Akt administracyjny – pojęcie, sposoby klasyfikowania

Akt administracyjny - pojęcie Sformalizowany objaw woli organu administrującego podjęty na podstawie prawa i w granicach przysługujących temu organowi kompetencji, skierowany do konkretnego adresata, w konkretnej sprawie, wywołujący skutki prawne w sferze prawa administracyjnego, a czasami też w sferze innych działów prawa.

Elementy aktu administracyjnego Akt administracyjny musi składać się z następujących elementów: nadawcą jest organ administrujący, posiadający władztwo, wydany na podstawie prawa (istnieje podstawa prawna, aby go wydać), wydany przez organ, kompetentny do wydania (jest przepis, który reguluje, który organ ma wydać akt administracyjny), skierowany do konkretnego (zindywidualizowanego) adresata oraz w konkretnej sprawie (tzw. podwójna konkretność: osoby i sprawy), przepisy wskazują w jakiej formie ma zostać wydany akt – np. decyzji administracyjnej, związany z prawem administracyjnym i co do zasady wywołujący skutki tylko w tej sferze.

Sposoby klasyfikowania aktu administracyjnego Ze względu na sposób kształtowania stosunków prawnych:: akty konstytutywne – tworzą, zmieniają lub uchylają stosunki prawne, przy czym ta zmiana konkretnej sytuacji prawnej następuje tu nie z mocy samej ustawy, ale z mocy właśnie tego aktu administracyjnego, obowiązują ex nunc: decyzja o wydaniu paszportu (nowa sytuacja), decyzja o zmianie nazwiska – w obu przypadkach ta decyzja coś tworzyła/ zmieniała – pozwalała wydać paszport lub zmieć nazwisko, akty deklaratoryjne – potwierdzają prawa i obowiązki, które dla adresatów wynikają z ustawy, same zaś takich praw i obowiązków nie tworzą, obowiązują ex tunc, np.: stwierdzenie nabycia obywatelstwa, dyplom uniwersytecki – one wskazują, że już coś mamy i tylko to potwierdzają;

ze względu na charakter stosunku organu administracyjnego wydającego akt administracyjny do adresata: akty administracyjne zewnętrzne – adresowane na zewnątrz, do odrębnych podmiotów prawnych, np.: do obywatela i innych instytucji niepodporządkowanych organowi wydającemu akt, akty administracyjne wewnętrzne – adresowane do wewnątrz struktury, do organów, instytucji, podmiotów, które są podporządkowane służbowo organowi wydającemu akt; ze względu na zakres prawnej regulacji warunków wydania aktu: akty administracyjne swobodne – takie akty, których warunki wydania nie są przez prawo w ogóle określone, lub też określone są w sposób niewyczerpujący (organ może coś wykonać – słowo „może” pojawia się wprost w przepisie), akty administracyjne związane – takie akty, których warunki podjęcia zostały WYRAŹNIE określone normami prawa (organ musi, jest zobowiązany, wydaje, itp.);

ze względu na wolę adresata: akty administracyjne, które dochodzą do skutku za zgodą adresata – inaczej zwane „dwustronnymi” - adresat nadal nie ma wpływu na decyzję, ale to od niego zależy czy akt administracyjny zostanie wydany, to na jego wniosek i za jego zgodą wszczynane jest postępowanie. administracyjne, które dochodzą do skutku bez zgody adresata -wydawane są niezależnie od woli adresata aktu, oddają stwierdzenie, ze są aktami władztwa (np. odebranie obywatelstwa). ze względu na skutki prawne wywoływane w sferze prawa cywilnego: akty administracyjne, które wywołują bezpośrednie skutki cywilnoprawne, akty administracyjne, które wywołują pośrednio skutki cywilnoprawne.