Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego Oddolne inicjatywy lokalne w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 03, 10 marca 2010 r. Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Referat Wdrażania Działań PO KL Wspierających Promocję Przedsiębiorczości, Samozatrudnienie, Transfer Wiedzy oraz Inicjatywy Oddolne

Czym jest oddolna inicjatywa lokalna? Na potrzeby realizacji PO KL za oddolną inicjatywę lokalną należy uznać projekt: o zasięgu lokalnym, skierowany do określonej grupy docelowej - mieszkańców gmin wiejskich, wiejsko – miejskich i miast do 25 tys. mieszkańców, zakładający udział grupy docelowej w określaniu problemów i celów oraz tworzeniu założeń i/lub realizacji projektu. Inicjatywa lokalna powinna wynikać z wewnętrznej potrzeby społeczności lokalnej, mającej służyć rozwiązaniu problemu zdefiniowanego i zdiagnozowanego przez tę społeczność lub służyć pobudzeniu jej aktywności, polegającej na zwiększeniu inwencji oraz własnych zdolności społeczności lokalnej do diagnozowania i rozwiązywania problemów objętych danym Działaniem.

Istota inicjatywy lokalnej Za istotę inicjatywy lokalnej należy uznać taki typ społecznej legitymizacji jej podjęcia i działań, który będzie uwzględniał (łącznie lub odrębnie) kryteria: społecznej identyfikacji i adaptacji - odnoszącej się do pozytywnego stosunku społeczności lokalnej do potrzeb i problemów będących przedmiotem i celami projektu, w konsekwencji wyjaśniającej, czy za danym pomysłem na inicjatywę stoją obywatele. społecznej partycypacji - rozumianej jako współudział społeczności lokalnej, w oparciu o wybrane formy i na określonych zasadach, w tworzeniu ramowych założeń projektu - inicjatywy lokalnej oraz uczestnictwo obywateli w realizacji projektu - inicjatywy lokalnej.

Zasada empowerment Oddolne inicjatywy lokalne wpisują się w realizację zasady empowerment czyli udziału grup napotykających na problemy społeczne w identyfikacji potrzeb i zakresu wsparcia na etapie przygotowania i realizacji projektu. Zasada empowerment jest stosowana w celu zaangażowania się i podniesienia rzeczywistej zdolności tych grup do wpływania na sprawy, które ich dotyczą i zwiększenia w ten sposób efektywności projektów.

Społeczność lokalna może artykułować swoje potrzeby poprzez: spotkania mieszkańców omawiające potrzeby i podstawowe kierunki działania lub inna forma konsultacji społecznych, wykorzystanie istniejących lub tworzenie forów lokalnych organizacji pozarządowych, stosowanie metody centrum aktywności lokalnej, realizacja ankiety poprzez lokalne media, zaangażowanie jednostek pomocniczych samorządu gminnego w proces przygotowania i konsultacji projektu.

Jakie informacje powinny znaleźć się we wniosku o dofinansowanie ? W punkcie 3.1 Cel projektu należy zawrzeć informacje w zakresie: odbytych spotkań z obywatelami w trakcie których omawiano kwestię potrzeby społeczności lokalnej/projektu (liczba spotkań, liczba uczestników, wpływ spotkań na projekt); stanowiskach przedstawicieli jednostek pomocniczych gmin (sołectwa, dzielnice, osiedla i inne) wspierających projekt lub deklarujących udział w projekcie (nazwy organów i jednostek i rodzaj deklaracji wsparcie/uczestnictwo); informacji o podmiotach i instytucjach deklarujących zamiar współuczestnictwa lub współpracy w realizacji projektu (nie chodzi tu o formalne partnerstwo). W powyższych przypadkach dokumentacja nie musi być załączona ale kwestie te muszą zostać opisane we wniosku.

W ramach jakich działań PO KL realizowane są oddolne inicjatywy lokalne? Inicjatywy lokalne realizowane są w ramach trzech Priorytetów: Priorytet VI – Rynek pracy otwarty dla wszystkich Działanie 6.3 – Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich Planowany termin ogłoszenia konkursu – II kwartał 2010 r. Priorytet VII – Promocja integracji społecznej Działanie 7.3 – Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji Planowany termin ogłoszenia konkursu – I kwartał 2010 r. Priorytet IX – Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Działanie 9.5 – Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich Planowany termin ogłoszenia konkursu – IV kwartał 2010 r.

Podmioty uprawnione do ubiegania się o dofinansowanie w ramach Działań 6.3, 7.3 i 9.5 O dofinansowanie projektu mogą ubiegać się wszystkie podmioty z wyłączeniem osób fizycznych (nie dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą lub oświatową na podstawie przepisów odrębnych), które spełniają kryteria dostępu zawarte w Planie Działania na 2010 rok. O dofinansowanie nie mogą ubiegać się podmioty podlegające wykluczeniu z ubiegania się o dofinansowanie na podstawie art. 207 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240), tj. podmioty, które w ciągu 3 ostatnich lat dopuściły się wykorzystania środków publicznych niezgodnie z przeznaczeniem, wykorzystania z naruszeniem właściwych procedur lub pobrania ich nienależnie lub w nadmiernej wysokości.

