DOPALACZE Chwilowa moda, czy realne zagrożenie?!
CZYM WŁAŚCIWIE SĄ DOPALACZE? DOPALACZ – potoczne określenie dla grupy różnych substancji lub ich mieszanek, o rzekomym bądź faktycznym działaniu psychoaktywnym, pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, nie znajdujących się w wykazie substancji kontrolowanych przepisami Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
Dopalacze jako substancje stymulujące, psychodeliczne i halucynogenne rozróżniono na: Tzw. LEGAL HIGHS, czyli produkty o działaniu stymulującym, reklamowane jako legalna alternatywa dla ecstasy. Produkty z tej grupy najczęściej zawierają BZP (benzylpiperazynę), która jest substancją o działaniu zbliżonym do amfetaminy, choć słabszym (posiada ok. 10% jej potencjału). Tzw. HERBAL HIGHS, stanowią substancje pochodzenia naturalnego, roślinnego. Oferowana jest tutaj cała gama substancji opartych na egzotycznych roślinach oraz mieszankach ziół o działaniu psychoaktywnym. Jak: szałwia wieszcza, kratom, czy powój hawajski.
Krótka historia dopalaczy: W Europie pojawia się coraz więcej sklepów oferujących legalne środki o działaniu psychoaktywnym, bardzo często za pośrednictwem Internetu. Do 2008 r. w Polsce produkty o działaniu psychoaktywnym występują w Internecie sporadycznie – jest to sprzedaż wysyłkowa. Sytuacja jednak zmienia się z dnia na dzień. Na początku 2008 r. pojawiają się informacje na temat strony internetowej prezentującej pierwszy w Polsce sklep, który oferuje w sprzedaży wysyłkowej legalne substancje psychoaktywne.
DOPALACZE są sprzedawane w bardzo kolorowych opakowaniach, a strony internetowe z nimi wydają się być atrakcyjne szczególnie dla młodych odbiorców. Internetowi sprzedawcy dopalaczy rozszerzyli swą działalność zakładając sklepy stacjonarne, pierwszy w Łodzi. Oferowane w nich produkty były sprzedawane jako wyroby kolekcjonerskie i nie istniały żadne prawne przesłanki ku ich zamknięciu. Do końca 2008 r. w Polsce było już 40 sklepów z dopalaczami w największych miastach kraju.
Wyglądają niegroźnie, atrakcyjnie…
Dopalacze – „legalna alternatywa dla narkotyków Dopalacze – „legalna alternatywa dla narkotyków.” Czy faktycznie dopalacze są całkowicie legalne? Otóż NIE! W Polsce Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii i ustawy ją zmieniające wprowadziły kontrolę prawną dotyczącą substancji wchodzących w skład dopalaczy m.in.: Benzylpiperazyny, JWH-018, Catha edulis, Salvia divinorum oraz w sierpniu 2010 r. mefedronu i grupę syntetycznych kanabinoli. Sklepy z dopalaczami tzw. Smart shops istnieją w większości krajów Europy. Najwięcej jest ich w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Holandii jednak do tej pory żaden z krajów europejskich nie zdelegalizował działalności tych sklepów.
DOPALACZ = NARKOTYK - Używanie narkotyków jest zjawiskiem złożonym i dynamicznym. Co jakiś czas mamy do czynienia z pojawianiem się nowych trendów na scenie narkotykowej i jednoczesnym zanikaniem innych wzorów zachowań. - Badania przeprowadzone w Polsce w ostatnich latach wskazują, że coraz mniej młodych ludzi eksperymentuje z substancjami nielegalnymi, z narkotykami tzw. starej szkoły, jak: amfetamina, heroina czy ecstasy. Dane te nie świadczą o spadku zainteresowania substancjami psychoaktywnymi ale pokazują, że obecnie „na czasie” są legalne substancje psychoaktywne - czyli dopalacze, które są dostępne w sprzedaży internetowej i nie tylko.
