Okręgowy Inspektorat Pracy Opracowanie Piotr Lubaś na podstawie LHAW Lifting Hazard Assessment Worksheet karta szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem Okręgowy Inspektorat Pracy w Szczecinie Opracowanie Piotr Lubaś na podstawie Lessons for Lifting and Moving Materials, prepared by WISHA Services Division Washington State Department of Labor and Industries, 2000

Karta szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem Karta szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem[1] może być pomocna dla dokonania oceny związku sposobu dźwigania ładunków z występującymi u pracownika dolegliwościami. Karta została opracowana zgodnie z założeniami doświadczalno-teoretycznymi Revised NIOSH Lifting Equation[2] [zmodyfikowanego równania dźwigania NIOSH]. Jest ona również częścią programu ErgoEser[3],[4]. Karta szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem jest szybką i łatwą w stosowaniu metodą, która pozwala zapewnić pracownikom maksimum bezpieczeństwa podczas ręcznego przemieszczania ładunków bez wchodzenia w szczegóły procesu pracy i bez konieczności ustalania dodatkowych wskaźników. [1] Opracowanie i tłumaczenie Piotr Lubaś Okręgowy Inspektorat Pracy w Szczecinie na podstawie: Lessons for Lifting and Moving Materials, prepared by WISHA Services Division Washington State Department of Labor and Industries, 2000. [2] Waters T.R., Putz-Anderson V., Garg A.: Applications manual for the revised NIOSH Lifting Equation, U.S. Department of Health and Human Services - Public Health Service Centers for Disease Control and Prevention National Institute for Occupational Safety and Health Division of Biomedical and Behavioral Science, Cincinnati, Ohio 1994 [3] Battelle Memorial Institute: ErgoEASER Ergonomics Education, Awareness, System Evaluation & Recording Tool, Pacific Northwest National Laboratory Richland, Washington 1999. http://www.hss.energy.gov/ergoeaser/download.html [4] Metoda oceny ryzyka w oparciu o ErgoEaser na podstawie op. cit. opracowana została przez Lubaś P. w Okręgowym Inspektoracie Pracy w Szczecinie, Szczecin 2008 http://www.szczecin.oip.pl

Gdzie jest przydatna Karta szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem? Szczególnie polecana jest dla: Małych przedsiębiorstw, w których pracodawca często sam musi dokonać oceny; Prac związanych z ręcznym przemieszczaniem ładunków wykonywanych okresowo na przemian z innymi czynnościami (w budownictwie, w szpitalach itp., w usługach); Wykonywanie prac związanych z ręcznym transportem na stanowiskach o charakterze stacjonarnym w przemyśle i usługach – jako szybka wstępna ocena zagrożeń

Ograniczenia w stosowaniu karty szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem Metoda daje miarodajne wyniki dla przemieszczanych ładunków o masie od 4,5 kg (10Ibs); Założenia teoretyczno-doświadczalne są ustalone dla populacji mieszanej zdrowych pracowników – masa graniczna przenoszonego ładunku w warunkach optymalnych 23 kg (51Ibs); Zatem nie uwzględnia różnic możliwości psychofizycznych kobiet i mężczyzn. Stąd przy wyniku 6 pkt i więcej, jeżeli nie można zastosować rozwiązań technicznych i organizacyjnych dla jego obniżenia do wartości co najwyżej 5 pkt, należy zastosować bardziej złożone metody oceny uwzględniające ww. różnice - np. Zmodyfikowane Równanie NIOSH Adaptacja PL [1] [1] Lubaś P. Zmodyfikowane Równanie NIOSH Adaptacja PL, arkusz oceny dla czynności prostej i czynności złożonych http://www.szczecin.oip.pl

Karta szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem Procedura oceny ergonomicznych czynników ryzyka związanych z dźwiganiem przy użyciu KARTY składa się z trzech kroków: Krok 1: określenie odległości rąk od ciała podczas dźwigania w trójstopniowej skali - odległość mała, średnia, duża; Krok 2: ustalenie odpowiedniej strefy i przypisanie odpowiednio punktów zgodnie z masą ładunku i ustaloną w pierwszy kroku odległością rąk od ciała; Krok 3: przypisanie odpowiednio punktów dla poszczególnych ergonomicznych czynników ryzyka oraz ustalenie wyniku końcowego poprzez ich zsumowanie;

