Spotkanie z piorunem Ochrona budynków, w jaki sposób powinien zachować się człowiek w chwili zagrożenia uderzenia piorunem i pierwsza pomoc w przypadku porażenia piorunem .

Ochrona budynków           Urządzeniem zabezpieczającym budynki przed uderzeniem pioruna jest piorunochron zwany dawnej odgromnikiem. Piorunochron został skonstruowany przez Beniamina Franklina. Przez wiele lat zajmował się on badaniami nad zjawiskiem elektryczności i udowodnił, że piorun jest rodzajem takiego zjawiska. Prototyp piorunochronu zainstalował najpierw na swoim domu. Potem urządzenia te były coraz powszechniej montowane w wielu domach w Filadelfii.

Aby potwierdzić swoje przypuszczenia, Franklin wykonał doświadczenie z latawcem. Zrobił z jedwabnej chustki latawiec , przymocował do niego zaostrzony metalowy pręcik , przywiązał do niego długi sznurek konopny a na końcu sznurka zawiesił metalowy klucz. Kiedy burza nadeszła, Franklin zaobserwował , że włókna liny się najeżyły. Dotknął zawieszonego na sznurze klucza palcem , co spowodowało przeskok iskry. Gdyby Franklin nie korzystał z izolatora , prawdopodobnie zginąłby na miejscu.

Zadaniem piorunochronu jest odprowadzanie wyładowania elektrycznego do ziemi. Dlatego jeden z elementów tego urządzenia musi stanowić metalowy pręt instalowany w najwyższym punkcie budynku. Pręt taki musi być połączony przewodem z metalowa płytą umieszczoną pod powierzchnią ziemi.        Piorunochron jest ważnym elementem ochronnym każdego budynku, szczególnie wolno stojącego. Trzeba zdawać sobie sprawę, że brak takiej ochrony może zakończyć się porażeniem lub pożarem.

W jaki sposób powinien zachować się człowiek w chwili zagrożenia uderzenia piorunem? W czasie burzy należy unikać: drzew, masztów, anten i linii przesyłowych (telefonicznych i energetycznych), w nie bowiem najczęściej uderzają pioruny. Nie należy także trzymać w dłoni metalowych przedmiotów: lasek, parasoli, itp. Równie ryzykowne jest przebywanie wówczas na jeziorach i rzekach. Osoby zaskoczone przez burzę na wodzie powinny jak najszybciej dopłynąć do brzegu i poszukać schronienia pod namiotem, na przydrożnym przystanku autobusowym lub najbliższym zabudowaniu. W celu uniknięcia porażeń w czasie burzy należy sie poruszać powoli i małymi krokami.

Czy wiesz jak należy się chronić przed porażeniem pioruna? Należy pozostać w domu, nie wychodzić chyba, że jest to naprawdę konieczne, trzymać się z daleka od otwartych okien, drzwi, kominków, pieców , umywalek, wentylatorów i innych urządzeń elektrycznych podłączonych do prądu, nie używać telefonu, nie używać przedmiotów takich jak wędki, kije golfowe, nie przenosić łatwopalnych materiałów w otwartych pojemnikach, nie przebywać w wodzie jak i w małych łódkach, gdy jest się w trakcie podróży należy schronić się w samochodzie.

Kiedy czujesz ładunki elektryczne w powietrzu i włosy stają ci dęba, przykucnij szybko na ziemię, ponieważ błyskawica może cię trafić. W żadnym wypadku nie kładź się na ziemi tylko poszukaj obniżeń terenu (wąwóz, dolina). Trzymaj się z dala od obiektów metalowych, jak np. siatki, słupy, natomiast osoby przebywające w większej grupie powinny się rozproszyć. Należy pamiętać, aby ograniczyć do minimum możliwość zetknięcia się naszego organizmu z ziemią. Zaleca się przyjęcie pozycji siedzącej w taki sposób, aby jedynie palcami u stóp opierać się o powierzchnię ziemi.

Czy konieczne są zabezpieczenia? Instalacje odgromowe są skuteczną, ale nie są stuprocentową ochroną przed ewentualnymi porażeniami przez wyładowania atmosferyczne. Warto pamiętać o wyposażeniu budynku w tzw. ograniczniki przepięć, stosowane w instalacjach elektrycznych, które zabezpieczają urządzenia od wysokiego napięcia . Po każdej występującej burzy pracownicy zakładów energetycznych mają mnóstwo zgłoszeń.

W podróży... Wbrew pozorom samochód to bezpieczne schronienie w trakcie burzy. - Pamiętajmy, aby w pojeździe szczelnie zamknąć okna, zatrzymać się w miejscu z dala od drzew. Burzy towarzyszą również huragany, które mogą być przyczyną przewrócenia się konarów na będący pobliżu pojazd. Nie należy także stawać samochodem obok reklam, stalowych konstrukcji, czy słupów energetycznych. Trzeba podkreślić niestety, że od wyładowań atmosferycznych powstają pożary. Z tym spotykamy się częściej, chociaż biorąc pod uwagę całą liczbę zdarzeń, które występują w każdym roku, pożarów od wyładowań jest zaledwie kilka.

