eVoting w technologii blockchain Pilot rozwiązania głosowania na WZ spotkanie 10 stycznia 2018 2019-11-25

„You can't learn in school what the world is going to do next year.” eVoting w technologii blockchain Motto projektu… „You can't learn in school what the world is going to do next year.” Henry Ford 2019-11-25

Projekt nie dotyczy … eVoting w technologii blockchain Bitcoin Bitcoin, podobnie jak inne kryptowaluty, to tylko jedno z wielu możliwych zastosowań technologii blockchain. Jednym z nich jest projekt eVoting, który pokazuje jak wykorzystać potencjał nowej technologii. Kryptowaluty i kurs Bitcoina Z uwagi na brak transferu wartości, kwestie związane z obrotem walutami wirtualnymi nie mają zastosowania. Aktualny kurs Bitcoina oraz przeciążenia sieci związane z nagłymi zmianami tego kursu nie mają żadnego wpływu na opracowywane rozwiązanie. Usługi płatnicze & PSD2 Projekt nie adresuje obecnie żadnych zagadnień związanych ze świadczeniem usług płatniczych. Dyrektywa PSD2 nie ma zastosowania do pilotażowego przypadku użycia. Dane osobowe & GDPR  Obecnie nie jest jasnym jak należy implementować prawo do bycia zapomnianym w blockchain. Projekt na obecnym etapie nie zakłada przetwarzania danych osobowych w blockchain. Projekt nie ingeruje również w obecne reguły sporządzania wykazu uprawnionych do głosowania.  2019-11-25

eVoting w technologii blockchain Czym jest blockchain? „I see no advantage in these new clocks. They run no faster than the ones made 100 years ago.” Henry Ford 2019-11-25

Problemy… Trudności z uzgodnieniem „wersji prawdy” eVoting w technologii blockchain Problemy… Trudności z uzgodnieniem „wersji prawdy” Pojedynczy punkt awarii 2019-11-25

Problemy i ich rozwiązanie - blockchain eVoting w technologii blockchain Problemy i ich rozwiązanie - blockchain 2019-11-25

Idea i budowa blockchain eVoting w technologii blockchain Idea i budowa blockchain Czas Czas Czas Czas Blok X • Dane bloku X • Podpis (hash) bloku X-1 Blok X+1 • Dane bloku X+1 • Podpis (hash) bloku X Blok X+2 • Dane bloku X+2 • Podpis (hash) bloku X+1 Blok X+3 • Dane bloku X+3 • Podpis (hash) bloku X+2 Hash bloku X Hash bloku X+1 Hash bloku X+2 Hash bloku X+3 2019-11-25

„Whether you think you can, or you think you can’t - you're right.” eVoting w technologii blockchain Realizacja projektu „Whether you think you can, or you think you can’t - you're right.” Henry Ford 2019-11-25

Strategiczne podejście do DLT eVoting w technologii blockchain Strategiczne podejście do DLT Cel 4: Zwiększenie efektywności działania KDPW wobec wyzwań rynkowych i technologicznych, przy zachowaniu infrastrukturalnego charakteru instytucji K.23 Analiza możliwości wykorzystania przez KDPW nowych rozwiązań technologicznych (technologia „distributed ledger”) 2019-11-25

Harmonogram działań badawczo-rozwojowych eVoting w technologii blockchain Harmonogram działań badawczo-rozwojowych Konsultacje w zakresie wykorzystania technologii w biznesie Współpraca z środowiskiem technologicznym i biznesowym, uczestnictwo w konferencjach i warsztatach z obszaru technologii Rozpoczęcie dyskusji związanej z poszukiwaniem obszarów zastosowania technologii Analiza kierunku blockchain publiczny vs. prywatny Wybór sposobu realizacji pilotażu wraz z partnerem do realizacji przedsięwzięcia Rozpoczęcie dyskusji dotyczącej budowy ekosystemu dla rozwiązania pilotażowego (koncepcja sandboxingu) oraz modelu infrastruktury Ostateczne wypracowanie rozwiązania realizowanego w ramach pilotażu Ostateczne ustalenie modelu infrastruktury Implementacja rozwiązania we współpracy z wybranym partnerem Uruchomienie oraz eksploatacja pilotażowego rozwiązania Zbieranie doświadczeń, uwag i wniosków związanych z funkcjonowaniem pilotażowego rozwiązania. Opracowanie raportu końcowego Analiza Poszukiwanie Implementacja Wnioski Q1 2017 Q1-Q2 2017 Q3 2017 Q4 2017 2019-11-25