Dopalacze budzą duże zainteresowanie, przede wszystkim wśród ludzi młodych. Są tematem wielu dyskusji na forach internetowych, a informacje o produktach, takich jak: „Spice”, czy „Devils” można znaleźć zaraz obok tematów dotyczących najmodniejszych ubrań, klubów czy imprez.
„EKONOMIA ZJAWISKA DOPALACZY” „EKONOMIA ZJAWISKA DOPALACZY” Sklepy z dopalaczami rosną jak grzyby po deszczu. Niestety przyciągają również młodzież szkolną – osoby nieletnie. Często zlokalizowane są blisko szkół i uczelni, a otwarte do późnych godzin nocnych. Sklepy te oferują dowóz towaru do domu niczym dostawcy jedzenia na wynos. Tworzy się nowa moda: nieletni chętniej sięgają po dopalacze niż po papierosy czy alkohol. Dopalacze wypierają z czarnego rynku narkotyki: zmniejsza się obrót marihuaną i amfetaminą. Ponieważ dopalacze mają działanie zbliżone do narkotyków, ale są legalne i o wiele tańsze.
Na opakowaniach tych środków widnieje informacja: „Produkt przeznaczony jest tylko dla osób pełnoletnich” (R18), ale sprzedawcy dopalaczy nie przestrzegają tego zapisu podobnie jak sprzedający alkohol czy papierosy nieletnim.
MITY I FAKTY dotyczące dopalaczy Dopalacze są bezpieczną alternatywą dla narkotyków. Dopalacze są wyrobami kolekcjonerskimi. Dopalacze są legalne w całej Europie. FAKTY Dopalacze mogą uzależniać podobnie jak narkotyki. Na opakowaniach dopalaczy widnieją wyraźne ostrzeżenia: „nie do spożycia przez ludzi” lub „w przypadku spożycia niezwłocznie udać się do lekarza”. Doświadczenie pokazuje, że kupujący wykorzystują je do bezpośredniej konsumpcji. Wielka Brytania, Holandia są liberalne względem dopalaczy ale Szwecja, Belgia, Irlandia postępują restrykcyjnie, lista substancji zakazanych obejmuje większość składników dopalaczy.
Skutki stosowania dopalaczy: Według lekarzy i specjalistów od uzależnień, dopalacze to środki, które działają podobnie do narkotyków. Powodują nieodwracalne zmiany w Centralnym Układzie Nerwowym. BZP – stymuluje Ośrodkowy Układ Nerwowy, powoduje bóle brzucha, nudności, wymioty, bóle głowy, kołatanie serca, brak apetytu, stany lękowe, bezsenność, dziwne myśli, zmiany nastroju, dezorientację, rozdrażnienie, drgawki.
Skutki c.d. JWH-018 wywołuje wzrost ciśnienia krwi, przekrwienie gałek ocznych, zaburzenia koordynacji ruchowej, zaburzenia uwagi, wysuszenie śluzówek, przyspieszone tętno, zawroty głowy, apatię, dekoncentrację, niemożność skupienia uwagi, lęki i urojenia oraz uaktywnienie chorób psychicznych. MEFEDRON działa stymulująco i wyzwala empatię, podnosi nastrój, wywołuje euforię, podniecenie, pobudzenie, zwiększa chęć rozmowy i otwartości oraz zmniejsza łaknienie. Powoduje halucynacje, kołatanie serca, podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, zgrzytanie zębami, szczękościsk, oczopląs, podrażnienie śluzówek nosa, zwiększone pocenie się, uczucie fali zimna, ból i zawroty głowy, ból w klatce piersiowej, drżenie rąk, nudności, drgawki i konwulsje, rozszerzenie źrenic, problemy z oddychaniem, silnie uzależnia. Wpływa na zaburzenia pamięci krótkotrwałej, gonitwę myśli, spadek koncentracji, rozdrażnienie, bezsenność, niepokój, huśtawkę nastrojów, stany depresyjne, halucynacje i omamy.
