SYSTEM UBEZPIECZEŃ Wykład 2 – Otoczenie instytucjonalne zakładów ubezpieczeń
Plan wykładu Organizacja nadzoru ubezpieczeniowego w Polsce – przemiany instytucjonalne, Cele i zadania KNF w zakresie nadzoru nad rynkiem ubezpieczeniowym, Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – rozpoczęcie działalności ubezpieczeniowej, Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – bieżąca działalność ubezpieczeniowa, Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – zakończenie działalności ubezpieczeniowej, Funkcje UFG, Funkcja kompensacyjna UFG – działalność podstawowa, Funkcja kompensacyjna UFG – niewypłacalności zakładów, Funkcja pomocowa UFG, Funkcja kontrolno-represyjna UFG, Funkcja windykacyjno-regresowa UFG, Funkcja informacyjna UFG, PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty, PBUK jako regulator ubezpieczeń granicznych, PBUK jako centrum informacyjne w ramach Systemu IV Dyrektywy, PBUK jako organ odszkodowawczy w ramach Systemu IV Dyrektywy, PBUK jako instytucja prowadząca bazę danych o wypadkach z ofiarami w ludziach. 2
Organizacja nadzoru ubezpieczeniowego w Polsce – przemiany instytucjonalne w ostatnich 20 latach 1991 – 1995 = Minister Finansów 1996 – 30 III 2002 = PUNU (nadzór bieżący); Minister Finansów (nadzór licencyjny) 1 IV 2002 – 30 XII 2003 = KNUiFE (nadzór bieżący); Minister Finansów (nadzór licencyjny) 1 I 2004 – 25 IX 2006 = KNUiFE - pełen nadzór nad rynkiem ubezpieczeniowym; Minister Finansów – regulacje 26 IX 2006 – do dziś = KNF - pełen nadzór nad rynkiem ubezpieczeniowym; Minister Finansów – regulacje 3
Cele i zadania KNF w zakresie nadzoru nad rynkiem ubezpieczeniowym Podstawowe obszary nadzoru KNF nad sektorem ubezpieczeń Działalność zakładów ubezpieczeń Działalność pośredników ubezpieczeniowych Działalność aktuariuszy Nadzór KNF nad działalnością zakładów ubezpieczeń Rozpoczęcie działalności Bieżąca działalność Zakończenie działalności 4
Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – rozpoczęcie działalności ubezpieczeniowej Wydanie zezwolenia KNF – ważniejsze przesłanki Nie wydanie zezwolenia KNF – ważniejsze przesłanki Wniosek założycieli zakładu ubezpieczeń: nazwa zakładu, siedziba, adres, zasięg terytorialny, zasięg rzeczowy wysokość kapitału zakładowego wskazanie założycieli ZU wskazanie formy prawnej ZU określenie wysokości funduszu organizacyjnego wskazanie imion i nazwisk osób przewidzianych do zarządu i rady nadzorczej 2) Załączniki do wniosku m.in.: projekt statutu ZU projekt OWU sprawozdania finansowe założycieli oświadczenia założycieli dotyczące kapitału zakładowego plan działań za 3 pierwsze lata obrotowe działalności zaświadczenie lub oświadczenie o wpisie do KRS wniosek o wydanie zezwolenia i dołączone do niego dokumenty nie spełniają wymagań określonych w ustawie w skład zarządu lub rady nadzorczej wchodzą osoby, które nie spełniają wymogów określanych w ustawie założyciele ZU byli karani za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu założyciele zakładu nie dają rękojmi założyciele ZU nie udowodnili posiadania środków finansowych równej przynajmniej funduszowi org. założyciele ZU posługują się wartościami majątkowymi z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł 5
Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – bieżąca działalność ubezpieczeniowa
Korekta eksperckiej oceny zarządzania BION – przykłady Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – bieżąca działalność ubezpieczeniowa Korekta eksperckiej oceny zarządzania BION – przykłady
Korekta oceny ostatecznej BION – przykłady Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – bieżąca działalność ubezpieczeniowa Korekta oceny ostatecznej BION – przykłady
Priorytezacja działań nadzorczych Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – bieżąca działalność ubezpieczeniowa Priorytezacja działań nadzorczych
Pomiot ukarany przez KNF Przedmiot naruszenia prawa Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – bieżąca działalność ubezpieczeniowa Pomiot ukarany przez KNF Przedmiot naruszenia prawa Kwota kary Data decyzji KNF PZU SA TUiR Warta S.A. ERGO Hestia S.A. (głównie za MTU) Generali TU S.A. Naruszenie art. 14 ust. 1-3 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, w związku ze stwierdzeniem przypadków opóźnień w przyznaniu i wypłacie odszkodowania lub niedopełnienia obowiązków informacyjnych 2,3 mln zł 600 tys. zł 590 tys. zł 320 tys. zł 270 tys. zł 17.10.2017 29.08.2017 26.05.2017 13.09.2017 Compensa TU (jako następca prawny Benefia TU S.A.) Link4 TU TUZ TUW Naruszenie art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej w związku z wyznaczaniem składki ubezpieczeniowej w wysokości, która nie zapewnia co najmniej wykonania wszystkich zobowiązań z umów ubezpieczenia i pokrycia kosztów wykonywania działalności ubezpieczeniowej zakładu ubezpieczeń w ubezpieczeniach grupy 3 i grupy 10 godnie z załącznikiem di ustawy o działalności ubezpieczeniowej w latach 2011-2015 300 tys. zł 260 tys. zł 24.10.2017 Naruszenie art. 30 ust. 1 i art. 153 ustawy o działalności ubezpieczeniowej w ramach działalności inwestycyjnej prowadzonej w okresie od X 2010 do VII 2012 r. 1,1 mln zł 25.04.2017 10
