Ochrona własności intelektualnej Wykład 6

Ochrona baz danych 1. Ochrona autorskoprawna 2. Ochrona sui generis dyrektywa UE nr 96/9 orzecznictwo ETS

Informacja Znaczenie informacji w społeczeństwie informacyjnym Konieczność „uporządkowania” informacji Terminologia - zbiory informacji/bazy danych; nowa nazwa

Ochrona baz danych Ochrona, która zapewnia swobodę przepływu informacji (swobodę wypowiedzi) a zarazem uwzględnia interesy podmiotów, które zajmują się gromadzeniem i przetwarzaniem danych Wolność informacji a ochrona wytworów intelektu człowieka

Ochrona autorskoprawna konwencja berneńska porozumienie TRIPS z 1995 r. konwencja WCT z 1996 r. dyrektywa UE w sprawie ochrony baz danych z 1996 r.

Prawo polskie ochrona zbiorów (baz danych) w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 1994 r. ochrona zbiorów w przepisach ustawy o prawie autorskim z 1926 r., 1952 r.

Ochrona autorskoprawna Ochrona na podstawie przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 1994 r. Art. 3: zbiory, antologie, wybory, bazy danych, spełniające cechy utworu są przedmiotem prawa autorskiego, nawet jeśli zawierają niechronione materiały, o ile przyjęty w nich dobór, układ, zestawienie, ma charakter twórczy Ochrona bazy danych jest niezależna od ochrony poszczególnych części składowych bazy danych

Definicja bazy danych Baza danych – to zbiór niezależnych danych lub jakichkolwiek innych materiałów i elementów zgromadzonych według określonej systematyki i metody, indywidualnie dostępnych w jakikolwiek sposób baza danych a program komputerowy

Przesłanki udzielenia ochrony autorskoprawnej Twórczy wybór Twórczy układ Twórczy sposób prezentacji zawartości bazy danych

Ochrona autorskoprawna Przyznanie ochrony uzależnione od spełnienia przesłanki oryginalności i indywidualności Nakład finansowy, poświęcony czas – jako takie nie stanowią przesłanki udzielenia ochrony na podstawie przepisów ustawy o pr. aut.

Ochrona autorskoprawna - orzecznictwo „Komputerowej bazy danych w postaci informacji o klientach i ich adresach nie można uznać za efekt działalności twórczej o indywidualnym charakterze w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskimi prawach pokrewnych” (NSA Wrocław, z dn. 9 marca 2000 r., I SA/Wr 1000/99; dane klientów odesłane w kuponach; uzasadnienie: odwołanie do orzeczenia w sprawie Feist) wybrane orzeczenia dotyczące zbiorów, kompilacji (SN II CSK 228/07, SN I CK 281/2005, SN II CK 413/04, SN II CKN 1289/00, SA I ACa 1128/98, SN I CR 85/1981, SN I K 1092/32) Orzeczenie SN z dn. 27 lutego 2009 r., sygn. akt V CSK 337/08 (nast. slajd)

Ochrona autorskoprawna baz danych w USA i W. Brytanii teoria „spoconego czoła” – orzeczenie w sprawie Feist, 1991 r., USA test „zręczności i pracy” – W. Brytania

Podmiot uprawniony z tytułu prawa autorskiego do bazy danych zasady ogólne twórca, wydawca (producent), pracodawca baza danych jako utwór zbiorowy (art.11)

Treść praw autorskich do bazy danych prawa osobiste - art. 16 (prawa te są nieograniczone w czasie) prawa majątkowe - art. 17 (prawa te trwają przez okres życia twórcy i 70 lat po jego śmierci - art. 36)

Treść autorskich praw majątkowych zasady ogólne modyfikacja - art. 17 „1” nie wprowadzono odrębnego rozdziału dotyczącego ochrony baz danych

Dozwolony użytek baz danych zasady ogólne modyfikacja w stosunku do zasad ogólnych ochrony utworów: - dozwolony użytek osobisty - art. 23 - dozwolony użytek publiczny - art. 30 „1”

„Słabość” ochrony autorskoprawnej Prawo autorskie – chroni tylko „specyficzny” – twórczy wybór, układ i zestawienie zawartości bazy danych Prawo autorskie nie zapobiega – w wielu przypadkach – przejmowaniu informacji Orzeczenie amerykańskie w sprawie „Feist” z 1991 r.

