Ocenianie kształtujące Idziemy dalej… metapoziom Monika Downar 2 kwietnia 2019 r.

Z każdym dniem, pod każdym względem staję się lepszy i lepszy, a więc bardziej świadomy, odpowiedzialny, zaangażowany, samodzielny, z większą wiarą w siebie, pomocny, otwarty na innych…

Kompetencje ucznia kształtujemy w obszarach: wiadomości umiejętności postawy Kompetencje budujemy na mocnych stronach uczniów, pamiętając o bezpośrednim i nieuniknionym wpływie naszego prawdziwego charakteru i ważnych osobistych wartości na efekt końcowy wszystkich podejmowanych działań.

Rozwój w obszarze OK. Korzyści i trudności w odniesieniu do: uczniów siebie rodziców całej społeczności szkolnej Propozycje, modyfikacje, dostosowanie…

CELE i KRYTERIA SUKCSU planowanie i realizacja (Dobra lekcja z OK)

Wiersz o celach M. Downar Tak jak marzenia – wszyscy je znają, dorośli, dzieci też je miewają. Są bardzo różne małe i duże, zostać lekarzem, bawić się dłużej. Na lekcji pięknie zrobić zadanie, być mistrzem w sporcie, kupić mieszkanie… Wygrać wyścigi, dostać nagrodę, pomagać słabszym, wyliczać mogę. Nie wszystkie jednak są do spełnienia, bo w naszym życiu wszystko się zmienia. Zmiana to jedna pewna zasada, lecz na to wszystko jest pewna rada. Trzeba mieć swoje plany, dążenia, takie realne i do spełnienia. Miejmy marzenia, miejmy też cele, to tylko tyle, ale też wiele! samequizy.pl

Taksonomia Blooma Ważne, aby w procesie uczenia kryteria, polecenia, zadania formułować również  na wyższych poziomach. Prostą metodą stosowania taksonomii Blooma jest wybranie jednego z sześciu czasowników z piramidy i połączenie go z jednym z zadań. http://podrecznik.mediq.edu.pl/

Poziomy kompetencji ucznia: Taksonomia SOLO Struktura Obserwowalnych Wyników Uczenia się Poziomy kompetencji ucznia: 1. Poziom prestrukturalny – etap niewiedzącego (Właściwie nie wiem o co tu chodzi) uczeń nie posiada kompetencji niezbędnych do wykonania zadania, efekt jego działania ma nic wspólnego z zadaniem; 2. Poziom pojedynczej struktury (Mam jeden pomysł) uczeń zna pojedynczy fakt lub pojęcie, pamięta, rozpoznaje, nazywa; 3. Poziom wielu niezależnych struktur. Uczeń przestawia kilka odpowiednich kwestii związanych z zagadnieniem jednak nie potrafi opisać powiązań między nimi; wylicza elementy i omawia je po kolei, porządkuje, definiuje, opisuje, grupuje, klasyfikuje, formułuje;

4. Poziom relacji uczeń potrafi powiązać ze sobą posiadane informacje; opisuje relacje występujące pomiędzy poszczególnymi elementami, jest w stanie stosować poznane zasady w nowych sytuacjach; uogólnia, przewiduje, interpretuje, znajduje analogie, porównuje, zestawia, analizuje, integruje, identyfikuje związki przyczynowo-skutkowe, poszukuje wyjaśnień; 5. Poziom wyższej abstrakcji (etap eksperta) uczeń jest wstanie generalizować tzn. zastosować zdobytą wiedzę do zupełnie nowego obszaru, traktuje zdobytą wiedzę jako podstawę do uogólnień, spekulacji, podsumowywania i budowania nowej wiedzy oraz generowania nowych perspektyw; działa kreatywnie, tworzy teorie, dowodzi, uzasadnia, analizuje, stawia hipotezy, wyjaśnia przyczyny, kwestionuje, poszukuje analogii, wnioskuje przez analogię, dokonuje refleksji. Taksonomia SOLO może być wykorzystana przez nauczyciela do określenia poziomu kompetencji ucznia, do planowania lekcji i konstruowania zadań edukacyjnych oraz przez ucznia jako pomoc w skutecznym uczeniu się.

informacja zwrotna (nie wyrażoną stopniem, punktami, czy procentami) OCENA KOLEŻENSKA informacja zwrotna (nie wyrażoną stopniem, punktami, czy procentami)   Po udzieleniu przez uczniów oceny koleżeńskiej nauczyciel już nie dokonuje oceny tej pracy. Ocena koleżeńska dotyczy wyłącznie zagadnień wskazanych w kryteriach sukcesu.    Ocena koleżeńska powinna zawierać wskazówki umożliwiające natychmiastowe przystąpienie do poprawy pracy. Pary do oceny koleżeńskiej warto wyznaczać losowo. Uczniowie mają wtedy okazję zapoznawać się z opiniami różnych uczniów (i udzielać IZ różnym uczniom). Dobrą metodą jest również ocena koleżeńska „po kole”. Ocena koleżeńska wymaga przygotowania, ustalanie zasad, formy i oczekiwań z nią związanych. Pomaga rozpoczęcie od prostej formy np. dwie gwiazdy, jedno życzenie, tabela, itp. Ocenę koleżeńską stosujemy zwykle w czasie procesu uczenia się uczniów (np. do zadań edukacyjnych wykonywanych na lekcji), dlatego rzadko jest wykorzystywana w pracach podsumowujących.