Krok 1: określ czy odległość rąk od ciała podczas Krok 1: określ czy odległość rąk od ciała podczas dźwigania jest mała, średnia czy duża Ustal przeciętną odległość, jeżeli dźwiganie jest wykonywane co 10 minut lub częściej Wybierz największą odległość, jeżeli przerwa pomiędzy czynnościami dźwigania jest większa niż 10 minut

Wpisz odpowiednio odczytane pkt (0, 3, 5 lub 6): Krok 2: znajdź odpowiednią strefę i przypisz odpowiednio punkty (w odniesieniu do masy ładunku i ustalonej w pierwszy kroku odległości rąk) Ustal przeciętną masę ładunku, jeżeli dźwiganie jest wykonywane co 10 minut lub częściej Wybierz największą masę ładunku, jeżeli przerwa pomiędzy czynnościami dźwigania jest większa niż 10 minut Wpisz odpowiednio odczytane pkt (0, 3, 5 lub 6): Jeżeli uzyskany wynik wyniósł 0 pkt, możesz zatrzymać się na tym etapie oceny - dźwiganie można uznać za bezpieczne

Krok 3: przypisz odpowiednio punkty dla poszczególnych Krok 3: przypisz odpowiednio punkty dla poszczególnych ergonomicznych czynników ryzyka Wybierz kolumnę „sporadyczne dźwiganie”, jeżeli przerwa pomiędzy czynnościami dźwigania jest większa niż 10 minut Wybieraj kolumnę „dźwiganie powyżej 1 godz.”, jeżeli określony czynnik ryzyka występuje w większości czynności dźwigania, a dźwiganie trwa łącznie dłużej niż 1 godz.

Interpretacja wyników Wynik 6 lub więcej punktów oznacza, że dźwiganie może być niebezpieczne dla niektórych pracowników. W takim przypadku dalsze postępowanie powinno polegać na: Redukcji czynników ryzyka do poziomu ogólnego wyniku co najwyżej 5 pkt.;[1] Gdy okaże się to niemożliwe konieczne może się okazać bardziej szczegółowa ocena czynności przemieszczania ładunków, przy pomocy bardziej złożonych i specjalistycznych metod i podjęcie działań stosownie do uzyskanych wyników. [1] § 3 ust. 1 i 2 ROZPORZĄDZENIA MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313 z późn. zm.) - Pracodawca jest obowiązany stosować odpowiednie rozwiązania techniczne i organizacyjne zmierzające do wyeliminowania ręcznych prac transportowych. W razie braku możliwości wyeliminowania ręcznych prac transportowych, pracodawca - w celu zmniejszenia uciążliwości i zagrożeń związanych z wykonywaniem tych czynności - jest obowiązany organizować odpowiednio pracę i wyposażać pracowników w niezbędny sprzęt pomocniczy oraz środki ochrony indywidualnej.

Interpretacja wyników Przyjęta interpretacja w systemie trójstrefowym: Strefa zielona – bezpieczna: 0 - 3 pkt - ryzyko małe / akceptowalne Strefa zagrożenia – żółta: 4 – 5 pkt - ryzyko średnie / warunkowo akceptowalne (kontrola) Strefa niebezpieczna – czerwona: pow. 5 pkt - ryzyko duże / nie powinno być akceptowane

Liczymy, że narzędzie - jakim jest Karta szybkiej oceny zagrożeń związanych z dźwiganiem – będzie przydatne dla Państwa zarówno w procesie oceny ryzyka zawodowego (związanego z ergonomicznymi czynnikami ryzyka), jak również w procesie kształtowania ergonomicznych warunków pracy. Wszelkie uwagi i komentarze są mile widziane - proszę je kierować na adres autora opracowania: plubas@szczecin.oip.pl © Publikację tę można reprodukować nieodpłatnie, z wyłączeniem wykorzystywania jej do celów reklamowych i celów komercyjnych. Wydanie wersji 1.0 – maj 2008. Prosimy o wskazanie, iż jej źródłem jest: Okręgowy Inspektorat Pracy w Szczecinie http://www.szczecin.oip.pl Tłumaczenie i opracowanie Piotr Lubaś na podstawie Lessons for Lifting and Moving Materials, prepared by WISHA Services Division Washington State Department of Labor and Industries, 2000