Ż Y C I E B O Ż E program katechezy parafialnej w diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej Przygotowanie do sakramentów bierzmowania i małżeństwa
SCHEMAT POKAZU: 1. WPROWADZENIE TEOLOGICZNO-PASTORALNE 2. WSKAZANIA KATECHETYCZNE 3. STRATEGIA i REALIZACJA PROGRAMU
WPROWADZENIE TEOLOGICZNO-PASTORALNE Sakrament bierzmowania wraz z chrztem i Eucharystią tworzy grupę sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego. Dopełnia on nadprzyrodzoną egzystencję ochrzczonego w mocy Ducha Świętego przez umocnienie go i uzdolnienie do czynnego uczestnictwa w życiu Kościoła W aktualnej praktyce pastoralno-liturgicznej Kościoła rzymskokatolickiego bierzmowanie stanowi trzeci i ostatni etap chrześcijańskiego wtajemniczenia. Chrześcijanin odrodzony przez chrzest, posilany w Eucharystii pokarmem nadprzyrodzonym, w końcu przez sakrament bierzmowania zostaje umocniony Duchem Świętym. W ten sposób trzy sakramenty inicjacyjne kolejno wszczepiają człowieka w życie Boże, rozwijają je, podtrzymują, i umacniają.
Otrzymując w bierzmowaniu pełną indywidualną osobowość chrześcijańską, wierzący jako odpowiedzialna i dynamiczna jednostka zostaje wprowadzony do Kościoła jako społeczności chrześcijańskiej i staje się jej aktywnym członkiem. Tak umocniony chrześcijanin jest zobowiązany z jednej strony do intensywnej troski o swoje życie duchowe – rozwijanie w sobie życia Bożego, z drugiej zaś do apostolskiego otwarcia się ku światu, by go konsekrować i wypraszać zesłanie nań Duch Świętego. W bierzmowaniu Duch Święty udziela różnych darów i charyzmatów Pośród nich wyróżniamy siedem szczególnych rodzajów obdarowania: Mądrość – zdolność realizacji planu Ducha Świętego; Rozum – dotarcie do prawdy, mimo grzechu; Rada – znalezienie najodpowiedniejszych sposobów wyjścia z trudności życia; Męstwo – niezłomne trwanie w wierze i Chrystusie; Wiedza – przyjęcie pełni Objawienia Bożego; Pobożność –zmysł na sprawy Boże; Bojaźń Boża – kierowanie się w życiu respektem wobec Boga i uznawanie nad wszystkim prymatu Bożych przykazań
Bierzmowanie bywa tradycyjnie określane sakramentem dojrzałości chrześcijańskiej. Celebrowany niegdyś w łączności z chrztem i eucharystią, sakrament ten został w liturgicznej tradycji zachodniego średniowiecza przestawiony w kolejności i znacznie przesunięty w czasie. Uwidoczniło się to ostatnio wyraźniej wraz z powrotem do wczesnej inicjacji eucharystycznej dzieci. W aktualnym programie diecezjalnym Pierwsza Komunia Święta w wieku 8 lat i bierzmowanie w wieku 17 lat stanowią względem chrztu dość harmonijne etapy wzrostu, dobrze umotywowane rozwojowo i społecznie, co nie oznacza jednak, iż nie budzą teologicznych i pastoralnych kontrowersji. Pytanie o kryterium wieku kandydatów przyjmujących kolejne sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego wymaga odniesienia do wskaźników istotnych i prostych zarazem. Skoro umiejętność rozróżnienia pomiędzy chlebem powszednim a eucharystycznym stanowi o przystąpieniu do eucharystycznego stołu, a używanie rozumu o konieczności sakramentalnego przebaczenia, tym samym o bierzmowaniu powinna decydować budząca się w sposób wyraźny świadomość i chęć. Wobec trudności osobistego opowiedzenia się po stronie Jezusa i jego Ewangelii młodych ludzi, powrót do katechizacji parafialnej może być dla wielu z nich propozycją atrakcyjną i skuteczną. Sakralna przestrzeń celebracji i spotkań w grupie parafialnej oraz częste spotkania w małej grupie domowej osadzone w życiowym konkrecie zamieszkania, mogą ułatwić podjęcie decyzji wiary i wpłynąć na ich dalszy rozwój Życia Bożego.
WSKAZANIA KATECHETYCZNE Zwrócenie uwagi na zasadniczy problem: katechizować czy ewangelizować? KATECHEZA NIE MOŻE WIĘC DZIŚ BYĆ JEDYNIE NAUCZANIEM LUB WYŁĄCZNIE EWANGELIZACJĄ. Omówienie metod Współczesna katechetyka proponuje cztery zasadnicze metodyki realizacji katechezy: biblijną, liturgiczną, katechetyczno-ewangelizacyjną, pedagogiczno-dydaktyczną. PATRZ ZESZYT PIERWSZY !!!