Skutki c.d. Szałwia Wieszcza powoduje halucynacje, całkowity brak kontroli swojego zachowania i poważne trudności w poruszaniu się, poza tym dokuczliwy i uciążliwy ból głowy. KRATOM działa stymulująco lub depresyjnie, pobudza, wywołuje euforię, błogostan, senność, wymioty, osłabia potencję seksualną, powoduje brązowienie skóry, obniża zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych. AGRYREIA NERVOSA wywołuje nadwrażliwość na światło, halucynacje wzrokowe i słuchowe, uspokojenie bądź pobudzenie i euforię, bezsenność, osoba odczuwa silną potrzebę rozciągania czy masowania mięśni, a także wiercenia się, ma trudności w usiedzeniu na miejscu oraz doznaje wyjątkowo głębokich refleksji i przemyśleń, mogą wystąpić ostre stany psychotyczne, uporczywe myśli i działania samobójcze, a także nudności, wymioty, biegunki, skurcze i bóle brzucha, trudności z oddychaniem. Jej działanie nasila się po 2 godzinach od zażycia i trawa 4-14 godzin.
Skutki c.d. CALEA ZACATECHICHI nasila aktywność, mózg podczas snu zapamiętuje zwiększoną liczbę snów, wywołuje reakcje alergiczne, osłabienie fizyczne, zawroty głowy, senność, mdłości, wymioty, wysypkę. LION powoduje euforię, stymuluje, wzmaga empatię, senność, zaburza świadomość i percepcję.
Przykłady działania dopalaczy nieobjętych kontrolą prawną: Syntetyk TFMPP stymuluje, wywołuje migreny, bóle głowy, utratę apetytu, bezsenność, wymioty, powoduje odwodnienie organizmu i przyspiesza tętno. Naturalne Mieszanki ziołowe działa lekko psychodelicznie, powoduje bóle głowy, bóle w klatce piersiowej, bezpośrednio po paleniu chwilowe problemy z oddychaniem, zmęczenie psychiczne i fizyczne, brak chęci do działania, problemy z koncentracją, stany lękowe, może stymulować lub uspokajać. FLY AGARIC to zazwyczaj muchomor czerwony lub plamiasty, wywołuje stan odurzenia, przypomina stan upojenia alkoholowego: nadmierną gadatliwość, wesoły nastrój, dobre samopoczucie, halucynacje wzrokowe i słuchowe, osoba może być uspokojona i przygnębiona lub też pobudzona psychomotorycznie (napady szału, rozdrażnienie i wściekłość). Występuje nadmierna wrażliwość wszystkich zmysłów: najsłabsze dźwięki, normalne oświetlenie, stają się trudne do zniesienia. Drobne przedmioty przyjmują olbrzymie rozmiary. Powoduje osłabienie, zmęczenie, zaburzenia równowagi, pocenie się, zawroty głowy, szum w uszach, nudności, wymioty, biegunkę, przyspieszenie tętna, podwyższenie temperatury, zaczerwienienie skóry, suchość w jamie ustnej.
DAWNIEJ PALENIE PAPIEROSÓW PRZEZ OSOBY NIELETNIE STANOWIŁO CHĘĆ PRZEKROCZENIA „GRANICY DOROSŁOŚĆI”
PICIE ALKOHOLU WYDAWAŁO SIĘ BYĆ NIEODŁĄCZNYM WARUNKIEM „DOBREJ ZABAWY”
NARKOTYKI ZWANE BIAŁĄ ŚMIERCIĄ SIAŁY SPUSTOSZENIE ORGANIZMÓW I PRZYCZYNIŁY SIĘ DO ROZPRZESTRZENIANIA WIRUSA HIV
DZIŚ DOPALACZE ZBIERAJĄ ŻNIWO
PODSUMOWANIE --- Nawet jeśli dopalacze okażą się przejściową modą, na ich miejsce pojawi się najprawdopodobniej cała gama środków, które mogą stworzyć zagrożenie dla zdrowia i życia twojego i Twojego dziecka. --- Dlatego potrzebne są zmiany, które pozwolą na kontrolę szkodliwych substancji. --- Dziś nie wiemy, jakie konsekwencje zdrowotne poniosą w przyszłości ofiary eksperymentowania z dopalaczami.
