„ZROZUMIEĆ DZIECI Z ADHD”

CZYM JEST ADHA? ADHD (ang. Attention Deficit-Hyperactivity Disorder) czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji i uwagi jest to specyficzny tryb pracy mózgu utrudniający kontrolowanie własnych zachowań, powodujący nadpobudliwość ruchową i osłabiający zdolność skupienia uwagi.

ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ: - to jedno z najcięższych zaburzeń wieku rozwojowego, szacuje się, że dotkniętych jest nim ok. 5-7% populacji, w Polsce chorych jest ich około 80 tys dzieci chłopcy chorują na tą chorobę trzykrotnie częściej niż dziewczynki, u dziewcząt występują raczej objawy związane z zaburzeniem koncentracji, u chłopców nadruchliwość, impulsywność.

Historia ADHD Kilka wzmianek przed 1900 r. Pierwszy udokumentowany przypadek opisany przez George’a Stilla w 1902 r. Opisane przez Stilla Tredgolda na początku XX w. cechy charakterystyczne są aktualne do dzisiaj ADHD zostało określone jako Postencefaliczne Zaburzenia Zachowania po tym jak dzieci które przeżyły w latach 1917-1918 epidemię zapalenia mózgu wykazywały objawy diagnozowane dziś jako ADHD w latach 50-tych XX w dzieci te zostały uznane za posiadające objawy nadpobudliwości ruchowej nadpobudliwość była uważana za objaw uszkodzenia mózgu Zespół Nadpobudliwości Dziecięcej został opisany przez Stella Chess w 1960 r aspekt nadpobudliwości został oddzielony od objawów uszkodzenia mózgu W latach 70-tych zaburzenia koncentracji uznano za czynnik ważniejszy niż nadpobudliwość.

PRZYCZYNY POWSTANIA CHOROBY : udział czynników genetycznych zaburzony proces dojrzewania układu nerwowego wpływ czynników środowiska w życiu płodowym lub podczas porodu (urazy, choroby, konflikt serologiczny, niedotlenienie mózgu) wpływ czynników środowiska w dzieciństwie (pole magnetyczne) uwarunkowania psychologiczne (np. w rodzinie) dieta

DIAGNOSTYKA Wywiad zebranie informacji ze środowiska naturalnego dziecka (domu, szkoły) oraz informacji od specjalistów pediatry, psychiatry, neurologa, a nawet okulisty i laryngologa. obserwacje zachowania dziecka testy elektroniczny pomiar ruchów dłoni lub częstości i szybkości ruchów gałek ocznych komputerowy test uwagi ciągłej

OBJAWY NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ: Nadmierna ruchliwość. Zarówno w okresie dużej jak i małej motoryki. Dziecko nie jest w stanie usiedzieć na miejscu, ma często nerwowe ruchy rąk, które są cięgle czymś zajęte, rusza nogami, chrząka, wydaje dziwne dźwięki. Brak samokontroli i refleksji na temat swojego zachowania. Nieumiejętność uczenia się na własnych błędach. Dziecko zna zasady, ale nie przenosi ich na swoje zachowanie, nie przenosi doświadczeń z jednej sytuacji w drugą. Impulsywność. Dziecko szybciej zrobi niż pomyśli, nie zastanawia się nad konsekwencjami swojego postępowania. Wie co powinno zrobić lecz na ogół tego nie czyni ( wtrąca się do rozmowy, wybiega z pomieszczeń, niszczy przedmioty). Dzieci te często ulegają wypadkom. Trudności z koncentracją uwagi. Dziecko słucha nieuważnie, rozprasza się nie pamięta co miało zrobić. Zaburzone relacje z rówieśnikami. Dziecko stara się przejmować inicjatywę w zabawie, jest krzykliwe, napastliwe, nie umie czekać na swoją kolej, nie umie przegrywać, zadaje krzywdę innym dzieciom. Brak kontroli emocji, motywacji i stan pobudzenia. Uniemożliwia to dziecku realizacji celów. Dziecko zadaje pytania, rozpoczyna rozmowę odwraca się i odchodzi. W czasie rozmowy cały czas się rozgląda.

