Pojęcie mola, Liczba Avogadra, Masa molowa Mol i liczba Avogadra Pojęcie mola, Liczba Avogadra, Masa molowa
Masa atomowa, masa cząsteczkowa - pojęcie mola Mol – jednostka liczebności materii, która zawiera tyle samo atomów, jonów, cząsteczek lub elektronów, ile atomów zawartych jest w 12g izotopu węgla 12C [jest to ilość substancji zawierająca tyle drobin (atomów, jonów, cząsteczek, elektronów), ile znajduje się w 12g węgla izotopu 12C]. Jednostką masy atomowej jest unit: (u = 1,66·10-24g = 1,66·10-27kg), to 1g = 6,02·1023u Liczba atomów wodoru w próbce 1g: matH = 1u 1at H ------- 1,66·10-24g x -------- 1g x = 0,602·1024 = 6,02·1023 atomów wodoru
Masa atomowa, masa cząsteczkowa - pojęcie mola - cd Liczba atomów siarki w próbce 32g: matS = 32u 1at S ------- 32·1,66·10-24g x ------- 32g x = 0,602·1024 = 6,02·1023 atomów siarki Liczba cząsteczek F2 w próbce 38g: mczF2 = 38u 1cz F2 ------- 38·1,66·10-24g x --------- 38g x = 0,602·1024 = 6,02·1023 cząsteczek F2
Masa atomowa, masa cząsteczkowa - pojęcie mola - cd Liczba cząsteczek CaCO3 w próbce 100g: mczCaCO3 = 100u 1cz. CaCO3 ------- 100·1,66·10-24g x ------------------- 100g x = 0,602·1024 = 6,02·1023 cząsteczekCaCO3 Liczba cząsteczek CO2w próbce 44g: mczCO2 = 44u 1cz. CO2 ------- 44·1,66·10-24g x ---------------- 44g x = 0,602·1024 = 6,02·1023 cząsteczek CO2
Liczba Avogadro Próbka każdego pierwiastka, której masa w gramach jest liczbowo równa masie atomowej (w przypadku cząsteczek jest równa masie cząsteczkowej, a w przypadku jonów odpowiednio masie atomowej jonu prostego lub masie cząsteczkowej jonu złożonego) zawiera 6,02·1023 atomów, cząsteczek lub jonów. Liczba atomów węgla w 12g izotopu węgla 12C, a tym samym liczba cząsteczek (atomów, jonów, elektronów) w 1 molu materii wynosi 6,02·1023mol-1, jest to tzw. liczba Avogadra: NA = 6,02·1023mol-1
Masa molowa (M) Masę atomów, cząsteczek, jonów lub innych cząstek (elektronów) wyrażonych w g/mol (g·mol-1) nazywa się masą molową (M), czyli jest liczba gramów substancji (atomu, cząsteczki, jonu) liczbowo równa odpowiednio masie atomowej lub cząsteczkowej. Masę molową cząsteczki (jonu złożonego) oblicza się, sumując masy molowe wszystkich atomów wchodzących w skład cząsteczki lub jonu złożonego
Obliczenia związane z masą molową i NA Obliczanie masy molowej: MCO = 1MC + 1MO = 1·12g/mol + 1·16g/mol = 28g/mol MH2SO4 = 2MH + 1MS + 4MO = = 2·1g/mol + 1·32g/mol + 4·18g/mol = 98g/mol MCa3(PO4)2 = 3MCa + 2MP + 8MO = = 3·40g/mol + 2·31g/mol + 8·16g/mol = 310g/mol Obliczanie masy próbki na podstawie liczby moli, np 1,5 mola CO; 0,2mola H2SO4 Z proporcji: 1mol CO ---- 28g 1 mol H2SO4 ---- 98g 1,5mola CO --- x 0,2mola ------------- x x = 42g x = 19,6g
Obliczenia związane z masą molową i NA - cd Obliczanie masy próbki na podstawie liczby moli, np. dla1,5 mola CO; 0,2mola H2SO4 Ze wzoru: ms = n· M, gdzie n – liczba moli, M – masa molowa, ms – masa substancji ms = 1,5mola · 28g/mol = 42g ms = 0,2mola · 98g/mol = 19,6g Obliczanie liczby moli dla określonej masy substancji np. dla 4,9g H2SO4: Z proporcji: Ze wzoru : ms = n· M 1mol ----- 98g x --------- 4,9g x = 0,05mola
Obliczenia związane z masą molową i NA - cd Obliczanie liczby cząsteczek substancji w próbce o określonej masie lub dla określonej liczby moli substancji, np. dla 19,6g H2SO4 i 0,4mola H2SO4: 98g H2SO4 ----- 6,02·1023 cz. 19,6g ----- x 1mol ----- 6,02·1023 cz. 0,4mola ---- x
Obliczenia związane z masą molową i NA - cd Obliczanie masy i liczby moli substancji na podstawie liczby cząsteczek, np. 1,505·1023 cząsteczek H2SO4: 1mol - 6,02·1023 cz. x ----- 1,505·1023 98g ---- 6,02·1023 cz. x --- 1,505·1023
Obliczenia związane z masą molową i NA - cd Obliczenie liczby atomów pierwiastków w określonej liczbie moli lub masie związku, np. w 0,1 mola i 32g tlenku żelaza(III) Fe2O3 (1mol zawiera 2mole at. Fe i 3mole at. O). 1mol ------- 2·6,02·1023 at. Fe 1mol ----- 3·6,02·1023 at. O 0,1mola --- x 0,1mola -- x x = 1,24·1023 at. Fe x = 1,806·1023 at. O MFe2O3 = 2·56g/mol + 3·16g/mol = 160g/mol 160g ---- 2·6,02·1023 at. Fe 160g ----- 3·6,02·1023 at. O 32g ----- x 32g ----- x x = 2,408·1023 at. Fe x = 3,612·1023 at. O