Heurystyki Wersja studencka
Heurystyki Opisane i nazwane w latach 70. XX wieku Daniel Kahneman Amos Tversky
Heurystyki wydawania sądów Proste i efektywne strategie wnioskowania odzwierciedlające wiedzę płynącą z codziennych doświadczeń Umysłowe „drogi na skróty” Wymagają bardzo niewiele myślenia – tylko wyboru reguły
Heurystyka zaktowiczenia i dostosowania ang. anchoring and adjustment heuristic Uproszczona metoda wnioskowania polegająca na oparciu się na jakiejś informacji (zakotwiczenie) i wykorzystaniu jej w celu odpowiedzi na pytanie (dostosowanie) Kierujemy się sugestiami, nawet jeśli nie mają one nic wspólnego z rzeczywistością
Heurystyka dostępności psychicznej ang. availability heuristic Podstawą oceny prawdopodobieństwa jakiegoś zdarzenia jest jego dostępność w pamięci Może być skuteczna i często sprawdza się całkiem dobrze Czasem prowadzi jednak do poważnego zniekształcania ocen – gdy zdarzenia są dostępne w pamięci tylko dlatego, że były dla danej osoby wysoce emocjonalne
Heurystyka reprezentatywności ang. representativeness heuristic Szacowanie prawdopodobieństwa zdarzenia poprzez ocenę reprezentatywności danego obiektu, czyli stwierdzenie w jakim stopniu pasuje do danej kategorii Podstawą oceny jest podobieństwo do typowego przypadku
Heurystyka reprezentatywności Błąd koniunkcji - ocena koniunkcji zdarzeń jako bardziej prawdopodobnej niż pojedynczych zdarzeń należących do tej koniunkcji Prawdopodobieństwo koniunkcji zdarzeń musi być mniejsze niż prawdopodobieństwo pojedynczego zdarzenia Opcja z koniunkcją wydaje się bardziej „reprezentatywna”
Poniższa ankieta jest anonimowa i zajmuje mniej niż 5 min. Ankieta nr 1 Poniższa ankieta jest anonimowa i zajmuje mniej niż 5 min. Mężczyzna Kobieta 1. Czy sądzisz że studentów UEP studiów stacjonarnych I stopnia jest: więcej niż 5 tysięcy mniej niż 5 tysięcy Proszę podać dokładną liczbę………………………. 2. Jak sądzisz, ile średnio wydaje się pieniędzy w ciągu roku akademickiego na stypendia socjalne? więcej niż 1 mln mniej niż 1 mln 3. Proszę oszacować w ciągu 5 sekund wynik następującego działania: 1x2x3x4x5x6x7x8=……………………………………… 4. Ewa ma 23 lata, jest inteligentna i otwarta na wyzwania. Studiuje i poświęca dużo czasu problemowi dyskryminacji i sprawiedliwości społecznej. Uczestniczy także w akcjach przeciwko znęcaniu się nad zwierzętami. Co jest bardziej prawdopodobne? Ewa studiuje ekonomię. Ewa studiuje ekonomię i działa w ruchu feministycznym. 5. Jak myślisz, jaka jest zdawalność egzaminu z przedmiotu Mikroekonomia za pierwszym podejściem? Proszę podać w procentach……………………… Za którym razem zdałeś/aś egzamin z Mikroekonomii?................................................. Dziękujemy za poświęcony czas
Poniższa ankieta jest anonimowa i zajmuje mniej niż 5 min. Ankieta nr 2 Poniższa ankieta jest anonimowa i zajmuje mniej niż 5 min. Mężczyzna Kobieta 1. Czy sądzisz że studentów UEP studiów stacjonarnych I stopnia jest: więcej niż 10 tysięcy mniej niż 10 tysięcy Proszę podać dokładną liczbę………………………. 2. Jak sądzisz, ile średnio wydaje się pieniędzy w ciągu roku akademickiego na stypendia socjalne? więcej niż 3 mln mniej niż 3 mln 3. Proszę oszacować w ciągu 5 sekund wynik następującego działania: 8x7x6x5x4x3x2x1=……………………………………… 4. Ewa ma 23 lata, jest inteligentna i otwarta na wyzwania. Studiuje i poświęca dużo czasu problemowi dyskryminacji i sprawiedliwości społecznej. Uczestniczy także w akcjach przeciwko znęcaniu się nad zwierzętami. Co jest bardziej prawdopodobne? Ewa studiuje ekonomię. Ewa studiuje ekonomię i działa w ruchu feministycznym. 