FAKTORING
FAKTORING jest rodzajem specjalistycznego pośrednictwa handlowego, w którym wyspecjalizowana instytucja finansowa (z reguły spółka z udziałem banku) nabywa w drodze cesji od przedsiębiorstw handlowych lub przemysłowych roszczenie o zapłatę należnych im kwot z różnego rodzaju źródeł zobowiązanych, a zwłaszcza sprzedaży.
Dla kogo faktoring? Faktoring przeznaczony jest dla firm prowadzących sprzedaż towarów i usług innym firmom lub instytucjom, wystawiających faktury z odroczonym terminem płatności. Np., przedsiębiorca "dostawca", który sprzedaje towar, ustala ze swoim odbiorcą, że płatność za dostawę nastąpi w ciągu 30 dni. Jest to czas, w którym formalnie realizowany jest przychód, co powoduje powstanie zobowiązania podatkowego, chociaż gotówka jeszcze nie wpływa. W tym czasie może też zaistnieć potrzeba uregulowania innych należności: za dostawy materiałów do produkcji, wynagrodzeń itp. W tej sytuacji może pomóc faktoring.
PODMIOTY FAKTORINGU Faktorant Faktor Dłużnik faktoringowy
FAKTORANT przedsiębiorca trudniący się sprzedażą, dostawą towarów lub świadczeniem usług
FAKTOR termin ten wywodzi się z języka łacińskiego (facere) i oznacza podmiot działający (czyniący) za pośrednika. Z praktyki światowej wynika, że faktorami z reguły są: instytucje bankowe wyspecjalizowane spółki faktoringowe
dbiorca towarów lub usług zobowiązany do zapłaty DŁUŻNIK FAKTORINGOWY dbiorca towarów lub usług zobowiązany do zapłaty
Formy Faktoringu przyśpieszony zagraniczny właściwy otwarty Wg umiejscowienia ryzyka niewypłacalności dłużnika Wg Sposobu powiadomienia dłużnika o umowie Wg momentu otrzymania zapłaty od faktoranta Wg rynku docelowego producenta przyśpieszony zagraniczny właściwy otwarty niewłaściwy półotwarty krajowy wymagalnościowy zaliczkowy mieszany tajny
FAKTORING WŁAŚCIWY: W tej odmianie faktoringu ryzyko niewypłacalności dłużnika przejmuje firma faktoringowa, dzięki czemu faktorant może realizować zamówienie bez obaw o problemy z płatnościami. Przejęcie ryzyka przez faktora jest związane z dodatkowymi kosztami w związku z czym ten rodzaj usługi jest droższy od faktoringu niepełnego. Przy faktoringu pełnym istnieje konieczność ustalenia limitu przejęcia ryzyka dla każdego odbiorcy, co z kolei wiąże się z większą liczbą formalności.
Wady: wyższy koszt w porównaniu do faktoringu niepełnego konieczność nadania limitów kredytowych na każdego odbiorcy, co może spowodować, że nie wszyscy odbiorcy uzyskają takie limity i nie będą w związku z tym finansowani Zalety: pewność otrzymania zapłaty za towary lub usługi, większe bezpieczeństwo prowadzenia działalności, wzrost pewności planowania przepływów pieniężnych, polepszenie struktury bilansu dzięki możliwości usunięcia z bilansu należności objętych faktoringiem.
Faktoring niepełny ( z regresem) w tej formie faktoringu całe ryzyko i konsekwencje niewypłacalności odbiorcy spoczywają na dostawcy. Znajduje zastosowanie w przypadku, gdy faktorant nie ma obaw co do wypłacalności swojego odbiorcy i dotrzymywania przez niego terminów. W przypadku braku zapłaty od odbiorcy wierzytelność zostaje zwrotnie przeniesiona na faktoranta.
Zalety niższy koszt w porównaniu z faktoringiem pełnym, mniej (niż w przypadku f. pełnego) formalności związanych z oceną sytuacji finansowej i przyznawaniem limitów odbiorcom. Wady brak zabezpieczenia przed ryzykiem, należności objęte faktoringiem niepełnym zostają wykazane w bilansie faktoranta, może być trudny do uzyskania jeśli sytuacja faktoranta jest słaba.
Faktoring mieszany wariant faktoringu łączący cechy faktoringu pełnego i niepełnego, w którym faktorant i faktor dzielą się ryzykiem związanym z niewypłacalnością odbiorcy - faktor przejmuje ryzyko do pewnej ustalonej kwoty.