Harmonogram działań badawczo-rozwojowych eVoting w technologii blockchain Harmonogram działań badawczo-rozwojowych Konsultacje w zakresie wykorzystania technologii w biznesie Współpraca z środowiskiem technologicznym i biznesowym, uczestnictwo w konferencjach i warsztatach z obszaru technologii Rozpoczęcie dyskusji związanej z poszukiwaniem obszarów zastosowania technologii Analiza kierunku blockchain publiczny vs. prywatny Wybór sposobu realizacji pilotażu wraz z partnerem do realizacji przedsięwzięcia Rozpoczęcie dyskusji dotyczącej budowy ekosystemu dla rozwiązania pilotażowego (koncepcja sandboxingu) oraz modelu infrastruktury Wybór partnera (dostawcy technologii) do realizacji pilota Wspólne wypracowanie zakresu pilotażu oraz sposobu fizycznej realizacji prototypu Uzgodnienie zapisów umownych oraz szczegółów wzajemnej współpracy Ostateczne wypracowanie rozwiązania realizowanego w ramach pilotażu Ostateczne ustalenie modelu infrastruktury Implementacja rozwiązania we współpracy z wybranym partnerem Uruchomienie oraz eksploatacja pilotażowego rozwiązania Zbieranie doświadczeń, uwag i wniosków związanych z funkcjonowaniem pilotażowego rozwiązania. Opracowanie raportu końcowego Analiza Poszukiwanie Organizacja Implementacja Wnioski Q1 2017 Q1-Q2 2017 Q3 2017 Q4 2017 Q1-Q2 2018 2019-11-25

eVoting – realizacja pilota eVoting w technologii blockchain eVoting – realizacja pilota „Vision without execution is just hallucination.” Henry Ford 2019-11-25

eVoting – uproszczenia przyjęte na potrzeby pilota eVoting w technologii blockchain eVoting – uproszczenia przyjęte na potrzeby pilota Wyłączenia funkcjonalne W ramach pilota zrealizowane zostały ograniczone funkcje związane z przeprowadzeniem głosowania na WZ. Na potrzeby pilota nie były analizowane procesy wykonywania praw z p.w. zarejestrowanych na rachunkach zbiorczych. Wyłączone zostały wszelkie kwestie związane z udzielaniem pełnomocnictw, jak również możliwością substytucji udzielonych pełnomocnictw, tj. dalszego ustanawiania pełnomocników w łańcuchu.  Głosowanie z zaświadczenia realizowane będzie jednolicie w zakresie wszystkich głosów – brak implementacji split-voting. W ramach pilota nie uwzględniono przypadku głosowania tajnego. W ramach pilota nie została przewidziana obsługa procesu przekazywania list z danymi osobowymi uprawnionych do głosowania. W ramach pilota nie prowadzi się weryfikacji list uprawnionych pochodzących od danego PRPW celem weryfikacji z zapisami na kontach ewidencyjnych. W ramach projektu pilotażowego nie została rozstrzygnięta kwestia dystrybucji formularzy do głosowania uchwał w formie „PDF”.  Brak kontroli zgodności z Ksh terminów rejestracji poszczególnych czynności związanych z obsługą WZ. Wyłączenia infrastrukturalne Pilotażowa implementacja nie adresuje kwestii uwierzytelniania oraz dostępu inwestora do sieci. W ramach pilota kwestie integracji z systemami poszczególnych podmiotów zastąpione zostaną przez interfejsy plikowe. 2019-11-25

