Szkoła w zmieniającej się rzeczywistości
Dane, informacja, wiedza Dane: relacja między znakami Informacja: relacja między znakami a ich znaczeniami Wiedza: relacja między znakami a ich użytkownikami i ich użyciem w określonym kontekście
Po co powstało powszechne nauczanie? Przygotowanie przyszłych robotników przemysłowych do: czytania ostrzeżeń i instrukcji obsługi w fabrykach, wykonywania prostych rachunków, rozpoczynania i kończenia pracy na dźwięk dzwonka Alvin Toffler – Trzecia fala
Czy takie nauczanie jest nam dzisiaj potrzebne? Jaki jest cel edukacji? Pragmatycznym celem edukacji jest zapewnienie ludziom zdolności do podejmowania trafnych decyzji Wojciech Cellary – Kształcenie w dobie tabletu -2014
Czy nauczyciel ma przekazywać informacje? TAK Tylko nauczyciel wie to, czego powinien się nauczyć uczeń. NIE Informacja jest wszędzie (również w Internecie) i jest łatwo dostępna.
A czym jest wiedza? PLATON ARYSTOTELES Wiedza teoretyczna Wiedza to prawdziwe, uzasadnione przekonanie przekonania, sądy w sensie logicznym uzasadnienie, przekonanie jest uzasadnione prawdziwość, przekonanie jest prawdziwe ARYSTOTELES Wiedza teoretyczna Wiedza praktyczna
Czy możemy przekazać wiedzę? Ważne jest, by sobie uzmysłowić, że już samo mówienie o przekazywaniu – może nawet wartości – całkowicie rozmija się z rzeczywistością uczenia się. Mózgom niczego się nie przekazuje. One wytwarzają to samodzielnie! Manfred Spitzer, Jak uczy się mózg za: M. Żylińska, Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi.
Jaki obraz szkoły? Niemal każde dziecko idzie do pierwszej klasy z dumą i radością. Ale zwykle ten podniosły nastrój już po kilku latach opada. Szkoła staje się rutyną. Eksperci już u trzecio-, czwartoklasistów stwierdzają mentalność odwalania obowiązku, zwłaszcza wśród tych, którzy – z różnych powodów – nie dają sobie rady. Co jakiś czas opinię publiczną poruszają komórkowe filmy z chaosu w klasie, okrutnego mobbingu wobec nieporadnego kolegi czy szykanowania bezradnego nauczyciela. Odpowiedzią jest zwykle wołanie o więcej dyscypliny, czasem wręcz o przywrócenie fizycznych kar – jeśli nie chłosty, którą w 2011r. zachwalał premier Wielkiej Brytanii David Cameron, to oślich ław i stania w kącie. Poważne tygodniki poświęcają artykuły okładkowe „małym tyranom” terroryzującym kolegów i nauczycieli: nieprzystosowanym, awanturnikom, wagarowiczom, pozbawionym jakiejkolwiek samodyscypliny. Adam Krzemiński: Polityka - nr 100074 (100074) z dnia 2013-10-09; Ja My Oni. Poradnik Psychologiczny Polityki. Tom 13. Jak radzić sobie ze szkołą; s. 6-9
Pokolenie Y - charakterystyka Aktywnie i w każdej dziedzinie życia korzystają z technologii i mediów cyfrowych. Żyją w "globalnej wiosce" dzięki dostępowi do Internetu mają znajomości na całym świecie. Cechuje ich duża pewność siebie. Często dłużej mieszkają razem z rodzicami, opóźniając przejście w dorosłość. Ważniejsza staje się dla nich jakość życia i doświadczenia życiowe, niż posiadanie. Są dobrze wykształceni i gotowi dalej się rozwijać. Są tolerancyjni i otwarci na to, co inne. Nie pamiętają czasów PRL-u, wychowali się w realiach wolnego rynku. Cechuje ich wysokie mniemanie o swoich umiejętnościach, przekonanie o własnej wyjątkowości, nadmierne oczekiwania oraz silna awersja wobec krytyki. Jakie urodzeniu po którym roku Herbert Marshall McLuhan 1962 Mark Prensky 2001 – Digital natives, digital immigrants