Nadpobudliwość przejawia się PRZEJAWY W PRAKTYE Nadpobudliwość przejawia się w 3 sferach: ruchowej poznawczej emocjonalnej

NADPOBUDLIWOŚĆ RUCHOWA -Wzmożona ekspansja ruchowa, niepokój ruchowy. -Dzieci są ruchliwe, szukają okazji aby się wyżyć. -Natychmiast wykonują polecenie nauczyciela związane z ruchem. -Duży problem sprawia im wykonanie czegoś w skupieniu. -Sprawiają wrażenie, że nie zwracają uwagi na polecenia. Wynika to jednak nie z ich negatywnej postawy, lecz z nieumiejętności panowania nad własnym pobudzeniem. -Dzieci wykonują wiele drobnych, niepotrzebnych ruchów: bazgrzą po zeszytach, obgryzają ołówki, skrobią po ławce, skubią wargi, gumki, niszczą rzeczy znajdujące się wokół nich. -Pracując z takimi dziećmi musimy pamiętać, że wzrost emocjonalnego napięcia czy surowa dyscyplina mogą doprowadzić do jąkania lub nerwicy.

NADPOBUDLIWOŚĆ POZNAWCZA -Dziecko nie może skupić się, ciągle coś je rozprasza, odwraca się, rozmawia z kolegami, nie słucha tego, o czym mówi się na lekcji, zwraca uwagę na każdy szmer, głośno go komentując, a wyrwane do odpowiedzi nie wie, o co jest pytane. -Dzieci z ADHD wypowiadają się pochopnie, bez przemyślenia, co powoduje, że sprawiają wrażenie bezkrytycznych, mniej spostrzegawczych i mniej inteligentnych niż są w rzeczywistości. -Czasami zdarza się, że dziecko ma wzmożoną wyobraźnię. Jest wówczas zamyślone, pogrążone w swoim świecie. -Dotknięci ADHD słabo przewidują konsekwencje swoich zachowań.

NADPOBUDLIWOŚĆ EMOCJONALNA Głównym objawem jest zwiększona wrażliwość na bodźce. Dzieci takie są konfliktowe, obrażają się, bywają drażliwe, agresywne, łatwo przechodzą od śmiechu do płaczu. Może cechować je depresyjność, niski próg frustracji, niska samoocena, lękliwość. Niektórzy znawcy problemu wyróżniają jeszcze nadpobudliwość w sferze somatycznej: fizyczny rozwój poniżej normy, nieprawidłowości somatyczne (np. bóle głowy lub żołądka, pocenie, czerwienienie lub bledniecie), moczenie, wzrost infekcji górnych dróg oddechowych, częstsze wady wymowy, częstsze alergie, krótkie cykle snu, wysoka tolerancja na ból, słaba koordynacja ruchowa. Wyróżnia się także nadpobudliwość w sferze społecznej: słabe więzi z rówieśnikami, brak posłuszeństwa, agresja, kłamliwość, kradzież, kłótliwość, lekceważący język, słabe umiejętności rozwiązywania problemów społecznych.

WAŻNE Nadpobudliwość to poważna dysfunkcja, a nie efekt „złego wychowania”. Z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej często występują specyficzne trudności w uzyskiwaniu umiejętności szkolnych takie jak: dysleksja, dysgrafia oraz dyskalkulia. Dzieci z ADHD nie potrafią odraczać reakcji ani hamować swojego zachowania. Dzieje się tak z powodu nieprawidłowej przemiany neuroprzekaźników w mózgu zwłaszcza dopaminy. dopamina odpowiada za selekcję bodźców docierających do mózgu i umożliwia skupienie na jednym nie potrafią działać planowo, realizować celów, tylko reagują na doraźne bodźce. Nie są w stanie selekcjonować napływających bodźców według ich ważności. Reagują na ten, który w danej chwili jest najsilniejszy. Reakcje dziecka nadpobudliwego stają się natychmiastowe, impulsywne i nieprzewidywalne. Mózg dziecka nadpobudliwego psychoruchowo funkcjonuje inaczej niż u zdrowego. Zaburzone są w nim procesy analizy i syntezy. Jego świat jest chaotyczny i niespokojny.