eVoting - Uczestnicy systemu eVoting w technologii blockchain eVoting - Uczestnicy systemu Emitent Emitent akcji będący uczestnikiem KDPW. Rejestruje akcje w depozycie papierów wartościowych - w efekcie czego realizacja zobowiązań Emitenta wobec uprawnionych z tych akcji następuje za pośrednictwem KDPW. KDPW Centralny depozyt papierów wartościowych - instytucja wykonująca zadania w zakresie rejestracji papierów wartościowych, prowadzenia ich ewidencji oraz rozrachunku. W ramach obsługi emitentów akcji odpowiedzialny w szczególności za sporządzenie wykazu akcjonariuszy uczestniczących w walnym zgromadzeniu  Prowadzący rachunek papierów wartościowych (PRPW) Podmioty będące uczestnikami KDPW prowadzące rachunki papierów wartościowych dla inwestorów. Instytucje mające bezpośredni kontakt z inwestorem, dysponujące zdefiniowanymi kanałami komunikacyjnymi oraz mechanizmami uwierzytelniania Inwestor Osoba uprawniona z papierów wartościowych. Prawa z papierów wartościowych zarejestrowanych w KDPW przysługują osobie będącej posiadaczem rachunku papierów wartościowych, na którym te papiery są zapisane. 2019-11-25

eVoting - Uczestnicy systemu eVoting w technologii blockchain eVoting - Uczestnicy systemu Emitent Emitent akcji będący uczestnikiem KDPW. Rejestruje akcje w depozycie papierów wartościowych - w efekcie czego realizacja zobowiązań Emitenta wobec uprawnionych z tych akcji następuje za pośrednictwem KDPW. KDPW Centralny depozyt papierów wartościowych - instytucja wykonująca zadania w zakresie rejestracji papierów wartościowych, prowadzenia ich ewidencji oraz rozrachunku. W ramach obsługi emitentów akcji odpowiedzialny w szczególności za sporządzenie wykazu akcjonariuszy uczestniczących w walnym zgromadzeniu  Prowadzący rachunek papierów wartościowych (PRPW) Podmioty będące uczestnikami KDPW prowadzące rachunki papierów wartościowych dla inwestorów. Instytucje mające bezpośredni kontakt z inwestorem, dysponujące zdefiniowanymi kanałami komunikacyjnymi oraz mechanizmami uwierzytelniania Inwestor Osoba uprawniona z papierów wartościowych. Prawa z papierów wartościowych zarejestrowanych w KDPW przysługują osobie będącej posiadaczem rachunku papierów wartościowych, na którym te papiery są zapisane. 2019-11-25

eVoting – rola Emitent Przygotowanie WZ eVoting w technologii blockchain eVoting – rola Emitent Przygotowanie WZ Rejestracja i zatwierdzenie informacji o zwołaniu WZ, wraz kompletem uchwał. Rejestracja zmiany w zwołanym WZ - tylko wprowadzanie nowych uchwał. Anulowanie wcześniej zarejestrowanego WZ. Przeglądanie informacji o zwołanych przez siebie WZ. Obsługa WZ Przeglądanie listy uprawnionych do głosowania na zwołanym przez siebie WZ. Określenie momentu zakończenia głosowania nad poszczególnymi uchwałami. Przeglądanie łącznych wyników głosowania nad poszczególnymi uchwałami. Zamknięcie głosowania dla wszystkich uchwał WZ (zakończenie obsługi procesu). 2019-11-25

eVoting – rola Inwestor eVoting w technologii blockchain eVoting – rola Inwestor Obsługa WZ Przeglądanie informacji o zwołanych WZ, także przed przypisaniem uprawnień do inwestora. Przeglądanie informacji o nadanych uprawnieniach do WZ oraz uchwał danego WZ. Rejestracja głosowania nad poszczególnymi uchwałami. Możliwość zmiany oddanych głosów do momentu zakończenia głosowania nad daną uchwałą. Przeglądanie wyników głosowania oraz swoich głosów nad poszczególnymi uchwałami. 2019-11-25

eVoting – rola Prowadzący Rachunki Papierów Wartościowych (PRPW) eVoting w technologii blockchain eVoting – rola Prowadzący Rachunki Papierów Wartościowych (PRPW) Obsługa WZ Przeglądanie informacji o zwołanych WZ każdego Emitenta. Wprowadzenie listy uczestników z uprawnieniami do WZ. Przeglądanie listy wydanych przez siebie zaświadczeń. Obsługa infrastruktury Uwierzytelnianie i zapewnienie dostępu inwestorów (klientów danego PRPW) do sieci i systemu głosowania. Zatwierdzanie poszczególnych zapisów w rejestrze zgodnie z ustaloną polityką konsensusu. 2019-11-25