Likwidacja dobrowolna ZU Likwidacja przymusowa ZU Nadzór nad zakładami ubezpieczeń – zakończenie działalności ubezpieczeniowej Likwidacja dobrowolna ZU Likwidacja przymusowa ZU Upadłość ZU max 30 dni przed zwołaniem walnego zgromadzenia ZU organ je zwołujący ma obowiązek zawiadomienia KNF o zamiarze podjęcia stosownej uchwały KNF ma 30 dni od otrzymania zawiadomienia wyrazić sprzeciw brak sprzeciwu KNF oznacza uchwałę ZU i wyznaczenia likwidatorów likwidator przeprowadza postępowanie likwidacyjne aktywa stanowiące pokrycie rezerw tech-ubezp. tworzą osobną masę na zaspokojenie roszczeń z tytułu umów ubezpieczenia i reasekuracji decyzja KNF w określonych sytuacjach gdy ZU nie działa prawidłowo KNF wyznacza likwidatora + powiadamia o otwarciu likwidacji stosowne podmioty aktywa stanowiące pokrycie rezerw tech-ubezp. tworzą osobną masę, na zaspokojenie roszczeń z tytułu umów ubezpieczenia i reasekuracji decyzja sądu okręgowego właściwego dla siedziby ZU (z urzędu lub na wniosek innych podmiotów np. KNF) w przypadku ogłoszenia postępowania upadłościowego, sąd po zasięgnięciu opinii KNF – wyznacza kuratora oraz syndyka masy upadłości kurator próbuje przenieść portfel ZU zaś syndyk realizuje postępowanie upadłościowe aktywa stanowiące pokrycie rezerw tech- ubezp. tworzą osobną masę upadłościową na roszczenia z umów ubezpieczenia 11
Nadzór KNF nad zakładami ubezpieczeń – zakończenie działalności ubezpieczeniowej W przypadku cofnięcia licencji na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej: ZU nie może zawierać umów ubezpieczenia, a umowy ubezpieczenia już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się Sumy ubezpieczeń zawartych umów ubezpieczenia nie mogą być podwyższane ZU nie może zawierać umów reasekuracji czynnej i retrocesji czynnej, a umowy takie już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się 12
Funkcje UFG 1990 Funkcja kompensacyjna dot. działalności podstawowej (sprawcy nieubezpieczeni i niezidentyfikowani) 1991 Funkcja kontrolno-represyjna + Funkcja regresowa 1996 Funkcja kompensacyjna w przypadku niewypłacalności ubezpieczycieli 2004 Funkcja informacyjna (Ośrodek Informacji) + Funkcja pomocowa 2012 Funkcja analityczna i detekcyjna w zakresie przestępczości w ubezpieczeniach komunikacyjnych 2016 Funkcja analityczna i detekcyjna w zakresie przestępczości ubezpieczeniowej w dziale I i II + Funkcja TFG
Funkcja kompensacyjna UFG – działalność podstawowa UFG wypłaca odszkodowania i świadczenia z tytułu szkód powstałych na terytorium Polski z zakresu OC komunikacyjnego na osobie gdy: Szkoda została spowodowana przez niezidentyfikowanego sprawcę (w zakresie OC komunikacyjnego). UFG wypłaca odszkodowania i świadczenia z tytułu szkód powstałych na terytorium Polski z zakresu OC komunikacyjnego na osobie i mieniu przede wszystkim gdy: Szkoda została spowodowana przez sprawcę nieubezpieczonego (w zakresie OC komunikacyjnego), Szkoda została spowodowana przez niezidentyfikowanego sprawcę, który jednocześnie wyrządził poszkodowanemu tzw. ciężkie obrażenia cielesne (śmierć, naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, trwający dłużej niż 14 dni) przy zastosowaniu franszyzy redukcyjnej w wysokości 300 euro stosowanej do szkód w pojeździe,
Funkcja kompensacyjna UFG – działalność podstawowa Wypadek = Polska Poszkodowany – pojazd polski Sprawca – pojazd polski lub nieznany 1 (poszkodowany) 1 (poszkodowany i sprawca) Policja lub Formularz - Wspólne Zgłoszenie Szkody 2 (poszkodowany) 2 (poszkodowany) Dowolny zakład ubezpieczeń prowadzący OC komunikacyjne 3 (zakład) - informacja 3 (zakład) Poszkodowany UFG 4 (podjęcie decyzji dot. wypłaty odszkodowania i/lub świadczenia) Poszkodowany
Funkcja kompensacyjna UFG – działalność podstawowa
Funkcja kompensacyjna UFG – działalność podstawowa
Funkcja kompensacyjna UFG – działalność podstawowa
Funkcja kompensacyjna UFG – niewypłacalność zakładów W związku z niewypłacalnością zakładów ubezpieczeń, UFG zaspokaja roszczenia osób uprawnionych z: umów ubezpieczeń obowiązkowych OC komunikacyjnego i OC rolników, za szkody powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (100% do wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej), umów obowiązkowego ubezpieczenia budynków rolniczych (100% do wysokości sumy ubezpieczenia), umów pozostałych ubezpieczeń obowiązkowych, oraz umów ubezpieczenia na życie, w wysokości 50% wierzytelności, do kwoty nie większej niż równowartość w złotych 30.000 EUR według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu: ogłoszenia upadłości, oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzenia postępowania upadłościowego albo zarządzenia likwidacji przymusowej.