Wg. momentu otrzymania zapłaty przez faktoranta: faktoring przyspieszony (advance faktoring): po otrzymaniu faktury od klienta, faktor wypłaca natychmiast 100 proc. wartości wierzytelności faktoring zaliczkowy ( collection faktoring): klient otrzymuje od faktora zaliczkę wynoszącą mniej niż 100 proc. wartości wierzytelności, a której wysokość zależy od wartości wierzytelności i terminu spłaty. Zaliczka wypłacana jest natychmiast po otrzymaniu faktur przez faktora. Pozostałą część wypłaca się w momencie rzeczywistej spłaty przez dłużnika. faktoring wymagalnościowy (maturity faktoring): należność wobec klienta jest regulowana w terminie płatności dłużnika; celem operacji zakupu wierzytelności jest więc nie wcześniejsze otrzymanie środków pieniężnych, lecz pomoc w ściągnięciu należności (faktorant nie płaci w tym przypadku faktorowi odsetek, a jedynie prowizję);
Wg sposobu powiadomienia dłużnika o umowie: faktoring otwarty (open faktoring) - występuje wówczas, gdy dłużnik powiadamiany jest niezwłocznie o umowie między faktorem i klientem; faktoring półotwarty - dłużnik zostaje powiadomiony o umowie faktoringu dopiero wtedy, gdy zostaje wezwany przez bank do uiszczenia należności; faktor zawiadamia dłużnika o zawarciu umowy faktoringowej nie wprost, ale wzywa go do uregulowania płatności u siebie (nie u faktoranta!); faktoring tajny (silent faktoring) - nie dochodzi w ogóle do zawiadomienia dłużnika o zawarciu umowy przez faktora i faktoranta;
Wg. rynku docelowego producenta: Zagraniczny Krajowy
Omówienie działania FAKTORINGU na przykładzie firmy Pekao FAKTORING Sp Omówienie działania FAKTORINGU na przykładzie firmy Pekao FAKTORING Sp.Z.O.O.
1 DOSTAWCA ODBIORCA 6 5 3 4 2 Pekao FAKTORING Sp z.o.o. 1.Dostawca dostarcza towar/świadczy usługę na rzecz odbiorcy (powstaje wierzytelnośc) 2.Dostawca przesyła do Pekao FAKTORING dokumenty niezbędne do wykupu wierzytelności. 3. Pekao FAKTORING nabywa wierzytelności. W przypadku wierzytelności finansowych następuje wypłata zaliczki. 4. Pekao FAKTORING monituje (przypomina) stan płatności od odbiorcy. 5.Odbiorca dokonuje płatności z tytułu nabytych przez Pekao FAKTORING wierzytelności. 6.Następuje rozliczenie transakcji (zwrot funduszu gwarancyjnego).
FUNKCJE FAKTORINGU
Funkcja finansowania działalności – polega przede wszystkim na finansowaniu przez faktora cyklu rozliczeniowego transakcji Funkcja administracyjna (usługowa) – występuje wówczas, gdy faktor poza nabyciem wierzytelności świadczy na rzecz przedsiębiorcy określone usługi. Funkcja gwarancyjna (del credere – podjęcie ryzyka) – polega na zakupie wierzytelności przedsiębiorstwa przez faktora, z wyłączeniem prawa regresu wobec sprzedającego wierzytelność, bez względu na ryzyko występujące przy ściąganiu środków pieniężnych od dłużnika.
FAKTORING W POLSCE I NA ŚWIECIE
Polski Związek Faktorów jest instytucją zrzeszającą 11 instytucji finansowych oferujących usługi faktoringowe: Arvato services Polska, Bibby Financial Services Sp. z o.o., BZ WBK Faktor Sp. z o.o., Coface Poland Factoring Sp. z o.o., Fortis Commercial Finance Sp. z o.o., SEB Commercial Finance Sp. z o.o., Grupa Finansowa Premium S.A., IFIS Finance Sp. z o.o., ING Commercial Finance Polska S.A., Pekao Faktoring Sp. z o.o., Polfactor S.A.. firma Hilton-Baird Sp. z o.o. – członka wspierającego.
MIEJSCE POLSKI Od kilku lat Polska plasuje się w drugiej dziesiątce pod względem obrotów faktoringowych. W 2008 roku było to 26 miejsce na świecie pod względem wysokości obrotów faktoringowych. W Europie, na którą przypada 67% obrotów zrealizowanych w faktoringu, Polska plasuje się na 15 miejscu.