eVoting – rola KDPW Obsługa WZ eVoting w technologii blockchain eVoting – rola KDPW Obsługa WZ Przeglądanie informacji o zwołaniu WZ przez Emitenta. Przeglądanie listy wydanych zaświadczeń uprawniających do poszczególnych WZ. Przeglądanie wyników głosowania z określeniem ilości głosów inwestorów oddanych w systemie. Obsługa infrastruktury Uwierzytelnianie i zapewnienie dostępu emitentów do sieci i systemu głosowania. Zatwierdzanie poszczególnych zapisów w rejestrze zgodnie z ustaloną polityką konsensusu. 2019-11-25

eVoting – korzyści dla Uczestników systemu eVoting w technologii blockchain eVoting – korzyści dla Uczestników systemu Emitent Emitent akcji będący uczestnikiem KDPW. Rejestruje akcje w depozycie papierów wartościowych - w efekcie czego realizacja zobowiązań Emitenta wobec uprawnionych z tych akcji następuje za pośrednictwem KDPW. KDPW Centralny depozyt papierów wartościowych - instytucja wykonująca zadania w zakresie rejestracji papierów wartościowych, prowadzenia ich ewidencji oraz rozrachunku. W ramach obsługi emitentów akcji odpowiedzialny w szczególności za sporządzenie wykazu akcjonariuszy uczestniczących w walnym zgromadzeniu  Prowadzący rachunek papierów wartościowych (PRPW) Podmioty będące uczestnikami KDPW prowadzące rachunki papierów wartościowych dla inwestorów. Instytucje mające bezpośredni kontakt z inwestorem, dysponujące zdefiniowanymi kanałami komunikacyjnymi oraz mechanizmami uwierzytelniania Inwestor Osoba uprawniona z papierów wartościowych. Prawa z papierów wartościowych zarejestrowanych w KDPW przysługują osobie będącej posiadaczem rachunku papierów wartościowych, na którym te papiery są zapisane. 2019-11-25

eVoting – Emitent Korzyści eVoting w technologii blockchain eVoting – Emitent Korzyści Szerszy dostęp do akcjonariuszy (w tym mniejszościowych) i istotne zwiększenie ich zaangażowania. Zwiększenie atrakcyjności spółki dla akcjonariuszy, w szczególności akcjonariuszy zagranicznych. Pewność co do bezpieczeństwa i integralności w zakresie przebiegu WZ przy niskich kosztach. Większa efektywność przebiegu walnego. Udoskonalenie dystrybucji i obiegu dokumentów na WZ przy jednoczesnym zapewnieniu ich integralności. Umożliwienie korzystania z zaawansowanych rozwiązań informatycznych także przez małych emitentów. 2019-11-25

eVoting – Inwestor Korzyści eVoting w technologii blockchain eVoting – Inwestor Korzyści Wygodna i atrakcyjna możliwość udziału w WZ przy niskim koszcie. Pełen dostęp do aktualnej dokumentacji WZ on-line bez konieczności powielania oraz z zachowaniem gwarancji integralności danych. Możliwość zdalnego oddania głosu, a także jego zmiany – przy zachowaniu gwarancji jego „doręczenia” do Emitenta. Możliwość obserwacji przebiegu WZ on-line. Możliwość zarejestrowania się na WZ bez konieczności fizycznego udawania się do PRPW. Możliwość wzięcia bezpośredniego udziału na WZ bez pośredników niezależnie od lokalizacji. 2019-11-25