WYCHOWANIE DZIECKA NADPOBUDLIWEGO Dzieci nadpobudliwe są dziećmi trudnymi, wymagającymi większego wkładu pracy, większej cierpliwości, bardzo przemyślanego, konsekwentnego działania dla osiągnięcia pozytywnych rezultatów wychowawczych. Dzieci te, będąc uciążliwe, kłopotliwe, wprowadzają dorosłych w stan zdenerwowania, czasem nawet wyczerpania, wtedy zawodzi samokontrola, a zaczyna się samoobrona przed aktywnością dziecka. Nadpobudliwość dziecka powoduje różnorakie trudności w podporządkowaniu się regulaminowi szkolnemu i dostosowaniu się do wymagań nauczycieli, co od pierwszej chwili może niekorzystnie wpłynąć na stosunki uczeń - nauczyciel. Również stosunki z kolegami są zagrożone na skutek nadmiernej emocjonalności oraz aktywności dziecka. Jeżeli z nadpobudliwością występuje dysharmonia rozwoju umysłowego, mogą pojawić się trudności w nauce, które komplikują dodatkowo sytuację dziecka nadpobudliwego.

WYCHOWANIE DZIECKA NADPOBUDLIWEGO c.d Dzieci nadpobudliwe są bardzo wrażliwe na stosunek do nich. Nadmierna krytyka, pokpiwanie, żartowanie często staje się przyczyną zaburzenia ich równowagi emocjonalnej. Łatwo obrażają się, są kłótliwe, popadają w konflikty z kolegami. Należy im oszczędzić tego rodzaju doznań włączając je w odpowiednie grupy koleżeńskie. W związku z tym, że nadpobudliwość jest wyrazem zmniejszonej odporności i nadwrażliwości układu nerwowego w atmosferze napięcia i walki dziecko podlega każdorazowo nowym urazom. Dlatego wszelkie drastyczne środki wychowawcze, kary fizyczne, izolacja pod zamknięciem, agresja słowna dorosłych w postaci awantur i krzyków, długotrwałe dyskusje itp. jedynie pogarszają sprawę i prowadzą do nasilenia objawów.

SŁAWNI LUDZIE DOTKNIĘCI ADHD Michałel Jordan- amerykański koszykarz Cher- znana piosenkarka i aktorka Winston Churchill - premier brytyjski Thomas Edison - wynalazca żarówki, kineskopu,fonografuZostał wyrzucony z podstawówki. Nauczyciele uznali, że nie ma dla niego miejsca w szkole, bo jest "leniwy i cierpi na nieuleczalną głupotę" Albert Einstein - fizyk, twórca teorii względności, Nauczyciele w żaden sposób nie potrafili do niego dotrzeć. Na studiach miał na tyle poważne kłopoty z matematyką, że groziło mu usunięcie z uniwersytetu Salvador Dali - hiszpański malarz i grafik Tom Cruise- amerykański aktor i producent filmowy. W ciągu kilku lat zaliczył 15 szkół. Miał problemy z nauką. Z trudnością nawiązywał kontakt z rówieśnikami. Sposobem na poskromieniem nadmiernej energii był sport. Trenował zapasy, hokej, tenis, futbol i narciarstwo.

SŁAWNI POLACY DOTKNIĘCI ADHD Szymon Majewski- satyryk, producent telewizyjny Joanna Szczepkowska - aktorka, pisarka Krzysztof Skiba- muzyk, autor tekstów, satyryk, publicysta, aktor, konferansjer

DEKALOG SZCZĘŚLIWEGO DZIECKA I RODZICA „Każde dziecko jest stworzone do bezwarunkowej miłości by je kochać nie za coś, ale wbrew wszystkiemu.” „Wyrazem miłości jest pokazanie dziecku na własnym przykładzie właściwej drogi postępowania w życiu.” „Ucząc dziecko ponoszenia konsekwencji za swoje nieprzemyślane działania, uczymy je odpowiedzialności za siebie i innych teraz i w przyszłości.”

DZIECKO POZOSTAWIONE SAMO ZE SWOIMI PROBLEMAMI WYCOFUJE SIĘ Z ŻYCIA LUB SZUKA POMOCY U INNYCH – NIE ZAWSZE WŁAŚCIWYCH OSÓB!

„ZROZUMIEĆ DZIECI Z ADHD” DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