Badanie przedmiotowe brzucha
Linie orientacyjne i okolice brzucha Nadbrzusze (o. nadpępkowa, o. podżebrowa prawa i lewa) Śródbrzusze (o. pępkowa, o. boczna prawa i lewa) Podbrzusze (o. pachwinowa prawa i lewa, o. łonowa)
Lokalizacja poszczególnych narządów O. nadpępkowa- żołądek, trzustka, lewy płat wątroby Prawe podżebrze- wątroba, pęcherzyk żółciowy Lewe podżebrze- śledziona
Lokalizacja poszczególnych narządów O. pępkowa- sieć duża, j. czcze, okrężnica poprzeczna O. prawa boczna- okrężnica wstępująca O. lewa boczna- okrężnica zstępująca O. łonowa- j. cienkie, przepełniony pęcherz moczowy, u kobiet powiekszona macica
Oglądanie brzucha Wielkość i kształt - zmniejszenie (zapadnięcie) brzucha- nowotwory złośliwe - powiększenie brzucha- otyłość, ciąża, duże guzy brzucha, płyn przesiękowy, wysiękowy, wzdęcie brzucha
Badanie palpacyjne Ograniczone zwiększenie napięcia- odruchowy stan skurczowy mięśni powłok (zapalenie wyrostka, pęcherzyka żółciowego) Zwiększone napięcie mięśni całego brzucha (rozlane zapalenie otrzewnej, zebranie się w brzuchu większej ilości płynu lub gazu) Bolesność uciskowa- ograniczona lub rozlana
Badanie palpacyjne Punkt Mc Burneya- środek linii łączącej pępek z kolcem biodrowym przednim górnym Objaw Blumberga- powolne, ostrożne uciskanie powłok brzusznych powoduje mniejszy ból niż nagłe cofnięcie ręki po ucisku
Opukiwanie brzucha Odgłos opukowy bębenkowy- spowodowany obecnością gazów w jelitach Odgłos metaliczny- gaz obecny w jelitach znajduje się pod dużym ciśnieniem Odgłos stłumiony- płyn w j. otrzewnej, guz brzucha
Osłuchiwanie brzucha Głośne przelewanie- biegunka Przelewanie o odgłosie metalicznym- niedrożność mechaniczna Perystaltyka nieobecna Szmer skurczowy w nadbrzuszu
Badanie wątroby Opukiwanie Badanie palpacyjne- powiększenie gdy przekrwienie bierne, nowotwory wątroby, przerzuty, stłuszczenie, marskość, torbiel, białaczki, zakrzepica ż. wrotnej
Badanie pęcherzyka żółciowego W warunkach prawidłowych jest niewyczuwalny Powiększenie- wodniak, ropniak, rak głowy trzustki, rak brodawki Vatera, przewlekłe zapalenie trzustki
Objawy związane z patologią pęcherzyka żółciowego Objaw Curvoisiera- stwierdzenie powiększonego, elastycznego i mało bolesnego pęcherzyka u chorego ze stopniowo i bezboleśnie rozwijającą się żółtaczką zastoinową, przemawia raczej za jej nowotworowym pochodzeniem, natomiast przeciwko kamicy żółciowej
Objawy związane z patologią pęcherzyka żółciowego Objaw Chełmońskiego- krótkotrwały ból w prawym podżebrzu podczas uderzenia ręką tej okolicy
Badanie śledziony Opukiwanie Badanie palpacyjne Powiększenie śledziony- ostre choroby zakaźne, bakteryjne zapalenie wsierdzia, białaczki ostre i przewlekłe, zawał śledziony, torbiele i guzy
Badanie żołądka i jelit Żołądek- na lewo od linii pośrodkowej ciała, obmacywanie nadbrzusza- bolesność uciskowa, obecność guza, wywiad Jelito- okrężnica esowata- lewa okolica pachwinowa, okrężnica poprzeczna- okolica pepkowa Prawidłowa okrężnica jest przesuwalna i nie wrażliwa na ucisk
Badanie trzustki, odbytnicy i odbytu Trzustka- położona poprzecznie w okolicy nadpępkowej Odbyt- badanie oglądaniem
Badanie nerek Leżą w okolicach lędźwiowych Badanie palpacyjne- powiekszone (wyczuwalne)- opadnięcie nerki, wodonercze, roponercze, rak, zwyrodnienie torbielowate nerek Objaw Goldflama