Prawa człowieka wynikają z przyrodzonej człowiekowi godności, przysługują każdemu bez względu na, między innymi, rasę, płeć, język, wyznanie, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe i społeczne, majątek. Nie można się ich zrzec. Władza ich nie nadaje ani nie może ich odebrać.

Prawa te mają charakter: • Przyrodzone człowiek rodzi się z wszystkimi prawami, a niektóre z nich posiada nawet przed urodzeniem • Powszechne przysługują wszystkim członkom wspólnoty ludzkiej niezależnie od posiadanej pozycji społecznej, ani sposobu, w jaki ktoś żyje • Niezbywalne prawa, z których człowiek nie może zrezygnować • Nienaruszalne nie można pozbawić człowieka tych praw • Godność jest związana z istotą człowieczeństwa i jest niezbywalna, nie można również jej utracić, jest „wewnętrzną” właściwością człowieka

Charakter Praw Człowieka • PRZYRODZONE • POWSZECHNE • NIEZBYWALNE • NIENARUSZALNE

PRZYRODZONE (człowiek rodzi się z wszystkimi prawami, a niektóre z nich posiada nawet przed urodzeniem)

Powszechne (przysługują wszystkim członkom wspólnoty ludzkiej niezależnie od posiadanej pozycji społecznej, ani sposobu, w jaki ktoś żyje)

Niezbywalne (są to przysługujące jednostce prawa, z których nie może ona zrezygnować)

Nienaruszalne (istnieją niezależnie od władzy i nie mogą być przez nią dowolnie regulowane)

Prawa jednostki po raz pierwszy potwierdzono w Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela z 1789 r. oraz w konstytucji Stanów Zjednoczonych (w Karcie Praw stanowiącej dziesięć pierwszych poprawek do Konstytucji, z 1789 r.). Później, potwierdzenie praw i gwarancji ich realizowania pojawiło się w konstytucjach i ustawach zwykłych innych państw.

Powszechna Deklaracja Prawa Człowieka 10 grudnia 1948 roku …uznanie przyrodzonej godności oraz równych i niezbywalnych praw wszystkich członków wspólnoty ludzkiej jest podstawą wolności, sprawiedliwości i pokoju na świecie.. Art. 1 mówi, że Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi w swej godności i swych prawach. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.

Koncepcja Generacji Praw Człowieka: • I generacja • II generacja • III generacja

Pierwsza generacja to prawa obywatelskie i polityczne         prawo do życia, wolność od tortur lub okrutnego, nieludzkiego albo poniżającego traktowania lub karania, prawo do swobodnego poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania w obrębie danego państwa,        wolność i bezpieczeństwo osobiste,         wolność sumienia i wyznania,         wolność słowa,         prawo do sądu,         prawo do obywatelstwa,         prawo do prywatności,         prawo do wolnych wyborów,         wolność zgromadzeń i stowarzyszeń.

Druga generacja obejmuje prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne - prawa pracownicze obejmujące zakaz pracy przymusowej, zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu, prawo do godziwych warunków pracy, godziwego wynagrodzenia oraz równego wynagrodzenia za pracę równej wartości, prawo do organizowania się, do strajku, - prawo do ochrony socjalnej oraz prawo do ochrony zdrowia oznaczające prawo do zabezpieczenia społecznego na wypadek choroby, starości, niezdolności do pracy, bezrobocia oraz prawo do pomocy społecznej,

- prawa rodziny obejmujące prawo rodziny i poszczególnych jej członków do ochrony prawnej, społecznej i gospodarczej, prawo do ochrony macierzyństwa, prawo dzieci do ochrony przed wszelkimi formami eksploatacji, - prawo do edukacji to prawo do bezpłatnej nauki na szczeblu podstawowym, dostęp do szkolnictwa wyższego oraz do wsparcia w celu ułatwienia dostępu do edukacji, - prawa w dziedzinie kultury obejmujące prawo udziału w życiu kulturalnym i korzystania z postępu naukowego, ochronę praw autorskich.