eVoting – Prowadzący Rachunki Papierów Wartościowych (PRPW) eVoting w technologii blockchain eVoting – Prowadzący Rachunki Papierów Wartościowych (PRPW) Korzyści Możliwość świadczenia nowej usługi dla szerokiego grona inwestorów – potencjalne nowe przychody. Zwiększenie atrakcyjności rachunków prowadzonych przez PRPW dla klientów w wyniku zaoferowania kolejnych, nowoczesnych usług. Aktywizacja dotychczasowych klientów związana z chęcią wzięcia udziału w WZ - potencjalnie wyższe przychody związane z wystawianiem zaświadczeń do udziału w WZ. Zmniejszenie kosztów obsługi klienta poprzez zmniejszenie biurokracji. Gwarancja integralności i bezpieczeństwa danych. 2019-11-25

eVoting – KDPW Korzyści eVoting w technologii blockchain eVoting – KDPW Korzyści Wykorzystanie najnowszej technologii, mogącej mieć szeroki wpływ także na inne procesy biznesowe. Możliwość świadczenia nowej usługi dla szerokiego grona interesariuszy: emitentów, inwestorów oraz PRPW. Zwiększenie atrakcyjności KDPW dla Emitentów jako podmiotu gwarantującego wsparcie istotnych procesów Spółki. Możliwość wykorzystania platformy HLF i utworzonej sieci blockchain dla nowych usług. Posiadanie produktu „eksportowego”. 2019-11-25

eVoting – punkt widzenia Nadzorcy eVoting w technologii blockchain eVoting – punkt widzenia Nadzorcy Korzyści Zagwarantowanie bezpieczeństwa procesu oraz integralność danych. Zagwarantowanie respektowania praw akcjonariuszy mniejszościowych. Możliwość monitorowania przebiegu procesu WZ. Minimalizacja ryzyka potencjalnych nadużyć. Zmniejszenie liczby sporów. 2019-11-25

eVoting – korzyści wynikające z wykorzystania technologii blockchain eVoting w technologii blockchain eVoting – korzyści wynikające z wykorzystania technologii blockchain Bezpieczeństwo Dostęp do sieci jedynie dla instytucji uwiarygodnionych, na podstawie certyfikatów wydanych podmiotowi i odwzorowanych w samym blockchain. Eliminacja pojedynczego punktu podatności na ataki z zewnątrz – kompromitacja pojedynczego węzła nie powoduje zatrzymania pracy sieci i nie umożliwia modyfikacji danych. Zmiany w rejestrze (zapisanie informacji o WZ, nadanie uprawnień, oddanie głosu) mogą być wykonywane tylko za pomocą smart kontraktu, który także jest uwiarygadniany w blockchain. Niezaprzeczalność (integralność) Wszystkie zapisy operacji w blockchain są podpisywane cyfrowo z uwzględnieniem sygnatur poprzednich bloków, przez co integralność jest zapewniana poprzez wielokrotne podpisanie danej informacji. Informacje o danej operacji zapisane są w wielu kopiach rejestru, co zapewnia łatwe wychwycenie prób nieautoryzowanych zmian. Poufność Do odpowiednich informacji mają dostęp jedynie podmioty pełniące odpowiednią rolę w sieci. 2019-11-25

eVoting – korzyści wynikające z wykorzystania technologii blockchain eVoting w technologii blockchain eVoting – korzyści wynikające z wykorzystania technologii blockchain Wygoda Dostęp do sieci może być zapewniony przez dowolny z węzłów, co pozwala na budowę różnorodnych interfejsów dostępowych tworzonych w ramach już istniejących rozwiązań oferowanych klientom z możliwością odpowiedniego brandingu. Możliwość korzystania z różnych rozwiązań dostępowych. Koszty Z uwagi na wbudowane w technologię elementy zapewniające bezpieczeństwo budowa rozwiązania i utrzymanie odpowiedniej infrastruktury poszczególnych węzłów może zapewnić wysoki poziom ochrony przy relatywnie niższych nakładach finansowych względem rozwiązań centralnych. Stworzona sieć blockchain może być wykorzystana do więcej niż jednego rozwiązania, przez co początkowe nakłady związane z budową rozwiązania mogą być podzielone na większą liczbę linii biznesowych. 2019-11-25