PAMIĘTAJ. „Dopalacze mogą Cię wypalić. ” PAMIĘTAJ !!! „Dopalacze mogą Cię wypalić!” przygotowała Katarzyna Kowalska
ONO I TAK CIĘ KOCHA NAWET JEŚLI SIĘ BUNTUJE!!! P.s. Możemy zapobiegać: Znając efekty zażywania dopalaczy zaobserwuj, czy z Twoim dzieckiem nie dzieje się coś niepokojącego. Jeśli nocuje poza domem narażone na wpływy rówieśników, zawsze sprawdzaj czy na pewno jest w podanym miejscu i czy osoba z którą się koleguje jest godna zaufania. Rozmawiaj szczerze o zagrożeniach wynikających z zażywania używek i przestrzegaj o konsekwencjach. Staraj się spędzać ze swoim dzieckiem trochę czasu każdego dnia, to pozwoli zbudować więź, która miejmy nadzieję uchroni „maleństwo” przed błędami. A przede wszystkim jeśli mimo to nakryjesz dziecko na paleniu, czy zauważysz jakieś niepokojące objawy w zachowaniu, nie załamuj się i nie zniechęcaj!!! ONO I TAK CIĘ KOCHA NAWET JEŚLI SIĘ BUNTUJE!!!
Bibliografia: CBOS, „Konsumpcja substancji psychoaktywnych przez młodzież szkolną – Młodzież 2008”, raport na zlecenie Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Warszawa 2008, źródło: http://www.narkomania.gov.pl/mlodziez2008.pdf z dnia 22.04.2009. EMCDDA, „Notatka informacyjna Agencji UE ds. narkotyków z siedzibą w Lizbonie”, ogłoszenie sprawozdania rocznego o stanie problemu narkotykowego w Europie, PAP 6.11.2008. EMCDDA, „Sprawozdanie roczne 2008. Stan problemu narkotykowego w Europie”, Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, Luksemburg 2008. Kidawa M., „System Wczesnego Ostrzegania o Nowych Narkotykach”, Remedium, nr 5/2007. Sierosławski J., „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań ankietowych ESPAD”, Warszawa 2007, źródło: http://www.narkomania.gov.pl/espad2007.zip z dnia 22.04.2009. http://pl.wikipedia.org/wiki/Dopalacz_(lotnictwo) z dnia 5.05.2009. www.dopalaczeinfo.pl z dnia 27.04.2009. Artykuł w biuletynie Serwis Informacyjny NARKOMANIA, nr 1(45)/2009.
Bibliografia c.d.: Nowelizacja z 10 czerwca 2010 roku Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (DZ. U. Nr 143, poz. 962). Weszła w życie 25 sierpnia 2010 roku. Ustawa z dnia 26 października 1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich (DZ. U. z 2002.11.109). Akcja informacyjno-edukacyjna Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii: „Dopalacze mogą cię wypalić”. Artykuły z Gazety Wyborczej. www.motoolesnica.pl, smieszne-zdjecia, pijani z dnia 16.11.2010. www.biomedical.pl, aktualnosci, hiv-i-aids, dekryminalizacja-narkotykow z dnia 16.11.2010 r. www.google.pl, images, zdjecie+narkomana z dnia 16.11.2010 . www.google.pl, zdjecia+na+dopalaczu z dnia 16.11.2010 r. www.wyborcza.pl z dnia 16.11.2010 r.