Wykonała: Marta Wietek kl.IIIC ODDZIAŁYWANIA MIĘDZYGATUNKOWE Wykonała: Marta Wietek kl.IIIC
Organizmy żywe wchodzą ze sobą w różne powiązania Organizmy żywe wchodzą ze sobą w różne powiązania. Oddziaływania te (interakcje) są zależnościami pomiędzy osobnikami tego samego gatunku albo między różnymi gatunkami. Oddziaływania międzygatunkowe można podzielić na kilka typów. Ogólnie dzieli się je na ANTAGONISTYCZNE oraz NIEANTAGONISTYCZNE. Jeżeli związek pomiędzy organizmami przynosi korzyści choć jednej stronie, a druga nie ponosi strat, są to oddziaływania NIEANTAGONISTYCZNE. Z kolei w wypadku oddziaływań ANTAGONISTYCZNYCH- przynajmniej jeden z partnerów ponosi straty.
ODDZIAŁYWANIA NIEANTAGONISTYCZNE
KOMENSALIZM Komensalizm jest najbardziej luźnym i najmniej obligatoryjnym związkiem międzygatunkowym, jako że obaj partnerzy często mogą egzystować niezależnie od siebie. Jeden z partnerów odnosi tu korzyść i ma biologiczną przewagę nad osobnikami tego samego gatunku, które nie pozostają w takim związku. Komensalizm występuje np. w związku między rekinem a podnawką. Mała ryba czyści ciało większego od siebie partnera. Rekin nie ponosi szkody, a podnawka czerpie korzyści. Przykładem mogą być hieny żywiące się resztkami pożywienia pozostawionymi przez lwy.
Ukwiał zapewnia ochronę a rak zapewnia ukwiałowi transport i pokarm. PROTOKOOPERACJA Protokooperacja - współżycie 2 organizmów, niekonieczne ale dające korzyści obu stronom. Może być tylko okresowe. Bąkojady czyszczą skórę bawołów z pasożytów, bawoły zapewniają im więc pokarm. Ukwiał zapewnia ochronę a rak zapewnia ukwiałowi transport i pokarm.
MUTUALIZM Jest to ścisłe współżycie dwóch gatunków. Gatunki przynoszą sobie nawzajem korzyści. Są tak ściśle powiązane, że nie mogą żyć bez swojej wzajemnej pomocy. Mikoryza, czyli związek grzyba z rośliną. Grzyb oplata korzenie rośliny lub wnika do ich wnętrza i czerpie z nich związki organiczne. W zamian ułatwia roślinie pobieranie wody i soli mineralnych z podłoża. Mrówki hodują w swoich gniazdach grzyby, które są ich głównym źródłem pokarmu, ale nie przetrwałyby bez nich.
+ = NEUTRALIZM NEUTRALIZM To typ obojętnego współżycia jednej populacji wobec drugiej, kiedy organizmy żyją w tym samym ekosystemie ale nie wchodzą w bezpośrednie relacje (np. sikorka i kaczka). + = NEUTRALIZM
ODDZIAŁYWANIA ANTAGONISTYCZNE
KONKURENCJA Organizmy rywalizują ze sobą o dostęp do światła, do wody, o terytorium czy pokarm. Konkurują organizmy, które żyją w tej samej niszy ekologicznej. Niektóre rośliny wydzielają do podłoża substancje hamujące rozwój innych gatunków. Przykładem jest chaber bławatek, który hamuje rozwój zbóż. Jaguary, które są samotnikami, oznaczają swoje terytorium zapachem. Jeśli inny osobnik wtargnie na ich teren, starają się go przepędzić. Do walki dochodzi w ostateczności.
PASOŻYTNICTWO Wyróżnia się: PASOŻYTY ZEWNĘTRZNE PASOŻYTY WEWNĘTRZNE Forma antagonistycznego współżycia dwóch organizmów, z których jeden czerpie korzyści ze współżycia, a drugi ponosi szkody. Wyróżnia się: PASOŻYTY ZEWNĘTRZNE PASOŻYTY WEWNĘTRZNE WSZY NICIENIE HUBA DRZEWNA TASIEMIEC UZBROJONY
GEPARDY POLUJĄCE NA GAZELĘ THOMSONA DRAPIEŻNICTWO Osobniki jednego gatunku chwytają, zabijają i zjadają przedstawicieli drugiego gatunku. Drapieżnictwo jest charakterystyczne dla zwierząt ale istnieje niewielka grupa roślin owadożernych (rosiczka, dzbanecznik itd.), które zwabiają, obezwładniają i trawią owady. GEPARDY POLUJĄCE NA GAZELĘ THOMSONA ROSICZKA MIĘSOŻERNA DZBANECZNIKI OWŁOSIONE
Innym przykładem może być brzoza, która hamuje rozwój np. sosny. AMENSALIZM Populacja jednego gatunku hamuje rozwój drugiej populacji, pomimo że nie ma z tego żadnych korzyści. Pędzlak - grzyb, który produkując antybiotyk-penicylinę, ogranicza rozwój bakterii (znajduje to praktyczne zastosowanie w medycynie) Innym przykładem może być brzoza, która hamuje rozwój np. sosny.
WWW.BRYK.PL ŹRÓDŁA INFORMACJI WWW.WIKIPEDIA.PL