Zasada nieszkodzenia a oprocentowanie za podatek wpłacony nienależnie na podstawie wadliwej interpretacji Wyrok NSA z 13 grudnia 2017 r. I FSK 128/16 Rafał Mikulski 10 marca 2018 r.
Stan faktyczny Podatnik w 2007 r. wystąpił z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku VAT w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej Po otrzymaniu w 2008 r. negatywnej interpretacji podatnik zastosował się do niej i skorygował deklaracje VAT za lipiec i wrzesień 2007 r., uiszczając zaległość podatkową z odsetkami Jednocześnie podatnik kontynuował spór interpretacyjny, który zakończył się uchyleniem negatywnej interpretacji w 2011 r. i wydaniem interpretacji zgodnej z pierwotnym stanowiskiem podatnika w 2012 r. Ostatecznie podatnik ponownie skorygował deklaracje VAT za lipiec i wrzesień 2007 r. oraz wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie i zwrot nadpłaty wraz z oprocentowaniem od dnia jej powstania
Zakres zasady nieszkodzenia – wykładnia literalna Zasada nieszkodzenia sprowadza się do: ochrony przed konsekwencjami karnymi skarbowymi oraz zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji Zasada ta nie odnosi się do skutków zastosowania się przez podatnika do nieprawidłowej interpretacji indywidualnej, jakie mogą mieć miejsce w przypadku powstania z tego tytułu nadpłaty podatku: indywidualna interpretacja w przedmiocie zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego nie jest rozstrzygnięciem władczym (służy wyjaśnieniu regulacji z zakresu prawa podatkowego, do których to podatnik może, ale nie musi się zastosować) Interpretacja nie precyzuje obowiązku podatkowego w indywidualnej sprawie podatkowej poprzez dokonanie właściwego wymiaru wysokości zobowiązania podatkowego ewentualna nadpłata podatku, która powstanie wskutek zastosowania się do nieprawidłowej interpretacji, nie wynika z samego faktu uchylenia interpretacji podatkowej, lecz ze złożonych przez podatnika deklaracji podatkowych oraz następnie ich korekt katalog przypadków, w których przysługuje oprocentowanie nadpłaty (art. 78 §2 OP) jest zamknięty i nie zawiera odniesienia do uiszczenia podatku na podstawie nieprawidłowej interpretacji
Wyrok NSA z 13 grudnia 2017 r., I FSK 128/16 Główne argumenty z ustnego uzasadnienia wyroku: Zastosowanie się do interpretacji nie może szkodzić, szczególnie, jeżeli jest ona błędna. Podatnik w omawianej sprawie zastosował się do wykładni, z którą się nie zgadzał i zapłacił podatek. Taka postawa nie może mu szkodzić i stawiać w gorszej sytuacji niż tego, kto by się nie zastosował do interpretacji. W konsekwencji, nie można karać podatnika za to, że działając w zaufaniu do organu podatkowego postąpił zgodnie z jego zaleceniem, które okazało się być nieprawidłowe. Szkodą w tym wypadku jest wpłacenie nienależnej daniny i brak możliwości dysponowania wpłaconymi środkami. Ustawodawca zadbał o mechanizm naprawy szkody zarówno ponoszonej przez podatnika, jak i państwo. Temu pierwszemu gwarantuje oprocentowanie nadpłat, zaś drugiemu odsetki od zaległości W ocenie NSA w przepisach o zakresie zasady nieszkodzenia występuje luka, bo nie obejmują one przypadku wynagrodzenia „szkody” poniesionej na skutek zastosowania się do nieprawidłowej interpretacji i zapłaty nienależnego podatku. Sąd wskazał, iż wyjątkowo możliwe jest jej wypełnienie przez analogię, gdyż w tym przypadku dotyczy ona gwarancji dla podatnika, a nie prowadzi do rozszerzenia opodatkowania Za przyznaniem oprocentowania w niniejszej sprawie przemawiają ponadto zasady: (i) zaufania do organów podatkowych oraz (ii) rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika.
Dentons Rondo ONZ 1 00-124 Warszawa Rafał Mikulski Counsel +48 22 2425 762 rafal.mikulski@dentons.com Dentons Rondo ONZ 1 00-124 Warszawa Dentons jest największą na świecie firmą prawniczą, oferującą najwyższej jakości doradztwo prawne i biznesowe. Za innowacyjne osiągnięcia w zakresie świadczenia usług prawnych, w tym m.in. stworzenie Nextlaw Labs oraz Nextlaw Global Referral Network, Dentons jest regularnie rekomendowany przez wiodące informatory biznesowe oraz prawnicze i zajmuje pozycję lidera w zestawieniu „Indeks Elitarnych Globalnych Firm Acritas”. Jest także zdobywcą nagrody BTI Client Service 30 Award. Dzięki policentrycznemu podejściu oraz zapewnianiu klientom dostępu do najbardziej utalentowanych prawników na całym świecie, Dentons rzuca wyzwanie istniejącym standardom obsługi prawnej w społecznościach, w których funkcjonuje. www.dentons.com © 2018 Dentons. Dentons jest globalną firmą prawniczą, świadczącą usługi na całym świecie poprzez swoje oddziały i kancelarie z nią stowarzyszone. Niniejsza publikacja nie stanowi porady prawnej ani innej usługi doradczej, a jej treścią nie należy posługiwać się przy podejmowaniu lub wstrzymywaniu się od podejmowania określonych czynności. Patrz zastrzeżenia prawne znajdujące się na stronie dentons.com.