Priorytety infrastruktury transportowej w budżecie Unii Europejskiej na lata 2014-2020 Bartłomiej Telejko doradca delegacji PiS w Parlamencie Europejskim ds. polityki transportowej Wałbrzych, 18/06/2013 r.
Priorytety infrastruktury transportowej w budżecie UE na lata 2014-2020 określone w dwóch rozporządzeniach unijnych: Rozporządzenie w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) Rozporządzenie ustanawiające instrument „Łącząc Europę” (CEF)
Rozporządzenie TEN-T polityczne cele przyszłej polityki transportowej UE osiągnięcie spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej w UE „zazielenienie” (niskoemisyjny transport, ochrona środowiska) nacisk na zastosowanie nowych technologii w transporcie (implementacja ERTMS, ITS, RIS, etc.) inwestycje trudniejsze do przeprowadzenia i bardziej kosztowne mapy TEN-T: przyszłe inwestycje podzielone na sieć bazową (termin ukończenia 2030 r.) oraz kompleksową (2050 r.)
Transport drogowy i lotniczy: sieć bazowa S8 (Wrocław – Łódź) S3 (Lubawka – Gorzów Wlkp.) Wrocław - port lotniczy Wrocław jako terminal intermodalny sieć kompleksowa A18 do granicy z Niemcami (Olszyna) S5 (Wrocław – Poznań)
Transport kolejowy: sieć bazowa Wrocław jako część sieci kolei dużych prędkości w Polsce E59 (Wrocław – Poznań) CE59/CE30 (Wrocław – Opole) sieć kompleksowa E59/E30 (Wrocław – Opole) CE59 (Wrocław – Zielona Góra) CE59/2 (Wrocław – Międzylesie)
Transport śródlądowy oraz morski: bez komentarza
Rozporządzenie CEF (1) mechanizm wspierania założonych w TEN-T celów politycznych 29,3 mld EUR na realizację 10 najważniejszych priorytetów UE (tzw. korytarzy sieci bazowej) w zakresie rozbudowy infrastruktury, transportowej, energetycznej oraz informatycznej do 2020 r. 23,2 mld EUR na transport, z czego 10 mld EUR wyłącznie dla tzw. krajów kohezyjnych, w tym Polski (korzystniejsze warunki dofinansowania)
Rozporządzenie CEF (2) korytarze sieci bazowej na terenie Polski (negocjacje w toku) korytarz: Bałtyk – Adriatyk, m.in. modernizacja tras kolejowych Gdynia – Katowice (CE65); Katowice – Warszawa (CE65/E65) korytarz: Warszawa – Berlin – Amsterdam/Rotterdam – Felixstowe – Midlands, m.in. modernizacja kolei na odcinku granica BY – Warszawa – Poznań – granica DE (CE20/E20) inwestycje uwzględniające Wrocław: Katowice – Wrocław – Drezno (CE30/E30, CE59/E59, kolej, modernizacja); Wrocław – Praga (kolej, prace studyjne). ile pieniędzy z CEF dla Polski - ??? najprawdopodobniej zadecydują o tym procedury konkursowe
Finansowanie polityki transportowej spoza CEF fundusze UE głównie fundusz spójności poprzez program operacyjny infrastruktura i środowisko (POIiŚ) w dużo mniejszym stopniu europejski fundusz rozwoju regionalnego, regionalne programy operacyjne, program rozwoju Polski wschodniej
Fundusze UE – struktura finansowania transportu (2007-2013) 27,9 mld EUR na realizację programu POIiŚ (41,9% funduszy UE) 19,6 mld EUR na priorytety polityki transportowej źródło: portal funduszy europejskich
Fundusze UE – struktura finansowania transportu (2014-2020) Podział funduszy UE na programy: propozycja więcej pieniędzy z budżetu UE dla Polski… … ale środki na POIiŚ maleją: 27,9 mld EUR (2007-2013) vs. 21,5 mld EUR (2014-2020). środki na transport - ??? przyczyna? źródło: min. rozwoju regionalnego
Zmiana struktury wydatkowania funduszy UE w Polsce innowacyjność gospodarki, gospodarka niskoemisyjna - nowe priorytety inwestycyjne koncentracja inwestycji transportowych w wybranych obszarach - modernizacja kolei, budowa i modernizacja kluczowych połączeń komunikacyjnych (autostrady, drogi ekspresowe, główne drogi krajowe) utrzymany wysoki stopień dofinansowania inwestycji, ale konieczność dostosowania wydatkowania do prawodawstwa unijnego ogólnie (capping, warunkowość makroekonomiczna, zastępowalność projektów, redukcja CO2, etc.)
Konkluzje polityczne cele przyszłej polityki transportowej UE utrudnią realizację inwestycji w Polsce i podniosą ich koszt, mapy TEN-T, korytarze sieci bazowej CEF dla woj. dolnośląskiego – duża ilość projektów z potencjalnym dofinansowaniem z UE (z wyj. żeglugi śródlądowej) budżet UE (2014-2020) – więcej pieniędzy dla Polski, ale mniej na transport; potencjalnie dodatkowe środki z CEF struktura finansowania – utrzymany wysoki stopień dofinansowania dla projektów (85 proc.) vs. nowe obostrzenia w prawie UE (capping, warunkowość makroekonomiczna, etc.).
kontakt: bartlomiej.telejko@europarl.europa.eu Dziękuję za uwagę kontakt: bartlomiej.telejko@europarl.europa.eu