STREFA DYLEMATU Prezentację wykonali studenci specjalności DUA gr. 2: Jan Nowak i Jan Kowalski
Sygnały świetlne Sygnał zielony - zezwolenie na wjazd za sygnalizator Sygnał żółty - zakaz wjazdu za sygnalizator, chyba że w chwili zapalenia tego sygnału pojazd znajduje się tak blisko sygnalizatora, że nie może być zatrzymany przed nim bez gwałtownego hamowania; sygnał ten oznacza jednocześnie, że za chwilę zapali się sygnał czerwony, Sygnał czerwony - zakaz wjazdu za sygnalizator
Strefa dylematu Jest to obszar na dojeździe do skrzyżowania, w którym znajdujący się pojazd w momencie zmiany sygnału zielonego na żółty nie jest w stanie ani bezpiecznie się zatrzymać przed linią zatrzymania, ani zdążyć wjechać na tarczę skrzyżowania przed zapaleniem się sygnału czerwonego.
Rodzaje strefy dylematu I rodzaju Rozpatrywanie problemu z uwagi na kinematykę ruchu II rodzaju Analiza prawdopodobieństwa zachowania się kierujących pojazdami w reakcji na zakończenie sygnału zielonego.
Strefa dylematu I rodzaju – ujęcie kinematyczne Lp > Lz DWIE DOBRE DECYZJE
Strefa dylematu I rodzaju – ujęcie kinematyczne Lp < Lz BRAK DOBREJ DECYZJI
Strefa dylematu II rodzaju – ujęcie probabilistyczne
Czynniki wpływające na lokalizację strefy dylematu II rodzaju prędkość chwilowa vt pojazdu przejeżdżającego przez przekrój, opóźnienie pojazdu zależne od szeregu parametrów związanych z drogą, warunkami na niej panującymi, typem i gabarytami pojazdów, charakterem kierującego przyspieszenie pojazdu – zakłada się brak przyspieszania lub przyjmuje się 2 razy niższą dla pojazdów ciężarowych niż dla osobowych, długość trwania sygnału żółtego – w Polsce stała 3s (niekiedy, bardzo sporadycznie z uwagi na brak dostosowania do aktualnych przepisów– 4s). W Stanach Zjednoczonych wynosić może nawet 5s i zależy od prędkości przejazdu przez skrzyżowanie, zachowanie kierowców oraz przypadki nieprawidłowego postępowania na drodze (przekraczanie prędkości dopuszczalnej, celowe przejeżdżanie na „wczesnym czerwonym”, zbyt gwałtowne hamowanie, itp.)
Lokalizacja strefy dylematu II typu Zasięg strefy dylematu: zależny od prędkości strumienia pojazdów zależny od typu pojazdu (dalej dla pojazdu ciężarowego) od ok. 2.5 s do 5.0 - 5.5 s od zapalenia się sygnału żółtego (na podstawie kwantyli k10 i k90 kierowców) długość strefy dylematu jest stała i wynosi około 45-55m
Sposoby ograniczania strefy dylematu Ograniczenie strefy dylematu i jej niekorzystnego wpływu na bezpieczeństwo i komfort przejazdu uzyskuje się za pomocą: Odpowiednio dalekiego od sygnalizacji rozmieszczenia detektorów Odpowiednich modyfikacji programu sygnalizacji, a więc wydłużenia sygnału zielonego lub żółtego dla przekrojów o dużej prędkości Koordynacji sygnalizacji w ciągach ulic/dróg (grupowanie pojazdów w kolumny)
Sposoby ograniczania wpływu zjawiska, cd. Odpowiednie wyznaczanie czasów międzyzielonych z uwzględnieniem możliwego wjazdu na początku nadawania sygnału czerwonego Uwzględnienie w obliczeniach granicznego opóźnienia wyznaczonego na podstawie badań Instytutu Inżynierii Ruchu – b = 3.0m/s2 – opóźnienie będące przybliżoną granicą hamowania niekomfortowego Środki bierne – poprzeczne frezowanie jezdni, dodatkowe znaki czy sygnały ostrzegawcze na dojeździe do sygnalizacji świetlnej
Sposoby wyznaczania strefy dylematu technika wideo-rejestracji przy użyciu kamer symulatory jazdy wizualizacja zachowania kierowców, badania ankietowe
Wideo-rejestracja Metoda ta polega na odpowiednim rozmieszczeniu kamer na poligonie badawczym i rejestracji przejeżdżających pojazdów. Jedna z kamer ustawiona jest w taki sposób, aby rejestrować cały wlot przez cały okres pomiaru. Kolejne kamery rejestrują kolejno przekrój drogi na linii zatrzymań, 90m i 140m od tejże linii. Ostatnia kamera rejestruje zmiany na sygnalizatorze.
Wideo-rejestracja Czas pomiaru trwa zwykle od 6-8 godzin. Po wykonaniu badania uzyskane nagrania analizuje się w odtwarzaczu wideo. Dane z kamer ustawionych w przekroju drogi służą do określenia prędkości przejeżdżających pojazdów oraz tego ile samochodów przejechało a ile zatrzymało w danym cyklu.
Poligon badawczy
Poligon badawczy
Wizualizacja zachowania kierowców Metoda ta polega na nagraniu (z pozycji kierowcy) przejazdu samochodu przez skrzyżowanie, a następnie odtworzeniu nagrania przed ankietowanymi osobami. Zadaniem widzów jest określenie swojego prawdopodobnego zachowania. Tzn. czy dana osoba w przedstawionej sytuacji przejechałaby czy zatrzymała się przed sygnalizacją.
Badania strefy dylematu - Należy uwzględnić koszta i skuteczność danego typu pomiarów aby móc jednoznacznie podjąć decyzję o typie pomiarów danego skrzyżowania. Z toku badań wynika, że wideo-rejestracja jest skuteczną metodą pomiaru strefy dylematu Na ciągach ważnych dróg krajowych działają automatyczne systemu monitorujące ruch, w tym także problem strefy dylematu