Trzecia generacja zalicza się m.in. - prawo do pokoju, - prawo do środowiska, - prawo do rozwoju, - prawo do wspólnego dziedzictwa ludzkości

Prawo do pokoju Art. 1 Karty Narodów Zjednoczonych Narody Zjednoczone dążą do następujących celów:1. Do utrzymywania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego; w tym celu będą one podejmowały skuteczne zbiorowe środki dla zapobiegania i usuwania gróźb przeciwko pokojowi i dla uchylania aktów agresji lub innych zamachów przeciwko pokojowi, oraz osiągały, przy pomocy środków pokojowych i zgodnie z zasadami sprawiedliwości i prawa międzynarodowego, załatwianie lub rozstrzyganie sporów międzynarodowych albo sytuacji, które mogłyby doprowadzić do zakłócenia pokoju;2. Do rozwoju przyjaznych stosunków pomiędzy narodami, opartych na poszanowaniu zasady równouprawnienia i stanowienia narodów o sobie, oraz do podjęcia innych stosownych środków dla utrwalenia pokoju powszechnego;3. Do osiągnięcia międzynarodowej współpracy przy rozwiązywaniu zagadnień międzynarodowych o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym lub humanitarnym, jak również przy popieraniu i zachęcaniu do poszanowania praw człowieka i podstawowych swobód dla wszystkich bez różnicy rasy, płci, języka lub religii; 4. Do stania się ośrodkiem, uzgadniającym działalność narodów, zmierzającą do osiągnięcia tych wspólnych celów.

Problematyka środowiska naturalnego została po raz pierwszy poruszona podczas pierwszej światowej konferencji w Sztokholmie w 1972 roku. „Człowiek ma podstawowe prawo do wolności i równości i odpowiednich warunków życia w środowisku o jakości pozwalającej na życie w godności i dobrobycie. Ponosi on zarazem odpowiedzialność za chronienie i ulepszanie środowiska dla obecnych i przyszłych pokoleń.”

Na światowej konferencji w Rio de Janeiro w 1992 roku przyjęto Deklaracje o środowisku i rozwoju •uwzględniania środowiska w planowaniu rozwoju i wzrostu gospodarczego •przyjęty program Agenda 21 •Program NZ ds. Środowiska (UNEP - United Nations Environmental Programme).

Prawo do rozwoju Art. 55 i 56 Karty Narodów Zjednoczonych głosi, iż "W celu stworzenia warunków stabilizacji i dobrobytu, koniecznych dla utrzymania między narodami pokojowych i przyjaznych stosunków, opartych na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samostanowienia narodów, Organizacja Narodów Zjednoczonych popiera podnoszenie stopy życiowej, pełne zatrudnienie oraz warunki postępu i rozwoju gospodarczego i społecznego." oraz, że "Wszyscy członkowie zobowiązują się współpracować z Organizacją indywidualnie i zbiorowo nad osiągnięciem celów, wskazanych w artykule 55"

Podejście strukturalne do praw człowieka jest także jasno wyrażone w Deklaracji o prawie do rozwoju uchwalonej w 1986 roku "rozwój jest kompleksowym procesem o charakterze ekonomicznym, społecznym, kulturowym i politycznym, którego celem jest stałe polepszanie się dobrobytu zarówno całej populacji jak i poszczególnej jednostki na podstawie aktywnej, wolnej i znaczącej partycypacji w rozwoju i w sprawiedliwym rozdziale korzyści z niego (rozwoju) wynikających."

Prawo do wspólnego dziedzictwa ludzkości Pojęciem tym określono dno mórz i oceanów leżące poza granicami jurysdykcji terytorialnej państw i to, co znajduje się pod tym dnem. - Wszelkie prawa do zasobów tego obszaru przysługują całej ludzkości, w imieniu, której występuje Organizacja Dna Morskiego. - Obszar ten może być wykorzystywany jedynie w celach pokojowych. - Za wspólne dziedzictwo ludzkości nie zostały dotychczas uznane Antarktyka i przestrzeń kosmiczna.

W 1972 roku UNESCO przyjęło Konwencję dotyczącą ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego (Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage). Państwa - strony Konwencji mają obowiązek zapewnić ochronę i konserwację dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, położonego na ich terytorium oraz udostępnić je dla obecnych i przyszłych pokoleń. Państwa mogą zgłaszać do powołanego na mocy Konwencji Komitetu Dziedzictwa Światowego obiekty znajdujące się na ich terytorium, które można zakwalifikować jako wspomniane światowe dziedzictwo.