Zalety faktoringu • Zapewnia dużą ilość gotówki w szybkim czasie i bez zbędnych formalności • Oszczędza czas i koszt administrowania należnościami • Poprawia relacje z klientami. To faktor kontaktuje się z kontrahentami w sprawie długów pozostawiając klientom inne, zwykle mniej drażliwe obszary • Wielu klientów płaci faktorowi szybciej w obawie przed prawnymi konsekwencjami • Poprawia płynność i zapewnia lepsze planowanie finansów • Faktoring nie obciąża bilansu firmy (w odróżnieniu od np. kredytu obrotowego) • Pozwala na uzyskanie przewagi konkurencyjnej np. poprzez wydłużanie terminów płatności • Dostarcza informacji o sytuacji finansowej kontrahentów – szczególnie ważne przy rozpoczynaniu współpracy z nowymi odbiorcami lub w niepewnych czasach • Eliminuje ryzyko działalności i gwarantuje odzyskanie należności (wybierając faktoring bez regresu) • Redukuje koszty ewentualnej windykacji i obsługi prawnej w przypadku kłopotów z odzyskaniem należności
Wady faktoringu • Koszt – faktoring jest droższy od kredytu • Wymaga zmiany sposobu rozliczania z klientami • Niektórzy kontrahenci wolą bezpośrednie kontakty, bez udziału faktora • Większość faktorów współpracuje z firmami o wysokich obrotach. Są jednak i tacy, którzy specjalizują się w małych i średnich przedsiębiorstwach np. Bibby Financial Services • Aby skończyć współpracę z faktorem firma musi spłacić wszelkie zaliczki uzyskane na poczet przyszłych faktur • Sposób, w jaki faktorzy obsługują kontrahentów danej firmy, wpływa na opinię o firmie, dlatego tak ważny jest wybór profesjonalnego i godnego zaufania faktora
Forfaiting
Forfaiting – forma operacji rozliczeniowej polegająca na skupie należności terminowych w postaci weksli, z wyłączeniem prawa regresu wobec odstępującego weksel. Forfaiting najczęściej wykorzystywany jest przy operacjach zagranicznych i jest formą bezgotówkowej zapłaty w rozliczeniach zagranicznych. Operacje takie są dosyć kosztowne w porównaniu z operacjami wekslowo-kredytowymi. Instytucja przeprowadzająca forfaiting liczy odsetki według wyższej niż nominalna stopy procentowej stąd nierzadko forfaitingiem zajmują się banki.
Przykład transakcji forfaitingowej może przebiegać następująco: bank importera poręcza weksel (awal) importerowi, który przekazuje go eksporterowi jako formę zapłaty. Eksporter nie chcąc czekać do dnia wykupu weksla, odstępuje taki weksel instytucji forfaitingowej, która natychmiast wypłaca środki eksporterowi. Wykup weksla następuje w terminie płatności wskazanym na wekslu za pośrednictwem banku importera, od którego wykupuje weksel sam importer.
Strony operacji forfaitingowej możemy podzielić na: forfaitera – nabywcę wierzytelności (instytucja forfaitingowa), forfetystę – zbywcę wierzytelności (eskportera), dłużnika forfaitingowego – kontrhent, który płaci wekslem (importer).
Podstawowe zalety: zamiana należności terminowych na gotówkę, eliminacja ryzyka handlowego, politycznego i kursowego, brak prawa regresu ze strony banku w stosunku do przedsiębiorcy, możliwość finansowania pełnej wartości kontraktu, możliwość ustalenia z góry stopy dyskonta.
Opis Faktoring Forfaiting Wielkość wykupu Średnio 80 % wartości należności 100 % wierzytelności Koszty obsługi Tańszy Droższy Ponoszenie ryzyka niewypłacalności Faktor lub / i faktorant Nabywca należności (forfaiter) Jakich wierzytelności dotyczy Wierzytelności krótkoterminowe Wierzytelności średnio- i długoterminowe Wielkość transakcji wierzytelności Małe i średnie należności Duże nalezności Rodzaje transakcji Dyskontowa lub zaliczkowa Dyskontowa Kto finansuje Faktor, czasami ubezpieczenie przez ubezpieczyciela Konsorcja forfaiterów Forma spłaty wierzytelności Jednorazowo Przeważnie ratalnie, rzadko jednorazowo Usługi dodatkowe Co najmniej usługa kredytowa Brak usług dodatkowych Zabezpieczenia Nie zawsze wymagane, z reguły osobiste Zawsze wymagane
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