Poziom maksymalnej kwotowej odpowiedzialności z tytułu roszczeń z OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC rolników (w ramach działalności podstawowej UFG i upadłości) w latach 1991-2017 (w zł i w euro) 1991-1993 0,72 mln zł szkody osobowe i majątkowe (na zdarzenie) 1994-2003 1,15 mln zł za szkody osobowe i majątkowe (od 1995 1,15 mln zł 600 tys. euro) 2004-2005 350 tys. euro za szkody osobowe (na osobę) i 200 tys. euro za szkody majątkowe (na zdarzenie) 2006-2009 1,5 mln euro za szkody osobowe (na zdarzenie) i 300 tys. euro za szkody majątkowe (na zdarzenie) (od 1 I 2006 do 10 XII 2009) oraz 2,5 mln euro za szkody osobowe (na zdarzenie) i 500 tys. euro za szkody majątkowe (na zdarzenie) (od 11 XII 2009 2009-2012 2,5 mln euro za szkody osobowe (na zdarzenie) i 500 tys. euro za szkody majątkowe (na zdarzenie) (od 11.XII.2009 - 10.VI.2012) Od 10.06.2012 5 mln euro za szkody osobowe (na zdarzenie) i 1 mln euro za szkody majątkowe (na zdarzenie)
Zmiany zakresu odpowiedzialności gwarancyjnej w latach 1991-2017 w ujęciu podmiotowym i określenia kwotowego limitu odpowiedzialności Ubezpieczenia 1991-1995 1996-2003 2004- OC posiadaczy pojazdów mechanicznych 90% (FOU upadłości) i 100% (UFG działalność podstawowa) uznanych wierzytelności do wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej Tylko osoby fizyczne (FOU upadłości) osoby fizyczne i prawne (100% UFG działalność podstawowa) 100% (UFG działalność podstawowa i upadłość) uznanych wierzytelności do wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej Osoby fizyczne i prawne 100% (UFG działalność podstawowa i upadłość) Uznanych wierzytelności do wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej OC rolników uznanych wierzytelności do wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej; Tylko osoby fizyczne (FOU upadłości) (UFG działalność podstawowa) uznanych wierzytelności do wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej; UFG (działalność podstawowa i upadłość) uznanych wierzytelności do wysokości minimalnej sumy gwarancyjnej; Budynki rolne od ognia i innych zdarzeń losowych 90% (FOU upadłość) do wysokości sumy ubezpieczenia; - (UFG upadłość) uznanych wierzytelności do wysokości sumy ubezpieczenia; Inne obowiązkowe 50% do wysokości sumy ubezpieczenia, ale nie więcej niż 30 tys. euro; Dobrowolne Życiowe uznanych wierzytelności do wysokości sumy ubezpieczenia, ale nie więcej niż 30 tys. euro;
Funkcja kompensacyjna UFG – niewypłacalność zakładów Nazwa zakładu Rok ogłoszenia upadłości Rodzaje ubezpieczeń podlegające interwencji UFG Całkowita wysokość wypłaconych odszkodowań i świadczeń przez UFG (1991-2017) Liczba szkód i świadczeń wypłaconych przez UFG (1991-2017) Westa 1993 Ubezpieczenia działu II 72,8 mln zł 7 616 Westa-Life Ubezpieczenia na życie 18,5 mln zł 739 Gryf 1996 OC komunikacyjne, OC rolników 43,6 mln zł 9 270 Hestja 19,5 mln zł 4 335 Fenix 1997 13,8 mln zł 2 895 Polisa 2000 > 100 mln zł > 13 000 Gwarant 5,6 mln zł 627 Razem > 300 mln zł > 40 000
Funkcja kompensacyjna UFG – niewypłacalność zakładów
Funkcja kompensacyjna UFG – niewypłacalność zakładów
Funkcja pomocowa UFG Optymalny dla UFG moment wydania przez KNF decyzji o zatwierdzeniu przeniesienia portfela Wniosek Zakładu Ubezpieczeń Analiza dokumentacji Ewentualna promesa Zarządu dla Zakładu Ubezpieczeń Uchwała Zarządu Ewentualna opinia Rady Funduszu Podpisanie umowy przez Zakład Ubezpieczeń Wypłata pożyczki na rachunek Zakładu Ubezpieczeń Raport Decyzja, zabezpieczenia, projekt umowy Kwota, okres pożyczki
Funkcja kontrolno-represyjna UFG Organy obowiązane: OC komunikacyjne : Policja, organy celne, Straż Graniczne, organy właściwe w sprawach rejestracji pojazdów, Inspekcja Transportu Drogowego Posiadacz pojazdu mech. Organy uprawnione: OC komunikacyjne : UFG, inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego, Inspekcja Ochrony Środowiska UFG Rejestracja i weryfikacja zawiadomień kontrola obowiązku ubezpieczenia zawiadomienie o braku ubezpieczenia wezwanie do uiszczenia opłaty za niespełnienie obowiązku ubezpieczenia uiszczenie opłaty za niespełnienie obowiązku ubezpieczenia () ( Schemat kontroli obowiązku ubezpieczenia OC komunikacyjnego
