PROBLEM STATUSU TERYTORIALNEGO GRENLANDII WYZWANIA EKONOMICZNE Leszek Leśniewski

Plan prezentacji 1.Grenlandia – punkty widzenia 2.Pytanie badawcze 3.Sytuacja ekonomiczna Grenlandii 4.Stosunki międzynarodowe Grenlandii 5.Wnioski

Pytanie badawcze Jakie koszty społeczno–gospodarcze poniosłaby Grenlandia w momencie uzyskania niepodległości?

Grenlandia – punkty widzenia Geografia – największa wyspa świata Klimatologia – temp. do −74 °C Ochrona środowiska – Park Narodowy Grenlandii Chemia – tablica Mendelejewa Przemysł – rybołówstwo i wydobycie Polityka – autonomiczne terytorium Królestwa Danii Ekonomia – mała gospodarka

Procentowa zmiana produktu krajowego brutto w latach 2007–2013 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Banku Światowego

PKB per capita (w USD) w latach 2007 – 2013 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Banku Światowego

Kapitał zagraniczny na Grenlandii (w %) w 2011 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych urzędu statystycznego Grenlandii

Inflacja i bezrobocie w Grenlandii w latach 2007–2013 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych urzędu statystycznego Grenlandii

Struktura geograficzna handlu zagranicznego Grenlandii EKSPORT 1.Dania 2.Szwecja 3.Niemcy 4.Norwegia 5.Kanada 6.Stany Zjednoczone IMPORT 1.Dania 2.Hiszpania 3.Wielka Brytania 4.Islandia 5.Kanada 6.Stany Zjednoczone Źródło: opracowanie własne na podstawie danych urzędu statystycznego Grenlandii

Struktura towarowa handlu zagranicznego Grenlandii EKSPORT 1.Ryby i produkty rybne 2.Surowce mineralne 3.Artykuły przemysłowe IMPORT 1.Maszyny i sprzęt 2.Artykuły przemysłowe 3.Żywność 1.Krewetki 2.Dorsze 3.Halibuty 4.Przegrzebki 5.Kraby 6.Metale szlachetne 7.Żwir Źródło: opracowanie własne na podstawie danych urzędu statystycznego Grenlandii

Grenlandia ↔ Dania r. terytorium Danii r. kolonialny status r. autonomia r. – 76% mieszkańców za rozszerzeniem autonomii 5.corocznie ok. 500 mln euro do budżetu grenlandzkiego 6.korona duńska, ale język grenlandzki 7.kontrola polityki morskiej oraz zasobów naturalnych Źródło: Folketinget

Grenlandia ↔ Unia Europejska r. Dania z Grenlandią – Europejska Wspólnota Gospodarcza r. – 53% mieszkańców za wystąpieniem z EWG r. – obszar specjalny państwa członkowskiego 4.Polityka arktyczna Unii Europejskiej 5.obywatelstwo Unii Europejskiej 6.częściowo Strefa Schengen 7.nie Unia Gospodarcza i Walutowa Źródło: Komisja Europejska

Grenlandia ↔ kraje Rady Nordyckiej r. – przedstawiciele Grenlandii dołączyli do delegacji duńskiej 2.Konsulaty Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji w Nuuk Źródło: Rada Nordycka

Grenlandia ↔ Stany Zjednoczone 1.baza wojskowa w Qaanaaq (Thule) 2.Grenlandia otwiera przedstawicielstwo dyplomatyczne (listopad 2014 r.) Źródło: CIA

Grenlandia ↔ Kanada 1. spór o wyspę Hans od 1973 r. Źródło: Canadian Federal Government

Grenlandia ↔ Polska 1.działania poszukiwawcze KGHM 2.wartość importu w 2013 r. z Grenlandii: (25) ryby świeże i mrożone 14351,6 tys. zł; (5) skorupiaki i mięczaki 9939,1 tys. zł Źródło: KGHM i GUS

Wnioski 1.Uzależnienie ekonomiczne od Danii ogranicza możliwość funkcjonowania wyspy jako oddzielnego podmiotu politycznego. 2.Brak możliwości wygospodarowania środków pieniężnych na pokrycie wydatków związanych z funkcjonowaniem gospodarki. 3.Położenie geograficzne ogranicza napływ projektów innowacyjnych. 4.Występuje wysoka zależność decyzyjna od władz centralnych Grenlandii, Danii i Unii Europejskiej. 5.Zbyt niska liczba ludności przyczynia się do braków wykwalifikowanej kadry zawodowej. 6.Niepokoje społeczne zagrażają stabilności politycznej wyspy. 7.Uzależnienie od rybołówstwa i wydobycia może przyczynić się do Choroby holenderskiej gospodarki Grenlandii. 8.Niski stopień zintegrowania z globalnym rynkiem wpłynął na dobrą reakcję gospodarki Grenlandii na kryzys zapoczątkowany w 2007 r.