Od edukacji o środowisku naturalnym do kształcenia na rzecz zrównoważonego rozwoju

sustainability – historia i tło zrównoważonego rozwoju Klub Rzymski: „Granice wzrostu“ (1972): „Poszukujemy modelu wyjściowego reprezentującego system światowy który jest: 1. Zrównoważony i niezagrożony nagłym i niekontrolowanym załamaniem; i 2. Jest zdolny zaspokoić podstawowe potrzeby wszystkich swoich mieszkańców“. (Meadows et al. 1972, 158) Raport Brundtland z 1997 – zaspokojenie potrzeb obecnego pokolenia w sposób nie zagrażający potrzebom przyszłych pokoleń

Czym jest zrównoważony rozwój? pojęciem pochodzącym z leśnictwa XVIII wieku w Niemczech wizją Narodów Zjednoczonych zapewnienia potrzeb dla przyszłych pokoleń oraz wizją niemieckiej i europejskiej polityki (uchwaloną w trakcie konferencji ONZ poświęconych środowisku naturalnemu i rozwojowi 1992 /2002/2012) Sfera społeczna Ekonomia Ekologia

Edukacja o środowisku naturalnym jako podstawowa wiedza: dzieci poznają piękno oraz funkcje i różnorodność przyrody Traditionelle grüne Orientierung Bedrohungsszenarien legen nahe: Naturschutz, Reduktion von Verbräuchen (Abfall, Wasser, Energie), Politik der nachsorgenden Behandlung, Pädagogik der Sensibilisierung, Askese, Hege Pflege Tradycyjne orientowanie się na zieleń Katastroficzne scenariusze wyjaśniają: (ochrona przyrody, redukcja konsumpcji (odpady, woda, energia), Polityka terapii zachowawczej, pedagogika uwrażliwienia, asceza, opieka 18.10.13 hilla metzner gdansk