Funkcja kontrolno-represyjna UFG Weryfikacja pokrycia ubezpieczeniowego UFG 14 dni Kontrola Zawiadomienie OI UFG (baza polis OC) Brak pokrycia Wezwanie CEP (baza pojazdów zarejstrowanych) Osoba kontrolowana 30 dni X Dokument ubezpieczenia lub np. dowód zbycia pojazdu Uiszczenie opłaty Brak dokumentów lub zapłaty Tytuł wykonawczy Państwowy Organ Egzekucyjny Zakończenie sprawy Egzekucja opłaty
Funkcja kontrolno-represyjna UFG Zawiadomienia ze strony organów zewnętrznych Ustalenia własne UFG Policja Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) Straż Graniczna(SG) CEPiK Transmisja danych dot. pojazdów z CEP do OI UFG Policja + ITD + SG etc. Zawiadomienia nt. pojazdów bez OC kom. od organów zewnętrznych Selekcja –identyfikacja pojazdów bez ważnego OC kom. w roku kontroli Analityczny proces scoringowy przy wykorzystaniu metod statystycznych Weryfikacja dokonywana przez ubezpieczycieli (na podstawie danych gromadzonych przez zakłady dot. listy wskazanych pojazdów) + następnie lista wskazanych pojazdów jest przesyłana do UFG w celu nałożenia opłaty karnej za brak ochrony ubezpieczeniowej OC Wystawienie wezwań do zapłacenia opłaty karnej za brak ochrony ubezpieczeniowej OC Ubezpieczyciele Wystawienie wezwań do zapłacenia opłaty karnej za brak ochrony ubezpieczeniowej OC
Funkcja kontrolno-represyjna UFG Liczba spraw rejestrowanych z tytułu OC komunikacyjnego i OC rolników na podstawie zawiadomień zewnętrznych i ustaleń własnych (w szt. i %) Tytuł 2016 r. 2015 r. Dynamika Sprawy (w szt.) Struktura (w %) Sprawy (w szt.) Struktura (w %) Ogółem 92 426 100,00 86 845 106,43 w tym: 1. OC komunikacyjne 91 438 98,93 85 229 98,14 107,29 1) organy obowiązane 36 187 39,15 49 005 56,43 73,84 - policja 28 321 30,64 38 648 44,50 73,28 - organy rejestrowe (wydziały komunikacji) 5 396 5,84 7 855 9,04 68,70 - organy celne 71 0,07 29 0,03 244,83 - Straż Graniczna 2 151 2,33 1 970 2,27 109,19 - Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) 248 0,27 503 0,58 49,30 2) organy uprawnione 55 251 59,78 36 224 41,71 152,53 - Inspekcja Ochrony Środowiska 203 0,22 123 0,14 165,04 - inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego 238 0,26 141 0,16 168,79 - UFG 54 810 59,30 35 960 41,41 152,42 - Ośrodek Informacji 38 061 41,18 20 266 23,34 187,81 - z likwidacji szkód 1 261 1,36 1 308 1,51 96,41 - Wydziały Opłat 15 488 16,76 14 386 16,56 107,66 2. OC rolne 988 1,07 1 616 1,86 61,14
Funkcja kontrolno-represyjna UFG Liczba wezwań wystawionych przez UFG z tytułu OC komunikacyjnego I OC rolników na podstawie zawiadomień zewnętrznych i ustaleń własnych (w szt. i %) Tytuł 2016 r. 2015 r. Dynamika Wezwania (w szt.) Struktura (w %) Wezwania (w szt.) Struktura (w %) Ogółem 71 975 100,00 68 915 104,44 w tym: 1. OC komunikacyjne 71 120 98,81 67 455 97,88 105,43 1) organy obowiązane 23 974 33,31 32 769 47,55 73,16 - policja 18 755 26,06 25 824 37,47 72,63 - organy rejestrowe (wydziały komunikacji) 3 606 5,01 5 283 7,67 68,26 - organy celne 26 0,03 41 0,06 63,41 - Straż Graniczna 1 460 2,03 1 382 2,01 105,64 - Inspekcja Transportu Drogowego (ITD) 127 0,18 239 0,35 53,14 2) organy uprawnione 47 146 65,50 34 686 50,33 135,92 - Inspekcja Ochrony Środowiska 125 0,17 144 0,21 86,81 - inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego 189 0,26 122 154,92 - UFG 46 832 65,07 34 420 49,95 136,06 - Ośrodek Informacji 32 790 45,56 19 410 28,17 168,93 - z likwidacji szkód 1 034 1,44 1 256 1,82 82,32 - Wydziały Opłat 13 008 18,07 13 754 19,96 94,58 2. OC rolne 855 1,19 2,12 58,56
Funkcja kontrolno-represyjna UFG
Funkcja kontrolno-represyjna UFG Wysokość opłaty karnej za brak spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC komunikacyjnego w latach 2012-2017 w zł 2012 2013 2014 2015 2016 2017 Osobowe <4 dni - 20% 600 640 670 700 740 800 4-14 dni - 50% 1 500 1 600 1 680 1 750 1 850 2 000 >14 dni - 100% 3 000 3 200 3 360 3 500 3 700 4 000 Ciężarowe i autobusy 900 960 1 010 1 050 1 110 1 200 2 250 2 400 2 520 2 630 2 780 4 500 4 800 5 040 5 250 5 550 6 000 Inne 100 110 120 130 250 270 280 290 310 330 500 530 560 580 620
Funkcja kontrolno-represyjna UFG
Funkcja kontrolno-represyjna UFG Mapa poziomu nieubezpieczonych posiadaczy pojazdów mechanicznych z tytułu OC komunikacyjnego w podziale na województwa w 2016 r.
