POZ1 Edycja 2013Z Wykład 1: Podstawy myślenia ekonomicznego Wojciech St. Mościbrodzki

O czym jest ten wykład?

Ekonomia – czy jest nauką? „Nie chcę, abyście myśleli tak, jak ja. Chcę, byście myśleli.”

Plan przedmiotu  Materiał  Podstawy ekonomii (ujęcie mikro i makro):  Zarządzanie firmą:  Organizacja światowego systemu ekonomicznego:  Podstawy marketingu:  Zasady zaliczenia:  wykład (max = 25 p.) obecność (każdy z 5 wykładów: 3 p.)25 p. LUB: kolokwium 25p.  ćwiczenia (max = 25 p.): prace domowe + obecność (5 x 5p.)25 p.

Temat 1: Podstawy myślenia ekonomicznego

Zarządzanie i gospodarowanie  Co to jest gospodarowanie?  Jakie są motywy działania człowieka?  Co i jak wybieramy?  Początki gospodarki  społeczeństwo pierwotne  łowiectwo ( do ok pne)  rolnictwo  Sumer – ok p.n.e.  cywilizacja miejska – ok p.n.e.  teoria państwa Platona: państwo idealne  teoria państwa Arystotelesa: państwo jako narzędzie (oikos  kome  polis)  homo oeconomicus (oikos = gospodarstwo domowe, nomos = prawo)  homo oeconomicus: człowiek racjonalny

Gospodarowanie  Gospodarowanie  działanie służące optymalnemu zaspokojeniu potrzeb (w długim okresie czasu)  Co to jest potrzeba?  piramida Masłowa  Jakie są środki zaspokajania potrzeb  konsumpcja dóbr  Dobra. Produkować czy kupować?  konsumpcja, produkcja, tezauryzacja  Czy wszystko można kupić?

Ekonomia  Historia nauki:  Starożytność: podstawy pragmatyczne  Średniowiecze: Ekonomia jako moralność  Oświecenie: Ekonomia jako polityka  Nowożytność: Ekonomia jako nauka (economics)  Obszar badany:  Ekonomia bada przesłanki podejmowania decyzji oraz skutki ich realizacji w realiach ograniczonej dostępności (rzadkość)  Ekonomia pozytywna: jak JEST  Ekonomia normatywna: jak POWINNO BYĆ / co ROBIĆ (sądy wartościujące)  Główne podejścia:  mikroekonomia  makroekonomia  zarządzanie Wniosek: EKONOMIA NIE JEST ŚCISŁA!

Temat 1: Pieniądz

Pieniądz  Czym jest pieniądz:  ekwiwalent towarów i usług w gospodarce  Jakie są funkcje pieniądza:  transakcyjna (środek wymiany dóbr)  obrachunkowa (wyznacznik wartości)  płatnicza (oddzielenie w czasie transakcji i przepływu dóbr)  tezauryzacyjna (gromadzenie wartości)  motywacyjna (wpływ na zachowanie)  państwotwórcza (denar Mieszka I)  unifikująca (euro!)

Krótka historia pieniądza  Rozwój pieniądza:  pieniądz pierwotny – wymiana barterowa  pieniądz kruszcowy – pieniądz metaliczny (złoto, srebro)  pieniądz monetarny (poświadczona autorytetem państwa moneta)  pieniądz papierowy ("bank note") – pieniądz zobowiązaniowy  pieniądz bankowy – pieniądz wirtualny (mnożnik pieniądza)  pieniądz niewymienialny na złoto  pieniądz elektroniczny

Kto i dlaczego "robi" pieniądz  Skąd się bierze pieniądz?  Rola banku centralnego  Rola banków komercyjnych  Inne instytucje finansowe  Czy banki są wypłacalne?  Bankowy mnożnik kreacji pieniądza  Ile powinno być pieniędzy  Kursy walutowe  Co to jest wartość pieniądza i kto ją ustala