Wyzwania dla zrównoważonego rozwoju Ekonomia Przestawienie na energie odnawialne Wzrost wydajności Skład produktów Stałość produkcji Uczciwy handel Presja innowacyjna: Innowacja , technologia Obieg produkcyjny Mniejszy wzrost Sfera społeczna Narodowa i globalna sprawiedliwość oraz partycypacja Ucieczka, migracja a integracja? Zachowanie wielokulturowości Presja innowacyjna: Sprawiedliwość a styl życia Ekologia Redukcja emisji CO2 Zachowanie różnorodności biologicznej i różnorodności gatunków Redukcja substancji szkodliwych dla środowiska Zachowanie bogactw naturalnych Presja innowacyjna: redukcja i ochrona Den Industriestaaten kommt bei dem von der Agenda 21 geforderten Umorientierungsprozeß eine Vorreiterrolle zu: Sie sind als erste gefordert, neue Muster des Konsums und der Produktion zu entwickeln und dabei den Material- und Energieaufwand mindestens um den Faktor Vier zu verringern. Gefragt sind dabei nicht rückwärtsgewandte Lösungsansätze, sondern Modernisierungsszenarien, die sich an der Wechselwirkung zwischen Sozialem, Ökonomie und Ökologie – am sogenannten Dreieck der Nachhaltigkeit – orientieren. So muß beispielsweise die Ökonomie durch den Einsatz neuer Technologien und effizienterer Produktionsverfahren Antworten auf Globalisierung und zunehmenden internationalen Konkurrenzdruck finden, die sozial und ökologisch verträglich sind. Im Feld der Ökologie gilt es, Schadstoffeinträge und Ressourcenverbrauch so zu reduzieren, daß weder die ökonomische Handlungsfähigkeit aufs Spiel gesetzt wird noch soziale Härten, etwa durch mehr Arbeitslosigkeit, entstehen. Schließlich ist es eine zentrale Frage des Sozialen, Ansprüche an Gerechtigkeit so umzusetzen, daß auch angesichts steigender Weltbevölkerung und Verstädterung die ökologischen Belastungen sinken und die Stabilität der Volkswirtschaften beachtet werden. Der integrierte Politikansatz nachhaltiger Entwicklung unterscheidet sich damit deutlich von der „nachsorgenden Umweltschutzpolitik“ früherer Jahre. Modernisierung I Partizipation: Aktive Teilhabe an Entscheidungen, Veränderungen Modernisierung II Interdisziplinarität: Vom Fach zum Aufgabenfeld Modernisierung III Betonung des Sozialen: Das Ethos der Gerechtigkeit Modernisierung IV Ökonomischer Wandel: Das Ethos der Effizienz, Permanenz und Konsistenz Modernisierung V Am Trend orientieren: Lebensstile, Individualisierung Państwom uprzemysłowionym przypada w zawartym w Agendzie 21 procesie przeorientowania rola uprzywilejowana: Są wezwane jako pierwsze do rozwijania nowych wzorców konsumpcji i produkcji, zmniejszając przy tym zużycie materiałów i energii przynajmniej o czynnik cztery. Pożądane są przy tym nie tylko rozwiązania tradycyjne ale i scenariusze modernizacji, które orientują się na wzajemne oddziaływanie sfery socjalnej ekonomicznej i ekologicznej – czyli tzw. Trójkąt Zrównoważonego Rozwoju. Tak więc na przykład ekonomia musi poprzez zastosowanie nowych technologii i wydajnych procesów produkcyjnych znaleźć odpowiedzi na pytania globalizacji i wzrastającej międzynarodowej konkurencji, które pogodzą sferę socjalną i ekologiczną. W obszarze ekologii obowiązuje zasada, by tak zredukować substancje szkodliwe i zużycie zapasów, że ani nie zostanie wystawiona na próbę ekonomiczna konkurencyjność w handlu, ani nie powstaną konflikty społeczne na przykład poprzez wzrost bezrobocia. Wreszcie podstawowym problemem sfery socjalnej jest takie przeobrażenie potrzeby sprawiedliwości, by ekologiczne obciążenia malały także w obliczu wzrastającej liczby ludności i urbanizacji przy zachowaniu stabilizacji gospodarczej. Zasada zintegrowanej polityki zrównoważonego rozwoju różni się tym więc wyraźnie od „zachowawczej polityki ochrony przyrody” wcześniejszych lat. Modernizacja I Partycypacja: Aktywny udział w decyzjach, zmiany Modernizacja II Interdyscyplinarność: Od przedmiotu do zakresu działania Modernizacja III Podkreślenie wagi sfery socjalnej: Etos sprawiedliwości Modernizacja IV Zmiany ekonomiczne: Etos wydajności, Stałość i Stabilność Modernizacja V Obowiązujące trendy: style życia, indywidualizacja

Global Abholzung der Regenwälder Überfischung der Meere Industrielle Landwirtschaft Klimawandel Lokal Zerschneidung von Lebensräumen, Flächenversiegelung Intensivierung u. Nutzungsänderung in der Land- u. Forstwirtschaft Wasserbauliche Maßnahmen Invasive gebietsfremde Arten Przyroda jest nie tylko piękna: Monokultura i uprzemysłowione rolnictwo zabierają ludziom przestrzeń do życia

1. Wiedza powinna być przekazywana poprzez kontekst Podstawa: Edukacja o środowisku naturalnym = pozytywne zmysłowe doświadczenie w przyrodzie Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju pobudza do działania społecznego, ekologicznego i ekonomicznego 2. Uczniowie powinni przejmować odpowiedzialność za społeczne otoczenie 3. Uczniowie powinni umieć dokonać zmiany perspektywy 1. Wiedza powinna być przekazywana poprzez kontekst

Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju umożliwia jednostce.. … branie aktywnego udziału w analizie i ocenie procesów niekierujących się zasadą zrównoważonego rozwoju, … wprowadzanie procesów rozwojowych opartych na zasadach zrównoważonego rozwoju wspólnie z innymi zarówno na poziomie lokalnym jak i globalnym, … kierowanie się we własnym życiu kryteriami zrównoważonego rozwoju. Feedback: info@transfer-21.de

Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju... … to nie szkolny przedmiot, lecz obszar działania, na który składa się wiedza z poszczególnych przedmiotów, … nie może zastąpić przedmiotów, lecz w różnej formie nawiązuje do pozyskanej już wiedzy. Feedback: info@transfer-21.de