Funkcja windykacyjno-regresowa UFG korespondencja z zobowiązanym i instytucjami zewnętrznymi, ustalanie sytuacji materialnej i życiowej dłużnika, podejmowanie decyzji merytorycznych w sprawie (anulowanie zobowiązań, ugoda, odstąpienie) dochodzenie roszczeń sprawca szkody, posiadacz pojazdu, posiadacz gospodarstwa rolnego wezwanie do zapłaty spełnionego świadczenia (I) Schemat postępowania windykacyjnego - regres windykacja dobrowolna windykacja sądowa i egzekucyjna Zapłata wezwanie do zapłaty spełnionego świadczenia brak zapłaty skierowanie sprawy na drogę sądową postępowanie windykacyjne na podstawie orzeczenia sądu zakończenie sprawy dłużnik płaci wszczęcie egzekucji sądowej dłużnik nie płaci
Funkcja windykacyjno-regresowa UFG
Funkcja windykacyjno-regresowa UFG
Funkcja windykacyjno-regresowa
Funkcja informacyjna UFG Zgodnie z zapisami ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych oraz Czwartą Dyrektywą Komunikacyjną, od 1 maja 2004 roku Fundusz pełni funkcję Ośrodka Informacji. Do zadań informacyjnych Funduszu należy prowadzenie rejestru: umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (od 1 maja 2004 r.), umów ubezpieczenia AC pojazdów mechanicznych (od 26 marca 2006 r.), uczestników zdarzeń powodujących odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych (od 1 maja 2004 r.), uczestników zdarzeń powodujących odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia AC pojazdów mechanicznych (od 26 marca 2006 r.), reprezentantów do spraw roszczeń każdego zakładu ubezpieczeń prowadzącego działalność w Polsce w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w każdym państwie członkowski UE danych organów odszkodowawczych ustanowionych w każdym państwie członkowskim UE
Funkcja informacyjna UFG Umowy ubezpieczenia Nazwa i adres zakładu ubezpieczeń Imię, nazwisko, nr dowodu osobistego, adres zamieszkania ubezpieczonego, adres siedziby ubezpieczonego elementy składowe polisy pozwalające na identyfikację dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia Data zawarcia umowy Okres ubezpieczenia Nr tablicy rejestracyjnej, VIN, Nr tablicy rejestracyjnej, VIN, nr silnika pojazdu mechanicznego Marka, typ i model pojazdu Zdarzenia Imię, nazwisko, PESEL, adres zamieszkania ubezpieczonego, adres siedziby ubezpieczonego, REGON, uczestnicy zdarzenia i ich rola w zdarzeniu Data, miejsce, opis, zgłoszenie zdarzenia Wypłaty Data i kwota wypłaty odszkodowania Podmiot upoważniony do otrzymania odszkodowania Odmowa wypłaty
Funkcja informacyjna UFG Zakres zgromadzonych danych 2014 r. 2015 r. 2016 r. Liczba rekordów umów: 265 854 516 299 072 376 332 784 413 OC komunikacyjne 223 339 202 250 885 108 279 003 633 AC 42 515 314 48 187 268 53 780 780 Liczba rekordów zdarzeń: 12 866 606 14 716 959 16 514 304 7 164 026 8 251 038 9 279 478 5 702 580 6 465 921 7 234 826 Liczba rekordów wypłat: 15 106 752 17 869 190 20 674 437 8 258 237 9 947 846 11 639 959 6 848 515 7 921 344 9 034 478 * Dane dla powyższych zestawień prezentowane są narastająco od 2004 r. (OC) i 2006 r. (AC).
Funkcja informacyjna UFG Kompletność danych UFG z podziałem na kategorie danych
Funkcja informacyjna UFG Terminowość przekazywania danych przez zakłady ubezpieczeń do UFG z podziałem na kategorie danych
Funkcja informacyjna UFG baza danych OI UFG zakłady ubezpieczeń dane dot. umów Schemat przepływu danych OC komunikacyjnego i AC przekazywanych przez zakłady ubezpieczeń do bazy OI UFG osoby fizyczne dane dot. ubezpieczenia OC komunikacyjnego Inne podmioty: Policja, sądy prokuratura, ABW, CBA, CEPiK, KNF, PIU, RPO, RzF dane dot. zdarzeń drogowych dane dot. odszkodowań dane dot. przebiegu ubezpieczenia OC komunikacyjnego dane do realizacji ustawowych celów do oceny ryzyka w procesie zawierania umów ubezpieczeń do ustalenia prawa ubezpieczonego do uzyskania świadczenia w sytuacji wielokrotnego ubezpieczenia w celu wykonania umowy ubezpieczenia np. podczas likwidacji szkody w celach statystycznych dane :
Funkcja informacyjna UFG Liczba zapytań do bazy OI UFG 2014 r. 2015 r. 2016 r. Liczba zapytań o szkody tj. dot. historii szkodowości posiadacza pojazdu mechanicznego lub pojazdu – kanał odstępny dla zakładów ubezpieczeń (AC + OC) 56 281 034 149 131 156 189 653 451 Liczba zapytań o przebieg ubezpieczenia – kanał dostępny dla zakładów ubezpieczeń (AC + OC) 91 671 347 182 912 171 232 465 707 Liczba zapytań o OC komunikacyjne za pośrednictwem Portalu UFG www.ufg.pl („Sprawdź OC pojazdu”) – kanał dostępny publicznie 4 369 754 7 377 186 13 835 488
Funkcja informacyjna UFG Sprawdź OC dla pojazdu 46
Funkcja informacyjna UFG Sprawdź OC dla pojazdu 47
Funkcja informacyjna UFG Sprawdź OC dla pojazdu 48
Funkcja informacyjna UFG Sprawdzenie przebiegu ubezpieczenia OC (zaświadczenie)
Funkcja informacyjna UFG Sprawdzenie przebiegu ubezpieczenia OC (zaświadczenie) J.Kowalski@wp.pl
Funkcja informacyjna UFG Sprawdzenie przebiegu ubezpieczenia OC (zaświadczenie)
Funkcja informacyjna UFG Sprawdzenie przebiegu ubezpieczenia OC (zaświadczenie)
Funkcja informacyjna UFG Sprawdzenie przebiegu ubezpieczenia OC (zaświadczenie)
Funkcja informacyjna UFG
Funkcja informacyjna UFG
