O. Drewnowska*, A. Bereznowski, K. Górski, B. Turek Wykorzystanie ciągłej infuzji leków w różnych zabiegach wymagających znieczulenia u koni O. Drewnowska*, A. Bereznowski, K. Górski, B. Turek Zakład Chirurgii, Katedra Chorób Dużych Zwierząt z Kliniką, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW Warszawa, ul. Nowoursynowska 100, 02-797

Znieczulenie ogólne u koni Gatunek trudny do znieczulenia wysoka śmiertelność, nawet do 1% Duża depresja układu sercowo-naczyniowego leki, pozycja ciała Duże ryzyko przy wstawaniu i kładzeniu złamania, zapalenia mięśni Niefizjologiczna pozycja grzbietowa niedotlenienie W wielu przypadkach brak możliwości przewiezienia do szpitala i przeprowadzenia zabiegu w warunkach pozwalających na bezpieczne kładzenie

Omawiane typy znieczulenia Znieczulenie u konia w pozycji stojącej Całkowite znieczulenie dożylne - TIVA (ang. total intravenous anaesthesia) Częściowe znieczulenie dożylne - PIVA (ang. partial intravenous anaesthesia)

Metodyka przeprowadzania znieczuleń Znieczulenie u konia w pozycji stojącej Powtarzanie bolusów Ciągły wlew - CRI (ang. constant rate infusion) TIVA Metoda trzech kropli - Triple-drip Powtarzalne bolusy leków lub ciągły wlew dożylny PIVA Podawanie leków wziewnych za pomocą kolumny anestetycznej Ciągły wlew dożylny (CRI)

Zastosowanie rodzajów znieczuleń Znieczulenie na stojącym koniu Pacjenci, u których znieczulenie ogólne stwarza zbyt wysokie ryzyko Zabiegi nie wymagające u konia pozycji leżącej np. zabiegi na głowie Zabiegi wykonywane w terenie TIVA Znieczulenia ogólne w terenie Znieczulenia ogólne do 1 godziny Ograniczone możliwości stosowania znieczulenia inhalacyjnego PIVA Pacjenci w ASA III i wyżej Dostępność leków wziewnych (klinika)

Leki stosowane do podtrzymania znieczulenia Znieczulenie u konia w pozycji stojącej: alfa-2-agoniści, acepromazyna, opioidy TIVA: ketamina, diazepam, eter glicerynowy gwajakolu, alfa-2-agoniści, opioidy PIVA: izofluran, sewofluran, ketamina, eter glicerynowy gwajakolu, alfa-2- agoniści, acepromazyna, lidokaina, propofol, opioidy

Dlaczego stosowanie CRI? Zmniejszenie efektów ubocznych stosowania leków wziewnych poprzez zmniejszenie ich stężenia efektywnego Zmniejszenie dawek pojedynczych leków i obciążenia metabolizmu wątrobowego Szybsza adaptacja stopnia znieczulenia Bardziej stabilny stopień sedacji u konia w pozycji stojącej ze względu na stałe stężenie leków we krwi Kompatybilność leków i ich współdziałanie Sposoby podawania: Małe dawki podawane strzykawką w równych, krótkich odstępach czasu Leki dodane do płynu infuzyjnego i podawane we wlewie kroplowym Pompa infuzyjna

Zastosowanie CRI w praktyce PACJENT 1 - Ekstrakcja zęba Znieczulenie na koniu stojącym Znieczulenie okołonerwowe PACJENT 2 - Kastracja w terenie Triple - drip PACJENT 3 - Osteosynteza kości siekaczowej Triple – drip PACJENT 4 - Artroskopia PIVA

PACJENT 1 Koń, 3 lata, ogier, XX, gniady, 450 kg Osteosynteza wyrostków siekaczowych zębów 201, 201 i 203 Czas trwania znieczulenia: 40 minut Wybór metody leczenia: możliwość zmniejszenia ryzyka zabiegu przez nie wprowadzanie konia w znieczulenie ogólne Przebieg znieczulenia: Premedykacja: romifidyna + butorfanol + wykonanie znieczulenia okołonerwowego nerwu podoczodołowego w otworze podoczodołowym Podtrzymanie: CRI romifidyny

PACJENT 2 Ogier, 6 lat, rasy konik polski, myszaty, 300 kg Kastracja z odjęciem osłon i podwiązaniem powrózka w warunkach terenowych Czas trwania znieczulenia: 30 minut Wybór metody leczenia: Pacjent młody, zdrowy, brak możliwości przewiezienia do kliniki Przebieg znieczulenia: Premedykacja: romifidyna + butorfanol Indukcja: ketamina + diazepam Położenie w asyście na miękkim podłożu Podtrzymanie: Triple-drip (ketamina, ksylazyna, gwajamar) Wybudzenie: 40 minut, w asyście

PACJENT 3 Klacz, 2 lata, gniada, XX, 500 kg Osteosynteza złamania wyrostka siekaczowego Czas trwania znieczulenia: 35 minut Wybór metody leczenia: Pacjent młody, wyniki badań krwi i EKG bez zmian fizjologicznych, krótki zabieg nie wymagający sterylnych warunków Przebieg znieczulenia: Premedykacja: romifidyna + butorfanol Indukcja: ketamina + diazepam Położenie w asyście w miękkim boksie Podtrzymanie: ciągły wlew Triple-drip (romifidyna, ketamina, gwajamar) Wybudzenie: 30 minut

PACJENT 4 Ogier, 7 lat, siwy, 15 lat, rasa małopolska Artroskopia stawu pęcinowego lewej kończyny piersiowej Czas trwania zabiegu: 60 minut Wybór metody leczenia: Zabieg wymagający sterylności, precyzji i pozycji grzbietowej, długi czas trwania Przebieg znieczulenia: Premedykacja: detomidyna + butorfanol Indukcja: ketamina + diazepam + gwajamar Położenie w asyście w miękkim boksie Podtrzymanie: wziewnie izofluran + CRI detomidyny 5 μg/kg/h Wybudzenie: 40 minut

Podsumowanie Stosowanie ciągłego wlewu mieszaniny leków pozwala na lepszy monitoring i adaptację stopnia znieczulenia Szybsza zdolność reagowania (leki infuzyjne > leki wziewne) Ciągły wlew leków może być stosowany jako jedyny sposób ich podawania lub jako dopełnienie znieczulenia ogólnego Wielokierunkowe zastosowanie – zarówno w terenie, w ambulatorium lub na sali operacyjnej