eVoting – zaangażowanie uczestników sieci eVoting w technologii blockchain eVoting – zaangażowanie uczestników sieci W przypadku aktywnego uczestnictwa w sieci konieczne jest przygotowanie odpowiedniej infrastruktury pozwalającej na uruchomienie własnego węzła będącego elementem sieci. W zależności od rodzaju zaangażowania, dany węzeł sieci może aktywnie uczestniczyć w budowaniu konsensusu lub być jedynie pasywnym posiadaczem kopii rejestru. W przypadku węzłów wykorzystywanych do uzgodnienia konsensusu, instytucja odpowiedzialna za węzeł bierze także aktywny udział  w akceptacji ewentualnych zmian w kodzie smart kontraktu, co oznacza konieczność posiadania kompetencji pozwalających na czytanie kodów źródłowych oprogramowania. Niezależnie od rodzaju węzła zakłada się możliwość wykorzystania zarówno własnej infrastruktury teleinformatycznej, jak i utrzymywanie własnego węzła w modelach chmurowych IaaS (lub, jeśli będzie taka możliwość, także SaaS). Utrzymanie całej sieci, w tym także zapewnienie wsparcia z odpowiednim SLA, powinno być wspólnym wysiłkiem uczestników sieci. W przypadku braku chęci posiadania własnego węzła w ramach utworzonej sieci blockchain, celem skorzystania z rozwiązania niezbędne będzie uzyskanie dostępu do sieci poprzez jeden z podmiotów już w niej funkcjonujący - w takim przypadku jednak nie będzie możliwości przechowywania własnej kopii rejestru.  W przypadku chęci integracji części aplikacyjnej z własnymi systemami informatycznymi niezbędne będzie wykonanie oprogramowania z wykorzystaniem udostępnionego API do sieci blockchain. 2019-11-25

Technologia wspierająca eVoting eVoting w technologii blockchain Technologia wspierająca eVoting „Technology frightens me to death. It's designed by engineers to impress other engineers.” John Cleese 2019-11-25

Hyperledger Fabric 1.0 – platforma dla pilota eVoting eVoting w technologii blockchain Hyperledger Fabric 1.0 – platforma dla pilota eVoting Otwartość platformy - rozwiązanie budowane jako Open Source, w ramach społeczności, w której istotną rolę odgrywają największe firmy informatyczne i dostawcy technologii. Blockchain prywatny - rejestr współdzielony w ramach konsorcjum utworzonego z podmiotów, które wzajemnie się znają i występują w jasno zdefiniowanych rolach. Smart kontrakty - wszelkie zmiany w rejestrze mogą być realizowane jedynie z wykorzystaniem oprogramowania, które jest wzajemnie uznawane przez poszczególne podmioty tworzące sieć rozproszoną. Oprogramowanie jest udostępniane w formie źródeł, którego integralność potwierdzana jest kryptograficznie, a sposób działania akceptowany przez wszystkich w ramach danego konsorcjum. Konsensus - zatwierdzanie transakcji do rejestrów realizowane jest w sposób rozproszony, na podstawie weryfikowania poprawności wyników danej operacji na określonej liczbie węzłów. Zapewnia to możliwość poprawnego funkcjonowania sieci bez punktu centralnego, przy zapewnieniu dużej wydajności rozwiązania (brak konieczności stosowania konsensusu opartego o PoW). Kanały komunikacyjne - wyodrębnione rejestry w ramach utworzonej sieci pozwalające na odseparowaną komunikację w ramach wybranych węzłów. Mechanizm ten może być wykorzystany zarówno do zwiększenia poufności informacji jak również do tworzenia różnych rozwiązań i aplikacji w ramach jednej sieci. 2019-11-25

Architektura pilota eVoting eVoting w technologii blockchain Architektura pilota eVoting 2019-11-25