Pierwowzór - uregulowania w krajach nordyckich Konieczność zapewnienia dodatkowej ochrony interesów producentów baz danych Dyrektywa UE 96/9 z dnia 11 marca 1996 r. r. – w sprawie ochrony baz danych Pierwowzór - uregulowania w krajach nordyckich Dyrektywa wprowadza nową - komplementarną do prawa autorskiego – sui generis ochronę baz danych

Implementacja dyrektywy do polskiego porządku prawnego Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych Sposób implementacji dyrektywy do prawa polskiego Charakter prawa producenta bazy danych - nie jest to prawo autorskie, ani pokrewne (w rozumieniu ustawy) konsekwencja: np. niemożność stosowania stawki 50 % kosztów uzyskania przychodów w stosunku do wynagrodzenia uzyskanego w związku z korzystaniem z tego prawa (W przypadku przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych lub rozporządzania przez nich tymi prawami, koszty uzyskania przychodów określa się w wysokości 50%. Przy czym koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne (art. 22 ust. 9 pkt 3 u.p.d.o.f.).

Relacja pomiędzy ochroną sui generis a ochroną autorskoprawą Ochronie sui generis podlegają wszystkie bazy danych, także twórcze bazy danych tj. spełniających cechy utworu Konsekwencje nowelizacji ustawy o ochronie baz danych z 2007 r. w zakresie kumulatywnej ochrony

Definicja baz danych w ustawie o ochronie baz danych zbiór danych lub jakichkolwiek innych materiałów i elementów zgromadzonych według określonej metody lub systematyki, indywidualnie dostępnych w jakikolwiek sposób, w tym środkami elektronicznymi, wymagający istotnego co do jakości lub ilości nakładu inwestycyjnego,w celu sporządzenia, weryfikacji lub prezentacji zawartości.

Przesłanka udzielenia ochrony - nakład inwestycyjny - istotny co do jakości i/lub ilości nakład inwestycyjny poniesiony na: sporządzenie, i/lub weryfikację, i/lub prezentację zawartości bazy danych

Podmiot uprawniony Prawo sui generis przysługuje producentowi bazy danych, którym jest podmiot ponoszący ryzyko nakładu inwestycyjnego przy tworzeniu bazy danych osoba fizyczna, prawna, „ułomna” osoba prawna zasada wzajemności - podmioty z UE następca prawny producenta wprowadzenie domniemania na rzecz producenta bazy danych – nowelizacja ustawy 2007 r.

Charakter prawa producenta bazy danych prawo majątkowe zbywalne - może być przedmiotem umów, podlega dziedziczeniu „zakres” prawa: cała i istotna (jakościowo/ ilościowo) część bazy danych wyłączenie spod zakresu prawa producenta bazy danych - wypożyczania baz danych

Treść prawa producenta bazy danych - art. 6 Prawo do pobierania danych w odniesieniu do całości lub istotnej ilościowo lub jakościowo części bazy danych Prawo do wtórnego wykorzystania : Jedna informacja – „jako taka” nie jest chroniona

Dozwolony użytek w zakresie prawa producenta bazy danych art. 7 i 8 dozwolony użytek osobisty formy dozwolonego użytku publicznego

Treść prawa producenta bazy danych a korzystanie z nieistotnej części nieistotna (jakościowo/ilościowo) część bazy danych jedna informacja – jako taka nie jest chroniona

Uprawnienia legalnego użytkownika prawa przyznane legalnemu użytkownikowi bazy danych - art. 7

Czas trwania ochrony prawo przysługuje producentowi przez okres 15 lat od sporządzenia bazy danych możliwość „przedłużenia” czasu trwania ochrony