CZYNNIKI SZKODLIWE I UCIĄŻLIWE W ŚRODOWISKU PRACY PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE wykorzystano materiały: D. Augustyńska, M. Pośniak – Czynniki szkodliwe w środowisku pracy, wartości dopuszczalne (praca zbiorowa), CIOP, Warszawa 2007
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Widmo fal elektromagnetycznych
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Zależności: – długość fali [m] v – prędkość [m/s] f – częstotliwość [Hz] Dla fal akustycznych w powietrzu przyjmuje się prędkość ok. 330 m/s, obowiązuje wtedy:
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE Pola elektryczne o częstotliwościach w zakresie 0 ÷ 300 GHz – za miarę zagrożenia ze strony tych pól przyjęto natężenie pola elektrycznego tzw. pierwotnego, zmierzonego na stanowisku pracow-nika pod jego nieobecność. Natężenie tego pola oznaczane jest symbolem E i wyrażane w V/m. Pola magnetyczne o częstotliwości w zakresie 0 ÷ 3 GHz – za miarę zagrożenia tych pól przyjęto pierwotne natężenie pola magnetycznego zmierzo-ne na stanowisku pracownika pod jego nieobec-ność. Natężenie tego pola oznaczane jest symbo-lem H i wyrażane w A/m.
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE W otoczeniu pól elektromagnetycznych wyróżnia się: – obszar bardzo silnych pól elektromagnetycznych – w którym nie wolno przebywać zarówno ludności, jak i pracownikom. Przebywanie w tym obszarze jest dozwolone w specjalnych kombinezonach ekranujących, które ograniczają narażenie organizmu pracownika. W obszarze tym mogą wystąpić np. niebezpieczne nagrzewania tkanek. – obszar pól elektromagnetycznych ekspozycji zawodowej – w którym mogą przebywać jedynie pracownicy po przejściu specjalistycznego szkolenia i badań lekarskich wykazujących brak przeciwwskazań do zatrudnienia w warunkach narażenia. Obszar pól ekspozycji zawodo- wej został podzielony na dwie strefy: strefę zagrożenia i strefę poś- rednią. W polach strefy zagrożenia można przebywać przez czas ograniczony, krótszy od 8 godzin na dobę. Czas przebywania zale- ży od natężenia pola na stanowisku pracownika. W strefie pośred- niej czas przebywania nie podlega ograniczeniom w ramach zmiany roboczej. – obszar bezpiecznych pól elektromagnetycznych – które są słabsze od pól ekspozycji zawodowej i przy bezpośrednim, długotrwałym oddziaływaniu na organizm ludzki nie powinny powodować zmian w stanie zdrowia. Są to pola bezpieczne dla większości populacji.
PROMIENIOWANIE ELEKTROMAGNETYCZNE W celu zminimalizowania ekspozycji pracowników na pola elektromagnetyczne należy stosować się na następujących wskazań: – producent urządzenia powinien w instrukcji obsługi podać warunki bezpiecznej eksploatacji urządzenia z uwzględnieniem przepisów krajowych. W szczególności powinien określić zasięg stref ochron- nych i wykazać, że ekspozycja pracownika na pola przy proponowa- nym sposobie eksploatacji nie przekroczy dopuszczalnej; – pracodawca powinien na podstawie dostępnych informacji dokonać rozeznania zagrożeń występujących w środowisku pracy; – miejsce eksploatacji źródła pola należy wybrać w taki sposób, by w zasięgu stref ochronnych nie znajdowały się stanowiska pracow- ników, którzy bezpośrednio nie obsługują źródła pola; – pracowników mających przebywać w strefach ochronnych pól elektromagnetycznych należy przeszkolić w zakresie oddziaływania pól elektromagnetycznych na organizm ludzki, spodziewanego zasięgu stref ochronnych i zasad bezpiecznego przebywania w tych strefach; – pracowników, o których mowa wyżej, należy skierować na wstępne badania lekarskie w celu stwierdzenia, czy stan ich zdrowia pozawala na zatrudnienie w zasięgu stref ochronnych; – po uruchomieniu źródła pola należy spowodować wykonanie pomiarów pól elektromagnetycznych.
WARTOŚCI DOPUSZCZALNE Wartości dopuszczalne promieniowania elektromagnetycz-nego: 1. Rozp. MPiPS z dnia 29.11.2002r. w sprawie najwyż- szych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z 2002r. Nr 217, poz. 1833 z późniejszymi zmianami). 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24.08.2004r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz. U. z 2004r. Nr 200, poz. 2047 z późniejszymi zmianami). 3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10.09.1996r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom (Dz. U. z 1996r. Nr 114, poz. 545 z późniejszymi zmianami).