5. Jak myślisz, jaka jest zdawalność egzaminu z przedmiotu Mikroekonomia za pierwszym podejściem? Proszę podać w procentach……………………… Za którym razem zdałeś/aś egzamin z Mikroekonomii?................................................. Dziękujemy za poświęcony czas
Analiza wyników Grupa docelowa Łączna liczba osób ankietowanych: 109 Studenci Uniwersytetu Ekonomicznego Łączna liczba osób ankietowanych: 109 mężczyźni: 45 kobiety: 64 Okres badania 26-30.03.2012 rok
Analiza ankiet 1. Czy sądzisz że studentów UEP studiów stacjonarnych I stopnia jest: nr 1 nr 2 więcej niż 5 tysięcy mniej niż 5 tysięcy Proszę podać dokładną liczbę………………………. więcej niż 10 tysięcy mniej niż 10 tysięcy Proszę podać dokładną liczbę………………………. Pyt. 1 Mężczyźni % Kobiety Razem więcej niż 5 tys 11 55% 21 64% 32 60% mniej niż 5 tys 9 45% 12 36% 40% szacowanie: 5489,5 5750 5521,5 Pyt. 1 Mężczyźni % Kobiety Razem więcej niż 10 tys 15 60% 10 32% 25 45% mniej niż 10 tys 40% 21 68% 31 55% szacowanie: 9 500 9 000
nr 1 nr 2 więcej niż 1 mln mniej niż 1 mln 2. Jak sądzisz, ile średnio wydaje się pieniędzy w ciągu roku akademickiego na stypendia socjalne? nr 1 nr 2 więcej niż 3 mln mniej niż 3 mln Proszę podać dokładną liczbę………………………. więcej niż 1 mln mniej niż 1 mln Proszę podać dokładną liczbę………………………. Pyt. 2 Mężczyźni % Kobiety Razem więcej niż 1 mln 9 45% 17 52% 26 49% mniej niż 1mln 11 55% 16 48% 27 51% szacowanie: 1126750 1 200 000 1200000 Pyt. 2 Mężczyźni % Kobiety Razem więcej niż 1 mln 6 24% 13 42% 19 34% mniej niż 1mln 76% 18 58% 37 66% szacowanie: 2000000 2500000 2350000
3. Proszę oszacować w ciągu 5 sekund wynik następującego działania: nr 1 nr 2 8x7x6x5x4x3x2x1=… 1x2x3x4x5x6x7x8=… Pyt. 3 Mężczyźni Kobiety Razem szacowanie: 4 500 4 000 Pyt. 3 Mężczyźni Kobiety Razem szacowanie: 20 000 25 000
Ewa studiuje ekonomię i działa w ruchu feministycznym 4. Ewa ma 23 lata, jest inteligentna i otwarta na wyzwania. Studiuje i poświęca dużo czasu problemowi dyskryminacji i sprawiedliwości społecznej. Uczestniczy także w akcjach przeciwko znęcaniu się nad zwierzętami. Co jest bardziej prawdopodobne? Ewa studiuje ekonomię. Ewa studiuje ekonomię i działa w ruchu feministycznym. Pyt. 4 Mężczyźni % Kobiety Razem Ewa studiuje ekonomię 23 51% 29 47% 52 49% Ewa studiuje ekonomię i działa w ruchu feministycznym 22 33 53% 55
5. Jak myślisz, jaka jest zdawalność egzaminu z przedmiotu Mikroekonomia za pierwszym podejściem? Proszę podać w procentach……………………… Za którym razem zdałeś/aś egzamin z Mikroekonomii?..................... I podejście II podejście III podejście średnia 60,63% 51,71% 32,50% mediana 60% 50% 30%
Bibliografia Aronson, E., 2000, Człowiek - istota społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Myers, D.G., 2003, Psychologia społeczna, Zysk i S-ka, Poznań. Tyszka, T., 2000, Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji, GWP, Gdańsk.
Dziękujemy za uwagę! Agata Andrzejak Anna Chwałczyńska Joanna Rosolska Joanna Stanisławska Izabela Szałek Dorota Tujakowska Dominika Wieczorek Marta Zamiara