NAUKA ADMINISTRACJI mgr Karina Pilarz

ADMINISTRACJA PUBLICZNA W PAŃSTWIE PRAWA Państwo prawa: Modelowa konstrukcja ustrojowo prawna (!) Ukształtowana przez doktrynę prawa w oparciu o realia ustrojowe państw europejskich XIX/XX wiek

Administracja publiczna pojmowana jest jako ustrojowa funkcja organów władzy publicznej (państwa i samorządu terytorialnego) polegająca na wykonywaniu zadań publicznych określonych w przepisach prawa.

Jej działalność ma charakter wykonawczy PODSTAWOWE ZASADY Cała jej działalność jest związana prawem powszechnie obowiązującym Jej działalność ma charakter wykonawczy Cała jej działalność poddana jest kontroli niezawisłego sądu Organy i osoby wykonujące administrację ponoszą prawną odpowiedzialność za podejmowane działania

Związanie prawem Art. 7 Konstytucji RP Wszystkie działania organów władzy publicznej muszą mieć podstawę prawną Celem działania organów administracyjnych jest wykonywanie prawnie określonych zadań publicznych Prawo określa formy i procedury działania Ma na celu uniemożliwienie swobody działania, dowolności, dyskrecjonalności

Wykonawczy charakter Art. 10 konstytucji RP Wywodzi się z konstytucyjnego trójpodziału władzy, opierającego się na zasadzie równowagi władz publicznych, z jednoczesnym prymatem władzy ustawodawczej (tworzy ona prawo powszechnie obowiązujące, na podstawie którego działa władza wykonawcza i sądownicza) Organy administracji publicznej usytuowane są w strukturach władzy wykonawczej Organy administracji publicznej mają za zadanie konkretyzowanie (wykonywanie) prawa powszechnie obowiązującego, ale go nie tworzą

Poddanie kontroli sądowej Art. 184 Konstytucji RP Środek ochrony praw i wolności obywatela Ma na celu przeciwdziałanie nakładaniu na obywateli niekonstytucyjnych obowiązków Chroni przed niekonstytucyjną ingerencją administracji w prawa i wolności obywateli

Odpowiedzialność prawna Za działania niezgodne z prawem i szkody wyrządzone takimi działaniami osoby piastujące funkcje organów, a także osoby sprawujące urzędy ponoszą odpowiedzialność prawna – karną, cywilną, dyscyplinarną)

POZOSTAŁE ZASADY: Zadania publiczne wykonywane przez organy administracji są określone normami prawa powszechnie obowiązującego; Struktura organizacyjna organów administracji publicznej jest pochodną zadań publicznych; Administracja publiczna nie tworzy prawa powszechnie obowiązującego; Nie ma takiej sfery wewnętrznej administracji, która nie podlega kontroli zewnętrznej; Wykonywanie zadań publicznych wiąże się z realizacją podstawowych publicznych praw podmiotowych obywateli; Zadania publiczne interpretowane są jako obowiązki organów; Związanie przepisami prawa procedury wykonywania zadań publicznych; Administracja publiczna wykonując zadania publiczne musi respektować zasady materialne określone konstytucyjnie – przykładowo zasada poszanowania i ochrony godności człowieka, zakaz dyskryminacji itp.; Jawność działania administracji publicznej – art. 61 Konstytucji RP.

Zadania administracji publicznej W państwie przedkonstytucyjnym: Nie były określone przez parlament; Nie były wyczerpująco określone w prawie stanowionym przez władzę; Władza administracyjna miała wiele uprawnień dyskrecjonalnych przy ich określaniu i wykonywaniu; Ich wykonywanie stanowiło uprawnienie (prerogatywy) władz administracyjnych; Władza administracyjna mogła dowolnie przyznawać kompetencje innym organom; Władza administracyjna miała swobodę wyboru systemu organizacyjnego: centralizacja, decentralizacja; Z zadań publicznych nie wywodzono żadnych uprawnień dla obywateli; Niewykonanie zadań nie powodowało pociągnięcia do odpowiedzialności; Wykonywanie zadań publicznych nie podlegało kontroli sądowej.

W sferze życia fizycznego narodu Zakresy przedmiotowe zadań administracji publicznej w państwie policyjnym W sferze życia fizycznego narodu W sferze życia duchowego narodu W sferze życia ekonomicznego narodu

W państwie prawa: Określone są w konstytucji i ustawach stanowionych przez parlament, czyli w normach prawa powszechnie obowiązującego; Wykonywane są w systemie trójpodziału władzy; Władza administracyjna czerpie swoje zadania z norm prawa, których sama nie stanowi; W wykonywaniu zadań władza adm. nie może ograniczać praw i wolności przyznanych obywatelowi w Konstytucji art. 31 ust. 3; Niewykonanie lub nieprawidłowe wykonywanie zadań rodzi odpowiedzialność polityczną, prawną, karną, cywilnoprawną.

Określnie zadań władz administracyjnych: W konstytucji bezpośrednio - art. 146 ust. 4 pkt 7 W konstytucji pośrednio - art. 72 ust. 2 W ustawach – ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustawa o ochronie przyrody .

Administracja publiczna w dobie globalizacji GLOBALIZACJA UMIĘDZYNARODOWIENIE

Jakich sfer może dotyczyć globalizacja?

GLOBALIZACJA LIBERALIZACJA PRYWATYZACJA DEREGULACJA

LIBERALIZACJA Osłabienie interwencjonizmu administracji państwa w sferze gospodarczej, ograniczenie funkcji regulacyjnych organów administracyjnych. Koncepcja państwa jako „nocnego stróża”

PRYWATYZACJA Zadania publiczne usługi publiczne Organ administracji publicznej podmiot prywatny Obywatel konsument, świadczeniobiorca Prawo publiczne prawo prywatne Bezpłatność odpłatność Równość, powszechność nierówność, zróżnicowanie, elitarność Stabilna sytuacja niepewność sytuacji prawnej, możliwość zaprzestania świadczenia usług

Praca w grupach (podręcznik s. 47-52) Skutki prywatyzacji zadań publicznych dla obywatela Jakie kategorie zadań publicznych nie mogą zostać sprywatyzowane? Jakie są skutki globalizacji? Aspekty pozytywne Aspekty negatywne

DEREGULACJA wycofywanie się państwa z regulowania jakichś dziedzin życia społecznego lub gospodarczego, unieważnienie uznanych za zbędne przepisów prawnych, regulujących jakiś rodzaj aktywności (SJP).