Cząstkowe umiejętności kompetencji twórczej Klasyczne pojęcie umiejętności Kategorie umiejętności wg OECD (2005) Cząstkowe umiejętności kompetencji twórczej Umiejętność w zakresie wiedzy i metody Interaktywne używanie mediów i narzędzi T.1 Rozwój wiedzy i otwarcie na świat przy włączeniu nowych perspektyw Feedback: info@transfer-21.de

T.2 Myśleć i działać perspektywicznie Cząstkowe umiejętności kompetencji twórczej T.2 Myśleć i działać perspektywicznie Feedback: info@transfer-21.de

Cząstkowe umiejętności kompetencji twórczej E.3 Umieć okazać empatię oraz solidarność dla upośledzonych i prześladowanych Feedback: info@transfer-21.de

T.3 Pozyskiwać i działać w oparciu o wiadomości interdyscyplinarne Cząstkowe umiejętności kompetencji twórczej T.3 Pozyskiwać i działać w oparciu o wiadomości interdyscyplinarne Feedback: info@transfer-21.de

E.1 Umieć przemyśleć poglądy własne oraz innych Cząstkowe umiejętności kompetencji twórczej E.1 Umieć przemyśleć poglądy własne oraz innych Feedback: info@transfer-21.de

G.1 Umieć planować i działać wspólnie Cząstkowe umiejętności kompetencji twórczej G.1 Umieć planować i działać wspólnie Feedback: info@transfer-21.de

Metody i pomysły projektów: Jak kompetencję twórczą można przełożyć metodycznie w praktyce edukacyjnej? Praca interdyscyplinarna – np. energia, przyroda i technika i konsumpcja Wiedza przedmiotowa np. z biologii, geografii i fizyki Nowe pytania: Skąd się bierze nasze jedzenie? Skąd się bierze nasza energia? Skąd się biorą nasze surowce? Nowe działanie: Co możemy zmienić? Kogo możemy zmotywować?

Planować i działać – wspólnie i dla dobra ogółu Metody i pomysły projektów: Jak kompetencję twórczą można przełożyć metodycznie w praktyce edukacyjnej? . Planować i działać – wspólnie i dla dobra ogółu Projekty w całej szkole: Wprowadzenie Dnia Klimatu Mierzenie i oszczędzanie energii Ogród szkolny i zielone otoczenie szkoły Zazielenić podwórko szkolne Zaplanować ścieżki rowerowe Sprawować opiekę nad wybranym drzewem Wystawić sztuki teatralne o żywności i klimacie Wymiana książek Wystawy o wizjach przyszłości Opracować gry dydaktyczne i komputerowe, quizy – bawić się z dziećmi , Ausstellungen zum Klimasparen 18.10.13 hilla metzner gdansk

Jak kompetencję twórczą można przełożyć metodycznie w praktyce edukacyjnej? Być zmotywowanym i umieć motywować Zorganizować giełdę staroci z młodszymi i starszymi ludźmi oraz pokaz mody używanej odzieży, sprzedaż rzeczy wykonanych samodzielnie, wykonanie książek kucharskich Refleksja na temat stylu życia i poglądów Praca biograficzna: Jak żyli moi dziadkowie?, Porównanie i analiza reklamy oraz własnego odcisku stopy CO2, Rozwijanie kontaktów międzykulturowych, Wizyta w supermarkecie, co potrzebujemy naprawdę, co ludzie potrzebowali we wcześniejszych czasach, co potrzebują dzisiaj? 18.10.13 hilla metzner gdansk

Zrównoważony rozwój w szkole Partycypacja i kultura oparta na wzajemnym szacunku dla wszystkich uczestników Zarządzanie i ewaluacja w sferze społecznej i ekologicznej Poszukać partnerów do realizacji zrównoważonego rozwoju Samodzielne doświadczenie działania dla studentów Doświadczenie bezpośredniego kontaktu z przyrodą Uwidocznić różnorodność kultur Wyżywienie – produkty regionalne pozyskiwane w uczciwym handlu, zdrowe i wykonywane samodzielnie Pokazać praktycznie zużycie energii

