Marek Kośny Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bezpieczeństwo ekonomiczne rodzin w Polsce

Wprowadzenie Problemy demograficzne państw rozwiniętych, w tym Polski Czynniki kulturowe oraz ekonomiczne Ekonomiczne konsekwencje urodzenia i wychowywania dziecka - problem motywacji rodziców do powiększania rodziny.

Zasięg ubóstwa skrajnego w 2012 roku Źródło: dane GUS

Relacje dochodowe w 2011 roku Jednostka analizy Kraj Udział średniego dochodu: rodzin z 3 i więcej dzieci w dochodzie małżeństw bezdzietnych* (%) Jednostka ekwiwalentna Polska 60 Litwa 68 Czechy 71 Gospodarstwo domowe 99 113 118 * Dla rodzin z minimum trojgiem dzieci przyjęto wartość skali ekwiwalentności na poziomie 2,5 Źródło: Eurostat (badanie EU-SILC)

Bezpieczeństwo ekonomiczne – wpływ horyzontu analizy Definicja bezpieczeństwa ekonomicznego Czynniki ryzyka i zabezpieczenia przed ryzykiem: w krótkim okresie (do 2-5 lat) w średnim i długim okresie (pow. 2-5 lat) Zróżnicowane znaczenie niektórych czynników w krótkim i długim okresie

Typ rodziny biologicznej Bezpieczeństwo ekonomiczne rodzin w Polsce Rok Typ rodziny biologicznej Małżeństwa bez dzieci Rodziny z 1 dzieckiem z 2 dzieci z 3 i więcej dzieci Średni poziom bezpieczeństwa ekonomicznego 2003 0,700 0,676 0,65 0,655 2005 0,721 0,673 0,644 0,592 2007 0,777 0,798 0,778 0,725 2009 0,805 0,790 0,746 0,705 2011 0,826 0,780 0,756 0,689

Typ rodziny biologicznej Małżeństwa bez dzieci Rodziny z 1 dzieckiem Zależność poziomu bezpieczeństwa ekonomicznego od poziomu wykształcenia głowy rodziny w 2011 roku Specyfikacja modelu Typ rodziny biologicznej Małżeństwa bez dzieci Rodziny z 1 dzieckiem Rodziny z 2 dzieci Rodziny z 3 i więcej dzieci Wyższe i policealne 0,909 0,836 0,839 0,780 Średnie 0,823 0,798 0,786 0,701 Zawodowe i gimnazjalne 0,770 0,728 0,704 0,685 Podstawowe 0,694 0,586 0,584

Typ rodziny biologicznej Małżeństwa bez dzieci Rodziny z 1 dzieckiem Zależność poziomu bezpieczeństwa ekonomicznego od źródła dochodu rodziny w 2011 roku Specyfikacja modelu Typ rodziny biologicznej Małżeństwa bez dzieci Rodziny z 1 dzieckiem Rodziny z 2 dzieci Rodziny z 3 i więcej dzieci Praca najemna 0,834 0,788 0,771 0,710 Praca na własny rachunek 0,836 0,795 0,742 0,726 Niezarobkowe źródła dochodu 0,613 0,484 0,318 0,391

Podsumowanie Dzieci (w krótkim okresie) oznaczają zwiększone koszty utrzymania – stałe obciążenie dla budżetu domowego w perspektywie przynajmniej kilkunastu lat. Spadek poziomu życia, mierzonego np. wysokością dochodu ekwiwalentnego. Znaczny wzrost ryzyka ubóstwa. Spadek poziomu bezpieczeństwa ekonomicznego.

Dziękuję za uwagę!