STRATEGIA PROGRAMU Diecezjalny projekt katechezy sakramentalnej jest tworzony w duchu nowej ewangelizacji: „nowej w swym zapale, w swych metodach, w swym wyrazie”, a także w nawiązaniu do duchowego dziedzictwa, jakie pozostawił nam biskup Wilhelm Pluta. Sługa Boży wskazywał nieustannie na priorytetową potrzebę duszpasterską jaką jest rozwój życia Bożego w człowieku. Jako metodę w tym celu zalecał indywidualny i osobisty kontakt duszpasterski. Zastosowanie tej metody wymaga dojrzałości duchowej głoszącego orędzie zbawcze duszpasterza oraz umiejętności tworzenia małych grup, stanowiących właściwe środowisko budzenia i rozwoju wiary.
PROGRAM „ŻYCIE BOŻE” OBEJMUJE PIĘĆ ETAPÓW: Struktura programu PROGRAM „ŻYCIE BOŻE” OBEJMUJE PIĘĆ ETAPÓW: 1. Decyzja w sprawie wiary - 2. Doświadczenie spotkania z Jezusem 3. Nowe życie w Duchu Świętym 4. Powołanie do wspólnoty życia i wiary – (przygotowanie bliższe do sakramentu małżeństwa) 5. Apostolstwo aż po krańce świata
Dodano etap pierwszy. Ma on charakter wstępny i organizacyjny Dodano etap pierwszy. Ma on charakter wstępny i organizacyjny. Dobrze przygotowany start programu pozwoli na pewno uniknąć wielu niejasności i nieprawidłowości, które dotychczas zakłócały przebieg dalszej formacji. Nowym jest również etap czwarty. Jego pojawienie się zostało uwarunkowane decyzją Konferencji Episkopatu Polski w sprawie katechezy parafialnej na poziomie ponadgimnazjalnym. Jej celem ma być przygotowanie bliższe do sakramentu małżeństwa. W aktualnej wersji programu katechezy parafialnej dla diecezji zielonogórsko-gorzowskiej przyjęto więc rozwiązanie następujące: przygotowanie do sakramentu bierzmowania oraz przygotowanie bliższe do sakramentu małżeństwa odbywać się będą w jednym cyklu. Obejmie on czas nauki w gimnazjum i w szkole ponadgimnazjalnej (kl. II gim. – I szk. średniej). Spójny i niezbyt wydłużony w czasie projekt udało zaprogramować przede wszystkim dlatego, że dotychczasowy program przygotowaniado bierzmowania w naszej diecezji zawierał już sporą tematów wprowadzonych decyzją Konferencji Episkopatu Polski obowiązujące w programie katechizacji przedmałżeńskiej.
Ważne informacje: Przygotowanie do bierzmowania rozpoczyna się w II KLASIE Gimnazjum (od 01.02.2009r.) Czas przygotowania zakończy się przyjęciem sakramentu bierzmowania w I klasie Szkoły Ponadgimnazjalnej.
Etapy formacji Etap 1 Etap 2 Etap 3 Etap 4 Etap 5 Decyzja Doświadczenie Nowe życie Powołanie Apostolstwo Promocje i zapisy 2 spotkania parafialne 1 domowe celebracja 4 spotkania domowe
Czas realizacji Miesiące IX - XI XII - IV V - X XI - III IV - IX Etap 1 Etap 2 Etap 3 Etap 4 Etap 5 Kl. II gimnazjalna gimnazjalna/ Kl. III Kl. III gimnazjalna/ Kl. I ponadgimnazjalna Miesiące IX - XI XII - IV V - X XI - III IV - IX Sakrament bierzmowania udzielany jest od Października w I i II semestrze klasy I Szkoły Ponadgimnazjalnej
Kl. II ponadgimnazjalna Czas realizacji Grupa II Etap 1 Etap 2 Etap 3 Etap 4 Etap 5 Kl. III gimnazjalna II semestr Kl. I ponadgimnazjalna I semestr Kl. II ponadgimnazjalna Kl. II miesiące I/II – IV V – X XI – III IV – IX X – I/II
Szczegółowy czas realizacji Etap I – 3 miesiące
Etap II – 4 miesiące
Etap III – 4 miesiące
Etap IV – 4 miesiące
Etap V – 4 miesiące
UWAGI PRAKTYCZNE DO REALIZACJI ETAPÓW I i IV
REALIZACJA PIERWSZEGO ETAPU OBEJMUJE: PROMOCJĘ KATECHEZY SAKRAMENTALNEJ W PARAFII Rozpoczęcie, czas trwania i warunki zapisów najlepiej podać w ramach ogłoszeń parafialnych, lub w formie pisemnej, na przykład na plakatach, oraz podczas zajęć w szkołach.