Nowa kultura uczenia się i nauczania 1 Zmiana roli nauczyciela Moderowanie zamiast pouczania Praca w zespole Indywidualne wspieranie i doradztwo Oddanie kompetencji kierujących uczniom Opracowywanie treści przedmiotowych w strukturze wzajemnych powiązań Oddanie uczniowi kompetencji oceniania

Nowa kultura uczenia się i nauczania 2 Zmiana roli ucznia Wzmocnienie własnej odpowiedzialności Praca w grupie Indywidualne tempo uczenia się Rozwój kompetencji kierujących Przejęcie działań pośredniczących / przekazujących Rozwój kompetencji oceniających: Portfolio, dziennik uczenia się, kontrakt itd.

Las tropikalny i kakao – edukacja globalna

Pytania uczniów o uczciwy handel Co my możemy zrobić?

„Uczniowie gimnazjum im „Uczniowie gimnazjum im. Winkelrieda penetrują przy użyciu GPSu swoją dzielnicę w poszukiwaniu technologii przyszłości Ein Projekt der Bildung für nachhaltige Entwicklung und zur Integration und Qualifikation von SchülerInnen mit Migrationshintergrund 18.10.13 hilla metzner gdansk

Analiza przejść i przejazdów w szkole Budowa stojaków na rowery Akcje dla rodziców i uczniów 18.10.13 hilla metzner gdansk

Projekt przedmiotowy: Katanga na Łużycach – rabunkowe niszczenie krajobrazu – w Niemczech 11. klasa gimnazjum Język niemiecki Analiza różnych rodzajów tekstów WOS Historia i problemy regionu, migracje, bezrobocie itd. Biologia Gleba, wegetacja Podstawy przedsiębiorczości Wskaźniki gospodarcze, rozwój regionu Chemia Analiza wody Fizyka Rodzaje produkcji prądu oraz zakres ich działania Informatyka Zastosowanie programów Excel i Word Język angielski Porównanie Consett/Walia - Łużyce Matematyka Równanie wektorowe; zastosowanie fizykalne Die Übersicht zeigt, welche Fächer sich mit welchen Inhalte am Projekt beteiligt haben.  

Projekt w szkole podstawowej: Opracowujemy makietę miasta przyszłości 18.10.13 hilla metzner gdansk

Gimnazjum im. Bettiny-von-Arnim – objawy zmian globalnych – strefa Sahelu 18.10.13 hilla metzner gdansk

Syndrom Katangi, wydobycie węgla brunatnego w Niemczech / Brandenburgia 18.10.13 hilla metzner gdansk

Energetyczna inspekcja w gimnazjum im. Fichtenberga Dzień Klimatu: Energetyczna inspekcja w gimnazjum im. Fichtenberga 18.10.13 hilla metzner gdansk

Gra dotycząca ochrony klimatu klasa 9 dla klasy 7 John-Lennon - Gymnasium

„Od kartki do kartki” – analiza papieru

„Od kartki do kartki” Od drzewa do papieru – projekt artystyczny szkoły średniej w Berlinie Neukölln

Temat pracy kontrolnej „Zmiany klimatu“: polecenie Zadanie 1: Wykonajcie w swojej grupie scenariusz przyszłości na rok 2050 odnoszący się do zmian klimatycznych, polityki klimatycznej oraz ochrony klimatu. Feedback: info@transfer-21.de

Firma uczniowska: Warsztat rowerowy 18.10.13 hilla metzner gdansk

Firma uczniowska: Artykuły biurowe wykonane oczywiście z makulatury 18.10.13 hilla metzner gdansk

Wychowanie do mobilności w szkole podstawowej – rowerem lub na piechotę do szkoły 18.10.13 hilla metzner gdansk

Uroczystość w ogrodzie - tropikalny czarnoziem: Podstawowym materiałem tropikalnego czarnoziemu jest biologicznie czysty węgiel drzewny. Do tego dochodzą zielone odpady ogrodowe i kompost. To składniki odżywcze, które czynią ten czarnoziem tak wartościowym. 18.10.13 hilla metzner gdansk

Przedstawienie teatralne: Dzieci czynią czary w lesie tropikalnym 18.10.13 hilla metzner gdansk