Umowy do dobrej oceny koleżeńskiej wypracowane z uczniami: 1. Przyznajemy 2 gwiazdy (**) to (co mi się podobało) i jedno życzenie(>) (co poprawić )pamiętając, że oceniamy pracę, a nie osobę  2. Podajemy propozycje, pomysły jak ćwiczyć/ doskonalić daną umiejętność; 3. Oceniamy życzliwie i sprawiedliwie czyli zgodnie z NaCoBeZu do zadania; 4. Każdy może koleżeńsko ocenić każdego (uczniowie zgłaszają się, wszyscy chętni mogą  podjąć się próby oceny); 5. Przyjmujemy pozytywnie ocenę koleżeńską;

Etapy pracy z oceną koleżeńską

SAMOOCENA to forma informacji zwrotnej udzielonej samemu sobie SAMOOCENA to forma informacji zwrotnej udzielonej samemu sobie. Obowiązują tu wszystkie zasady, które zostały omówione przy ocenie koleżeńskiej.   Poziomy samooceny:   • uczeń deklaruje, czy umie, czy nie umie (TAK/ CZĘŚCIOWO/ NIE), • uczeń wskazuje, jakie umiejętności już opanował, a nad czym, jego zdaniem, powinien jeszcze popracować (MOCNE STRONY/ SŁABE STRONY), • uczeń wskazuje, jakie umiejętności opanował, nad czym i jak powinien jeszcze popracować (MOCNE STRONY/ SŁABE STRONY/ WSKAZÓWKI DO POPRAWY, CZYLI JAK CHCE POPRAWIĆ ZADANIE), • uczeń świadomy swojej wiedzy i umiejętności, planuje kolejny krok w procesie uczenia się (PEŁNA INFORMACJA ZWROTNA). 

Umowy do dobrej samooceny wypracowane z uczniami 1. Przyznaję sobie  2 gwiazdy (**) za to co mi się udało i jedno życzenie, co chcę poprawić: Następnym razem... 2. Zastanawiam się jak mogę pracować, aby poprawić/doskonalić daną  umiejętność; 3. Oceniam się  sprawiedliwie czyli zgodnie z NaCoBeZu do zadania; 4. Mogę zrezygnować z samooceny i poprosić o ocenę koleżeńską lub IZ nauczyciela; Uwaga: W razie konieczności samoocena  może być skorygowana przez  nauczyciela (jeśli  okazała się jednak niezgodna z przyjętą umową);

Dlaczego warto pracować z oceną koleżeńską i samooceną? Świadomie stosowane ocena koleżeńska i samoocena są równie wartościowe w uczeniu się uczniów jak nauczycielska informacja zwrotna. Dowodzą tego badania Johna Hattiego, które dodatkowo pokazują, że pogłębiona samoocena jest najbardziej efektywna ze wszystkich działań podejmowanych na lekcji przez ucznia i nauczyciela. Zainteresowanych odsyłam do prof. Hattiego: John Hattie: Widoczne uczenie się dla nauczycieli. Jak maksymalizować siłę oddziaływania na uczenie się uczniów, CEO, Warszawa 2015.

Dobrze, a następnym razem… Zdania podsumowujące Minutowe podsumowanie Techniki oceny koleżeńskiej i samooceny Światła drogowe Powiedz partnerowi Samoewaluacja Dobrze, a następnym razem… Zdania podsumowujące Minutowe podsumowanie Twoje propozycje…

PYTANIA KLUCZOWE to pytania ukazujące uczniom szerszy kontekst, zachęcające ich do poszukiwania odpowiedzi, angażujące w naukę.   Pytania kluczowe powinny: • wzmacniać cele uczenia i przyspieszać ich realizację, • wzbudzać chęć uzyskania odpowiedzi na dane pytanie, • angażować wszystkich uczniów,  • stawiać wyzwanie, • zachęcać uczniów do samodzielnego myślenia i poszukiwania odpowiedzi, • zachęcać do uzasadniania poglądów i sposobu rozumowania. WSKAZÓWKA: Aby stworzyć dobre pytania kluczowe należy:  ustalić, jaki jest cel lekcji, zastanowić się, jak ten cel łączy się z szerszą wiedzą o świecie, pomyśleć, jakie pytanie mogłoby zainteresować uczniów i zachęcić ich do poszukiwania odpowiedzi.  Pytania kluczowe to pytania z wyższych poziomów poznawczych. Pytanie kluczowe „prowadzi” lekcję, czyli nauczyciel zadaje pytanie, a tok lekcji prowadzi do odpowiedzi, którą uzyskujemy (bądź nie) na końcu lekcji.

Źródło: Nauczycielska Akademia Internetowa CEO i praca własna Dziękuję za uwagę 