Funkcje UFG - analityczna i detekcyjna w zakresie przestępczości ubezpieczeniowej w dziale I i II Umowy ubezpieczenia Imię, nazwisko, adres zameldowania, wskazany adres zamieszkania, wskazany adres do korespondencji, numer ewidencyjny PESEL albo nazwę i numer dokumentu tożsamości (ubezpieczonego, współ-ubezpieczonego, ubezpieczającego, poszkodowanego, uprawnionego lub upoważnionego do otrzymania odszkodowania lub świadczenia, osoby trzeciej na rzecz której zawarta została umowa ubezpieczenia, właściciela i współwłaściciela czy też leasingodawcy przedmiotu ubezpieczenia etc.) zawarte umowy ubezpieczenia w podziale na działy i grupy ubezpieczeń (w tym: datę zawarcia, datę rozwiązania, przyczynę rozwiązania umowy ubezpieczenia, datę początku i końca okresu obowiązywania ochrony ubezpieczeniowej, przedmiot ubezpieczenia, rodzaj ryzyka objętego ochroną ubezpieczeniową, identyfikator umowy ubezpieczenia, suma ubezpieczenia, sposób oraz częstotliwość opłacania składki ubezpieczeniowej, numer rachunku z którego nastąpiła płatność składki etc.) Zdarzenia Zgłoszone zdarzenia ubezpieczeniowe (w tym: dane o miejscu zdarzenia jak: kraj, miejscowość, opis miejsca; rodzaj zdarzenia, data i czas w którym zdarzenie miało miejsce, okoliczności zdarzenia zawierające opis przebiegu zdarzenia, rodzaj, typ i zakres szkody, opis szkody w tym opis doznanych uszkodzeń ciała i stanu zdrowia osób poszkodowanych i ubezpieczonych i uposażonych, datę zgłoszenia szkody do zakładu likwidującego szkodę, informację umożliwiającą zidentyfikowanie rodzaju ubezpieczenia z którego zgłoszono roszczenie) Wypłaty Zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń w związku ze zdarzeniem ubezpieczeniowym z tytułu którego wypłacono lub odmówiono odszkodowanie lub roszczenie , kod zakładu ubezpieczeń likwidującego szkodę, identyfikator umowy oraz szkody, świadczenia lub roszczenia w zakładzie ubezpieczeń likwidującym szkodę, identyfikator zdarzenia w zakładzie ubezpieczeń likwidującym szkodę, odmowę i przyczynę odmowy wypłaty odszkodowania lub świadczenia, status szkody lub świadczenia w zakładzie likwidującym szkodę raz stan informacyjny szkody, kwota i forma wypłaty odszkodowania lub świadczenia, numer rachunku płatniczego na który wypłacono odszkodowanie lub świadczenie, datę wypłaty lub odmowy wypłaty odszkodowania lub świadczenia oraz wskazanie czy wypłacone świadczenie jest świadczeniem okresowym czy jednorazowym)
Funkcje UFG – Turystyczny Fundusz Gwarancyjny 1 2 Składki na rzecz TFG 0, 10, 13 or 15 PLN Zawarcie umowy Klient Biuro podróży TFG (II filar) 3 Oświadczenie o niewypłacalności 9 8 Realizacja zwrotu 7 4 Jeśli środki z I filara się wyczerpią - Dyspozycja realizacji zwrotu Wniosek o zwrot kosztów Realizacja zwrotu Kalkulacja należnej kwoty 5 Ubezpieczyciel lub bank (I filar) Marszałek Województwa 6 Dyspozycja wypłaty September 14, 2018
Funkcje UFG – Turystyczny Fundusz Gwarancyjny 1 2 Klient Biuro podróży TFG (II filar) Zawarcie umowy Składki na rzecz TFG 0, 10, 13 lub15 PLN Oświadczenie o niewypłacalności Wniosek o zorganizowanie powrotu na miejsce początku wycieczki lub na miejsce planowanego powrotu 3 4 7 Jeśli środki z I filaru się wyczerpią - zaliczka 6 (I filar) i 8 (II filar) 5 Ubezpieczyciel lub Bank (I filar) Marszałek Województwa Klienci Zorganizowanie powrotu na miejsce początku wycieczki lub na miejsce planowanego powrotu Zaliczka September 14, 2018
Mapa Systemu Zielonej Karty
Funkcje PBUK PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty PBUK jako regulator ubezpieczeń granicznych PBUK jako centrum informacyjne w ramach Systemu IV Dyrektywy PBUK jako organ odszkodowawczy w ramach Systemu IV Dyrektywy PBUK jako instytucja prowadząca bazę danych o wypadkach z ofiarami w ludziach.
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Geneza Systemu Zielonej Karty Cel Systemu Zielonej Karty– zapewnienie, aby: poszkodowani w wypadkach komunikacyjnych mogli otrzymać należne im odszkodowanie z tytułu szkód spowodowanych przez kierowcę pojazdu zarejestrowanego za granicą oraz by zmotoryzowani nie byli zmuszeni do nabywania ubezpieczenia OC komunikacyjnego na granicy każdego z odwiedzanych przez nich krajów.
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Warunki przystąpienia do Systemu Zielonej Karty: Złożenie wniosku o członkostwo Wniosek o członkostwo spełniać powinien łącznie następujące warunki Położenie kraju w Europie, w basenie Morza Śródziemnego lub sąsiadowanie z europejskim krajem reprezentowanym w Systemie Zielonej Karty Utworzenie na terenie danego kraju biura narodowego i uznanie go przez odpowiednie władze państwowe Wprowadzenie w danym kraju, obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych Zagwarantowanie uznawania zagranicznych „zielonych kart” jako wystarczającego pokrycia ubezpieczeniowego Udzielenie gwarancji pokrycia wypłaty świadczeń odszkodowawczych przez biuro narodowe – wystawcę „zielonej karty” Przedstawienie przez biuro narodowe gwarancji finansowych Zapewnienie przez rząd danego kraju swobody przepływu środków na pokrycie zobowiązań wynikających z rozliczeń między biurami
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Zasady funkcjonowania Systemu Zielonej Karty oparte są na: Postanowieniach obowiązkowych = wyznaczających zasady funkcjonowania Systemu, Biur Narodowych i ich wzajemnych relacji, definiując funkcje biura, pojęcia wypadku ubezpieczeniowego, roszczenia, dokumentów ubezpieczeniowych itp. Postanowieniach fakultatywnych = określających wzajemne relacje między Biurami Narodowymi (tj. czy stosunki umowne między biurami oparte są na certyfikacie „Zielona Karta”, czy na domniemanym pokryciu ubezpieczeniowym)
