Podstawy prakseologii Na podstawie T. Kotabiński „Zasady dobrej roboty” 1946 Oprac. M. K. Wyrwicka
PRAKSEOLOGIA – nauka o sprawności działań Definiuje: terminy służące do opisu techniki działania (sprawca, czyn, impuls, cel, tworzywo, środek, metoda,...) terminy służące do oceny sposobów działania (skuteczność, sprawność, wydajność, oszczędność, dokładność,...) KONSTRUUJE DYREKTYWY DOTYCZĄCE WZMAGANIA SPRAWNOŚCI I UNIKANIA NIESPRAWNOŚCI W DZIAŁANIU Oprac. M. K. Wyrwicka
WYTYCZNE SPRAWNEGO DZIAŁANIA w miarę możliwości ograniczyć interwencję własną, jeśli można ją zastąpić pilnowaniem samorzutnej linii rozwoju zdarzeń prowadzących do zamierzonego stanu rzeczy zastępować naprawianie szkód niedopuszczaniem do ich powstania robić za jednym zamachem to, co się dotychczas robiło w drodze osobnego wykonywania wielu czynności upraszczać metody działania Oprac. M. K. Wyrwicka
TECHNICZNE WALORY DZIAŁANIA SKUTECZNOŚĆ (stopień osiągnięcia celu) PEWNOŚĆ DOKŁADNOŚĆ EKONOMICZNOŚĆ (wydajność albo oszczędność) Oprac. M. K. Wyrwicka
SPOSOBY POPRAWY TECHNICZNYCH WALORÓW DZIAŁANIA AKTYWIZACJA – prowokowanie do intensywniejszego wydatkowania energii AUTOMATYZACJA – minimalizacja interwencji INTEGRACJA – scalanie w jak najsprawniejsze zespoły Oprac. M. K. Wyrwicka
AKTYWIZACJA – prowokowanie do intensywniejszego wydatkowania energii INICJATYWA PRÓBOWANIE : usiłowanie, ćwiczenie, eksperyment (próba wykonalności) „ Musimy ciągle ważyć się na coś, co nas przerasta, aby do tego dorosnąć” IMPROWIZACJA Oprac. M. K. Wyrwicka
AUTOMATYZACJA – minimalizacja interwencji Kierunki automatyzacji podmiotu działającego (wykonawcy): stwarzanie nawyków, naśladownictwo, schematyzacja toku działań Oprac. M. K. Wyrwicka
AUTOMATYZACJA – minimalizacja interwencji Automatyzacja dotycząca przedmiotu (tworzywa): INSTRUMENTALIZACJA – tworzenie nowych automatyzmów poza tymi, które występują w przyrodzie ANTYCYPACJA – przygotowanie zawczasu pożądanych w przyszłości stanów rzeczy = stwarzanie faktów dokonanych POTENCJALIZACJA – minimalizacja interwencji do dziedziny operowania możliwościami KUNKTACJA – zwlekanie z wprowadzeniem w czyn posiadanych możliwości w oczekiwaniu na sytuację, w której uruchomienie działania przyniesie najlepszy efekt Oprac. M. K. Wyrwicka
INTEGRACJA - scalanie w jak najsprawniejsze zespoły Celowa synteza działań wymaga ich KOORDYNACJI (uzgodnienia, by sobie nie przeszkadzały) oraz KONCENTRACJI (skierowania do wspólnego celu) OŚ INTEGRACJI – zadanie (działanie) oznaczające się tym, że wykonując je tym samym pośrednio wykonujemy pozostałe zadania składowe Oprac. M. K. Wyrwicka
INTEGRACJA - scalanie w jak najsprawniejsze zespoły SYNCHRONIZACJA DZIAŁAŃ – ujednocześnianie PREPARACJA – przygotowanie; ma miejsce wówczas, gdy spośród czynności skoordynowanych wcześniejsze warunkują i ułatwiają realizację kolejnych PROGRAMATYZACJA – tworzenie planów, projektów, programów ORGANIZACJA TO INTEGRACJA; ORGANIZOWAĆ tzn. TWORZYĆ KOOPREACJĘ POZYTYWNĄ Oprac. M. K. Wyrwicka