B. ZAPISY W KANCELARII PARAFIALNEJ Umożliwi to indywidualne poznanie kandydatów wstępną orientację w ich sytuacji rodzinnej i życiowej Podniesie jej rangę i będzie sprzyjała poważnemu traktowaniu tak podjętego zobowiązania Unikniemy w ten sposób anonimowych grup wpisujących się na mało wiarygodne listy Do kancelarii wraz z kandydatem zapraszamy jego rodziców W ramach ogłaszania zapisów należy uwzględnić także młodzież starszą i pozaszkolną oraz dorosłych, zapowiadając stworzenie dla nich osobnej grupy katechetycznej.
C. DWA SPOTKANIA FORMACYJNE W GRUPIE PARAFIALNEJ, ORAZ SPOTKANIA ORGANIZACYJNE: DLA ANIMATORÓW I W GRUPACH DOMOWYCH ORAZ CELEBRACJĘ Spotkania należy przeprowadzić w pierwszej połowie września lub w pierwszej połowie grudnia. Można wykorzystać czas spowiedzi na rozpoczęcie roku szkolnego i wrześniowe diecezjalne dni młodych oraz roraty i rekolekcje adwentowe.
REALIZACJA CZWARTEGO ETAPU OBEJMUJE: CZTERY SPOTKANIA W GRUPACH PARAFIALNYCH: 1. Kim jestem? – Kim chcę być? 2. Małżeństwo jako powołanie. 3. Co to znaczy kochać? 4. Po co małżeństwo?
UWAGA: Spotkania prowadzone są przez duszpasterzy w kościołach i kaplicach, co daje szanse wzbogacenia tych spotkań o elementy liturgiczne i modlitewne, choć i tutaj udział osób świeckich jest wskazany, aby potwierdzili oni przekazaną treść swoim świadectwem życia
2. Jestem kobietą – będę matką (dla dziewcząt) B) CZTERY SPOTKANIA W GRUPACH DOMOWYCH: 1. Kim jestem? 2. Jestem kobietą – będę matką (dla dziewcząt) 3. Jestem mężczyzną – będę ojcem (dla chłopców) 3. Razem, ale jak? 4. Twoje ciało stworzone do miłości
UWAGA!!! Powinny być one przeprowadzane przez animatorskie pary małżeńskie, lub gdy ich nie ma przez samych animatorów, w grupach kilkunasto osobowych, i mieć charakter warsztatowy aktywizujący młodzież, Miejscem ich realizacji powinny być salki przyparafialne ewentualnie domy uczestników, Całość programu katechetycznego tego bloku kończy celebracja o charakterze liturgicznym, Na zakończenie czwartego etapu katechizacji uczestnicząca w niej młodzież otrzymuje zaświadczenie lub wpis do indeksu o odbyciu przygotowania bliższego do sakramentu małżeństwa.
3. Otoczcie je ciepłem waszej rodzicielskiej miłości C) TRZY SPOTKANIA Z RODZICAMI MŁODZIEŻY Mając na uwadze fakt, że pierwszymi wychowawcami dzieci są ich rodzice, a rodzina jest naturalnym środowiskiem, w którym człowiek przygotowuje się do dorosłego życia i tu przede wszystkim odkrywa swoje powołanie, program zawiera także propozycje trzech spotkań katechetycznych dla rodziców młodzieży przygotowującej się do bierzmowania i małżeństwa: 1. Zobowiązaliście się 2. Nie dajcie się zwieść 3. Otoczcie je ciepłem waszej rodzicielskiej miłości
Usilnie zaleca się przeprowadzenie tych spotkań z rodzicami Usilnie zaleca się przeprowadzenie tych spotkań z rodzicami. Maja one na celu wzmocnić ich odpowiedzialność za własne dzieci oraz urzeczywistnić współpracę rodziny i parafii w procesie katechetycznym. Spotkania dla rodziców powinny odbyć się w kościele lub w przyparafialnej salce katechetycznej, a za ich przebieg odpowiedzialny jest ks. proboszcz.
I TO JUŻ PRAWIE WSZYSTKO JESZCZE TYLKO ZACHĘTA I POMOC….
„Jeżeli mamy dotrzeć do młodego człowieka, to musimy z całą miłością mu zajść drogę, i to nawet tę drogę donikąd.” bp Edward Dajczak - Koszalin
POMOCY? dalej masz pytania? coś jest nie jasne? potrzebujesz rady?
CHĘTNIE POMOŻEMY!!! WNK - Kuria Zielona Góra ks. Grzegorz Cyran - tel. 068 4512350 ks. Wojciech Lechów - tel. 068 4512352 więcej informacji na naszej stronie www.wnkkuria.pl
Powodzenia i Szczęść Boże!