Pokolenie Y Technologia, z której tak aktywnie korzystają, pozostawia im mało czasu na myślenie autonomiczne i wyrobienie sobie własnych poglądów, jednocześnie zaś umożliwia im sprawdzanie wiedzy w różnych źródłach. Dochodzi do stopniowej alienacji pokoleniowej - nie kontaktują się niemal wcale z przedstawicielami poprzednich pokoleń (nie licząc rodziców). Nie szukają autorytetów, żyjąc w przekonaniu, że "wszystko jest w ich rękach i nikt nie może im nic narzucić”. Uważają, że jeśli czegoś nie ma w sieci, to taka rzecz nie istnieje - ogranicza to ich zdolność rozwiązywania problemów Nauczeni biegłego posługiwania się klawiaturą, zapominają jak się pisze ręcznie Często są zbyt pewni siebie i niecierpliwi, muszą się dopiero uczyć odpowiedzialności za swoje czyny Nauczeni biegłego posługiwania się klawiaturą, zapominają jak się pisze ręcznie – a co z umiejętnościami manualnymi – małe dzieci
Mózg nastolatka Największe, gigantyczne wymieranie neuronów odbywa się w naszym mózgu w okresie adolescencji, kiedy jesteśmy nastolatkami. Między 5. a 20. rokiem życia w niektórych partiach mózgu tracimy nawet 85 proc. neuronów. To jest okres nieprzypadkowej przebudowy - moment, kiedy powstaje architektura kory mózgowej, potem konsumujemy efekty tego etapu. Żadne inne organizmy zwierzęce tego nie przechodzą, tylko ludzie. Intensywne zmiany w mózgu nastolatków służą przystosowaniu do poszukiwań Nastolatek szuka, ryzykuje, tworzy nowe rozwiązania. Dzięki temu prawdopodobieństwo, że przyszłość nas zaskoczy, jest mniejsze. Marek Kaczmarzyk – UŚ. Za serwisem PAP Nauka w Polsce 11-03-2014
Jak i czego uczyć? DZISIAJ (jeszcze) Przekaz Znajomość faktów, brak krytycyzmu Nie wymagamy kreatywności Praca indywidulna Zbyt dużo przedmiotów JUTRO Coaching (przewodnictwo, motywowanie) Myślenie, rozumowanie, krytycyzm, Kreatywność Praca grupowa Mniej przedmiotów
TIK Uczniowie są cyfrowymi tubylcami, Szkoła musi wyjść im naprzeciw, poza swoje tradycyjne ramy, Technologia jest tylko środkiem nauczania i ma swoje ograniczenia Projektor 2D, 3D, BETT Show 2014
Konektywizm Celem nauczania jest nauka myślenia, która ma prymat nad zdobywaniem wiedzy. Georg Siemens Connectivism: A Learning Theory for the Digital Age Kluczową kompetencją w tej teorii jest umiejętność właściwego korzystania ze zdobyczy technologicznych i odnajdywania wiadomości w zewnętrznych bazach danych (tzw. know – where), a nie – jak dotąd – z informacji wyuczonych w toku kształcenia – oraz ich kojarzenia i powiązania z innymi informacjami. Na tej podstawie uczeń ma możliwość wyciągania wniosków
Konektywizm a stara (obecna) szkoła Uczenie się tradycyjne Zapamiętywanie faktów, dat szczegółów Rozumienie procesów i zjawisk Kształcenie pojęć Ćwiczenie umiejętności Rozwiązywanie różnych zadań przedmiotowych teoretycznych i praktycznych Nabywanie osobistych doświadczeń Rozwiązywanie testów Konektywne uczenie się Łączenie się z zasobami informacji Tworzenie i utrzymywanie połączeń Spostrzeganie związków między obszarami, ideami i koncepcjami Krytyczne myślenie Wybieranie treści uczenia się i samodzielne podejmowanie decyzji Julian Piotr Sawiński, Konektywizm, czyli rewolucja w uczeniu się?, http://www.edunews.pl/badania-i-debaty/badania/1077-konektywizm-czyli-rewolucja-w-uczeniu-sie
Metoda projektów eSzkoła – Moja Wielkopolska
Szkoła przetrwania To, że większość dzieci mimo wszystko znosi dzieciństwo wraz z wychowaniem i szkołą można przypisać ich niesamowitej wytrzymałości. Po prostu same sobie wyszukują to, czego akurat są w stanie się nauczyć. Manfred Spitzer, Jak uczy się mózg za: M. Żylińska, Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi.
Ogólnopolska Fundacja Edukacji Komputerowej Oddział Wielkopolski/Siedziba Zarządu Ośrodek Szkolenia Informatycznego 60-569 Poznań, ul. Szamarzewskiego 82 tel.: 61 846 04 80 fax: 61 846 04 99 e-mail: poznan@ofek.pl