Jan Sas Zubrzycki

Jan Sas-Zubrzycki, urodzony 25 czerwca 1860 r Jan Sas-Zubrzycki, urodzony 25 czerwca 1860 r. w Tłustem na Podolu, zmarł 4 sierpnia 1935 r. we Lwowie, pochowany został na Cmentarzu Łyczakowskim. Architekt, teoretyk architektury, inwentaryzator, konserwator sztuki.

Ukończył wydział architektury Politechniki Lwowskiej. Do 1912 r Ukończył wydział architektury Politechniki Lwowskiej. Do 1912 r. pracował w Urzędzie Budownictwa w Krakowie, następnie został profesorem historii architektury na Politechnice Lwowskiej. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Założył i prezesował Towarzystwu Opieki nad Zabytkami Sztuki i Kultury we Lwowie. Opublikował liczne prace zawierające m.in. rozważania na temat polskiego stylu narodowego. Wskazywał na oryginalne, rodzime cechy polskiej architektury. Jako architekt tworzył głównie w duchu modnego wówczas neogotyku.

Projektował okazałe kościoły, opracowywał też projekty świeckich budowli użyteczności publicznej i budynków na zamówienia prywatne. Badał polskie style budownictwa monumentalnego i drewnianego, szczególną uwagę zwracając na staropolską ciesiołkę, której był znawcą i wielbicielem. Był świetnym rysownikiem, akwarelistą i fotografikiem. Na jego artystyczny dorobek składa się około 45 kościołów wybudowanych i około 20 przebudowanych na terenie Małopolski, Podola i Bukowiny, w stylu neogotyku "nadwiślańskiego" lub neorenesansu "zygmuntowskiego". Willa podczas budowy.

Willa

Posiadłość Jana Sas Zubrzyckiego

Jan Sas-Zubrzycki, profesor Politechniki Lwowskiej, był uznanym architektem, badaczem i propagatorem polskiego stylu narodowego. Choć dziś można by wdać się w polemikę z niektórymi poglądami Zubrzyckiego, to jego wkład w historię polskiej architektury jest bardzo znaczący. Wiele zabytków, które opisuje, nie dotrwało do naszych czasów, ale zachowały się ich opisy i szkice. Warto przyjrzeć się dziełom architekta-patrioty, który to, co rdzennie nasze przedkładał nad obce pierwiastki. Dziś jego prace urzekają również pięknymi ilustracjami i staranną polszczyzną.

Niektóre z tytułów autorstwa Zubrzyckiego: - Atlas do Sztuki średniowiecznej - Cieślictwo polskie - Polskie budownictwo drewniane - Sklepienia polskie - Styl nadwiślański - Styl starochrześcijański - Styl zygmuntowski - Sztuka średniowieczna - Wawel przeddziejowy

GALERIA ZDJĘĆ BUDYNKÓW ZAPROJEKTOWANYCH PRZEZ JANA SAS ZUBRZYCKIEGO

Kościół Matki Boskiej Szkaplerznej w Górnie koło Sokołowa Małopolskiego

Kościół Michalitów w Miejscu Piastowym

Kościół oo. Misjonarzy pw. Świętej Rodziny w Tarnowie

Kościół św. Józefa na Podgórzu w Krakowie

Kościół św. Stanisława w Czortkowie

Kościół w Jordanowie

Kościół w Sokołowie Małopolskim

Kościół w Trześniowie

Prezbiterium Kościoła w Górnie

Kościół w Bielczu

Kościół w Jadownikach

Kościół w Jedliczu

Kościół Trójcy Świętej Jordanów

Kościół w Kasinka Mała

Podgorze w Krakowie

Kościół w Lubatowej

Kościół w Masłowie Pierwszym

Kościół w Niewodni

Kościół św. Piotra i Pawła w Otfinów

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela

Ratusze

Ratusz Niepołomice

Ratusz w Zatorze

Dom malarza Stanisława Bergmana w Krośnie. Ulica Staszica 3 Przy murach ogrodu OO. Kapucynów w latach 1903-1904 zlokalizowano dom wzniesiony dla malarza krośnieńskiego Stanisława Bergmana. Projekt domu sporządził architekt Jan Sas-Zubrzycki. Ten dwukondygnacyjny budynek, z wyższą wieżą narożną mieszczącą pracownię artysty i charakterystycznymi pasami, na przemian ceglanymi i tynkowanymi obiegającymi parter, jest typowy dla stylu willowego, powszechnie stosowanego na przełomie XIX i XX wieku.  

Wewnątrz na belkach zachowały się fragmenty polichromii autorstwa artysty. Przy murach ogrodu OO. Kapucynów w latach 1903-1904 zlokalizowano dom wzniesiony dla malarza krośnieńskiego Stanisława Bergmana. Projekt domu sporządził architekt Jan Sas-Zubrzycki. Ten dwukondygnacyjny budynek, z wyższą wieżą narożną mieszczącą pracownię artysty i charakterystycznymi pasami, na przemian ceglanymi i tynkowanymi obiegającymi parter, jest typowy dla stylu willowego, powszechnie stosowanego na przełomie XIX i XX wieku. Wewnątrz na belkach zachowały się fragmenty polichromii autorstwa artysty.

Dom rzeźbiarza Andrzeja Lenika - Krosno Projekt budynku sporządził w roku 1897 architekt Jan Sas-Zubrzycki. Dom ten prezentuje styl charakterystyczny dla podmiejskich willi końca wieku XIX. Wznoszono go w dwóch etapach: początkowo część mieszkalną, a po kilku latach dobudowano narożną wieżę mieszczącą pracownię artysty.

Elewacja frontowa wzbogacona jest arkadową loggią wejściową wspartą na filarze ozdobionym kompozytowym kapitelem oraz rzeźbioną główką kobiecą. W szczycie i pod okapem elewacji frontowej umieszczono dekorację grafitową przedstawiającą personifikacje sztuk pięknych z łacińską sentencją Ars longa vita brevis [sztuka długotrwała, a życie krótkie - Hipokrates] i datą 1898. Dekorację wykonali Andrzej Lenik i Seweryn Bieszczad.

Dom adwokata Wincentego Orlewicza w Krośnie

Krosno – dom Stanisława Lenika (obecnie gmach poczty)

Brzozów – gmach Towarzystwa Gimnastycznego - Sokół

Jedlicze - pałac Stawiarskich (obecnie liceum ogólnokształcące)

Krosno – Zgromadzenie Sióstr Józefitek

Wy­cieczka łódką po Ru­dawie. Druga osoba z lewej to Jan Sas Zu­brzycki. Ok. 1905 r.

Widok na brzeg Ru­dawy. Fo­to­grafia wy­ko­nana z łódki ok. 1905 r.

Widok na do­linę Ru­dawy z willi Jana Sas Zu­brzyc­kiego Widok na do­linę Ru­dawy z willi Jana Sas Zu­brzyc­kiego. Na pierw­szym planie ogród obok bu­dynku. Ok. roku 1905.

Fo­to­grafia Zu­brzyc­kiego z jego ory­ginalnym podpisem.

Dzieci z Za­bie­rzowa przed willą.

Gro­madka dzieci przed ogro­dze­niem willi.

PRACA AUTORSTWA: Weroniki Szyszlak, Gabrieli Szmyd .