczne Zagrożenie terrorystyczne Korupcja Korupcja
Nowoczesność i jej koszty Wielka rola mediów i Internetu Wielka rola mediów i Internetu
Wielka rola mediów i Internetu Plusy + Plusy + Zalety „globalnej wioski” Wybór informacji Walor edukacyjny Ważny instrument demokracji
Wielka rola mediów i Internetu Minusy − Minusy − Wady „globalnej wioski”- wyolbrzymiane i jednostronnie relacjonowane fakty Dominacja sensacji i ciemnych stron Demokracja medialna – pluralizm i 4 władza
Nowoczesność i jej koszty Teatralizacja życia społecznego Teatralizacja życia społecznego
Teatralizacja życia społecznego Plusy + Plusy + Aktorzy wystawiani na osąd publiczny Aktorzy wystawiani na osąd publiczny Pewne reguły gry muszą być zachowane Pewne reguły gry muszą być zachowane
Teatralizacja życia społecznego Minusy − Minusy − Gra staje się wartością samą w sobie, media instrumentem do władzy Gra staje się wartością samą w sobie, media instrumentem do władzy Dobry aktor – zły polityk Dobry aktor – zły polityk Zaniechanie reform na rzecz aplauzu i wskaźników popularności Zaniechanie reform na rzecz aplauzu i wskaźników popularności Przenoszenie wad polityków do całego życia publicznego Przenoszenie wad polityków do całego życia publicznego
Nowoczesność i jej koszty Powszechny dostęp do wszelakich przyjemności Powszechny dostęp do wszelakich przyjemności
Powszechny dostęp do wszelakich przyjemności Plusy + Plusy + Rozwój turystki i form rozrywki Rozwój turystki i form rozrywki Większy dostęp do dóbr tego rodzaju Większy dostęp do dóbr tego rodzaju
Powszechny dostęp do wszelakich przyjemności Minusy − Minusy − Degradacja jakości tych przyjemności Pewien rodzaj raju, obraz wyidealizowany świat dla siebie
Nowoczesność i jej koszty Wolność a nasza tożsamość Wolność a nasza tożsamość
Wolność a nasza tożsamość Plusy + Plusy + Wolność pozwala nam poznać naszą tożsamość Wolność pozwala nam poznać naszą tożsamość
Wolność a nasza tożsamość Minusy − Minusy − Wielka możliwość wyboru może zagrażać naszemu systemowi wartości - robię coś za wszelką cenę Wielka możliwość wyboru może zagrażać naszemu systemowi wartości - robię coś za wszelką cenę Możliwość utraty wiarę w sens dobra i zła Możliwość utraty wiarę w sens dobra i zła
Nowoczesność i jej koszty Jak wykorzystać plusy nowoczesności, a ograniczyć jej minusy w naszym życiu. Jak wykorzystać plusy nowoczesności, a ograniczyć jej minusy w naszym życiu. Jak organizować nasze otoczenie społeczne, aby zmniejszyć uboczne koszty NOWOCZESNOŚCI
Nowoczesność i jej koszty OPARTE NA INSPIRACJI ARTYKUŁU PROF. PIOTRA SZTOMPKI DYLEMATY PÓŹNEJ NOWOCZESNOŚCI: „WHAT A WONDERFUL WORLD” TYGODNIK POWSZECHNY 25/