Grupy docelowe mieszkańcy gmin wiejskich, miejsko – wiejskich oraz miast do 25 tys. mieszkańców; społeczności lokalne i podmioty aktywnie działające na obszarach wiejskich na rzecz: - aktywizacji zawodowej mieszkańców obszarów wiejskich (Działanie 6.3), - przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu mieszkańców tych obszarów (Działanie 7.3), - rozwoju edukacji na terenach wiejskich i podnoszenia poziomu wykształcenia mieszkańców obszarów wiejskich oraz przeciwdziałania marginalizacji tych obszarów i zapewnienia ich odpowiedniego rozwoju (Działanie 9.5)

Grupy docelowe – ciąg dalszy W ramach Działania 6.3 projekty mogą być adresowane do osób powyżej 15 roku życia. Działania w obszarze integracji społecznej (Działanie 7.3) ukierunkowane są również na osoby powyżej 15 roku życia, natomiast odnośnie możliwości wsparcia osób młodszych, ich obecność w projekcie jest uzasadniona, o ile wsparcie kierowane jest do całej rodziny zagrożonej wykluczeniem społecznym. Osoby te, będące otoczeniem osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, nie są ujmowane w tabeli 3.2.1 wniosku o dofinansowanie. W ramach Działania 9.5 projekty mogą być adresowane zarówno do dzieci, młodzieży jak i dorosłych. Istotne jest aby były odpowiedzią na rzeczywiste problemy społeczności i miały charakter inicjatyw oddolnych.

Działanie 6.3 – typy projektów przewidziane do realizacji w ramach konkursu Oddolne inicjatywy lokalne, obejmujące: projekty przyczyniające się do aktywizacji zawodowej mieszkańców obszarów wiejskich, poprawy zdolności do zatrudnienia oraz rozwoju usług aktywizacyjnych (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej), wsparcie lokalnych inicjatyw informacyjnych, szkoleniowych i doradczych, promujących aktywizację zawodową na poziomie lokalnym, rozwój dialogu, partnerstwa publiczno - społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym.

Działanie 7.3 – typy projektów przewidziane do realizacji w ramach konkursu Oddolne inicjatywy lokalne, obejmujące: projekty przyczyniające się do integracji społecznej mieszkańców obszarów wiejskich (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej), wsparcie inicjatyw lokalnych o charakterze informacyjnym, szkoleniowym i promocyjnym (np. w formie szkoleń, spotkań, seminariów) mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszarów wiejskich, rozwój dialogu, partnerstwa publiczno – społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym.

Działanie 7.3 – typy projektów przewidziane do realizacji w ramach konkursu – ciąg dalszy Uwaga: W składanych projektach w ramach Działania 7.3 powinno podejmować się działania ukierunkowane na integrację społeczną osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym, a nie integrację społeczności lokalnych. Festyny powinny być w dalszym ciągu finansowane ze środków lokalnych a nie z PO KL (zgodnie z zasadą dodatkowości wsparcia, tzn. środki EFS nie powinny zastępować finansowania krajowego). W Działaniu 7.3 należy położyć nacisk na integrację społeczną osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym w znaczeniu przede wszystkim podnoszenia ich zdolności do zatrudnienia.

Działanie 9.5 – typy projektów przewidziane do realizacji w ramach konkursu Oddolne inicjatywy lokalne, obejmujące: tworzenie i wsparcie działalności inicjatyw ukierunkowanych na pobudzenie świadomości środowisk lokalnych i ich zaangażowanie w działania na rzecz rozwoju edukacji na terenach wiejskich i podnoszenia poziomu wykształcenia mieszkańców obszarów wiejskich, projekty przyczyniające się do podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji mieszkańców obszarów wiejskich oraz rozwoju usług edukacyjnych na tych obszarach działania informacyjno – promocyjne, szkoleniowe, doradcze podnoszące świadomość mieszkańców obszarów wiejskich w zakresie korzyści płynących z kształcenia i szkolenia.

Przykłady oddolnych inicjatyw lokalnych działania aktywizujące społeczność, których celem jest powołanie stowarzyszenia rodziców działającego na rzecz edukacji przedszkolnej; realizacja określonych działań zaplanowanych przez stowarzyszenie np. szkolenia z zakresu prawa oświatowego, współpraca z JST w celu pozyskania pomieszczenia, przekonanie do inicjatywy innych mieszkańców; zapewnienie dodatkowych zajęć edukacyjnych dla dzieci np. kurs językowy czy inne zajęcia, których nie zapewnia system oświaty w odpowiedzi na potrzebę zgłoszoną przez mieszkańców;

Przykłady oddolnych inicjatyw lokalnych inicjatywa mieszkańców udzielenia pomocy uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej powodującej problemy edukacyjne; kursy komputerowe, językowe organizowane przez projektodawcę w wyniku potrzeby wyrażonej przez mieszkańców; krótkie kursy i szkolenia tematyczne na przykład: kulinarne, przedsiębiorczości, na temat prowadzenia gospodarstwa agroturystycznego; zaproszenie organizacji działającej na rzecz rozwoju wsi w celu poznania jej doświadczeń, opinii;

Przykłady oddolnych inicjatyw lokalnych projekty dotyczące kultywowania lokalnych tradycji (pieczenie chleba, hafciarstwo, wikliniarstwo, serowarstwo, garncarstwo, kowalstwo, wycinanki, itp.); zorganizowanie wyjazdu studyjnego np. do wioski tematycznej w innym województwie; utworzenie wioski tematycznej w swojej miejscowości;  warsztaty, wystawy, imprezy promujące wieś.

Dziękuję za uwagę Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego w Białymstoku Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Referat Wdrażania Działań PO KL Wspierających Promocję Przedsiębiorczości, Samozatrudnienie, Transfer Wiedzy oraz Inicjatywy Oddolne Ul. Gen. F. Kleeberga 20, 15-691 Białystok tel. (085) 65 48 286/261/246/227 fax. (085) 65 48 282 www.efs.gov.pl www.pokl.wrotapodlasia.pl