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty System Zielonej Karty Zakłady ubezpieczeń Korespondenci Biura Agenci Zakłady ubezpieczeń Reprezentanci ds. roszczeń Ośrodki Informacji System IV Dyrektywy Organy odszkodowawcze Samochodowe fundusze gwarancyjne 64
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Zakład sprawcy nominował korespondenta w państwie poszkodowanego – rozwiązanie wspólne dla modelu 1 opartego na domniemanym pokryciu ubezpieczeniowym oraz modelu 2 opartego na certyfikacie Zielonej Karty Terytorium państwa rejestracji pojazdu sprawcy szkody (np. Niemcy lub Ukraina) Terytorium państwa macierzystego poszkodowanego (np. Polska) Miejsce wypadku poszkodowany roszczenie (1) regres (5) wypłata (2) Biuro Narodowe Biuro Narodowe zwrot kosztów (6) gdy 4a nie to zwrot kosztów (4b) roszczenie (1) regres (7) Zwrot kosztów (8) regres (3) Zakład sprawcy szkody Korespondent zakładu sprawcy zwrot kosztów (4a)
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Zakład sprawcy nie nominował korespondenta w państwie poszkodowanego lub sprawca nie miał ważnego OC kom. – rozwiązanie dla modelu 1 opartego na domniemanym pokryciu ubezpieczeniowym (brak ważnego OC kom.) oraz dla modelu 1 i 2 opartego na domniemanym pokryciu ubezpieczeniowym lub certyfikacie Zielonej Karty (brak Korespondenta) Terytorium państwa rejestracji pojazdu sprawcy szkody (np. Niemcy) Terytorium państwa macierzystego poszkodowanego (np. Polska) Miejsce wypadku poszkodowany roszczenie (1) zawiadomienie (2) gdy brak ubezpieczenia OC lub Korespondenta oraz regres (4) Biuro Narodowe (gdy brak Korespondenta Zakładu sprawcy) Biuro Narodowe (gdy brak ubezpieczenia OC) lub Zakład sprawcy (gdy brak Korespondenta) zwrot kosztów (5) wypłata (3) poszkodowany
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Podsumowując – jako polskie biuro narodowe PBUK jest odpowiedzialne za: zawieranie umów z innymi Biurami Narodowymi o wzajemnym honorowaniu dokumentów ubezpieczeniowych wystawianie dokumentów ubezpieczeniowych uznawanych w innych państwach (certyfikatów „Zielonych Kart” i ubezpieczeń granicznych) gwarantowanie wypłacalności polskiego rynku ubezpieczeniowego wobec zagranicznych Biur Narodowych z tytułu wypadków drogowych spowodowanych przez pojazdy zaopatrzone w polskie dokumenty ubezpieczeniowe (jako biuro gwarant-dłużnik) organizowanie systemu likwidacji szkód i gwarantowanie wypłaty świadczeń ubezpieczeniowych dla poszkodowanych powstałych na terenie Polski spowodowanych ruchem pojazdów zaopatrzonych w obce dokumenty ubezpieczeniowe (odpowiedzialność na podstawie ważnego certyfikatu „zielonej karty”) lub przez posiadaczy pojazdów mechanicznych zarejestrowanych w państwach, których Biura Narodowe są sygnatariuszami Porozumienia Wielostronnego (odpowiedzialność na podstawie domniemanego pokrycia ubezpieczeniowego) (jako biuro wierzyciel)
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Udział sprawców szkód na terenie Polski wg kraju rejestracji pojazdu w roku 2016 Niemcy 28%
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Zmiana udziału sprawców szkód na terenie Polski wg kraju rejestracji pojazdu w latach 2012 – 2016
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Liczba szkód na terytorium Polski spowodowanych przez pojazdy z zagraniczną rejestracją, zgłoszonych w 2016 roku w podziale na kraj pojazdu sprawcy (w szt.)
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Liczba szkód na terytorium Polski spowodowanych przez pojazdy z zagraniczną rejestracją, zgłoszonych w latach 2012 – 2016
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Średnia wartość szkody w Polsce likwidowanej przez Członków PBUK i PBUK w latach 2012 – 2016
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Ilość zdarzeń komunikacyjnych zgłoszonych w roku 2016, zaistniałych za granicą w krajach Systemu Zielonej Karty, angażujących polskie dokumenty ubezpieczeniowe
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Zmiana udziału wg kraju zaistnienia szkód angażujących polskie dokumenty ubezpieczeniowe w latach 2012 – 2016
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Liczba zdarzeń komunikacyjnych poza granicami RP angażujących polskie dokumenty ubezpieczeniowe w 2011 r. w podziale na kraje
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Liczba zdarzeń komunikacyjnych poza granicami RP angażujących polskie dokumenty ubezpieczeniowe w latach 2012-2016
PBUK jako Biuro Narodowe w ramach Systemu Zielonej Karty Średnia wartość szkód uregulowanych w latach 2012 - 2016, zaistniałych za granicą w krajach Systemu Zielonej Karty, angażujących polskie dokumenty ubezpieczeniowe w tys. PLN
PBUK jako regulator ubezpieczeń granicznych PBUK nadzoruje i koordynuje działania rynku w tym zakresie: określając zarówno wzór dokumentu ubezpieczeniowego jak i zasady jego dystrybucji zasady rozliczeń, zasady odpowiedzialności z niego wynikających przekazując zarazem swoim członkom informacje związane z funkcjonowaniem tego ubezpieczenia w kraju i poza jego granicami oraz wskazując na konieczność wyważenia składki przez zakłady ubezpieczeń