eVoting - infrastruktura sieci eVoting w technologii blockchain eVoting - infrastruktura sieci Zakłada się, że większość podmiotów PRPW będzie dysponować własnym węzłem w sieci zbudowanym na zasadach pozwalających zapewnić jego wysoką dostępność. PRPW powinni (chociaż nie będzie to wymagane) przystąpić do sieci w funkcji pozwalającej na zatwierdzanie transakcji oraz zmiany w smart kontrakcie. Emitenci będą mogli funkcjonować zarówno jako instytucje z własnym węzłem sieci (zatwierdzającym lub nie), jak również jako instytucje wykorzystujące infrastrukturę KDPW. Inwestorzy nie będą tworzyć węzłów sieci – uzyskają dostęp poprzez interfejsy własnych PRPW lub poprzez aplikację dostarczoną przez KDPW. Węzły sieci będą mogły być tworzone przez poszczególne podmioty zarówno w ramach własnej infrastruktury teleinformatycznej lub w ramach rozwiązań chmurowych (w modelu IaaS lub SaaS). Zdecentralizowany model konsensusu tworzony będzie z uwzględnieniem roli KDPW jako instytucji infrastruktury rynku kapitałowego, jak również PRPW. 2019-11-25

eVoting w technologii blockchain eVoting demo… „There is joy in work. There is no happiness except in the realization that we have accomplished something.” Henry Ford 2019-11-25

eVoting w technologii blockchain eVoting – live demo 2019-11-25

„Great things in business are never done by one person. eVoting w technologii blockchain Poza horyzont… „Great things in business are never done by one person. They're done by a team of people.” Steve Jobs 2019-11-25

Zdobyte doświadczenia eVoting w technologii blockchain Zdobyte doświadczenia Istotne "odkrycia" w ramach dotychczasowych prac Przy tworzeniu danego rozwiązania w ramach prywatnego blockchain istotną rolę odgrywa infrastruktura sieci wraz z jasnym określeniem ról poszczególnych uczestników sieci.  W ramach pojedynczej sieci istnieje możliwość tworzenia różnorodnych rozwiązań z wykorzystaniem kanałów komunikacyjnych. Do każdego z kanałów mogą być podłączone różne węzły, co pozwala na uniwersalne wykorzystanie infrastruktury. Możliwe jest uruchamianie różnych węzłów sieci w ramach technologii docker, gwarantującej niezależność od platformy – co pozwala na tworzenie węzłów zarówno w chmurze obliczeniowej dowolnego dostawcy jak i w ramach własnego Data Center. Komponenty HLF funkcjonują w oparciu o system Linux dystrybucji Ubuntu. Platforma HLF pozwala na tworzenie rozwiązania w modelu wysokiej dostępności dla każdego z węzłów sieci ze wskazaniem preferowanych peerów.  Najbardziej zaskakujące "odkrycia": Obsługa konsensusu nie jest bezpośrednio częścią infrastruktury i wymaga odpowiedniej sekwencji postępowania po stronie aplikacji w ramach wprowadzenia danych do rejestru. Oprogramowanie smart kontraktu jest dystrybuowane w postaci nieskompilowanej, a właściciele węzłów biorących udział w ustalaniu konsensusu powinni posiadać kompetencje pozwalające na jego weryfikację i akceptację. Jedynie pełna zgoda w obrębie wszystkich węzłów pozwala na wprowadzenie zmian w oprogramowaniu. 2019-11-25

Kolejne kroki… Planowanie Działanie Q2 2018 Q3,Q4 2018 eVoting w technologii blockchain Kolejne kroki… Ocena prototypu Wnioski Konsultacje Analiza prawno-regulacyjna Analiza opłacalności Działania podejmowane zależne od wyników analiz i konsultacji Działania zaplanowane: Ocena prototypu, wnioski i raport końcowy z projektu pilotażowego. Przeprowadzenie analiz pod kątem kolejnych działań: Konsultacje z uczestnikami (podmiotami prowadzącymi rachunki p.w. i emitentami). Szczegółowa analiza prawno-regulacyjna, identyfikacja zasadniczych barier. Analiza opłacalności i identyfikacja możliwych modeli biznesowych. Możliwe działania wynikowe: Pilot w produkcji z zainteresowanymi partnerami przy założeniu koniecznych ograniczeń, poprzedzający podjęcie decyzji o wdrożeniu do produkcji. Rozpoczęcie projektu produkcyjnego bez pilota w produkcji. Budowa infrastruktury sieci z myślą o wsparciu kolejnego przypadku użycia. Planowanie Działanie  Q2 2018 Q3,Q4 2018 2019-11-25

eVoting w technologii blockchain Dziękujemy za uwagę 2019-11-25