W domu … Gdy nadchodzi burza słychać z oddali delikatne grzmoty. To sygnał, by podjąć działania polegające na zabezpieczeniu przedmiotów znajdujących się na tarasie czy balkonie m. in. parasoli, doniczek, które stanowiłyby zagrożenie podczas silnego wiatru towarzyszącemu burzy. Nie lekceważmy tego myśląc, że przejdzie i nic się nie stanie. Wyłączając wszystkie urządzenia elektryczne masz pewność, że nie wydasz pieniędzy na ich naprawę.

Pierwsza pomoc w przypadku porażenia piorunem 1.Pierwsza rzeczą jest zadbanie o bezpieczeństwo swoje i ofiary. Należy usunąć wszelkie ostre przedmioty. Jeśli poszkodowany jest na ulicy to trzeba zabezpieczyć go przed samochodami. 2.Kolejną czynnością jest sprawdzenie świadomości. W tym celu należy głośno zadać pytanie „Czy Pan/Pani mnie słyszy?”. Jeśli osoba nie odpowiada to potrząsamy nią za ramiona. Jeżeli nie będzie żadnej reakcji to znaczy, że jest nieprzytomna.

3. Następnym zadaniem jest wezwanie pomocy 3.Następnym zadaniem jest wezwanie pomocy. W tym celu należy zadzwonić pod numer „112”. Inforamcje, które należy podać to imię i nazwisko, wiek, miejsce zdarzenia i co się stało. Na wszystkie zadane pytania należy odpowiedzieć spokojnie. Nigdy nie rozłączamy się pierwsi.

4.Następną rzeczą do zrobienia jest sprawdzenie oddechu poszkodowanego. Obserwując klatkę piersiową i nasłuchując, stwierdzamy czy poszkodowany oddycha. Jeśli tak, to układamy go w pozycji bocznej bezpiecznej. Rany oparzeniowe przykrywamy opatrunkami jałowymi, a w przypadku złamania unieruchamiamy je. Co 2 minuty sprawdzamy czy poszkodowany oddycha. Jeśli oddechu nie ma, to reanimujemy ofiarę udrożniając jej drogi oddechowe, wykonujemy oddechy ratownicze i masaż serca. Kiedy ofiara zacznie oddychać to postępujemy jak z tą, która oddychała samodzielnie.

Pozycja boczna bezpieczna :

Objawy wskazujące na skuteczność resuscytacji: -zaróżowienie skóry, -zwężenie rozszerzonych źrenic, -powrót akcji serca, -powrót spontanicznego oddechu, -odzyskanie przytomności.

Wywiad z dr Izabelą Sokoluk z Lublina

1.Jak zachowuje się człowiek porażony piorunem? Uderzenie pioruna jest najczęściej bardzo niebezpieczne, wręcz śmiertelne. Zazwyczaj dochodzi do zatrzymania krążenia i oddechu, może spowodować również oparzenia. W najlepszym wypadku przy porażeniu dochodzi do zaburzeń świadomości. 2.Czy człowiek porażony piorunem ma szanse na normalne życie? Tak, ma szanse na normalne życie. Głównie zależy to od tego czy odzyska przytomność lub czy zostanie prawidłowo reanimowany.

3.Jakie szanse ma człowiek w spotkaniu z piorunem? Osoba porażona piorunem ma szanse na przeżycie tylko wtedy, jeśli stosunkowo szybko zostanie mu udzielona pierwsza pomoc. Jeżeli uda się uratować taką osobę to przez minimum dobę po wypadku musi być stale obserwowana przez lekarzy, ponieważ może dojść do mikro urazów serca i mózgu. 4. Czy spotkała się pani kiedyś z człowiekiem porażonym przez piorun lub udzielała mu pani pierwszej pomocy? W szpitalu, w którym pracuję kilkakrotnie miałam do czynienia z osobami porażonymi przez piorun. Wszystkie te osoby przeżyły, ale miały krótkotrwałe zaburzenie świadomości.

5. Czy porażenie przez piorun zostawia jakieś ślady na ciele 5.Czy porażenie przez piorun zostawia jakieś ślady na ciele? Z reguły nie zostawia śladów na ciele, ale może dojść do różnego rodzaju oparzeń. Takie przeżycie głównie zostawia ślady w psychice, zostawia strach i lęk. 6.Jakie części ciała są najbardziej narażone podczas porażenia piorunem? Najbardziej narażone są narządy położone w górnej części ciała, czyli tam gdzie piorun uderza najczęściej, czyli mózg a wraz z nim układ nerwowy. Dlatego w razie burzy, jeżeli nie mamy możliwości schronienia się w jakimkolwiek budynku powinniśmy zminimalizować powierzchnię styku z ziemią.

7.Jak należy zachować się udzielając pierwszej pomocy poszkodowanemu? W przypadku porażenia piorunem w pierwszej kolejności trzeba sprawdzić czy poszkodowany jest przytomny i czy oddycha, jeżeli tak to układamy poszkodowanego w tzw. pozycji bezpiecznej, a jeżeli nie to przechodzimy do resuscytacji krążeniowo-oddechowej lub reanimacji.  

Dziękujemy za uwagę :D Wykonały : Gabriela Przeszłowska Nina Hass Dominika Cieśla