PBUK w systemie IV Dyrektywy System IV Dyrektywy co do zasady obejmuje wypadki drogowe transgraniczne gdzie: wypadek, ma miejsce w Państwie Członkowskim innym niż Państwo Członkowskie stałego miejsca zamieszkania strony poszkodowanej spowodowaną użytkowaniem pojazdów ubezpieczonych i mających stałe miejsce postoju w innym Państwie Członkowskim EOG i Szwajcarii lub gdy transgraniczny wypadek drogowy ma miejsce na terytorium państwa trzeciego, którego biuro narodowe należy do Systemu Zielonej Karty, zaś szkoda miała miejsce między poszkodowanymi zamieszkałymi w państwach członkowskich (np. w Polsce) wyrządzona ruchem pojazdów ubezpieczonych i mających stałe miejsca postoju w innym państwie członkowskim niż państwo zamieszkania poszkodowanego PBUK w systemie IV Dyrektywy pełni w Polsce funkcję centrum informatycznego oraz organu odszkodowawczego
PBUK jako centrum informacyjne w ramach Systemu IV Dyrektywy Poszkodowany – pojazd polski Sprawca – pojazd niemiecki Wypadek = Niemcy 1 (poszkodowany – prośba o informację dot. sprawcy) PBUK jako polskie centrum informacyjne 2 (PBUK – prośba o informację dot. sprawcy) Niemiecki Ośrodek Informacji 3 (przekazanie informacji) PBUK jako polskie centrum informacyjne 4 (przekazanie informacji) Poszkodowany 5 (zgłoszenie roszczenia) Reprezentant ds. roszczeń w Polsce niem. zakładu sprawcy PBUK jako polski organ odszkodowawczy LUB
PBUK jako centrum informacyjne w ramach Systemu IV Dyrektywy PBUK mając dostęp on line do bazy OI UFG, korzysta w zakresie swoich zadań z jej zawartości i udziela informacji: Poszkodowanym w następstwie zdarzeń powstałych za granicą wskutek ruchu pojazdów zarejestrowanych w jednym z krajów EOG o: zakładzie ubezpieczeń, w którym ubezpieczony był sprawca wypadku danych identyfikujących dokument ubezpieczenia danych osobowych sprawcy, o ile poszkodowany wykaże interes prawny Zagranicznym centrom informacyjnym w przypadku zdarzeń spowodowanych przez pojazdy zaopatrzone w polskie tablice rejestracyjne o: Pokryciu ubezpieczeniowym ustanowionym reprezentancie ds. roszczeń danych osobowych lub identyfikacyjnych posiadacza pojazdu
PBUK jako centrum informacyjne w ramach Systemu IV Dyrektywy Liczba wystąpień do PBUK pełniącego funkcję ośrodka ustalającego i udostępniającego dane w latach 2012-2016
PBUK jako organ odszkodowawczy w ramach Systemu IV Dyrektywy PBUK jako polski organ odszkodowawczy może rozpocząć czynności likwidacyjne, jeśli, łącznie spełnione są następujące przesłanki: został zgłoszony wniosek poszkodowanego w wypadku zagranicznym (poza miejsce zamieszkania lub siedziby poszkodowanego) poszkodowany był uczestnikiem wypadku drogowego w jednym z krajów Systemu Zielonej Karty wypadek został spowodowany ruchem pojazdu zarejestrowanego w jednym z krajów EOG nie został wyznaczony reprezentant ds. roszczeń zakładu sprawcy w państwie członkowskim zamieszkania/siedziby poszkodowanego lub w ciągu 3 miesięcy poszkodowany nie uzyskał uzasadnionej odpowiedzi na zgłoszone roszczenie od zakładu ubezpieczeń zobowiązanego do naprawienia szkody bądź reprezentanta ds. roszczeń tego zakładu właściwego dla państwa członkowskiego zamieszkania/siedziby poszkodowanego lub w terminie 2 miesięcy od wypadku nie można ustalić zakładu ubezpieczeń odpowiedzialnego za szkodę lub nie można zidentyfikować pojazdu sprawcy.
PBUK jako organ odszkodowawczy w ramach Systemu IV Dyrektywy Wypadek = Niemcy lub Ukraina Poszkodowany – pojazd polski Sprawca – pojazd niemiecki 1 (roszczenie; albo gdy w ciągu 3 mies. brak uzasadnionej odp od ZU sprawcy lub jego Repr ds. roszczeń albo w ogóle brak Repr ds. roszczeń) ZU Sprawcy + Niemiecki Organ Odszkodowawczy + Sprawca zdarzenia PBUK jako polski organ odszkodowawczy 2 (przekazanie informacji, że dalszy brak reakcji w ciągu 2 mies. będzie skutkować interwencją PBUK) 3 (wypłata) 4 (regres) Poszkodowany Niemiecki organ odszkodowawczy 5 (zwrot kosztów) PBUK jako polski organ odszkodowawczy
PBUK jako organ odszkodowawczy w ramach Systemu IV Dyrektywy Sprawca – nieubezpieczony pojazd niemiecki lub ukraiński lub pojazd niezidentyfikowany Poszkodowany – pojazd polski Wypadek = Niemcy 1 (roszczenie; albo gdy niemożliwe jest ustalenie pojazdu albo gdy w okresie 2 mies. niemożliwe jest ustalenie ZU sprawcy) PBUK jako polski organ odszkodowawczy 2 (wypłata) Poszkodowany 3 (regres) LUB 3 (regres) LUB 3 (regres) W przypadku gdy nie można zidentyfikować zakładu ubezpieczeń OC sprawcy - do samochodowego funduszu gwarancyjnego w państwie stałego postoju pojazdu (tutaj: Niemcy) W przypadku niezidentyfikowanego pojazdu – do samochodowego funduszu gwarancyjnego w państwie miejsca wypadku (tutaj: Niemcy) W przypadku pojazdów z państw trzecich – do samochodowego funduszu gwarancyjnego w państwie miejsca wypadku (tutaj: Niemcy) 5 (zwrot kosztów) PBUK jako polski organ odszkodowawczy
PBUK jako organ odszkodowawczy w ramach Systemu IV Dyrektywy
PBUK jako instytucja prowadząca bazę danych o wypadkach z ofiarami w ludziach Jednym z zadań wykonywanych przez PBUK, jest zbieranie od policji i redystrybucja do właściwych zakładów ubezpieczeń informacji o wypadkach zaistniałych na terenie kraju (tj. w Polsce), w których następstwie uczestnicy takich zdarzeń zostali ranni lub zginęli tj.: Numerów dowodów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych Nazwy zakładów ubezpieczeń, w którym pojazdy były ubezpieczone Wskazanie sprawcy wypadku oraz Informacji o wszczęciu postępowania karnego wobec sprawcy
Dziękuję za uwagę